Yerel Bir Basın Organı Olarak Tarsus Gazetesinin Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Propaganda Faaliyetleri (23 Haziran 1925-22 Mart 1926

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 418 - 434, 16.09.2019

Murat Mustafa Öntuğ , İbrahim Çetin

Öz

Basın ve siyasi yönetim birbiri ile etkileşim içinde ve birbirilerine karşı sorumlulukları olan iki kurumdur. Sosyal alanın düzenini sağlayan ve bu alandaki gelişmelere kendi isteği doğrultusunda yön veren yönetim, bu konudaki düşüncelerini halka basın yoluyla bildirmektedir. Aynı zamanda basın da siyasi yönetimi denetleme, halkı bilgilendirme ve eğitme gibi görevler üstlenmiştir. İnsanların içinde yaşadığı dünyayı anlama ve bu yönde düşüncelerini geliştirme istekleri basına olan ilgiyi arttırmıştır. Türk ordusunun kazandığı büyük zaferden sonra, Gazi Mustafa Kemal Paşa liderliğinde başlayan muasır medeniyet seviyesine çıkma hareketinde basının özel bir yeri oldu. Atatürk, halkla temas kurma ve fikirleri iletmede en etkili aracın basın olduğunun farkındaydı. Osmanlı Devleti’nin yıkılıp Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle birlikte Türkiye’de yeni bir siyasi yönetim belirlendi. Yüzyıllardan beri monarşi ile yönetilen Türk Milleti’nin bu yeni yönetimi benimsemesi devletin önemli amaçlarından biri olarak ortaya çıktı. Türkiye’de hem ulusal hem de yerel olarak basılan gazeteler bu yeni yönetim şeklinin ve özelliklerinin halka anlatılmasında önemli görevler üstlendi. Mersin’de basılan Tarsus gazetesi de Cumhuriyet’in ilk yıllarında hükümetin taşradaki önemli bir sözcüsü konumundadır. Gazete idari, yönetim, eğitim, ekonomi gibi alanlarda yaptığı haberlerle önemli bir propaganda aracı olarak kullanılmıştır. Aynı zamanda yeni yönetimle tanışan halkın sosyal sıkıntılarını da haber yaparak yöneticilerin dikkatini çekmeye çalışmıştır. Yapmış olduğumuz bu çalışmada gazetede yer alan belirli haberler ele alınmış ve gazetenin incelediğimiz tarih aralığındaki yayım politikası ortaya konulmaya çalışılmıştır. Makalenin temel kaynağını Tarsus Gazetesi oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tarsus Gazetesi, Sosyal Hayat

Kaynakça

• Bulut M.(2007). “Mersin’in Yerel Gazete Tarihi” (Editör: Suat GEZGİN).Türkiye’de Yerel Basın. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları. Duman Haluk H. (2007). “Osmanlı Döneminde Yerel Basın” (Editör: Suat GEZGİN). Türkiye’de Yerel Basın. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları. Duman H.(1986). İstanbul Kütüphaneleri Arap Harfli Süreli Yayınlar Toplu Kataloğu 1828-1928. İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi İslam Konferansı Teşkilatı. Koloğlu O. (2006). Osmanlı’dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi (3. baskı). İstanbul: Pozitif Yayınları. Özgen M. (2007). Türkiye’de Basının Gelişimi ve Sorunları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları. Öztürk Y. (2010). Bursa Basın Tarihi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum. Tokmakçıoğlu E. (2011). Türk Basın Tarihi. İstanbul: İsim Yayınları. Topuz H. (2011). Türk Basın Tarihi (3. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi. Yirsutimur D. (2008). Zonguldak Basın Tarihi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya. 482-681 Sayılı Tarsus Gazetesi, 6 Haziran 1928, Çarşamba. 133-48 Sayılı Tarsus Gazetesi, 5 Kanun-i Evvel 1919, Pazartesi. 281-480 Sayılı Tarsus Gazetesi, 20 Teşrin-i Sani 1341, Cuma. 273-472 Sayılı Tarsus Gazetesi, 31 Teşrin-i Evvel 1341, Çarşamba. 267-466 Sayılı Tarsus Gazetesi,15 Eylül 1341, Salı. 271-470 Sayılı Tarsus Gazetesi,6 Teşrin-i Evvel 1341, Salı. 255-454 Sayılı Tarsus Gazetesi,17 Temmuz 1341, Cuma. 272-471 Sayılı Tarsus Gazetesi,9 Teşrin-i Evvel 1341, Cuma. 297-498 Sayılı Tarsus Gazetesi, 19 Şubat 1926, Cuma. 299-500 Sayılı Tarsus Gazetesi, 26 Şubat 1926, Cuma. 266-465 Sayılı Tarsus Gazetesi, 12 Eylül 1341, Pazar. 278-477 Sayılı Tarsus Gazetesi, 9 Teşrin-i Sani 1341, Pazartesi. 268-467 Sayılı Tarsus Gazetesi, 21 Eylül 1341, Pazartesi. 270-469 Sayılı Tarsus Gazetesi, 1 Teşrin-i Evvel 1341, Perşembe. 274-473 Sayılı Tarsus Gazetesi, 20 Teşrin-i Evvel 1341, Salı. 298-499 Sayılı Tarsus Gazetesi, 23 Şubat 1926, Salı. 259-458 Sayılı Tarsus Gazetesi, 4 Ağustos 1341, Salı. 277-476 Sayılı Tarsus Gazetesi, 4 Teşrin-i Sani 1341, Çarşamba 256-455 Sayılı Tarsus Gazetesi, 21 Temmuz 1341, Salı. 262-461 Sayılı Tarsus Gazetesi, 25 Ağustos 1341, Salı. 258-457 Sayılı Tarsus Gazetesi, 28 Temmuz 1341, Salı. Sayı Numarası okunamayan 15 Teşrin-i Sani 1927 Salı. Tarihli Tarsus Gazetesi. Milli Kütüphane, Dijital Yayınlar Bölümü, Tarsus Gazetesi, Dosya No: 1708-3. TBMM Mikrofilm Kataloğu Bölümü.