GREEN BUILDING CERTIFICATE SYSTEMS AS A GREENWASHING STRATEGY IN ARCHITECTURE

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 72 - 88, 31.07.2021

Ahmet Kurnaz

Öz

As a result of the depletion of natural resources, the destruction of green, the damage of the ecosystem, and having less habitable areas each passing day, the concept of sustainability has become an important parameter at every stage in the architecture field, from decisions related to planning and design to practice of those. All these reasons have led the way to establish green building standards and green building certification systems to reduce the negative implications of buildings on the natural environment through sustainable design. Today, green building evaluation systems have some practical problems. Recently, the increase in the tendency towards making green buildings with the purpose of advertising through the effective use of social media channels and the transformation of tendency into green building sector itself and into greenwashing strategies is the most important discussion point of the study. In the study, the concepts of sustainability, green building and green building certification systems were examined in detail, green building projects and certification systems that claim sustainability were discussed, and a theoretical perspective on green building certification systems as a greenwashing strategy in the field of architecture was introduced by referring to the evolution of environmental activist movements. Within the scope of this study, it was aimed to measure the consistency of the criteria of the green building evaluation systems that evaluate the green status of buildings on certain criteria such as LEED and BREEAM, which are becoming widespread on a global scale, by examining these systems in detail.

Anahtar Kelimeler

Architecture, Green building, Green building certificate system, Greenwashing, LEED, BREEAM

MİMARLIKTA YEŞİL AKLAMA STRATEJİSİ OLARAK YEŞİL BİNA SERTİFİKA SİSTEMLERİ

Öz

Doğal kaynakların tükenmesi, doğadaki yeşil alanların tahribatı, ekosisteme verilen zarar ve buna bağlı olarak yaşanılabilir alanların her geçen gün daralması sonucunda sürdürülebilirlik kavramı, tüm alanlarda olduğu gibi mimarlık disiplininde de planlama ve tasarım kararlarından uygulamaya kadar her aşamada önemli bir parametre haline gelmiştir. Bu gerçekler, binaların sürdürülebilir tasarım yoluyla doğal çevre üzerindeki olumsuz etkisini azaltmaya yönelik yeşil bina standartlarının ve yeşil bina sertifika sistemlerinin oluşturulmasına yol açmıştır. Günümüzde yeşil bina değerlendirme sistemlerinin uygulamaya yönelik bir takım sorunları mevcuttur. Özellikle son zamanlarda sosyal medya kanallarının da etkin kullanımı ile reklam amacı güdülerek yeşil binaya eğilimlerin artması ve bu konunun bütün bileşenleriyle birlikte yeşil bina sektörüne ve yeşil aklama stratejilerine dönüşüyor olması, çalışmanın en önemli tartışma konusudur. Çalışmada çevresel aktivizm hareketlerinin gelişimine değinilerek, sürdürülebilirlik, yeşil bina ve yeşil bina sertifika sistemleri kavramları etraflı bir biçimde irdelenmiş, sürdürülebilirlik iddiası taşıyan yeşil bina projeleri ve sertifika sistemleri tartışılarak, mimarlıkta yeşil aklama stratejisi olarak yeşil bina sertifika sistemleri konusuna kuramsal bir bakış açısı ortaya konmuştur. Çalışma kapsamında binaların yeşil olma niteliklerini belirli ölçütlere dayandırarak yapan bu sistemleri daha detaylı inceleyerek dünyada kullanımı giderek yaygınlaşan özellikle LEED ve BREEAM gibi yeşil bina değerlendirme sisteminin ölçütlerinin tutarlılığını ölçmek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mimarlık, Yeşil bina, Yeşil bina sertifika sistemi, Yeşil aklama, LEED, BREEAM

Kaynakça

• 1. Açıkel, D. & Taygun, G. T. (2018). Platin LEED NC 2009 sertifikası almış endüstriyel yapıların iç ortam kalitesi kredileri bağlamında irdelenmesi, I. Uluslararası Mühendislik ve Teknoloji Yönetimi Kongresi, İstanbul, 24-25 Aralık 2018.
• 2. Açıkel, D. (2019). BREEAM ve LEED’de İç Hava Niteliğine Yönelik Ölçütlerin Endüstri Yapıları Bağlamında İrdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 3. Akca, S. (2011). Leed Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi Ölçütlerinin Tasarım Ölçekleri, Kavramsal Kademelenme ve Kaynak Kullanımı Düzeyinde Tutarlılığının Ölçülmesi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 4. Akgül, G. (2014). Türk İnşaat Sektöründeki Proje Paydaşlarının Sürdürülebilirlik Algısı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 5. Akkaya, R. H. (2019). Peyzaj ve Toprak Analizinin Geçmiş Analizi, Günümüz Görüntüsü ve Gelecek Öngörüsü Üzerinden İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 6. Altun, A. F. (2016). Ulusal ve Uluslararası Yeşil Bina Sertifikasyonlarının Enerji Performansı Açısından Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• 7. Arslan, N. C. (2015). Yeşil Bina Projelerinde Tasarım Süreci için Bir Yaklaşım: LEED V4 Sertifikalandırma Süreci Modeli, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 8. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA). (2013). Antalya’nın Karbon Ayak izi Envanteri ve Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı, Antalya.
• 9. Candemir, B., Beyhan, B. & Karaata, S. (2012). İnşaat Sektöründe Sürdürülebilirlik: Yeşil Binalar ve Nanoteknoloji Stratejileri, TUSIAD Yayın No: TÜSİAD-T/2012-10/533.
• 10. Chant, T. D. (2013). Can We Please Stop Drawing Trees on Top of Skyscrapers? Access date: 09.06.2020: https://www.archdaily.com/346374/can-we-please-stop-drawing-trees-on-top-of-skyscrapers
• 11. Cole, R. J. (2003). Building Environmental Assessment Methods: A Measure Of Success. ISBN 1-886431-09-4.
• 12. Curwell, S. (1996). Specifying For Greener Buildings. The Architects’ Journal, sayı. Ocak, s. 38–40.
• 13. Çelik, E. (2009). Yeşil Bina Sertifika Sistemlerinin İncelenmesi Türkiye’de Uygulanabilirliklerinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 14. Darçın, P., Taygun, G. T. & Vural, M. (2016). Evaluation of LEED ‘Water Efficiency’ case study: Diyarbakır Turkey, 11th Conference on Sustainable Development of Energy, Water and Environment Systems Proccedings Book, Lisbon, 4 – 9 Eylül 2016, syf. 210-1 - 210-12.
• 15. Delmas, M. A. & Vanessa, C. B. (2011). The Drivers of Greenwashing, California Management Review, 54(1), 64-87.
• 16. Doan, D. T., Ghaffarianhoseini, A., Zhang, T., Rehman, A. U., Naismith, N., Tookey, J. & Ghaffarianhoseini, A., (2016). Green Building Assessment Schemes: A critical comparison among BREEAM, LEED, and Green Star NZ, International Conference on Sustainable Built Environment (SBE), Seoul, Korea. Access date: 09.06.2020. https://www.researchgate.net/publication/311821810_Green_Building_Assessment_Schemes_A_critical_comparison_among_BREEAM_LEED_and_Green_Star_NZ
• 17. Dönmez, İ. S. (2018). Türkiye’de LEED V3 ve V4 Sertifikası Alan Binaların En Düşük Puan Aldıkları Kategorilerin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 18. Erdede, S. B., Erdede, B. & Bektaş, S. (2014). Sürdürülebilir Yeşil Binalar ve Sertifika Sistemlerinin Değerlendirilmesi. 5.Uzaktan Algılama-CBS Sempozyumu, 14-17 Ekim 2014, İstanbul.
• 19. Erten, D. (2011). Yeşil Binalar, Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Yayınları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Araştırması, Yayın No:34988, Ankara.
• 20. Erten, D., Henderson, K. & Kobaş, B. (2009). Uluslararası Yeşil Bina Sertifikalarına Bir Bakış: Türkiye İçin Bir Yeşil Bina Sertifikası Oluşturmak İçin Yol Haritası, Proceedings of Fifth International Conference on Construction in the 21st Century (CITC-V), Collaboration and Integration in Engineering, Management and Technology , İstanbul, 20-22 Mayıs.
• 21. Furlow, N. E. (2010). Greenwashing in the New Millennium,Journal of Applied Business & Economics, 10(6), 22-25.
• 22. Geçim, G. (2018). Yapı Yaşam Döngüsünde Sürdürülebilir Yapı Değerlendirme Sistemlerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 23. Gökçen, T. (2020). Yeşil Bina Sertifikasyon Sistemlerinde Yapı Malzemesi Alt Kategorisinin Araştırılması ve Türkiye’deki Durum, Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• 24. Hasan, Z. & Ali, N. A. (2015). The Impact of Green Marketing Strategy on the Firm’s Performance in Malaysia. Procedia Social and Behavioral Sciences, 463-470.
• 25. Karliner, J. (1997). The Corporate Planet, San Francisco, Sierra Club Books.
• 26. Kavak, K. (2005). Dünya’da Ve Türkiye’de Enerji Verimliliği Ve Türk Sanayiinde Enerji Verimliliğinin İncelenmesi, DPT İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Ankara.
• 27. Kim, J. J. & Rigdon, B. (1998). Sustainable Architecture Module: Introduction to Sustainable Design, National Pollution Prevention Center for Higher Education, Michigan.
• 28. Kobaş, B. (2011). Oluşturulmakta olan Türk yeşil bina değerlendirme sisteminin malzeme kategorisi için BEEAM ve LEED örneklerinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 29. Korkmaz, S., Erten, D., Syal, M. & Potbhare, V. (2009). A Review of Green Building Movement Timelines in Developed and Developing Countries to Build an International Adoption Framework, Fifth International Conference on Construction in the 21st Century (CITC-V) “Collaboration and Integration in Engineering, Management and Technology”, İstanbul, 20-22 Mayıs.
• 30. Kubba, S. (2012). Handbook of Green Building Design and Construction: LEED, BREEAM and Green Globes, Butterworth-Heinemann, USA.
• 31. Leblebici Koçer, L. & Delice, T. (2017). Yeşile Boyama Ve Yeşil Güven Arasındaki İlişkide Algılanan Yeşil Riskin Ve Algılanan Tüketici Şüpheciliğinin Aracılık Rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 50, 1-25.
• 32. Madge, P. (2009). Ekolojik tasarım: yeni bir eleştiri; Ruhnaz Üstüner, Mimarist, sayı 32, pp. 50-52.
• 33. Molenaar, K., Gransberg, D., Korkmaz, S. & Horman, M. (2009). Sustainable High Performance Projects and Project Delivery Methods, A State-of Practice Report, The Charles Pankow Foundation and Design-Build Institute of America, Claremont, Kalifornia.
• 34. Nakajima, N. (2001). Green Advertising and Green Public Relations as Integration Propaganda, Bulletin of Science, Technology & Society, 21(5), October, 334-348.
• 35. Özdemir, G. (2013). Konut Dişi Binalarda Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji Kaynakların Kullanımı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• 36. Özel, A. P. (2015). Çevresel Aktivizm, Halkla İlişkiler ve Yeşil Aklama Üzerine Kuramsal Bir Bakış. Selçuk İletişim, 8 (4): 73-89.
• 37. Özmehmet, E. (2005). Sürdürülebilir Mimarlık Bağlamında Akdeniz İklim Tipi için Bir Bina Modeli Önerisi, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• 38. Özmehmet, E. (2007). Avrupa ve Türkiye’deki Sürdürülebilir Mimarlık Anlayışına Eleştirel Bir Bakış, Journal of Yaşar University, 2(7): 809-826.
• 39. Pulaski, M., Horman, M. J. & Riley, D. R. (2006). Constructability Practices to Manage Sustainable Building Knowledge, ASCE Journal of Architectural Engineering.
• 40. Sev, A. & Canbay N. (2009). Dünya Genelinde Uygulanan Yeşil Bina Değerlendirme ve Sertifika Sistemleri, Yapı Dergisi Yapıda Ekoloji Eki, (312):42-47.
• 41. Sev, A. (2009). Sürdürülebilir Mimarlık, Yem Yayınları, İstanbul.
• 42. Sur, H. (2012). Çevre dostu yeşil binalar, Yeşil Binalar Referans Rehberi.
• 43. Süzer, O. (2015). A comparative review of environmental concern prioritization: LEED vs other major certification systems, Journal of Environmental Management, 154:266-283.
• 44. Tarakçı, İ. E. & Göktaş, B. (2019). Pazarlamanın Yeni Rengi: Yeşil Aklama. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(3) 2019 1095-1113.
• 45. Tatlıdamak, G. (2010). Yüksek Performanslı Sürdürülebilir Binalar mı, yoksa Yalnızca Sertifikalı Binalar mı? Yeşil Bina Dergisi, 2:50-51.
• 46. TMMOB Makine Mühendisleri Odası. (2008). Dünyada ve Türkiye’de Enerji Verimliliği Oda Raporu, Ankara Makine Mühendisleri Odası, Ankara.
• 47. Turner, C. & Frankel, M. (2008). Energy Performance of LEED for New Construction Buildings, Final Report, New Building Institute (NBI), Prepared for: U.S. Green Building Council.
• 48. URL-1 (2020). www.bre.co.uk, Access date: 09.06.2020.
• 49. URL-2 (2020). http://www.usgbc.org/resources/summary-changes-leed-2009-v4-bdc, Access date: 09.06.2020.
• 50. URL-3 (2020). https://inhabitat.com/sites-residence-antilia-green-tower-in-mumbai/, Access date: 09.06.2020.
• 51. Whole Building Design Guide (WBDG). (2019). Green Building Design Guide and Certification Systems. Access date: 09.06.2020 https://www.wbdg.org/resources/green-building-standards-and-certification-systems
• 52. Yaman, C. (2009). Siemens Gebze Tesisleri Yeşil Bina, IX Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 6-9 Mayıs 2009, İzmir.
• 53. Yetkin, E. G. (2014). Mevcut Yapılar Kapsamında Yeşil Bina Sertifika Sistemleri Enerji Kriterlerinin Belirlenmesi için LEED, BREEAM ve DGNB Sistemlerinin Karşılaştırmalı Analizi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• 54. Yılmaz, D. İ. (2014). Yüklenici Firmalar İçin Sürdürülebilir Yapım Kılavuzu Oluşturulması ve LEED Uygulamalarında Karşılaşılan Zorlukların İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 55. Yonar, O. (2009). Yaşam Döngüsünde Enerji Analizi ve Yeşil Binalar.
• 56. Yudelson, J. (2008). The Green Building Revolution, Island Pres.
• 57. Zinkhan, G. M. & Carlson, L. (1995). Green Advertising and the Reluctant Consumer, Journal of Advertising, XXIV( 2), 1-6.