The Role of Japan Management Model in Solving Managerial Problems of Smes

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 1, 68 - 85, 01.01.2013

Volkan Temizkan Hüseyin Alkış

https://doi.org/10.14230/joiss13

Öz

Intense competition, formed by globalization process, necessitates a permanent development of SMEs and pursuit of working methods in the sector. Technology development and prevalence of globalization in every field require the awareness of national and international applications and working methods in their own field in order to catch up with the rivalry and take advantage. By familiarizing with Japanese management patterns and scrutinizing the manner of approaching of the attitudes of management patterns of Japanese towards business, to business problems; Japanese management model has been thought to be the solution for the managerial problems of SMEs in Turkey. The main problem of SMEs is the absence of qualified human resources. The main philosophy of Japanese management patterns is producing solution for human resources problem. In this study, by considering human factor as the most important management element, it has been achieved to compare local management patterns with Japanese management patterns.

Anahtar Kelimeler

Japanese management pattern, SME problems, Japanese, SME.

Kobi’lerin Yönetsel Sorunlarının Çözümünde Japon Yönetim Sisteminin Rolü

Öz

Küreselleşme sürecinin getirdiği yoğun rekabet KOBİ’lerin sürekli gelişmesini ve sektördeki iş yapış biçimlerinin takibini zorunlu kılmıştır. Teknolojinin gelişmesi ve küreselleşmenin her alanda kendini göstermesiyle KOBİ’lerin, rekabetten kopmamak ve avantaj elde etmek için kendi sektörlerinde ulusal ve uluslararası iş yapış biçimlerinden ve uygulamalarından haberdar olmasını gerektirmiştir. Japon yönetim modelleri hakkında bilgi sahibi olunarak ve Japonların yönetim modellerinin işletmeye bakış açılarının, problemlere yaklaşım tarzları irdelenerek, Türkiye’deki KOBİ’lerin yönetsel sorunlarının çözümüne, Japon yönetim modeli çözüm olarak düşünülmüştür. KOBİ’lerin en temel sorunu kalifiyeli insan kaynaklarının olmayışıdır. Japon yönetim sistemlerinin temel felsefesi işletmelerde insan kaynakları sorununa çözüm üretebilmesidir. Bu çalışmada, insan kaynakları en önemli yönetim unsuru olarak ele alınmak suretiyle, yerel yönetim tarzlarıyla Japon yönetim modellerini kıyaslama olanağı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Japon yönetim modeli, KOBİ sorunları, Japon, KOBİ

Kaynakça

• Alayoğlu, N. (2009). Japon İş Ağları Örgütlenmesi ve Kümelenme, Çerçeve Dergisi, Yıl. 17, Sayı 51, Haziran, http://www.musiad.org.tr/img/yayinlarraporlar/cerceve_dergisi_51_21.pdf adresinden 26 erişildi. s.120-126, Şubat 2010 tarihinde
• Arıcıoğlu, M. A. (2000). Batı ve Japon işletme Yönetimi. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Bal, E. (2002). Gümrük Birliği ve Avrupa Birliği’ne giriş sürecinde Türk KOBİ’lerinin sorunları, çözüm önerileri ve Türkiye için bir teşvik modeli. (Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi S.B.E İşletme Anabilim dalı.
• Berberoğlu, G. N. (1986). Japon İşletmelerindeki Yönetim ve Yöneticilik Uygulamalarının Japon Toplum Yapısı İçerisinde İncelenmesi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, Cilt 4, s.167-185.18 Sayı 2, Kasım, Mart 2010 tarihinde 18/03/2010 http://www.kybele.anadolu.edu.tr/makaleler/iibf1986_4_2/12750.pdf adresinden erişildi.
• Bhappu, A. D. (2001). Japon Ailesi: Japon Şirket Ağları ve Japon Yönetimi İçin Kurumsal Bir Mantık (N. Atsan Çev.). Antalya: Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı 2, s.156-167.
• Bilgili, E. (2006). Türkiye’nin Üyeliğinin Avrupa Birliği Bütçesine Muhtemel Etkisi, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, s.61-80.
• Bilici, N. (2007). Erzurum Alt Bölgesindeki KOBİ’lerin Mevcut Durumları, Sorunları ve Çözüm Önerileri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , Cilt 10, Sayı 2, s. 383-398
• Cansız, M. (2008). Türkiye KOBİ’ler ve KOSGEB (DPT Uzmanlık Tezi). Ankara: Yayın No: DPT:2782, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü.
• Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ağ Toplumunun Yükselişi. (E. Kılıç Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• DPT. (2007). KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı 2007-2009. (Ocak) 23 Mart 2010 tarihinde http://www.dpt.gov.tr/DocObjects/Download/3077/2007/.pdf adresinden erişildi.
• Dinçer, Ö. ve Y. Fidan (1999). İşletme Yönetimine Giriş. İstanbul: Beta Yayınları. 4.Baskı, Ekim.
• Dinçer, Ö. (2007). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. İstanbul: 8.Baskı, Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Erdem, R. ve İ. Kocabaş (2010). Yönetimde Doğu Paradigması, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 10, s.175-189.
• Herbıg, P. (1995). Innovation Japanese Style : A Cultural and Historical Perspeetive, Quorum Books, United States of America.
• Imai, M. (1994). Kaizen: Japonya’nın Rekabetteki Başarısının Anahtarı. İstanbul: 3.Baskı, BRİSA Bridgestone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş.
• Işığıçok, E. (2005). Toplam Kalite Yönetimine Bakış Açısıyla “İstatistiksel Kalite Kontrol”. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• İlhan, A. (2009). Japon İşletmecilik Anlayışı ile Toyota Yönetim Yaklaşımı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi; Toyota Türkiye Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı.
• Japan Institute (2007). The Situation of Working Woman.18 Mart 2010 tarihinde http://www.jiwe.or.jp/english/situation/situation2003.html adresinden erişildi.
• Karaaslan, T. (2007). Japon Yönetim Tarzının Temel Özellikleri ve Toyota-Türkiye Üzerinde Bir İnceleme (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya: Sakarya Üniv. SBE İşletme Anabilim Dalı.
• Kayhan, N. (2009). 21. Yüzyılda Japonya’da İnsan Kaynakları Yönetimi ve Endüstriyel İlişkiler Sistemindeki Değişim. Ankara: Türkiye Haber İş Sendikası.
• Kazan, H. ve Uygun, M. (2002). Kobi’lerin Üretim Sorunlarinin Çözümü ve Rekabet Güçlerinin Artirilmasinda Teknoloji Faktörü: Konya Örneği. Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme ve Ekonomi Fakültesi İşletme Bölümü “21.yüzyılda KOBİ’ler: Sorunlar, Fırsatlar ve Çözüm Önerileri” Sempozyumu. Gazimağusa,s.1-24.
• Kırçı, Z. (2007). Motivasyon unsuru olarak kariyer geliştirme ve bir uygulama.(Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi S.B.E. İşletme Anabilim Dalı.
• KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı 2011 - 2013 (2010). Ankara: s.10, 20 Nisan 2011 tarihinde cdd.kosgeb.gov.tr/.../file.axd adresinden erişildi.
• Koçel, T. (2001). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., 8.Baskı.
• Kutlu, H. A., N. S. Demirci (2008). Kapsamlı Bir Risk Yönetimi Düzenlemesi: BASEL II ve KOBİ’lere Muhtemel Etkileri, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 40, s.200-212.
• Kuyzu S. D. (2007). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Ücret ve Yönlendirme Yöntemleri Konusunda İşgören Algılamaları: Kahramanmaraş Tekstil İşletmelerinde Bir Alan Çalışması (Yüksek lisans Tezi). Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, s.10.
• Kuzgun Y., S.A. Sevim (2004). Kadınların çalışmasına karşı tutum ve dini yönelim arasındaki ilişki, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Yıl: 2004, Cilt: 37, Sayı: 1, s.14- 27
• Ohno, T. (1996). Toyota Ruhu-Toyota Üretim Sisteminin Doğuşu ve Evrimi. (C. Feyyaz Çev.). İstanbul: Scala Yayıncılık.
• Ouchı, W. (1989). Teori Z. (Y. Güneri Çev.). İstanbul: Rota Yayın Yapım Tanıtım.
• Öğüt, A. ve A. Kocabacak (2008). Küreselleşme Sürecinde Türk İs Kültüründe Yaşanan Dönüşümün Boyutları, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 23,Yıl 8, s.145-168. 27 Şubat 2010 tarihinde http:// http://www.turkiyat.selcuk.edu.tr/pdfdergi/s23 adresinden erişildi.
• Özalp, İ. (1987). Japon Yönetim Biçimi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.5, Sayı 2, Kasım, Sayı,1-13. http://www.geqcities.com/ceteris_paribus__tr/ardic4.doc adresinden erişildi. 17 Şubat 2010 tarihinde
• Özçelikel, H. (1994). Bir Personel Yöneticisinin Gözüyle Japon Yönetim Sistemleri. İstanbul: Mess Eğitim Vakfı Yayınları.
• Özdemir, S., H. Y. Ersöz, H. İ. Sarıoğlu (2006). İşsizlik Sorununun Çözümünde KOBİ’lerin Desteklenmesi. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayın No:45, Vimek Ajans.
• Özdemir E. Ve S.Kılıç (2011). 2008 Küresel ekonomik krizi ve pazarlama: Farklı sektörlerdeki işletmelerin çalışanları üzerinde bir alan araştırması.Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y.2011, C.16, S.1 s.419-444
• Özkan, Y. (2005). Toplam Kalite. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Öztürk, Ö. (2007). İstihdam Konusunda KOBİ’lerin Önemi ve KOBİ Alanında Eğitim İstihdam İlişkisi Açısından Kamu İstihdam Kurumunun Rolü (Uzmanlık Tezi). Ankara: T.C. ÇSGB TİK Gen.Müd.
• Resmi Gazete 18/11/2006 tarih ve 997 sayılı, KOBİ Tanımı Yönetmeliği.
• Resmi Gazete 5/05/2009 tarih ve 27219 sayılı, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.
• Savul, G. (2008).Güvencesiz istihdam, örgütsel dönüşüm ve çalışma üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi S.B.E. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri ilişkileri Anabilim dalı.
• Seymen, O. A. ve T. Bolat (2002). Örgütsel Ögrenme. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Shımokava, K. (1997). Japan’s Keiretsu System, The Case of the Automobile Industry. International Journal Production of Research, Vol: 37, No: 2.
• Söğüt, M.A. (2001). Avrupa Birliğinde Devlet Yardımları ve İmalat Sanayinde Uygulamaları , Ankara: KOSGEB Yayınları.
• Turan A. H.,ve H. Şenkaya, C. Başaloğlu (2008). Altı Sigma’nın KOBİ’lerde Farkındalılığı, Ayırt Edici Faktörler ve Uygulama Karakteristikleri: Aydın İlinde Ampirik Bir Değerlendirme, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, s.57-78. 26 Mart 2010 tarihinde http://www.akuiibf.aku.edu.tr/pdf/10_2/4.pdf adresinden erişildi.
• Tüz Vergiliel, M. (2001). Japon ve Amerikan yönetim modeli (Türkiye Uygulaması). Bursa : Alfa Yayınları, 1.Baskı, , Ağustos, s.38-45.
• Uğurtaş, H. (2010). Kümelenmede İkinci Adım. İzmir Atatürk Organize Sanayi Dergisi Sayı 52, Şubat, http://www.iaosb.com.tr/Uploads/iaosbsubat2010.pdf adresinden erişildi. 17 Mart 2010 tarihinde
• Yıldız, G. ve K. Ardıç (2002). Japon İşletmecilik Uygulamaları Türk İşletme Yönetimine Bir Model Olabilir mi?, Mimar ve Mühendis Dergisi, Yıl 6, Sayı 31, Haziran-Temmuz- Ağustos, s.67-75.
• Zerenler, M., R. İraz (2006). Japon Yönetim Anlayışı Ve Şirket Ağları (Keiretsu) Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Aralık, Sayı 16, s.756-776.