Tenis Oyuncularının Zihinsel Dayanıklılık Düzeyleri

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 28 - 35, 31.12.2020

Aydin Ilhan

Öz

Amaç: Türkiye’de düzenli tenis oynayan ve antrenman yapan tenisçilerin bazı faktörlere göre zihinsel dayanıklılıklarının araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırmada veri toplama aracı olarak, tenisçilerin zihinsel dayanıklılıklarını araştırmak için Türkiye’deki federe kulüplerinde tenis oynayan sporculara “Sporda Zihinsel Dayanıklılık Ölçeği” uygulandı. Ölçeği eksiksiz dolduran 308 sporcuya ait veriler çalışma için değerlendirildi. Sheard ve arkadaşları (2009) tarafından geçerlik ve güvenilirlik analizi yapılan, Zihinsel Dayanıklılık Ölçeğinin Türkçe uyarlaması Altıntaş ve Koruç (2016) tarafından gerçekleşti. Ölçek, üç alt boyut ve toplam 14 sorudan oluşmaktadır. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenilirlik katsayıları sırasıyla; Güven 0.72, Devamlılık 0.71 ve Kontrol 0.66 şeklindedir. Elde edilen verilerin analizi SPSS 21.0 paket programında yapılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediği Shapiro-Wilk testi ile analiz edilmiş ve normal dağılım göstermediği görülmüştür. İkili karşılaştırmalarda Mann-Whitney U, çoklu karşılaştırmalarda Kruskal Wallis Testi kullanılmıştır. Verilerin analizi %95 güven aralığında, p<0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir.
Bulgular: Bu araştırma sonucunda; tenisçilerin zihinsel dayanıklılık düzeyleri üzerinde yaş ve spor yapma yılı arası anlamlı farklar çıkarken (p<0.05), diğer verilerde anlamlı bir fark tespit edilmemiştir.
Sonuç: Tenisçilerin yaşları ve tenis oynama yıllı yükseldikçe kontrol duygusunun arttığı görüldü. Tenisçilerin deneyimlerinin fazla olması baskı altında ve beklenmedik durumlarda daha kontrollü ve rahat oldukları söylenebilir. Diğer değişkenlerde genelde yakın değerler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tenis, Spor, Zihinsel Dayanıklılık

Kaynakça

• KAYNAKLAR Altıntaş, A., & Koruç, P. B., (2016) Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri’nin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi (SZDE). Spor Bilimleri Dergisi, 27(4), 163-171.
• Bayköse, N. (2014). Sporcularda Kendinle Konuşma ve İmgeleme Düzeyinin Optimal Performans Duygu Durumunu Belirlemedeki Rolü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi. 18. 2.
• Connaughton, D., Wadey, R., Hanton, S., & Jones, G. (2008). The development and maintenance of mental toughness: Perceptions of elite performers. Journal of sports sciences, 26(1), 83-95. Crust L, Clough PJ. (2011). Developing Mental Toughness: from Research to Practice. Journal of Sport Psychology in Action, 2, 21-32. 12.
• Crust, L. (2009). The relationship between mental toughness and affect intensity. Personality and Individual Differences, 47(8), 959-963.
• Crust, L., Earle, K., Perry, J., Earle, F., Clough, A., & Clough, P. J. (2014). Mental toughness in higher education: Relationships with achievement and progression in first-year university sports students. Personality and Individual Differences, 69, 87-91.
• Elemiri, A., & Ahmet, A. L. Y. (2014). Mental toughness and its relationship to the achievement level of the weightlifters in Egypt. Turkish Journal of Sport and Exercise, 16(2), 63-69.
• Fernandez-Fernandez J, Mendez-Villanueva A, and Pluim B M. (2006). Intensity of tennis match play, Br J Sports Med, 40, 387–391.
• Findlay, L. C., & Bowker, A. (2009). The link between competitive sport participation and self-concept in early adolescence: A consideration of gender and sport orientation. Journal of youth and adolescence, 38(1), 29-40.
• Gucciardi DF, Hanton S, Gordon S, et al. (2015). The Concept of Mental Toughness: Tests of Dimensionality, Nomological Network, and Traitness. J Pers; 83(1), 26-44. Doi: http://dx.doi.org/10.1111/jopy.12079
• Gülşen, D.B.A. (2017). Sporcularda Kendinle Konuşma ve Öz Yeterlilik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans tezi, Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• İlhan, A. (2017). “Egzersiz Katılımcılarının Psikolojik Dayanıklılık, Optimal Performans Duygu Durumu ve Güdülenme İlişkisi”, (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sporda Psiko Sosyal Alanlar Anabilim Dalı, İzmir. 27.
• Jones G, Hanton S, Connaughton D. (2002). What is This Thing Called Mental Toughness? An Investigation of Elite Sport Performers. Journal of Applied Sport Psychology, 14, 205-18.
• Jones G, Hanton, S, Connaughton D. (2007). A Framework of Mental Toughness in The World’s Best Performers. Sport Psychol, 21(2), 243-64. Doi: 10.1123/tsp.21.2.243 21. Jones, M. I., & Parker, J. K. (2017). An analysis of the size and direction of the association between mental toughness and Olympic distance personal best triathlon times. Journal of sport and health science. 22.
• Juan, M. V T., & Lopez, A. (2015). Mental Toughness of Scholar Athletes. Researchers World, 6(3), 22.
• Liew, G. C., Kuan, G., Chin, N. S., & Hashim, H. A. (2019). Mental toughness in sport. German Journal of Exercise and Sport Research, 1-14 2. Loehr JE. (1982). Athletic Excellence: Mental Toughness Training for Sports. Plume, New York. 25.
• Madrigal, L., Robbins, J., Gill, D. L., & Wurst, K. (2015). A pilot study investigating the reasons for playing through pain and injury: Emerging themes in men’s and women’s collegiate rugby. The Sport Psychologist, 29(4), 310-318. Marchant, D. C., Polman, R. C., Clough, P. J., Jackson, J. G., Levy, A. R., & Nicholls, A. R. (2009). Mental toughness: Managerial and age differences. Journal of Managerial Psychology, 24(5), 428-437.
• Masum, R. (2014). A mixed method analysis of mental toughness in elite and sub-elite male and female tennis players in Pakistan. Advances in Social Sciences Research Journal, 1,110-122. Nachmias C. F. and Nachmias D. (1996). Research methods in the social sciences (5th Edition). New York: St. Martin's Press.
• Nergiz, S., Bayköse, N., & Yıldız, M. (2015). Kendinle Konuşma: Modern ve Halk Dansları Yapan Bireylerin Kendileriyle Konuşma Durumları. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9.
• Nicholls, A. R., Levy, A. R., Polman, R. C., & Crust, L. (2011). Mental toughness, coping self-efficacy, and coping effectiveness among athletes. International Journal of Sport psychology, 42(6), 513-524.
• Nicholls, A. R., Polman, R., Levy, A., & Backhouse, S. H. (2009). Mental toughness in sport: Achievement level, gender, age, experience and sport type differences. Personality and Individual Differences, 47, 73–75.
• Ölçücü, B., Canikli, A., Hadi, G. Ve Taşmektepligil, M. Y. (2011). 12-14 Yaş Kategorilerindeki Bayan Tenis Oyuncularının Fiziksel ve Fizyolojik Özellikleri. 3(1): 14-25.
• Sheard M, Golby J, Van Wersch A. (2009). Progress towards construct validation of the Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ). European Journal of Psychological Assessment, 25, 186-193.
• Weinberg, R. S. and Gould, D. (2015). Spor ve Egzersiz Psikolojisinin Temelleri, M. Şahin ve Z. Koruç tarafından 6.Basımdan Çeviri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Yarayan Y. E; Yıldız A. B; Gülşen d. B. A. (2017). Elit Düzeyde Bireysel ve Takım Sporu Yapan Sporcuların Zihinsel Dayanıklılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi,11(58), 992-999.
• Yardımcı A, Sadık R, Tezcan Kardaş N. (2017). Amerikan Futbolu Sporcularının Yalnızlık Düzeyleri ve Sporda Mental Dayanıklılık Düzeyleri Arasındaki İlişki. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 79-90.
• Yıldız, A. B., Gülşen, D. B. A., & Yılmaz, B. (2015). Sporcuların Optimal Performans Duygu Durumunun Yaşam Tatminleri Üzerindeki Etkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9.