Ortaokul Öğrencilerinin Dikkat Becerilerinin Sporculuk ve Sınıf Düzeylerine Göre İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 22 - 28, 30.06.2020

İlkay Orhan

Öz

Dikkat, duyusal mekanizmalarla alınan uyaranlardan herhangi birinin, diğerlerinden belli amaçlara göre seçilip ayıklanması işlemidir. Dikkat günlük etkinliklerimizin birçoğunda olduğu gibi, eğitim ve iş yaşamında da bilişsel işlevlerin en önemli parçalarından biridir. Dikkatin ana işlevlerinden biri, gürültülü bir görsel ortamda belirli nesneleri bulmanıza yardımcı olmaktır. Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin dikkatini demografik özelliklerine, sınıf düzeylerine ve spor yaşlarına göre değerlendirmektir. Araştırmanın örneklem grubunu ortaokul düzeyinde toplam 131 öğrenci oluşturmaktadır. Bu çalışmada d2 dikkat testi kullanılarak öğrencilerin dikkat düzeyleri işlenen toplam madde sayısı (TM), toplam hata (H), hata yüzdesi (%H), toplam madde – hata sayısı (TM-H) ve konsantrasyon performansı (KP) değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin sınıflara göre puanları değerlendirildiğinde 5-8 sınıflar arasında H, %H, TM-H ve KP açısından p<0,05 düzeyinde anlamlı fark vardır. Araştırmaya katılan öğrencilerin spor yaşına göre TM, H, %H, TM-H ve KP puanları değerlendirildiğinde TM sayısında üç yıllık sporcular ile dört yıl ve daha fazla zamandır spor yapanlar arasında anlamlı fark yoktur. H sayısında iki grup arasında anlamlı fark vardır. %H’da iki grup arasında anlamlı fark yoktur. TM-H sayısında üç yıllık sporcular ile dört yıl ve daha fazla zamandır spor yapanlar arasında anlamlı fark vardır. Aynı gruplar arasında KP açısından anlamlı fark vardır. Sonuç olarak öğrencilerin sınıf düzeyi arttıkça dikkat seviyelerinin arttığı ve spor yapma süresinin dikkatin gelişmesini olumlu etkilediği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Dikkat, Spor, d2 Dikkat Testi, Ortaokul

Kaynakça

• Brickenkamp, R. & Zillmer, E. (1998). The D2 Test Of Attention. Seattle: Hogrefe & Huber Publishers.
• Cherry, E. C. (1953). Some experiments on the recognition of speech, with one and with two ears. Journal of the Acoustical Society of America, 25, 975–979
• Çağlar E.,Koruç Z. (2006) D2 Dikkat Testinin Sporcularda Güvenirliği ve Geçerliği. Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. Of Sport Sciences 17 (2), 58-80
• Gözalan E. (2013) Oyun Temelli Dikkat Eğitim Programının 5-6 Yaş Çocuklarının Dikkat ve Dil Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Anabilim Dalı Çocuk Gelişimi Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Gözalan E., Koçak N. (2014). Oyun Temelli Dikkat Eğitim Programının 5-6 Yaş Çocukların Kelime Bilgi Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si 16 (Özel Sayı II): 115-121, ISSN: 2147 - 7833
• Karaduman, B. D. (2004). Dikkat Toplama Eğitim Programının İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Dikkat Toplama Düzeyi, Benlik Algısı ve Başarı Düzeylerine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Levitin Daniel J. (2002) Foundations of Cognitive Psychology. Philip G. Zimbardo and Richard J. Gerrig, Perception.Core Readings. Part V. Chapter 7 Pg.148. Publisher: The MIT Press ISBN: 9780262621595,0262621592
• Levitin Daniel J. (2002) Foundations of Cognitive Psychology. Philip G. Zimbardo and Richard J. Gerrig, Perception.Core Readings. Part V. Chapter 7 Pg.153. Publisher: The MIT Press ISBN: 9780262621595,0262621592
• Öztürk, B. (1999). Öğrenme ve Öğretmede Dikkat. Milli Eğitim Dergisi, Sayı 144.
• Rapp, G. (1982). Aufmerksamkeit und konzentration: erklaerungsmo-delle, störungen, handlungsmöglichkeiten. Bad Heilbrunn: Klinkhart.
• Spreen, O., Strauss, E. (1998). A Compendium Of Neuropsychological Tests (2nd Edition). Oxford University Press, New York, USA. ISBN: 9780195100198,0195100190
• Toker, M. Z. (1993). Visual algı testi d2’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Boğaziçi Üniversitesi.
• Yantis, S. (1993). Stimulus-Driven Attentional Capture. Current Directions in Psychological Science, 2(5), 156–161. doi:10.1111/1467-8721.ep10768973