İzmit İdadi Mektebi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 230 - 241, 21.05.2019

Hilmi Tunahan Örs

Öz

Bu çalışma Osmanlı eğitiminin modernleşmesi, Osmanlıda idadilerin kuruluşu ve İzmit İdadi Mektebi hakkındadır. Çalışmamızda literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Konuyla ilgili kitap ve makalelerin dışında Osmanlı arşivi belgeleri ve Osmanlı devlet yıllıkları (salnameler) kullanılmıştır. Kullanılan kaynaklar bir araya getirilerek tutarlı bir bütün oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmamızın amacı İzmit İdadi Mektebi’nin açılışı, hoca kadrosu ve öğrenci sayısı hakkında bilgi vermektir. İlk olarak Osmanlı eğitiminin modernleşme sürecinden bahsedilmiştir. Daha sonra Osmanlı taşrasında açılan önemli idadilerden birisi olan İzmit İdadi Mektebi’nin kuruluşu, muallim isimleri ve öğrenci sayıları hakkında bilgi verilmiştir. Mekteple alakalı bu bilgilerin daha iyi anlaşılması için kronolojik bir sırayla tablolar oluşturulmuştur. Çalışmamız sonucunda İzmit İdadi Mektebi’nin muallim kadrosu, öğrenci sayısı ve okulda okutulan dersler hakkında önemli bulgulara ulaştık.

Anahtar Kelimeler

Modernleşme, Osmanlı, Eğitim, İzmit, İdadi

Kaynakça

• Ağırakça, G. P. (2013). Mekteplerde Ahlâk Eğitim ve Öğretimi (1839-1923). İstanbul: Çamlıca YayınlarıAkyüz, Y. (2012). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Pegem Akademi YayınlarıAlkan, M. Ö. (2000). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Modernleşme Sürecinde Eğitim İstatistikleri 1839-1924. Ankara: Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü YayınlarıBilim, C. Y. (1999). Osmanlılar’da Eğitimin Çağdaşlaşması Askeri Okullar, Osmanlı Ansiklopedisi. içinde (5, 237-244). Ankara: Yeni Türkiye YayınlarıÇadırcı, M. (2013). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapısı. Ankara: Türk Tarih Kurumu YayınlarıDemirel, F. (2016). Müstakil Sancak Maârif Müdürlüğüne Bir Örnek: İzmid Mekteb-i İdâdî Müdürlüğü. Uluslararası Kara Mürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu-II. içinde (III, 1723-1729). Kocaeli: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı YayınlarıFortna, B. C. (2005). Mekteb-i Hümayûn: Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde İslâm, Devlet ve Eğitim (Birinci Baskı). İstanbul: İletişim Yayınlarıİnal, N. (2001). İzmit İdadisi’nden Gazi Lisesi’ne. M. Sabri Yalım’a Armağan içinde (40-59). İzmit: Kocaeli Dokümantasyon MerkeziKaya, Ş. (2009). Tanzimat’tan Günümüze İzmit Kenti (1839-1938). Kocaeli: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür YayınlarıKodaman, B. (1988). Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi. Ankara: TTK BasımeviNurdoğan, A. M. (2016). Modernleşme Döneminde Osmanlı’da İlköğretim (1869-1914). İstanbul: Çamlıca Basım YayınÖzcan, T. (2017). Merkezi ve Modern Eğitim Kapsamında Osmanlı Gayrimüslim Cemaat ve Yabancı Okulları. Ankara: Gece KitaplığıÖztürk, C. (2000). İdâdi. D.İ.A. içinde (21, 464-466). İstanbul: Türkiye Diyanet VakfıSomel, S. A. (2010). Osmanlı’da Eğitimin Modernleşmesi (1839-1908) İslâmlaşma, Otokrasi ve Disiplin (Birinci Baskı). (O. Yener, Çev.). İstanbul: İletişim YayınlarıUlugün, F. Y. (Ed.). (2002). Osmanlı ve Ulusal Kurtuluş Dönemi’nde Kocaeli. Kocaeli: Kocaeli Yüksek Öğrenim Derneği YayınlarıÜnlü, M. (2016). II. Abdülhamit Döneminde İzmit’te İmar Faaliyetleri. Uluslararası Kara Mürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu -II. içinde (II, 877-891). Kocaeli: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı YayınlarıZengin, Z. S. (2003). II. Abdülhamit Dönemi Örgün Eğitim Kurumlarında Din Eğitimi ve Öğretimi 1876-1908. Adana: Baki KitabeviOsmanlı ArşiviSalnâme-i Nezâret-i Maârif-i Umûmiyye 1316Salnâme-i Nezâret-i Maârif-i Umûmiyye 1317Salnâme-i Nezâret-i Maârif-i Umûmiyye 1318Salnâme-i Nezâret-i Maârif-i Umûmiyye 1319Salnâme-i Nezâret-i Maârif-i Umûmiyye 1321https://www.loc.gov/item/2001700292/ (erişim 02.05.2019).