Sporcuların etik liderlik ve etik iklim algılamaları: Kahramanmaraş amatör futbol liglerinde bir araştırma

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 75 - 85, 22.06.2020

Yeliz Eratlı Şirin , Mehmet Metin , F. Pervin Bilir

Öz

Bu çalışmanın amacı, amatör futbol liglerinde faal olarak yer alan sporcuların etik liderlik ve etik iklim algılamaları arasındaki ilişkinin demografik değişkenler açısından incelenmesidir. Amatör futbolda etik dışı davranışın önlenmesinde liderliğin potansiyel olumlu rolü göz önüne alındığında, çalışma algılanan antrenör etik liderliğinin amatör futbol spor dalında faaliyet gösteren spor kulüplerinin sporcuları tarafından algılanan etik iklim ilişkisine odaklanmaktadır. Betimsel ve nicel olan çalışmanın örneklemini Kahramanmaraş ilinde faal olarak 1. ve 2. Amatör Liglerinde ve BAL’da (Bölgesel Amatör Lig) futbol oynayan 176 amatör sporcu oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, kişisel bilgi formu, etik liderlik ve etik iklim ölçekleri kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularında, sporcuların etik liderlik algılamaları ile etik iklim algısı arasında pozitif yönde fakat düşük düzeyde bir ilişki olduğu görülmüştür. Demografik değişkenlerden yaş, eğitim düzeyi ve futbol kıdem değişkenleri ile etik liderlik ve etik iklim algılamaları arasında anlamlı farklılık belirlenmemiştir. Sporcuların oynadıkları amatör ligler ile etik liderlik arasında anlamlı bir farklılık olmamasına karşın etik iklim arasında anlamlı farklılık vardır. Sporcuların antrenörleriyle çalışma süreleri ile etik liderlik algılamaları arasında anlamlı farklılık saptanmıştır. Sonuç olarak etik liderlik ile etik iklim arasında pozitif ilişkinin var olduğu ve demografik değişkenlerden amatör lig ve antrenör ile çalışma süresine göre bu algılamaların farklılaştığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Etik, etik liderlik, etik iklim, sporcu

Ethical leadership and ethical climate perceptions of sporters: a study on the amateur football leagues of Kahramanmaraş

Öz

The aim of this study is an investigation of the sportsmen that actively take place in the amateur football leagues, in terms of the demographical variables between their ethical leadership behaviours and their ethical climate perceptions. When considering the positive potential role of the leadership on preventing the unethical behaviours in amateur football, the study focusses on the ethical climate relationship that is perceived by the sports club’s sportsmen who are active in the amateur football sports. The descriptive and the quantitative sample of the study constitutes 176 amateur sportsmen that play either in the 1st and 2nd Amateur Leagues in the BAL (Regional Amateur League) League in Kahramanmaraş. Personal information form, Ethical Leadership and Ethical Climate scales are used as the data collection tools. In this study’s findings, a positive but low-level relation between the ethical leadership and the ethical climate perception of the sportsmen is observed. A significant difference between the ethical leadership and the ethical climate perceptions, and the age, education level and football seniority variables from the demographical variables is not determined. Although there is no significant difference between the amateur leagues that sportsmen play in and the ethical leadership, there is a significant difference according to the ethical climate perception. A significant difference between the working hours of the sportsmen with their coaches and their ethical leadership perception is determined. As a result, it can be said that there is a positive relationship between the ethical leadership behaviour and the ethical climate, and these perceptions of amateur leagues and the working hours with a coach from the demographical variables become different.

Anahtar Kelimeler

Ethic, ethical leadership, ethical climate, coach, sporters

Kaynakça

• April, K., Peters, K., Locke, K. veMlambo, C. (2010). Ethics and leadership: enablers and stumbling blocks, Journal of Public Affairs 10, 152-172.
• Aronson, E. (2001). Integrating leadership styles and ethical perspectives. Canadian Journal of Administrative Sciences 18, 244-256.
• Aydın, İ.P. (2001). Yönetsel mesleki ve örgütsel etik (2. Baskı), Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bilir, P. ve Ay, Ü. (2007). Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün örgüt iklimi ve çalışanların katılımla ilgili algılamaları. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 5(1), 43-50.
• Bilir, P.F., Şahin, N. ve Sangün, L. (2019). Antrenör yetiştirme kurslarına katılan bireylerin liderlik davranış algılarının incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 17(2), 218-230.
• Brown, M. E., Treviño, L. K. ve Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: a social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes 97, 117-134.
• Bulut, H. (2012). Etik liderliğin ve etik iklimin çalışanların örgütsel bağlılığına ve iş performanslarına etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze.
• Burton, L.J., WeltyPeachey, J. Ve Wells, J.E. (2017). The role of servant leadership in developing an ethical climate in sport organizations. Journal of Sport Management 31(3), 229–240.
• Büte, M. (2011). Etik iklim, örgütsel güven ve bireysel performans arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 25(1), 171-192.
• Chelladurai, P. (2011). Leadership in sports. firstcongress of thefederación de asociaciones de gestores del deporte de españa (fagde). September 9-10, Madrid, Spain.
• Conn, D. (2015, 2 Mart), Football association welcomes a 70% rise in report ingracist abuse. The guardian. https://www.theguardian.com/football/2015/mar/02/kick-it-out-racism-football-fa-david-conn-lord-ouseley#maincontent (Erişim tarihi: 02.03.2020)
• Constandt, B., Waegeneer, E. D. ve Willem, A. (2018). Coach ethical leadership in soccer clubs: an analysis of its influence on ethical behavior, Journal of Sport Management 32, 185-198.
• Çelik. S., Dedeoğlu, B. ve İnanır, A. (2015). Relationship between ethical leadership, organizational commitment and job satisfaction at hotel organizations, Ege Academic Review 15(1),53-63.
• Çik, B. ve Küçük, V. (2019). Sporcular tarafından algılanan antrenör davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Avrasya Spor Bilimleri Araştırmaları 4(1), 7-17.
• Demirtas, O. Ve Akdogan, A.A. (2015). The effect of ethical leadership behavior on ethical climate, turnover intention, and affective commitment. Journal of Business Ethics 130, 59–67.
• DeSensi, J.T. ve Rosenberg, D. (2010). Ethics and morality in sport management (3rd ed.) Morgan town, VA: West Virginia University.
• Enderle, G. (1987). Some perspectives of managerial and ethical leadership. Journal of Business Ethics 6, 657-663.
• Engelbrecht, A.S.,Van Aswegan A.S. ve Theron C.C. (2005).Theeffect of ethical values on transformational leadership and ethical climate in organizations. South African Journal of Business Management 36, 19–26.
• Grange, P. (2014). Ethicalleadership in sport: What’syour END game? New York, NY: Business ExpertPress.
• Jose, A. ve Thibodeaux M.S. (1999).Institutionalization of ethics: the perspective of managers. Journal of Business Ethics 22, 133-143
• Krug, M. (2013, 6 Mayıs). Soccer violence: referees under siege. CNN, https://edition.cnn.com/2013/03/14/sport/football/referee-violence-spain-football/index.html (Erişim tarihi: 02.03.2020)
• Litwin, G.H. ve Stringer, R.A. (1968). Motivation and organizational climate. Boston: Harvard Business School
• Neubert, M. J., Carlson, D. S., Kacmar, K. M., Roberts, J. A., ve Chonko, B. L. (2009). The virtuous influence of ethical leadership behavior: Evidence fromthefield. Journal of Business Ethics 90, 157–170.
• Özçelik, K. (2011). Kişi örgüt uyumu ve etik iklimin hastaneye bağlılığa etkisi: Hemşireler üzerinde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Qualls, W. J. and Puto, C. P. (1989), Organizational climate and decision framing: an ıntegrated approach to analyzing industrial buying decisions. Journal of Marketing Research 26, 179–192.
• Resick, C.J., Hanges, P.,Dickson, M. W. ve Deuling, J.K. (2006). A cross-culturalexamination of theendorsement of ethicalleadership. Journal of Business Ethics 63(4), 345-359.
• Schminke, M., Ambrose, M.L. ve Neubaum, D.O. (2005). The effect of leader moral development on ethical climate and employee attitudes. Organizational Behaviorand Human Decision Processes 97, 135-151.
• Schwepker, C. H. JR., Ferrell, O. C. ve Ingram, T. N. (1997). The influence of ethical climate on role stress in thesalesforce. Journal of the Academy of Marketing Science 25(Spring), 99–108.
• Silva, S. (2004). OSCI: An organizational and safety climate inventory. Safety Science 42(3), 205-220.
• Thibaut, E., Scheerder, J. ve Pompen, E. (2016). Geld op en rondhetveld. Financiëlestromen in hetprovincialevoetbal [Money on-andoff-the-field. Financial flows in non-professionalsoccer]. Leuven: KU Leuven / OnderzoeksgroepSport&Bewegingsbeleid.
• Thompson, M. ve Dieffenbach, K. (2016). Measuring Professional ethics in coaching: Development of the PISC-Q. Ethics & Behavior 26(6), 507–523.
• Tuna, M., Bircan, H. ve Yeşiltaş, M. (2012). Etik liderlik ölçeği’nin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması: Antalya örneği. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi 26(2), 143-156.
• Türk Dil Kurumu (2015). http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.562df2f131a013.19471700 (Erişim tarihi: 02.03.2020)
• Usman, M. ve Hameed, A. A. (2017). Theeffect of ethical leadership on organizational learning: evidence from a petroleum company. Business &EconomicReview 9(4), 1-22
• Yeşiltaş, M., Tuna, M. veGhazzawi, I., (2017). Ethical leadership and ethical climate as the determinants of organizational ıdentification in hotel establishments in Turkey. International Leadership Journal, 9(3), 47-93.
• Yukl, G. A.(2010). Leadership in organizations (7th edition). London: Prentice-Hall.
• Zhu, W, May, D.R. ve Avolio, B.J. (2004). The impact of ethical leadership behavior on employee outcomes: theroles of psychological empowerment and authenticity. Journal of Leadership and Organizational Studies 11(1), 16-26.