The Effect of Environmental Awareness Education Program on Children's Environmental Awareness
Yıl 2023,
, 379 - 400, 28.09.2023
Feyza Uçar Çabuk
,
Sena İşal
Öz
Education programs are learning experiences that take place with planned activities offered to the individual and contribute to the upbringing of people in society and the realization of goals related to them. The aim of this study is to examine the effect of the environmental awareness education program applied to preschool children on children's environmental awareness. The study group of the research consisted of a total of 41 children, 20 children in the control group and 21 children in the experimental group, who were studying in kindergarten classes affiliated to the Ministry of National Education and had not participated in any environmental education program before. This study has a pre-test post-test control group experimental design. According to this design, the application of the pre-test, the application of the environmental awareness education program and the application of the post-test are carried out respectively. "Personal information form" and "Environmental awareness scale for children" were used as data collection tools in the study. The data were analyzed with SPSS statistical package program. According to the findings of the study, it was found that the environmental awareness education program was effective on the environmental awareness of preschool children.
Etik Beyan
The ethics committee approval of this research was obtained with the decision of Osmaniye Korkut Ata University Social Sciences Scientific Research and Publication Ethics Commission dated 09.05.2023 and numbered 2023/5/6.
Destekleyen Kurum
TÜBİTAK
Teşekkür
We would like to thank TUBITAK for their support for this study, which was supported under the TUBITAK 2209-A Projects Support Program. We would also like to thank Çiğdem Demir, Ebru Bedi, Özlem Karakuzu, the children in the study group and their teachers for their contributions.
Kaynakça
- Ahi, B., & Alisinanoğlu, F. (2016) Okul öncesi eğitim programına kaynaştırılan çevre eğitimi programının çocuklarin “çevre” kavramı hakkındaki zihinsel model gelişimine etkisi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 305-329. https://doi.org/10.9775/kausbed.2016.016
- Akdağ Z. & Erdiler, Z. (2006). Okul öncesi eğitim çağındaki çocuklara çevre bilincini kazandırmak için gönüllü kuruluşlarla ile işbirliği yapmak. 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK-7). 7-9 Eylül 2006. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara.
- Ami A. Flowers, John P. Carroll, Gary T. Green & Lincoln R. Larson (2015). Using art to assess environmental education outcomes, Environmental Education Research, 21(6), 846-864. https://doi.org/10.1080/13504622.2014.959473
- Aydın, Ö., & Aykaç, N. (2016). Yaratıcı drama yöntemi ile verilen eğitimin okul öncesi öğrencilerinin çevre farkındalığına etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 11(1), 1-16. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ydrama/issue/34693/383501
- Aznar Minguet, P., Ull, M.A., Piñero, A. y Martínez Agut, M.P. (2013). Informe de investigación “Evaluación de la introducción de Competencias Generales para la sostenibilidad en los Estudios de Grado de la Universitat de València”. www.uv.es/campussostenible/ca/educacio-investigacio/-p2-sostenibilitzacio-academica-1285849973575.html.
- Balkan Kıyıcı, F. (2009). Çevre eğitimi. V. Sevinç (Editör), Eğitim fakülteleri için genel çevre bilimi, s. 1751. Maya Akademi.
- Basile, C. G. (2010). Environmental education as a catalyst for transfer of learning in young children. The Journal of Environmental Education, 32(1), 21–27. https://doi.org/10.1080/00958960009598668
- Başal, H. A. (2005). Çocuklar İçin Uygulamalı Çevre Eğitimi. Morpa Yayınları.
- Braun T., & Diekers P. (2017). Connecting students to nature: How intensity of nature experience and student age influence the success of outdoor education programmes. Environmental Education Research, 23, 937–949. https://doi.org/10.1080/13504622.2016.1214866
- Büyüktaşkapu Soydan, S. & Öztürk Samur, A. (2017). Validity and reliability study of environmental awareness and attitude scale for preschool children. International Electronic Journal of Environmental Education, 7(1), 78-97. https://dergipark.org.tr/en/pub/iejeegreen/issue/45207/566155
- Büyüktaşkapu, S., Koçyiğit, S., Öztürk-Samur, A. & Özenoğlu Kiremit, H. (2011). Çocuk ve Çevre. Vize Yayıncılık.
- Cevher Kalburan, F. N. (2009). Çocuklar için çevresel tutum ölçeği ile yeni ekolojik paradigma ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması ve çevre eğitim programının etkisinin incelenmesi [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Clayton S. (2003). Environmental identity: A conceptual and an operational definition. In Clayton S., Opotow S. (Eds.), Identity and the natural environment (pp. 45–65). MIT Press.
- Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change. Working Group III Contribution to the IPCC Sixth Assessment Report.
- Çabuk, B., & Haktanır, G. (2010). What should be learned in kindergarten? A project approach example. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 2550-2555.
- Çabuk, M. & Uçar Çabuk, F. (2017). “Yeşil Kimya ile Çevreyi Koruyorum” isimli projenin okul öncesi dönem çocuklarının çevreye yönelik bilgi düzeyi üzerindeki etkisinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1) , 64-74. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/debder/issue/31123/280641
- Davis, J. (2009). Revealing the research ‘hole’ of early childhood education for sustainability: A preliminary survey of the literature. Environmental Education Research, 15(2), 227- 241. https://doi.org/10.1080/13504620802710607
- Demirel, Ö. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri, öğretme Sanatı. (21. Baskı) Pegem Akademi
- Derya Gezgin Vural, & Didem Kılıç Mocan. (2022). Fen etkinliklerinin okul öncesi dönem çocuklarında çevre bilinci kazandırılmasına etkisi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 6 (2), 402-423. https://doi.org/10.24130/eccdjecs.1967202262331
- Dorninger, C., Abson, D.J., Fischer, J., & von Wehrden, H. (2017). Assessing sustainable biophysical human-nature connectedness at regional scales. Env Res Lett., 12, 055001. https://doi.org/10.1088/1748-9326/aa68a5
- Dunlap, R.E., Van Liere, K.D., Mertig, A. G. & Jones, R. E. (2000). Measuring endorsement of the new ecological paradigm: A revised NEP scale. Journal of Social Issues, 56, 425–442. https://doi.org/10.1111/0022-4537.00176
- Durkan, N., Güngör, H., Fetihi, L., Erol, A. & Gülay Ogelman, H. (2015). Comparison of environmental attitudes and experiences of five-year-old children receiving preschool education in the village and city centre. Early Child Development and Care, 186(8), 1327-1341. https://doi.org/10.1080/03004430.2015.1092963
- Emsal Aydın, Ö. (2018). Minik tema eğitim programı uygulanan ve uygulanmayan okul öncesi öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
- Ergazakı, M., Zogza, V. & Grekou, A. (2009). From preschoolers’ ideas about decomposition, domestic garbage fate and recycling to the objectives of a constructivist learning environment in this context. Rewiew of Math, Science and ICT Education, 3(1), 99-121.
- Erol, A. & Gülay Ogelman, H. (2021). Proje Yaklaşımına Dayanan Aile Katılımlı Çevre Eğitimi Programının 5-6 Yaş Çocuklarının Çevreye Yönelik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 50 (232), 133-160. https://doi.org/10.37669/milliegitim.737551
- Erten, S. (2004). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı, 65(66), 2006/25 Ankara.
- Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 28, 91-100.
- Eunsook, H. (2005) Küçük çocukların doğayı algılama konusundaki entelektüel kültürü yetişkinlerinkinden nasıl farklıdır?, Çevre Eğitimi Araştırması, 11(2), 199-214, https://doi.org/10.1080/1350462042000338360
- Evans, G. W., Brauchle, G., Haq, A., Stecker, R., Wong, K. & Shapiro, E. (2007). Young children’s environmental attitudes and behaviors. Environment and Behavior, 39(5), 635-659. https://doi.org/10.1177/0013916506294252
- Frantz, C., Mayer, F. S., Norton, C. & Rock, M. (2005). There is no “I” in nature: The influence of self-awareness on connectedness to nature. Journal Environmental Psychology, 25, 427–436. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2005.10.002
- Gülay Ogelman, H. & Güngör, H. (2015). Türkiye’deki Okul Öncesi Dönem Çevre Eğitimi Çalışmalarının İncelenmesi: 2000-2014 Yılları Arasındaki Tezlerin ve Makalelerin İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (32), 180-194. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkusbed/issue/19578/208931
- Gülay Ogelman, H., & Durkan, N. (2014). Toprakla buluşan çocuklar: Küçük çocuklar için toprak eğitimi projesinin etkililiği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (31), 632-638.
- Gülay, H. & Önder, A. (2011). Sürdürülebilir Gelişim İçin Okulöncesi Dönemde Çevre Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Gülay, H. (2011). Ağaç yaş iken eğilir: Yaşamın ilk yıllarında çevre eğitiminin önemi. TÜBAV Bilim Dergisi, 4(3). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubav/issue/21524/615007
- Gürkan, T. (1992). Early childhood education and care in Turkey. In G. Woodill, J. Bernhard, & L. Prochner (Eds.), International handbook of early childhood education (pp. 481–489). New York: Garland.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis: Pearson Education Limited.
- Handler, D., & Epstein, A.S. (2010). Nature Education in Preschool. High Scope, Extensions, Curriculum Newsletter from HighScope, 25(2), 1-7.
- Kaiser, F. G., Wölfing, S., & Fuhrer, U. (1999). Environmental attitude and ecological behavior. Journal of Environmental Psychology, 19, 1-19. https://doi.org/10.1006/jevp.1998.0107
- Karimzadegan, H. (2015). Study of environmental education on environmental knowledge of preschool age children in Rasht City, Iran. Biological Forum-An International Journal, 7(1), 1546-1551.
- Kesicioğlu, O. S., & Alisinanoğlu, F. (2009). 60-72 Aylık çocukların çevreye karsı tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,10 (3), 37-48.
- Kışoğlu, M., Gürbüz, H., Sülün, A., Alaş, A. & Erkol, M. (2010). Environmental Literacy and The Evaluation of The Studies Conducted on Environmental Literacy in Turkey. International Online Journal of Educational Sciences.
- Köşker, N. (2020). Öğretmen adaylarının doğa eğitimine ilişkin görüşleri. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(22), 215-243. https://doi.org/10.33692/avrasyad.631883
- Kurt-Gökçeli, F. (2015). Çevre eğitim programının 48-66 aylık çocukların çevresel farkındalıklarına etkisi [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Louv, R. (2019). Doğadaki Son Çocuk (7.Baskı). Tübitak Yayınları.
- M.A. Ull, P. Aznar Minguet, M.P. Martínez Agut, (2014). Training in Sustainability as Essential for Future Employability. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 139, 543-550. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.08.066
- Michael Littledyke (2008). Çevre farkındalığı için bilim eğitimi: bilişsel ve duyuşsal alanları bütünleştirmeye yönelik yaklaşımlar, Çevre Eğitimi Araştırması, 14(1), 1-17. https://doi.org/10.1080/13504620701843301
- Moseley, C., Desjean-Perrotta & Utley, J. (2010). The draw-an-environment test rubric (DAET-R): Exploring pre-service teachers’ mental models of the environment. Environmental Education Research, 16(2), 189-208. https://doi.org/10.1080/13504620903548674
- Olgan, R. & Kahriman-Ozturk, D. (2011). An investigation in the playgrounds of public and private preschools in Ankara. Education & Science, 36 (161), 84-96.
- Olgan, R. & Tuncer, G. (2012). A Qualitative Study on Turkish Preschool Children's Environmental Attitudes Through Ecocentrism and Anthropocentrism. International Journal of Science Education, 34(4), 629-650. https://doi.org/10.1080/09500693.2011.596228
- Otto S., Pensini P., Zabel S., Diaz-Siefer P., Burnham E., Navarro-
Villarroel C., & Neaman A. (2021). The prosocial origin of sustainable behavior: A case study in the ecological domain. Global Environmental Change, 69, 102312. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2021.102312
- Özdemir, O., & Uzun, N. (2006). Yeşil sınıf modeline göre yürütülen fen ve doğa etkinliklerinin ana sınıfı öğrencilerinin çevre algılarına etkisi. Çocuk Gelişimi ve Eğitim Dergisi, 1(2), 12-20. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/egeefd/issue/4912/67260
- Özmen, H. (2015). Deneysel araştırma yöntemi. Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (Ed. M. Metin) içinde s. 47-76. Ankara: PegemA.
- Pearce, J.C. (1977) Magical child: rediscovering nature’s plan for our children New York E. P. Dutton.
- Raquel, H., Rosa M.M., & Olga, S. (2020). Children’s perceptions on the benefits of school nature field trips. Education, 3-13, 379-391. https://doi.org/10.1080/03004279.2019.1610024
- Robertson, J. S. (2008). Forming preschoolers’ environmental attitude: Lasting effects of early childhood environmental education. Master thesis, Royal Roads University, Canada.
- Samuelsson, P. I. & Kaga, Y. (2008). The Contribution of Early Childhood Education to A Sustainable Society, Paris: UNESCO.
- Saravanakumar A. R. (2020). Life skill education for creative and productive citizens. Journal of Critical Reviews, 7(9), 554–558. https://doi.org/10.31838/jcr.07.09.110
- Siraj-Blatchford, J. (2009). Editorial: Education for sustainable development in early childhood. International Journal of Early Childhood, 41 (2), 9- 22. https://doi.org/10.1007/BF03168875
- Şahin, N. F. , Cerrah, L., Saka, A. & Şahin, B. (2004). Yüksek öğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/gefad/issue/6758/90891
- Şallı, D., Dağal, A.B., Küçükoğlu, E.K., Niran, S.Ş., & Tezcan, G. (2013). Okul öncesinde geri dönüşüm kavramı: aile katılımlı proje tabanlı bir program örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 234-241.
- Şimşekli, Y. (2004). Çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik çevre eğitimi etkinliklerine ilköğretim okullarının duyarlılığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 83 - 92.
- Tanrıverdi, Ö. (2012). Yaratıcı drama yöntemi ile verilen eğitimin okul öncesi öğrencilerinin çevre farkındalığına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
- Taşkın, Ö., & Ekici, Şahin (2008). Çevre kavramı ve altı yaş okul öncesi çocuklar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 1-14.
- Temiz, Z., & Karaarslan Semiz, G. (2019). En iyi Öğretmenim Doğa: Okul öncesinde Doğa Temelli Eğitim Uygulamaları Projesi kapsamında hazırlanan öğretmen etkinlikleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(1), 314-331. Retrieved from http://www.itobiad.com/issue/43055/488735
- Temiz, Z., Karaarslan-Semiz, G. & Yılmaz, S. (2018) “Nasreddin Hodja and walnut tree”. A Turkish Indigenous Story about Human-Nature Interaction. In Aghasaleh, R., Children and mother nature, storytelling for a glocalized environmental pedagogy. Sense Publishers: Boston.
- Uzun, N. , Sağlam, N. & Uzun, F. V. (2008). Yeşil Sınıf Modeline Dayalı Uygulamalı Çevre Eğitimi Projesinin Çevre Bilinci ve Kalıcılığına Etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 9 (1), 59-74. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/egeefd/issue/4912/67260
- Wilson, R. A. (1996). Starting Early: Environmental Education During The Early Childhood Years. Columbus OH: ERIC Clearinghouse for Science Mathematics and Environmental Education.
- Yalçın, B. (2013). Doğal çevreyi koruma programının okul öncesi dönem çocuklarının çevreye yönelik tutumlarına olan etkileri: Çanakkale il örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.]. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi.
- Yaşar, M.C., İnal, G., Kaya, Ü.Ü., & Uyanık. Ö. Çocuk gözüyle tabiat anaya geri dönüş. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 30-40.
- Yılmaz, S. & Olgan, R. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının doğaya yakınlık (biyofili) seviyelerinin araştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1106-1129. https://doi.org/10.17860/mersinefd.328340
- Yılmaz, S., Çığ, O. & Yılmaz-Bolat, E. (2020). The impact of a short-term nature-based education program on young children’s biophilic tendencies. Elementary Education Online, 19(3), 1729-1739. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2020.734968
- Yoleri, S. (2012). Çocuk ve Çevre: Okul öncesi çocuklar arasında çevre bilinci oluşturma. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 100-111. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/deubefd/issue/25115/265162
Yıl 2023,
, 379 - 400, 28.09.2023
Feyza Uçar Çabuk
,
Sena İşal
Kaynakça
- Ahi, B., & Alisinanoğlu, F. (2016) Okul öncesi eğitim programına kaynaştırılan çevre eğitimi programının çocuklarin “çevre” kavramı hakkındaki zihinsel model gelişimine etkisi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 305-329. https://doi.org/10.9775/kausbed.2016.016
- Akdağ Z. & Erdiler, Z. (2006). Okul öncesi eğitim çağındaki çocuklara çevre bilincini kazandırmak için gönüllü kuruluşlarla ile işbirliği yapmak. 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK-7). 7-9 Eylül 2006. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara.
- Ami A. Flowers, John P. Carroll, Gary T. Green & Lincoln R. Larson (2015). Using art to assess environmental education outcomes, Environmental Education Research, 21(6), 846-864. https://doi.org/10.1080/13504622.2014.959473
- Aydın, Ö., & Aykaç, N. (2016). Yaratıcı drama yöntemi ile verilen eğitimin okul öncesi öğrencilerinin çevre farkındalığına etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 11(1), 1-16. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ydrama/issue/34693/383501
- Aznar Minguet, P., Ull, M.A., Piñero, A. y Martínez Agut, M.P. (2013). Informe de investigación “Evaluación de la introducción de Competencias Generales para la sostenibilidad en los Estudios de Grado de la Universitat de València”. www.uv.es/campussostenible/ca/educacio-investigacio/-p2-sostenibilitzacio-academica-1285849973575.html.
- Balkan Kıyıcı, F. (2009). Çevre eğitimi. V. Sevinç (Editör), Eğitim fakülteleri için genel çevre bilimi, s. 1751. Maya Akademi.
- Basile, C. G. (2010). Environmental education as a catalyst for transfer of learning in young children. The Journal of Environmental Education, 32(1), 21–27. https://doi.org/10.1080/00958960009598668
- Başal, H. A. (2005). Çocuklar İçin Uygulamalı Çevre Eğitimi. Morpa Yayınları.
- Braun T., & Diekers P. (2017). Connecting students to nature: How intensity of nature experience and student age influence the success of outdoor education programmes. Environmental Education Research, 23, 937–949. https://doi.org/10.1080/13504622.2016.1214866
- Büyüktaşkapu Soydan, S. & Öztürk Samur, A. (2017). Validity and reliability study of environmental awareness and attitude scale for preschool children. International Electronic Journal of Environmental Education, 7(1), 78-97. https://dergipark.org.tr/en/pub/iejeegreen/issue/45207/566155
- Büyüktaşkapu, S., Koçyiğit, S., Öztürk-Samur, A. & Özenoğlu Kiremit, H. (2011). Çocuk ve Çevre. Vize Yayıncılık.
- Cevher Kalburan, F. N. (2009). Çocuklar için çevresel tutum ölçeği ile yeni ekolojik paradigma ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması ve çevre eğitim programının etkisinin incelenmesi [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Clayton S. (2003). Environmental identity: A conceptual and an operational definition. In Clayton S., Opotow S. (Eds.), Identity and the natural environment (pp. 45–65). MIT Press.
- Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change. Working Group III Contribution to the IPCC Sixth Assessment Report.
- Çabuk, B., & Haktanır, G. (2010). What should be learned in kindergarten? A project approach example. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 2550-2555.
- Çabuk, M. & Uçar Çabuk, F. (2017). “Yeşil Kimya ile Çevreyi Koruyorum” isimli projenin okul öncesi dönem çocuklarının çevreye yönelik bilgi düzeyi üzerindeki etkisinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1) , 64-74. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/debder/issue/31123/280641
- Davis, J. (2009). Revealing the research ‘hole’ of early childhood education for sustainability: A preliminary survey of the literature. Environmental Education Research, 15(2), 227- 241. https://doi.org/10.1080/13504620802710607
- Demirel, Ö. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri, öğretme Sanatı. (21. Baskı) Pegem Akademi
- Derya Gezgin Vural, & Didem Kılıç Mocan. (2022). Fen etkinliklerinin okul öncesi dönem çocuklarında çevre bilinci kazandırılmasına etkisi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 6 (2), 402-423. https://doi.org/10.24130/eccdjecs.1967202262331
- Dorninger, C., Abson, D.J., Fischer, J., & von Wehrden, H. (2017). Assessing sustainable biophysical human-nature connectedness at regional scales. Env Res Lett., 12, 055001. https://doi.org/10.1088/1748-9326/aa68a5
- Dunlap, R.E., Van Liere, K.D., Mertig, A. G. & Jones, R. E. (2000). Measuring endorsement of the new ecological paradigm: A revised NEP scale. Journal of Social Issues, 56, 425–442. https://doi.org/10.1111/0022-4537.00176
- Durkan, N., Güngör, H., Fetihi, L., Erol, A. & Gülay Ogelman, H. (2015). Comparison of environmental attitudes and experiences of five-year-old children receiving preschool education in the village and city centre. Early Child Development and Care, 186(8), 1327-1341. https://doi.org/10.1080/03004430.2015.1092963
- Emsal Aydın, Ö. (2018). Minik tema eğitim programı uygulanan ve uygulanmayan okul öncesi öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
- Ergazakı, M., Zogza, V. & Grekou, A. (2009). From preschoolers’ ideas about decomposition, domestic garbage fate and recycling to the objectives of a constructivist learning environment in this context. Rewiew of Math, Science and ICT Education, 3(1), 99-121.
- Erol, A. & Gülay Ogelman, H. (2021). Proje Yaklaşımına Dayanan Aile Katılımlı Çevre Eğitimi Programının 5-6 Yaş Çocuklarının Çevreye Yönelik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 50 (232), 133-160. https://doi.org/10.37669/milliegitim.737551
- Erten, S. (2004). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı, 65(66), 2006/25 Ankara.
- Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 28, 91-100.
- Eunsook, H. (2005) Küçük çocukların doğayı algılama konusundaki entelektüel kültürü yetişkinlerinkinden nasıl farklıdır?, Çevre Eğitimi Araştırması, 11(2), 199-214, https://doi.org/10.1080/1350462042000338360
- Evans, G. W., Brauchle, G., Haq, A., Stecker, R., Wong, K. & Shapiro, E. (2007). Young children’s environmental attitudes and behaviors. Environment and Behavior, 39(5), 635-659. https://doi.org/10.1177/0013916506294252
- Frantz, C., Mayer, F. S., Norton, C. & Rock, M. (2005). There is no “I” in nature: The influence of self-awareness on connectedness to nature. Journal Environmental Psychology, 25, 427–436. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2005.10.002
- Gülay Ogelman, H. & Güngör, H. (2015). Türkiye’deki Okul Öncesi Dönem Çevre Eğitimi Çalışmalarının İncelenmesi: 2000-2014 Yılları Arasındaki Tezlerin ve Makalelerin İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (32), 180-194. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkusbed/issue/19578/208931
- Gülay Ogelman, H., & Durkan, N. (2014). Toprakla buluşan çocuklar: Küçük çocuklar için toprak eğitimi projesinin etkililiği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (31), 632-638.
- Gülay, H. & Önder, A. (2011). Sürdürülebilir Gelişim İçin Okulöncesi Dönemde Çevre Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Gülay, H. (2011). Ağaç yaş iken eğilir: Yaşamın ilk yıllarında çevre eğitiminin önemi. TÜBAV Bilim Dergisi, 4(3). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubav/issue/21524/615007
- Gürkan, T. (1992). Early childhood education and care in Turkey. In G. Woodill, J. Bernhard, & L. Prochner (Eds.), International handbook of early childhood education (pp. 481–489). New York: Garland.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis: Pearson Education Limited.
- Handler, D., & Epstein, A.S. (2010). Nature Education in Preschool. High Scope, Extensions, Curriculum Newsletter from HighScope, 25(2), 1-7.
- Kaiser, F. G., Wölfing, S., & Fuhrer, U. (1999). Environmental attitude and ecological behavior. Journal of Environmental Psychology, 19, 1-19. https://doi.org/10.1006/jevp.1998.0107
- Karimzadegan, H. (2015). Study of environmental education on environmental knowledge of preschool age children in Rasht City, Iran. Biological Forum-An International Journal, 7(1), 1546-1551.
- Kesicioğlu, O. S., & Alisinanoğlu, F. (2009). 60-72 Aylık çocukların çevreye karsı tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,10 (3), 37-48.
- Kışoğlu, M., Gürbüz, H., Sülün, A., Alaş, A. & Erkol, M. (2010). Environmental Literacy and The Evaluation of The Studies Conducted on Environmental Literacy in Turkey. International Online Journal of Educational Sciences.
- Köşker, N. (2020). Öğretmen adaylarının doğa eğitimine ilişkin görüşleri. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(22), 215-243. https://doi.org/10.33692/avrasyad.631883
- Kurt-Gökçeli, F. (2015). Çevre eğitim programının 48-66 aylık çocukların çevresel farkındalıklarına etkisi [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Louv, R. (2019). Doğadaki Son Çocuk (7.Baskı). Tübitak Yayınları.
- M.A. Ull, P. Aznar Minguet, M.P. Martínez Agut, (2014). Training in Sustainability as Essential for Future Employability. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 139, 543-550. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.08.066
- Michael Littledyke (2008). Çevre farkındalığı için bilim eğitimi: bilişsel ve duyuşsal alanları bütünleştirmeye yönelik yaklaşımlar, Çevre Eğitimi Araştırması, 14(1), 1-17. https://doi.org/10.1080/13504620701843301
- Moseley, C., Desjean-Perrotta & Utley, J. (2010). The draw-an-environment test rubric (DAET-R): Exploring pre-service teachers’ mental models of the environment. Environmental Education Research, 16(2), 189-208. https://doi.org/10.1080/13504620903548674
- Olgan, R. & Kahriman-Ozturk, D. (2011). An investigation in the playgrounds of public and private preschools in Ankara. Education & Science, 36 (161), 84-96.
- Olgan, R. & Tuncer, G. (2012). A Qualitative Study on Turkish Preschool Children's Environmental Attitudes Through Ecocentrism and Anthropocentrism. International Journal of Science Education, 34(4), 629-650. https://doi.org/10.1080/09500693.2011.596228
- Otto S., Pensini P., Zabel S., Diaz-Siefer P., Burnham E., Navarro-
Villarroel C., & Neaman A. (2021). The prosocial origin of sustainable behavior: A case study in the ecological domain. Global Environmental Change, 69, 102312. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2021.102312
- Özdemir, O., & Uzun, N. (2006). Yeşil sınıf modeline göre yürütülen fen ve doğa etkinliklerinin ana sınıfı öğrencilerinin çevre algılarına etkisi. Çocuk Gelişimi ve Eğitim Dergisi, 1(2), 12-20. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/egeefd/issue/4912/67260
- Özmen, H. (2015). Deneysel araştırma yöntemi. Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (Ed. M. Metin) içinde s. 47-76. Ankara: PegemA.
- Pearce, J.C. (1977) Magical child: rediscovering nature’s plan for our children New York E. P. Dutton.
- Raquel, H., Rosa M.M., & Olga, S. (2020). Children’s perceptions on the benefits of school nature field trips. Education, 3-13, 379-391. https://doi.org/10.1080/03004279.2019.1610024
- Robertson, J. S. (2008). Forming preschoolers’ environmental attitude: Lasting effects of early childhood environmental education. Master thesis, Royal Roads University, Canada.
- Samuelsson, P. I. & Kaga, Y. (2008). The Contribution of Early Childhood Education to A Sustainable Society, Paris: UNESCO.
- Saravanakumar A. R. (2020). Life skill education for creative and productive citizens. Journal of Critical Reviews, 7(9), 554–558. https://doi.org/10.31838/jcr.07.09.110
- Siraj-Blatchford, J. (2009). Editorial: Education for sustainable development in early childhood. International Journal of Early Childhood, 41 (2), 9- 22. https://doi.org/10.1007/BF03168875
- Şahin, N. F. , Cerrah, L., Saka, A. & Şahin, B. (2004). Yüksek öğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/gefad/issue/6758/90891
- Şallı, D., Dağal, A.B., Küçükoğlu, E.K., Niran, S.Ş., & Tezcan, G. (2013). Okul öncesinde geri dönüşüm kavramı: aile katılımlı proje tabanlı bir program örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 234-241.
- Şimşekli, Y. (2004). Çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik çevre eğitimi etkinliklerine ilköğretim okullarının duyarlılığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 83 - 92.
- Tanrıverdi, Ö. (2012). Yaratıcı drama yöntemi ile verilen eğitimin okul öncesi öğrencilerinin çevre farkındalığına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
- Taşkın, Ö., & Ekici, Şahin (2008). Çevre kavramı ve altı yaş okul öncesi çocuklar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 1-14.
- Temiz, Z., & Karaarslan Semiz, G. (2019). En iyi Öğretmenim Doğa: Okul öncesinde Doğa Temelli Eğitim Uygulamaları Projesi kapsamında hazırlanan öğretmen etkinlikleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(1), 314-331. Retrieved from http://www.itobiad.com/issue/43055/488735
- Temiz, Z., Karaarslan-Semiz, G. & Yılmaz, S. (2018) “Nasreddin Hodja and walnut tree”. A Turkish Indigenous Story about Human-Nature Interaction. In Aghasaleh, R., Children and mother nature, storytelling for a glocalized environmental pedagogy. Sense Publishers: Boston.
- Uzun, N. , Sağlam, N. & Uzun, F. V. (2008). Yeşil Sınıf Modeline Dayalı Uygulamalı Çevre Eğitimi Projesinin Çevre Bilinci ve Kalıcılığına Etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 9 (1), 59-74. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/egeefd/issue/4912/67260
- Wilson, R. A. (1996). Starting Early: Environmental Education During The Early Childhood Years. Columbus OH: ERIC Clearinghouse for Science Mathematics and Environmental Education.
- Yalçın, B. (2013). Doğal çevreyi koruma programının okul öncesi dönem çocuklarının çevreye yönelik tutumlarına olan etkileri: Çanakkale il örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.]. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi.
- Yaşar, M.C., İnal, G., Kaya, Ü.Ü., & Uyanık. Ö. Çocuk gözüyle tabiat anaya geri dönüş. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 30-40.
- Yılmaz, S. & Olgan, R. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının doğaya yakınlık (biyofili) seviyelerinin araştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1106-1129. https://doi.org/10.17860/mersinefd.328340
- Yılmaz, S., Çığ, O. & Yılmaz-Bolat, E. (2020). The impact of a short-term nature-based education program on young children’s biophilic tendencies. Elementary Education Online, 19(3), 1729-1739. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2020.734968
- Yoleri, S. (2012). Çocuk ve Çevre: Okul öncesi çocuklar arasında çevre bilinci oluşturma. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 100-111. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/deubefd/issue/25115/265162