Kanada’da Çokkültürcülüğün Ortaya Çıkış Nedenleri

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 22 - 42, 15.03.2018

Selda Geyik Yıldırım

Öz

Vatandaşlık ve siyasal haklar gibi modern dönemin ortak evrensel çıkarlarının bugün bazı bireyler/gruplar tarafından yeterli görülmeyip yerel/kimliksel/kültürel çıkarların daha yüksek sesle dillendirildiği bir sürecin içerisindeyiz. Bu sürece yönelik değerlendirmeler talep edenler ile talepleri dinleyenler arasında doğal olarak farklılıklara yol açmaktadır. Çokkültürlülük tanımsal ve içeriksel olarak nasıl sınırlandırılırsa sınırlandırılsın nihayetinde o, toplumsal yaşam içindeki farklılıklara ilişkin benzer bir vurguyu taşır. Farklılıkların teorik kabulünden sonra ise bunun nasıl pratikleşeceği sorusuna yanıt aranmaya başlanmıştır. Bunların ortaya çıkışını sağlayan nedenlerse hem birbirinden ayrı hem de birbirlerini destekleyen nitelikte olmuştur. En genel anlamıyla kültürel farklılıkların tanınmasına yönelik uygulamaları ifade eden çokkültürcülük aynı zamanda çeşitli toplumsal dönüşümlerin ardından ortaya çıkan bir dizi politikaya işaret eder. Çokkültürcülüğün kendisine uygulama alanı bulmasının arkasında çoğunlukla öngörülemeyen, beklentilerin aksi yönünde ortaya çıkan çeşitli faktörler yer almaktadır. Bunların neler olduğuna ilişkin çeşitli yazarlar tarafından kimi zaman ortak kimi zaman da farklı faktörlere vurgu yapılmıştır. Bununla birlikte, çokkültürlü toplumların çokkültürcü politikalarına ilişkin tartışmalar ve yanıtlar da henüz netlik kazanamamıştır. Bu durum kendisine uygulama alanı bulduğu Kanada için de geçerlidir. Kanada, çokkültürcülüğü pratikleştiren bir ülke olsa da tartışmalar burada da devam etmekte ve bu yeni çözümün yeni problematik alanlar doğurup doğuramayacağı tam olarak öngörülememektedir. Bu çalışma, çokkültürcülüğün nasıl ortaya çıktığı sorusuna Kanada özelinde yanıt bulmaya çalışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çokkültürlülük, Çokkültürcülük, Kanada

Kaynakça

• Aktürk, Ş. (2015). Etnisite Rejimleri ve Milliyet, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. Atalay, İ. (2001). Dünya Coğrafyası, İnkılap Kitabevi, İstanbul. Bourse, M. (2009). Melezliğe Övgü, Çev.: Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. Canatan, K. (2007). Avrupa Toplumlarında Çokkültürcülük: Sosyolojik Bir Yaklaşım, Sivil Toplum Düşünce ve Araştırma Dergisi, Sayı: 06.st.16. Habermas, J. (2015). "Öteki" Olmak, "Öteki"yle Yaşamak, Siyaset Kuramı Yazıları, Çev. İlknur Aka, Yapı Kredi Yayınları, 8. Baskı, İstanbul. İrem, N. (2004). Yanlış Giden Ne? Postmodernizm, Çokkültürcülük ve Avrupa’da Yeni Irkçılık, Sivil Toplum, 2 (5), 19-34, İstanbul. İrem, N. (2006). Liberal İnsan Hakları Siyaseti’nin Toplulukçu Eleştirisi ve Grup İstisnacılığı, Sivil Toplum, 4 (13-14), ss.39-58, İstanbul. Kalaycı, H. (2006). Batılı Demokrasilerde Ayrılıkçı Milliyetçilik: Quebec Milliyetçiliği, Doğu Batı Yayınları, Yıl:10, Sayı:39, 9-30, Ankara. Kalaycı, H. (2008). Etnisite ve Ulus Karşılaştırması, Doğu Batı Yayınları, Yıl:11, Sayı: 44, 91-113, Ankara. Kymlicka, W. (2015). Çokkültürlü Yurttaşlık, Çev.; Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, 2.Basım, İstanbul. Modood, T. (2014). Çokkültürcülük, Bir Yurttaşlık Tasarımı, Çev.; İsmail Yılmaz, Phoenix Yayınevi, Ankara. Özensel, E. (2012). Çokkültürlülük Uygulaması Olarak Kanada Çokkültürlülüğü, Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt:7, Sayı:1. Parekh, B. (2002). Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek, Kültürel Çeşitlilik ve Siyasi Teori, Phoenix Yayınevi, Ankara. Schnapper, D. (2005). Sosyoloji Düşüncesinin Özünde Öteki ile İlişki, Çev.; Ayşegül Sönmezay, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Şan, M. K. (2005). Farklılık ve Çokkültürlülük Siyasetleri Üstüne Bir Deneme, Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi yıl 3 sayı 1-2 Aralık 2005 – Haziran 2006. Şan, M. K. ve Haşlak İ. (2012). “Asimilasyon ile Çokkültürlülük Arasında Amerikan Anaakımını Yeniden Düşünmek”, Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt:7, Sayı:1. Taylor, C. vd.(2014). Tanınma Politikası, Çev.; Yurdanur Salman, s.46-93, Hazırlayan: Amy Gutmann, Yapı Kredi Yayınları, 4. Baskı, İstanbul. West, C. (2014). Yeni Kültürel Farklılık Politikası, s.183-205, Doğu Batı Yayınları, Kimlik Politikaları, Tanınma Özdeşlik ve Farklılık, Ed. Fırat Mollaer, Ankara. Wallerstein, I. (2007). Avrupa Evrenselciliği, İktidarın Retoriği, Aram Yayıncılık, İstanbul. İnternet Kaynakları http://kanadagocmenlik.com/kanada-hakkinda/ 29.11.2015 http://www.mfa.gov.tr/kanada-kunyesi.tr.mfa 29.11.2015 http://www.mfa.gov.tr/kanada-siyasi-gorunumu.tr.mfa 29.11.2015