Cilt: 3 Sayı: 1, 15.01.2023

Yıl: 2023

Journal of Health Sciences and Management (JOHESAM) dergisinin amacı, sağlık ve sağlık yönetimi alanlarında, anket çalışmaları, klinik denemeler, gözlemsel ve deneysel araştırmalar, olgu sunumu, meta analiz, sistematik derleme ve derleme niteliğindeki Türkçe ve İngilizce bilimsel makaleleri yayınlayarak sağlık ve yaşam bilimleri alanına katkıda bulunmaktır. 

Journal of Health Sciences and Management (JOHESAM) dergisinin kapsamında, yaşam bilimleri, sağlık ve sağlık yönetimi alanlarında bilimsel araştırmalar sonucu hazırlanmış anket çalışmaları, klinik denemeler, gözlemsel ve deneysel araştırmalar, olgu sunumu, meta analiz, sistematik derleme ve derleme niteliğindeki Türkçe ve İngilizce makaleler bulunmaktadır. 

Makalenin hazırlanması
Makaleler A4 boyutunda, Arial 10 fontu ile iki satır aralıklı olarak, takip eden sayfalarda devamlı satır numaraları verilerek hazırlanmalıdır. Toplam sayfa sayısı resim ile şekiller dahil araştırma, meta analiz, sistematik derleme ve derleme yazılarında 15’i, olgu sunumlarında ise 6’yı geçmemelidir.
Başlık sayfasında makalenin Türkçe ve İngilizce başlıkları, yazar adları ve çalıştıkları kuruma ait bilgiler ve elektronik posta adresleri bulunmalıdır.
İkinci sayfada yalnızca Türkçe ve İngilizce özetler ile anahtar sözcükler verilmelidir. Özetler; Amaç, Yöntemler, Bulgular, Sonuç şeklinde yapılandırılmış olup 250 kelimeyi geçmemelidir. İngilizce yayınlar için 750 kelimeyi aşmayan genişletilmiş Türkçe özet verilmelidir. Anahtar sözcükler 5 kelimeyi geçmeyecek şekilde Türkçe özetin altına Türkçe, İngilizce özetin altına İngilizce olarak eklenmelidir.

Anket çalışmalarını içeren makaleler Giriş, Yöntem ve Gereçler, Bulgular, Tartışma ve Sonuç, Kaynaklar, Tablo ve Şekilleri içermelidir.

Araştırma yazılarının tam metin bölümü Giriş, Yöntem ve Gereçler, Bulgular, Tartışma ve Sonuç, Kaynaklar, Tablo, Şekil ve Resimleri (açıklama yazılarıyla birlikte) içermelidir.

Olgu sunumlarında ise Giriş, Olgu(lar), Tartışma ve Sonuç, Kaynaklar, Tablo, Şekil ve Resimler (açıklama yazılarıyla birlikte) şeklinde olmalıdır.

Meta-analizi makaleleri, Giriş, Yöntem ve Gereçler, Bulgular, Tartışma, Sonuçlar, Kaynaklar bölümleri ve Tablolardan oluşur.

Sistematik derleme çalışmaları; Giriş, Yöntem ve Gereçler, Bulgular, Tartışma ve Sonuç, Kaynaklar ve Tablolardan oluşur.

Derleme makaleleri, derginin belirlediği davetli yazarlardan talep edilir. Derleme makaleleri, Özet (özetin, araştırma makalesinde olduğu gibi belli bir formatta yapılandırılmış olması gerekmiyor), Anahtar Kelimeler, Giriş ve Sonuç bölümlerinden oluşur. Derleme makale gönderen yazarların, makalede kullandıkları verinin seçimi ve analizi için kullandıkları yöntemleri tanımlayan bir bölüme de yer vermeleri gerekir. Bu yöntemler Özet bölümünde de belirtilmelidir.

Tablo, şekil ve resimler ayrı bir sayfada olmalı ve yazının içinde geçmesi gereken yeri cümlenin sonuna parantez içinde yazılmalıdır. Tablo başlıkları ve Şekil dip notları ilgili tablo ve şekillerde, tek aralıklı olarak verilmelidir. Semboller ve kısaltmalar Tablo ve Şekillerin dip not kısımlarında tanımlanmalıdır

Fotoğrafların yüksek çözünürlüklü jpg formatında gönderilmesi gerekmektedir.

Kısaltmalar ilk kez kullanıldığında açık olarak yazılmalı daha sonra makale içinde hep aynı kısaltma kullanılmalıdır.

Yazı içinde kaynaklar APA stilinde (Yazar soyadı, yayın yılı.) kullanılmalıdır (http://blog.apastyle.org/apastyle/author-names). Kaynak listesi yazılırken uyulacak noktalama ve yazım şekli örnekleri https://www.nlm.nih.gov/bsd/uniform_requirements.html sayfasından kontrol edilmelidir. Dergi kısaltmaları Index Medicus tarafından gösterildiği şekilde yapılmalıdır. Altı ve daha az yazarlı olan kaynaklarda tüm isimler yazılmalı, yedi ve daha fazla yazarlı kaynakların ise ilk altı yazar ismi yazılıp Türkçe makalelerde “ve ark.” , İngilizce makalelerde “et al” ilave edilmelidir.

Teşekkür kısmı Kaynaklardan önce yer alır ve kişisel, yöntem ve gereç yardımı gibi nedenlerle yapılacak teşekkür ifadeleri bu kısımda yer alır.
Makalelerin formatının International Committee of Medical Journal Editors -Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing and Publication of Scholarly Work in Medical Journals (updated in December 2017 - http://www.icmje.org/icmje-recommendations.pdf ) kurallarına göre düzenlenmesi önerilir.

Yayın Kurulu, gönderiIen yazılarda bu kurallara uymayan yerlerin bulunması durumunda bilimsel içeriğe dokunmadan teknik açıdan gerekli değişiklikleri yapmaya yetkilidir.

Yazarların imzaladığı, çıkar çatışması, makalenin başka bir dergide yayınlanma prosedüründe olmadığı, yazarlık hakkı/sorumluluk durumları ve dergimizde yayın onaylarını beyan eden belge eklenmelidir.
Makalenin yayına kabul edilmesi halinde tüm yazarlarca imzalanmış Yayın Hakkı Devir Formu’nun pdf olarak derginin posta adresine, ıslak imzalı orjinalinin dergi adresine gönderilmesi gerekmektedir.

Varsa araştırmalara yapılan kısmi de olsa nakdi ya da ayni desteklerin hangi kurum, kuruluş ya da firmalarca yapıldığı belirtilmelidir.

Yazarların etik sorumlulukları;
TR Dizin Dergi Değerlendirme kriterleri uyarınca süreci 2020 yılından itibaren başlayan yayınlar için zorunlu olarak Journal of Health Sciences and Management dergisine gönderilen makalelerde etik kurul izinleri ile ilgili aşağıdaki kriterler aranacak ve uygulanacaktır.
1- Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar;
- Deneysel çalışmalar, anket, gözlem, mülakat, odak grup çalışması gibi görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanması, nitel ya da nicel yaklaşımlarla yapılan tüm araştırmalar,
- İnsan ve hayvanların deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla materyal ve verilerinin kullanıldığı çalışmalar,
- İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
- Hayvanlar üzerinde yapılan deneysel veya klinik araştırmalar,
- Retrospektif (Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince) çalışmalar
2- Ek olarak;
- Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
- Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi,
- Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi (Olgu sunumları için etik kurul iznine gerek yoktur) gerekmektedir.
3- 2020 yılı öncesi yüksek lisans/doktora çalışmalarından üretilmiş, 2020 yılı öncesi araştırma verileri kullanılmış (makalede belirtilmelidir) makaleler için geriye dönük etik kurul izni gerekmemektedir.
4- Gönderilen makalelerde, yukarıdaki bilgiler ışığında eğer etik kurul izni ve/veya yasal/özel izin alınması gerekli ise, iznin hangi kurumdan, hangi tarihte ve hangi karar veya sayı numarası ile alındığı açıkça belirtilmelidir.
5- Çalışma insan ve hayvan deneklerinin kullanımını gerektiriyor ise çalışmanın uluslararası deklerasyon, kılavuz vb uygun gerçekleştirildiği beyan edilmelidir.
6- Üniversite mensubu olmayan araştırmacılar bölgelerinde bulunan Etik Kurullara başvurabilir.

Hakemlerin etik sorumlulukları;
Çıkar çatışması ya da çatısması olmayan ve uzmanlık alanındaki makalelerin değerlendirme sürecini kabul etmek, çıkar çatışması veya çakışması varsa beyan ederek makaleyi değerlendirme sürecine katılmamak.
Makalenin değerlendirilmesi sürecinde sadece çalışmanın içeriğini dikkate almak.
İnceleme sürecinde süreye riayet etmek, zamanında bitirmek (Gerekli hallerde süre uzatımı talep edilebilir).
Makale ve makale yazarları konusunda edindiği tüm bilgilerin gizliliğini korumak.
Revizyon taleplerinde yorumlarını, makalenin kalitesini yükseltmeye yardımcı olacak şekilde ve yapıcı bir dille belirtmek.

Editör ve yardımcı editörlerin etik sorumlulukları;
Editörler, hakemlerin, yazarların ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamaya gerektiğinde sorularını yanıtlamaya, yayın sürecinde düzeltme, açıklama gerektiren konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya özen gösterirler.
Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel olmasına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterirler
Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerlilik ve güvenirliği, ifadenin açıklığı ile derginin kapsamını göz önünde tutarlar.
• Editörler, başvurusu yapılan makalelerin önemli bir bilimsel sorunu olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına alırlar.
• Editörler, derginin yayın politikaları arasında bulunan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar, her makalenin yansız olarak ve süresi içinde değerlendirilmesine gayret ederler.
• Editörler, makaleleri hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasına özen gösterirler.
• Editörler, makalenin yansız değerlendirilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar çatışması-çıkar birliği olup olmamasını göz önüne alırlar.
• Editörler, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olurlar.
• Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellerler.
• Editörler, dergi yayın süreçlerinin yayın politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlar, süreçte görev alanları yayın politikaları konusundaki gelişmelerden bilgilendirir, gerektiğinde eğitim programı hazırlarlar.
• Editörler, yayın sürecinde görev alan herkesle iletişim içinde olur, düzenli toplantılar organize ederler.
• Editörler, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlarlar; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korurlar.
• Editörler; makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen gösterirler, makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemserler, makalenin katılımcılarına ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalarda izinleri olmadığında makaleyi reddederler.
• Editörler; görevi kötüye kullanmaya karşı önlem alırlar. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşırlar.
• Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlarlar.
• Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunurlar. Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik denetimini yaparlar.
• Editörler, Dergide yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alırlar, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanırlar.
• Editörler olumsuz sonuçları içeren çalışmaları da göz önünde bulundururlar.
• Editörler, Dergiye iletilen yakınmaları inceler ve gerekli açıklamaları yaparlar.