Ludwig Wittgenstein'ın Yaşamında ve Felsefesinde Müziğin Yeri ve Önemi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 362 - 371, 27.10.2019

Berkan Kutlu

Öz

Bu
çalışmada, 20. yüzyıl filozoflarından olan Ludwig Wittgenstein’ın müzik
anlayışı incelenmektedir. Wittgenstein, hiç şüphesiz 20. yüzyılın en ilgi çeken
filozoflarından birisidir. Onu farklı kılan bir özelliği de, çağının
gereksinimlerini fark ederek, yarattığı dil-dünya karşıtlığında, müzik gibi bir
olgudan da yararlanmasıdır. Aldığı müzik eğitimi ve geniş müzik çevresi, onu
müziğin kendinde şey yapısının ne olduğu üzerine düşünmeye sevk etmiştir. Babası
keman çalabilen, annesi ve kardeşi de piyanist olan Wittgenstein, iyi bir
klarnet icracısı olarak ailede yerini almıştır. Gustav Mahler, Ravel, Johannes
Brahms, Rahmaninov ve Prokofiev gibi ünlü bestecilerle içli dışlı olan ailesi
sayesinde geniş bir müzik bilgisi edinmiştir. Edindiği müzik bilgisi sayesinde
müziğe eleştirel bir yaklaşımda sergilemiştir. Örneğin Bach, Mozart, Brahms, Beethoven,
Schumann, Schubert ve Handel’in bestelerini ilgiyle dinlerken, atonal müziğin 20.
yüzyıl da yer edinmesini sağlayan Strauss, Max Reger ve Schönberg gibi
bestecileri dinlemekten uzakta kalmıştır. Çünkü ona göre modern müzik Batı
kültürünün bir çöküşüdür. Wittgenstein için müziğin önemini, hem yaşamında hem
de felsefesinde etkili bir biçimde görmekteyiz. Müziğin, kendinde şey olan
otonom yapısıyla bir şeyler anlatmak istediğine dair inanışı, konuyu ne kadar
felsefeleştirdiğinin de bir göstergesidir.

Anahtar Kelimeler

Armoni, Hanslick, Tonal, Atonal, Altere

Kaynakça

• Eyres, H. (04 Oct 2001). Sing Along a Wittgenstein. Retrieved April 05, 2018, from https://www.theguardian.com/culture/2001/oct/04/artsfeatures.arts
• Guter, E. (2013). Wittgenstein on Mahler. Mind, Language and Action: Contributions to the 36th International Wittgenstein Symposium. Retrieved January 18, 2018, from https://philpapers.org/archive/GUTWOM-2.pdf
• Rızvanoğlu, E. (2012). Dilde Nesnellik Arayışları ve Öznenin Tasfiyesi: Frege ve Wittgenstein. Düşünme Dergisi/Journal of Thinking, Sayı:2(43-56).
• Rızvanoğlu, E. (2006). Wittgenstein ve Bakhtin’de Tekdillilik ve Çokdillilik Sorunu. Süleyman Demirel Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi, Sayı:1(123-130).
• Szabados, B. (2008). Wittgenstein the musical: Notes toward an Apprecition. Canadian Aesthetics Journal, 15(15). Retrieved April 01, 2018 from https://www.uqtr.ca/AE/Vol_10/wittgenstein/szabados.htm
• Kaduri, Y. (2006). Wittgenstein and Haydn a Understanding Music. Contemporary Aesthetics In, Volume 4. Retrieved Februery 03, 2018 form https://www.contempaesthetics.org/newvolume/pages/article.php?articleID=397
• Ülger, E. (2014). Richard Wagner’de Müzik Felsefesinin Temelleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:13, Sayı: 49(203-220).
• Wittgenstein, L. (2016). Tractatus Logıco-Philosophıcus(8. Baskı). İstanbul: Metis Yayınları.
• Wittgenstein, L. (2004). Defterler 1914-1916(1.Baskı). İstanbul: Birey Yayınları.
• Wittgenstein, L. (2005). Felsefi Soruşturmalar(1. Baskı). İstanbul: Totem Yayıncılık.
• Wittgenstein, L. (1998). Culture and Value(2. Baskı). Oxford: Blackwell Publishing.