Spor Etkinliklerinin Eğlence Boyutu ile Spor Etkinliklerine Yönelim Arasındaki İlişki: Bir Yapısal Eşitlik Modeli

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 65 - 77, 31.08.2025

Sevdenur Serği , Onur Akgün , Murat Aslan

https://doi.org/10.55142/jogser.1667597

Öz

Spor etkinlikleri, her yaştan bireylerin katıldığı önemli bir tüketici kitlesine sahip sosyal bir olgu haline gelmiştir. Spor etkinliklerine olan ilginin ve katılımın artması araştırmacıların da dikkatini çekmiş katılımcıların hangi sebeplerle spor etkinliklerini tercih ettikleri merak konusu olmuştur. Bu çalışmada spor etkinliklerinin eğlence boyutu ile spor etkinliklerine yönelim arasındaki ilişkinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Spor Etkinliklerine Yönelim Ölçeği ve Spor Etkinlikleri Kalite ölçeğinin Eğlence alt boyutu kullanılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden korelasyonel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Denizli ilinde ikamet eden toplam 203 kişi oluşturmaktadır. Araştırma bulguları, spor etkinliklerinin kalitesinde eğlence faktörünün, bireylerin bu etkinliklere yöneliminde sosyalleşme, duygu arama ve bilgi arama alt boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı olarak yordadığı sonucunu ortaya koymuştur. Bu bulgular, spor etkinliklerinin kalitesinde eğlence boyutu ile spor etkinliklerine yönelim arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Eğlence , Etkinlik Kalitesi , Spor Etkinliği , Spor Etkinliğine Yönelim

The Relationship Between the Entertainment Dimension of Sports Events and Orientation Toward Sports Events: A Structural Equation Model

Öz

Sports events have become a significant social phenomenon with a large consumer base, attracting individuals of all ages. The increasing interest and participation in sports events have drawn the attention of researchers, raising curiosity about the factors influencing individuals’ preferences for attending such events. This study aims to examine the relationship between the entertainment dimension of sports events and individuals’ orientation towards these events. The Sports Event Orientation Scale and the Entertainment sub-dimension of the Sports Event Quality Scale were used as data collection instruments. The study employed the correctional research method, which is one of the quantitative research methods. The research sample consistis of 203 individuals residing in Denizli, Turkey. The findings indicate that the entertainment factor in the quality of sports events significantly and positively predicts the sub-dimensions of socialization, sensation-seeking, and information-seeking in individuals’ orientation toward these events. These results demonstrate a significant positive relationship between the entertainment dimension of sports event quality and sports event orientation.

Anahtar Kelimeler

Entertainment , Event Quality , Sports Events , Sports Event Orientation

Kaynakça

• Al-Wasel, A. A. (2016). Futbol Seyircilerinde Taraftarlık Özdeşleşme Düzeyi ve Etkinliğin Kalite Algısının İncelenmesi. Yüksek Lisans tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Ballı, M. (2024). Suya dayalı rekreatif etkinliklere katılan bireylerin katılım ve destinasyon seçim motivasyonları: Gümüşlük örneği. Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Beccarini, C. ve Ferrand, A. (2006). Factors affecting soccer club season ticket holders satisfaction: The influence of club image and fans motives. European Sport Management Quarterly, 6 (1), 1-22.
• Berkani, A. S., Moumen, H., Benharzallah, S., Yahiaoui, S. ve Bounceur A. (2024). Blockchain use cases in the sports industry: A systematic review. International Journal of Networked and Distributed Computing, 12, 17-40.
• Brown T., Clark P. ve Edwards S. (2018). Değişkenler arası ilişkiler ve korelasyon. Psikoloji ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 120-135.
• Canpolat, B. ve Turhan, F. H. (2023). Üniversite öğrencilerinin spor etkinliklerine yönelimlerinin incelenmesi; Karabük Üniversitesi örneği. Spor, Sağlık ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 29-41.
• Chalip, L. (2006). Towards social leverage of sport events. Journal of Sport & Tourism, 11 (2), 109-127.
• Çevik, H., Şimşek K. Y., Mercanoğlu, A. O. ve Bayram, A. (2019). Spor etkinliklerine yönelim ölçeğinin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 10 (2), 149-163.
• Çiriş, V. ve Başkonuş, T. (2020). Öğretmen adaylarının spor etkinliklerine yönelimlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Kilis 7 Aralık Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4 (2) , 141-155.
• Dever, A. ve Korur, E. N. (2018). Spor organizasyonları tüketim ölçeğinin (SOTÖ) Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. Sosyal Bilimler Dergisi/ The Journal of Social Science, 5 (25), s.187-197.
• Doğan, E., Yılmaz, A. K., Kabadayı, M. ve Mayda, M. H. (2018). Spor bilimleri öğrencileri ile farklı fakültelerde okuyan öğrencilerin sosyalleşme ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 403-411.
• Doyle, J. P., Filo, K., Lock, D., Funk, D. C. ve McDonald, H. (2016). Exploring PERMA in spectator sport: Applying positive psychology to examine the individual-level benefits of sport consumption. Sport Management Review, 19 (5), 506-519.
• Filiz, Z. (2010). Üniversite öğrencielrinin sosyalleşmesinde spora katılımın değerlendirilmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4 (3), 192-203.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research In Education. NewYork: McGraw-Hill.
• Funk, D.C., Beaton, A. ve Alexandris, K. (2012). Sport consumer motivation: Autonomy and conrtol orientations that regulate fan behaviour. Sports Management Review, 15 (3), 355-367.
• Gençer, R. T. ve Aycan, A. (2008). Seyircilerin profesyonel futbol müsabakalarına katılım kararını etkileyen değişkenler üzerine bir inceleme. Ege Akademik Bakış, 8 (2), 771-783.
• Gök, Y., ve Balcı, V. (2012). Spor organizasyonlarının maliyet boyutunun risk yönetimi açısından değerlendirilmesi. Ege Akademik Bakış, 12, 61-69.
• Gültekin, G. Ş. (2024). Spor bilimleri öğrencilerinin spor etkinliklerine katılımlarında taraftarlık özdeşleşme düzeyinin yordayıcı etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Halıcı, A. ve Çimen, Z. (2021). Futbol Seyircilerinin Etkinlik Kalitesine Yönelik Beklentilerinin Değerlendirilmesi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 389-421.
• İlgar Doğan, Y. ve Dağlı Ekmekçi, Y. A. (2022). Taraftarlar açısından spor tesislerinin kalite düzeyleri: Denizli Atatürk stadyumu örneği. Kafkas Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 79-93.
• James, J. D. ve Rose, S. D. (2004). Comparing sport consumermotivations across multiple sports. Sport Marketing Quarterly, 13 (1), s. 17-25.
• Kaplan ve Akkaya (2014). Spor Kültürü ve Türkiye'de Spor. International Journal of Sport Culture and Science, 2 (Özel Sayı 2), 114-119.
• Karababa, A., Yılmaz, E., Şahin, A. E. ve Çeçen, R. (2024). Taraftar motivasyonu ve taraftar saldırganlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi, International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 15(58), 1509-1523.
• Karakullukçu, A. (2020). İşitme engelliler için sosyalleşme ölçeği geliştirme çalışması ve sporun sosyalleşme düzeyine katkısının incelenmesi. Doktora Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
• Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). The Guilford Press. Ko, Y. J., Kwon, H. H., Kim, T., Park, C. ve Song, K. (2023). Assessment of event quality in major spectator sports: Single-item measures. Journal of global Sport Management, 8 (4), s. 1008-1024.
• Ko, Y. J., Zhang, J., Cattani, K. ve Pastore, D. (2011). Assessment of event quality in major spectator sports, Managing Service Quality: An International Journal, 21 (3), s. 304-322.
• Köşker Demir, E. (2010). Rekreasyonel spor hizmeti veren işletmelerde kalite ölçeği; Geçerlilik güvenirlik çalışması (Türkçe Uyarlaması). Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• MacPhail, A. ve Kirk, D. (2006). Young peoples socialisation into sport: Experiencing the specialising phase. Leisure Studies, 25 (1), 57-74.
• Mehus, I. (2005). Sociability and excitement motives of spectators attending entertainment sport events: Spectators of soccer and ski-jumping. Journal of Sport Behavior, 28 (4), s. 333-350.
• Moreno, F. C., Prado-Gasco, V., Hervas, J. C., Nunez-Pomar, J. ve Sanz, V. A. (2015). Spectator emotions: Effects on quality, satisfaction, value, and future intentions. Journal of Busines Research, 68 (7), 1145-1447.
• Mutz, M. ve Gerke, M. (2018). Major sporting events and national identification: The moderating effect of emotional involvement and the role of the media. Communication & Sports, 6 (5), 605-626.
• Öntürk, Y. (2022). Sporda güncel yaklaşımlar. İçinde Uluç, E. A. (Ed.), Spor ve Sosyalleşme, 53-65. Gazi Yayınevi.
• Özdinç, Ö. (2005). Çukurova Üniversitesi öğrencilerinin sporun ve spora katılımın sosyalleşmeyle ilişkisi üzerine görüşleri. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, III (2), 77-84.
• Pons, F., Mourali, M. ve Nyeck, S. (2006). Consumer orientation toward sporting events: Scale development and validation. Journal of Service Research, 8 (3) 276-287.
• Statista (2024). Sports industry revenue worldwide in 2022, with a forecast for 2028. Erişim tarihi: 11 Şubat 2025. https://www.statista.com/statistics/370560/worldwide-sports-market-revenue/#statisticsContainer
• Şahan, H. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyalleşme sürecinde spor aktivitelerinin rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2, 248-266.
• Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). New York: Allyn and Bacon.
• Theodorakis, N. D., Kaplanidou, K., İskender, K. ve Papadimitriou, D. (2019). From sport event quality to quality of life: The role of satisfaction and purchase happiness. Journal of Convention & Event Tourism. 20 (3), 241-260.
• Turan, M. (2021). Giresun Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü personellerinin spor etkinliklerine yönelim tutumlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23 (1), 29-41.
• Turan, M. ve Hellaç, A. K. (2024). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin spora katılım güdülerinin incelenmesi. International Journal of Exercise Psychology, 6 (2), 66-75.
• Tutar, Ö. F., ve Turhan, F. H. (2023). Digital Leisure; Transformation of Leisure Activities. Shanlax International Journal of Education, 11(S1), 16–28.
• Tzetzis, G., Alexandris, K. ve Kapsampeli, S. (2014). Predicting visitors satisfaction and behavioral intentions from service quality in the context of a small-scale outdoor sport event. Internetional Journal of Event and Festival Menagement, 5 (1), 4-21.
• Uçak, N. Ö. (1997). Bilgi gereksinimi ve bilgi arama davranışı. Türk Kütüphaneciliği, 11 (4), 315-325.
• Yetim, A. A. (2000). Sporun sosyal görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, V(2000) 1, 63-72.
• Yıldırım, A. F., Özer, Ş. C. ve Demir H. (2022). Sivil toplum kuruluşu yürütücülerinin spor etkinliklerine yönelimleri: Nicel bir araştırma, Sosyolojik Bağlam Dergisi, 3 (3), 251-262.