36-72 Aylık Çocukların Dil Gelişim Özelliklerinin Çeşitli Değişkenler Bakımından İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 265 - 277, 15.03.2019

Gizem Uladı Derya Eryılmaz Mehmet Geyik Merve Öztürk

Öz

Bu araştırmanın temel amacı; 36-72 ay çocukların cinsiyet, yaşadıkları bölge, kardeş sayısı ve öğretmenin deneyim süresinin alıcı dil becerilerine etkisini Peabody Resim Kelime Testi aracılığıyla incelemektir. Araştırmanın katılımcıları; Elazığ, Hatay, Kocaeli ve Konya illerindeki 36-72 ay normal gelişim gösteren 191(98 kız, 93 erkek) çocuktan oluşmuştur. Çocukların demografik bilgilerini belirlemek amacıyla araştırmacı çocuğun cinsiyet, kardeş sayısı, annenin öğrenim durumu, babanın öğrenim durumu, sosyal durum, gelir düzeyi, okul öncesi eğitime devam etme durumu ve öğretmenin deneyim süresi sorularını yöneltmiştir. Bu çalışmada, nicel araştırma türlerinden tarama modeli ve kesitsel yöntemden yararlanılmıştır. Araştırmada veriler SPSS programıyla analiz edilmiştir. Verilerin analizinde; Normallik Testi, t-Testi ve ANOVA kullanılmıştır. Peabody Resim Kelime Testi’nden aldıkları puanlar dikkate alındığında, 36-72 ay çocukların dil gelişimlerine, cinsiyet, yaşadıkları bölge, öğretmenin deneyim süresi faktörlerinin etkili olduğu (p<0.05), kardeş sayısı faktörünün ise etkili olmadığı (p>0.05) saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Peabody Resim-Kelime Testi, Dil, Çocukta Dil Gelişimi

Kaynakça

• Aksoy, A. B. (2014). Her yönüyle okul öncesi eğitim ve okul öncesi eğitimde oyun (Birinci baskı). Ankara: Hedef CS Basın Yayın. Arslan, E. (2015). Erken çocukluk döneminde gelişim (Birinci baskı). Ankara: Eğiten Kitap Yayınevi. Aydın, F. Ö. (1997). Başbakanlık sosyal hizmetler çocuk esirgeme kurumunda bulunan 5-6 yaş grubu çocuklara uygulanan dil eğitim programının dil gelişimine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Aydoğan, Y. ve Koçak, N (2003). Okul öncesi çocukların dil gelişimlerine etki eden faktörlerin incelenmesi, Milli Eğitim Dergisi, 159, 76-81. Bayhan, P. ve Artan İ. (2005). Çocuk gelişimi ve eğitimi. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları. Baykoç-Dönmez, N. ve Meziyet, A. (1992). 12–30 aylık Türk çocuklarında dilin kazanılması, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 115-161. Berk, L. E. (2013). Çocuk gelişimi (Ed: Bekir, O. Çev: Dönmez, A.). Ankara: İmge Kitabevi. Creswell, J. (2013). Araştırma deseni (Ed: Demir, S., B.). Ankara: Eğiten Kitap Yayınevi. Cüceloğlu, D. (1999). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitapevi. Davaslıgil, Ümit. (1985). Farklı sosyoekonomik ve kültürel çevreden gelen birinci sınıf çocuklarının dil gelişimde okulun etkisi. İstanbul: Eebiyat Fakültesi Basımevi. Deniz, E. (2015). Eğitim psikolojisi (Yedinci baskı). Ankara: Maya Yayın Dağıtım Eğitim Danışmanlık. Deniz, E. (2010). Erken çocukluk döneminde gelişim (İkinci baskı). Ankara: Maya Yayın Dağıtım Eğitim Danışmanlık. Diken, İ.H. (2014). Erken çocukluk eğitimi (İkinci baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi. Erdoğan, S. Bekir, H, Ş., Aras, S, E. (2005) Alt sosyoekonomik bölgelerde ana sınıfına devam eden 5-6 yaş grubundaki çocukların dil gelişim düzeylerine bazı faktörlerin etkisinin incelenmesi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 231-246. Erkan, P. (1990). Sosyo-ekonomik ve eğitim düzeyleri farklı olan ailelerin 48-60 aylar arasındaki çocuklarının dil yapılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara. Karacan, E. (2000). Çocuklarda dil gelişimi etkileyen faktörler. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi. 7, 254-258. Karakaya, Ş. (2007). Dil gelişimi ve dil politikası. Ankara: Akçağ Yayınevi. Kıncal, R. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (Beşinci baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Kol, S. (2011). Erken çocuklukta bilişsel gelişim ve dil gelişimi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-21. Kurnaz, F., B. (2006). Peabody resim kelime testinin madde yanlılığı açısından incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Martinet A. (1998). İşlevsel genel dilbilim. İstanbul: Multilingual Yayınevi. MEB. (2013), Çocuk gelişimi ve eğitimi dil gelişim modülü. Ankara: MEGEP. Öztürk, H. (1995). Okul öncesi eğitim kurumlarına giden ve gitmeyen ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin alıcı ve ifade edici dil düzeyleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Piaget. (2007). Çocukta dil ve düşünme (Ed: Günaydın Y. T. Çev: Siyavuşgil, S. E.). Ankara: Palme Yayınları. Tanrıöğen, A. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık. TDK. (2011), Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları Temel, F.(2000). Erken çocukluk döneminde dil gelişimi: sosyoekonomik düzey ve cinsiyet ilişkisi, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 39-53. Temel, F., Bekir, H. ve Yazıcı, Z. (2014). Erken çocuklukta dil edinimi. Ankara: Vize Basın Yayın. Topbaş, S., S. (2015). Dil ve kavram gelişimi (Altıncı baskı). Ankara: Kök Yayınevi. Tural, A. (1979). Dil gelişimi ve eğitimi el kitabı. Ankara: Hacettepe Yayınları. Ünalan Ş. (2012). Dil ve kültür (Beşinci baskı). Ankara: Eskiyeni Yayınları. Vardar B. (1999). Yirminci yüzyıl dilbilimi. İstanbul: Multilingual Yayınevi. Vygotsky. (1998). Düşünce ve dil (İkinci baskı). Ankara: Toplumsal Dönüşüm Yayınları. Yavuzer, H. (1993). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi. Yazıcı, Z. (2015). Erken çocukluk döneminde gelişim. Ankara: Eğiten Kitap Yayınevi. Yeşilyaprak, Binnur. (2017). Eğitim psikolojisi (18. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.