Diyabetik ayak enfeksiyonlu hastaların öz bakım gücünün değerlendirilmesi: Kesitsel tanımlayıcı bir çalışma

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 3, 214 - 217, 15.03.2019

Selçuk Nazik , Hülya Nazik , Ahmet Rıza Şahin , Selma Ateş

https://doi.org/10.28982/josam.473045

Öz

Amaç: Diabetes mellitus kronik bir hastalıktır ve diyabetik ayak enfeksiyonu gibi önemli bir komplikasyona neden olur. Buna bağlı olarak hastaların mobilizasyonu azalacak ve öz bakımının düşeceğini düşünmekteyiz. Bu çalışmanın amacı diyabetik ayak enfeksiyonu olan hastaların öz bakım gücünün değerlendirmektir.

Yöntemler: Bu çalışma diyabetik ayak enfeksiyonu olan 97 hastanın öz bakım gücünü tanımlamak için yapılan anket temelli kesitsel tanımlayıcı bir araştırmadır. Veriler 35 sorudan oluşan öz bakım gücü ölçeği kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır.

Bulgular: Katılımcıların öz bakım gücü değerlendirildiğinde olguların %30.9’u (n=30) düşük seviyede, %58.8’inin (n=57) orta seviyede, %10.3’ünün (n=10) ise yüksek seviyede olduğu gözlendi. Amputasyon süresi ile öz bakım gücü toplam skoru arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır (r=0.514, p=0.002).

Sonuç: Sonuç olarak diyabet ve diyabete bağlı komplikasyonlar sıkça karşılaştığımız önemli bir hastalık grubudur. Hastalara ve hasta yakınlarına verilecek eğitim ile öz bakımın daha iyi olacağı düşüncesindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Diyabet, Diyabetik ayak enfeksiyonu, Öz bakım gücü

Evaluation of self-care agency of patients with diabetic foot infection: A cross-sectional descriptive study

Öz

Aim: Diabetes mellitus is a chronic disease and causes a major complication such as diabetic foot infection. Accordingly, we think that the mobilization of patients will decrease and self-care will decrease. The aim of this study was to evaluate the self-care agency of patients with diabetic foot infection.

Methods: This is a questionnaire-based cross-sectional study to identify the self-care agency of 97 patients with diabetic foot infection. Data were collected by face to face interview technique, using a questionnaire the Self-care Agency Scale which is consists of a total of 35 questions. 

Results: When the self-care agency of the participants was evaluated, it was observed that 30.9% (n = 30) of the cases were low, 58.8% (n = 57) were moderate, and 10.3% (n = 10) were high. There was a statistically significant positive correlation between amputation time and self-care agency total score (r = 0.514, p = 0.002).

Conclusion: As a result, diabetes and its complications are an important group of diseases that we frequently encounter. We think that self-care will be better with education to be given to patients and their relatives.

Anahtar Kelimeler

Diabetes, Diabetic foot infection, Self-care agency

Kaynakça

• 1. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs138/en/ Last access date 21.10.2018.
• 2. Yılmaz C. Giriş. Yılmaz C, editor. Diyabet Hemşiresi El Kitabı. İzmir: Asya Tıp Yayıncılık; 2002. 1-12.
• 3. Elkin M. Laboratory Tests. In Elkin ME, Perry AG, Potter PA, editors. Nursing Interventions & Clinical Skills. 3th Edition. United States of America: Mosby, An Affiliate of Elsevier Science; 2004. p. 360-5.
• 4. Smeltzer SC, Bare B. Brunner & Suddarth’s Textbook of Medical Surgical Nursing. 10th Edition, Philadelphia: Lippincott Williams &Wilkins A Wolters Kluwer Company; 2004. p.1149-203.
• 5. Masharani U, Karam JH. Diabetes Mellitus & Hypoglycemia. In Tierney LM, McPhee SJ, Papadakis MA, editors. Current Medical Diagnosis & Treatment. Adult Ambulatory & Inpatient Management. Fort-First Edition, NewYork: McGrow Hill Companies; 2002. p. 1203-38.
• 6. Fadıloğlu Ç. Diyabetin yönetimi ve hemşirelik. İçinde Yılmaz C, editor. Diyabet Hemşiresi El Kitabı. İzmir: Asya Tıp Yayıncılık; 2002. p. 74-120.
• 7. Balcı G. Özbakım gücü ve yaşam kalitesinin etkilendiği bazı durumlar ve hemşirenin rolü. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2003;10(2):69-76.
• 8. Catharine H, Johnston B, Lewis MA, Garg S. Self Efficacy impacts self-care and HbA1c in young adults with type 1 diabetes. Psychosomatic Medicine. 2002;64:43-51.
• 9. Toljama M, Hentinen M. Adherence to self-care and glycaemic control among people with insülin-dependent diabetes mellitus. Journal of Advanced Nursing. 2001;34(6):780-6.
• 10. Van den Arend IJM, Stolk RP, Ruttent GEHM, Schrijvers GJP. Education integrated into structured general practice care for type 2 diabetic patients results in sustained improvement of disease knowledge and self –care. British Diabetic Association. Diabetic Medicine. 2000;17:190-7.
• 11. Hosley JB, Molle-Mathews EA. Lippincott’s Textbook for Clinical Medical Assisting. Philadelphia: Wolter Kluwer Company; 1999. p. 320-34.
• 12. Kearney BY, Fleischer BJ. Development of an instrument to measure exercise of self-care agency. Res Nurs Health. 1979;2:25-34.
• 13. Nahçivan NÖ. Turkish Language Equivalence of the Exercise of Self- Care Agency Scale. Western Journal of Nursing Research. 2004;26(7):813-24.
• 14. Pınar R. A new aspect of health-related research: quality of life, evaluation of reliability and validity of a quality of life survey in patients with chronic diseases. Hemşirelik Bülteni. 1995;9:85–95.
• 15. Yılmaz SD, Beji NK. Gebelikte öz bakım gücünün değerlendirilmesi. Genel Tıp Derg. 2010;20(4):137-42.
• 16. Kanatlı U. Diyabetik ayak enfeksiyonları. TOTBİD Dergisi. 2011;10(4):296-305.
• 17. Mohammadpour A, RahmatiSharghi N, Khosravan S, Alami A, Akhond M. The effect of a supportive educational intervention developed based on the Orem's self-care theory on the self-care ability of patients with myocardial infarction: a randomised controlled trial. J Clin Nurs. 2015;24(11-12):1686-92.
• 18. Bozkurt F, Tekin R, Çelen MK, Ayaz C. Diyabetik Ayak İnfeksiyonlarında Tedavi Yaklaşımı. Konuralp Tıp Dergisi. 2012;4(2):15-9.
• 19. Şenoğlu S, Karabela ŞN, Yaşar KK, Durdu B, Gedik H, Ersöz B, et al. Diyabetik Ayak Enfeksiyonlu Yirmi Yedi Olgunun Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi. Med Bull Haseki. 2017;55:56-60.
• 20. Altay B, Avcı İA. Huzurevinde yaşayan yaşlılarda özbakım gücü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Dicle Med J. 2009;36(4):275-82.
• 21. Nazik H, Gül FÇ, Gül FC, Nazik S, Okay RA, Mülayim MK, et al. Evaluation Of Self-Care Power In Leprosy Patients. Kocaeli Med J. 2018;7(1):77-82.
• 22. Karakurt P, Aşılar RH, Yıldırım A. Diyabetli hastaların öz bakım gücü ve algıladıkları sosyal desteğin değerlendirilmesi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2013;14(1):1–9.
• 23. Özçakar N, Mehtap KM, Kuruoğlu E. Diyabet hastalarının özbakım bilinci. Türk Aile Hek Derg. 2009;13(1):17-22.
• 24. Muz G, Eğlence R. Hemodiyaliz Uygulanan Hastalarda Öz Bakım Gücü ve Öz Yeterliliğin Değerlendirilmesi. Balikesir Saglik Bil Derg. 2013;2 (1):15-21.