50 yaş üstü bireylerde depresyon ve etkileyen faktörler: Kesitsel bir çalışma

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 149 - 154, 25.02.2019

Burak Mete Betül Fırıncı Esra Doğan Erkan Pehlivan

https://doi.org/10.28982/josam.455047

Öz

Amaç: Toplumda yaşlı nüfus giderek artmaktadır. Yaşlılık dönemi sorunları ve depresyonu çeşitli nedenlerle atlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı kentte veya köy/kasabada yaşayan demografik olarak yaşlı ve çalışan yaşamında yaşlı olan bireylerin yaşam memnuniyet düzeylerini belirlemek, bu kişiler arasında depresyon sıklığını saptamak ve ilişkili olabilecek faktörleri bulmaktır.

Yöntemler: 50 yaş üstü 908 bireye ulaşılmıştır. Çalışma kesitsel tiptedir. Kişilere sosyodemografik anket, Euromodule soru kağıdı, Geriatrik Depresyon Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde Mann Whitney U, Kruskal Wallis testi ve Spearman korelasyon analizi, Binary Lojistik Regresyon analizi, Ki-kare testi kullanılmıştır. 

Bulgular: 50 yaş üstü kişilerde depresyon prevalansı %40 olarak bulunmuştur. Kadın olmak, düşük gelir ve eğitim seviyesi, bekar/dul olmak, kronik hastalığı olmak, düzenli ilaç kullanmak depresyon riskini artırmaktadır (p<0.05). Hobi sahibi ve yakın arkadaş sahibi olmanın, sosyal medya kullanımının depresyon gelişim riskini azalttığı bulunmuştur (p<0.05). Yaşam memnuniyeti düşük-orta düzey olarak bulunmuştur.

Sonuç: 50 yaş üstü bireylerde depresyon sık görülmektedir. Yaşam memnuniyeti açısından kent ve kır yaşamının birbirine üstün yönleri olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Depresyon, Memnuniyet

Depression and affecting factors in patients over 50 years of age: A cross-sectional study

Öz

Aim: The population of the elderly in the society is increasing. Old age problems and depression are over looked for various reasons. The aim of this study is to determine the level of life satisfaction of the demographically elderly living in the city or village/town and employing in work life, to determine the frequency of depression among these persons and to find the factors that may be related.

Methods: 908 individuals over the age of 50 have been reached. Type of study is cross-sectional. Sociodemographic questionnaire, Euromodule questionnaire and Geriatric Depression Scale were administered to the subjects. Mann Whitney U, Kruskal Wallis test and Spearman correlation analysis, Binary Logistic regression analysis, Chi-square test were used in the analysis of the data.

Results: The prevalence of depression was found to be 40% in people over 50 years of age. Being a woman, low income and education level, becoming a single/widow, to have a chronic illness and using regular medication increases the risk of depression(p <0.05). Having a hobby and a close friend, using social media decreased the risk of developing depression (p <0.05). Life satisfaction was found to be low-mid-level.

Conclusion: Depression is common in people over 50 years of age. In terms of life satisfaction, urban and rural life seem to be superior to each other in some way.

Anahtar Kelimeler

Aged, Depression, Satisfaction

Kaynakça

• 1. TC Sağlık Bakanlığı "Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013." Sağlık Bakanlığı Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Ankara (2013).
• 2. Aile Yapısı Araştırması. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). Erişim http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do (2016).
• 3. Tutal O, Üstün B. Yaşlılık ve yaş dostu kentler: Eskişehir. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 2009;2(1):1-23.
• 4. Higgs P, Hyde M, Wiggins R, Blane D. Researching Quality of Life in Early Old Age: The Importance of the Sociological Dimension. Social Policy Administration. 2003 Jun;37(3):239–52. Doi: 10.1111/1467-9515.00336
• 5. Penninx BWJH, Deeg DJH, van Eijk JTM, Beekman ATF, Guralnik JM. Changes in depression and physical decline in older adults: a longitudinal perspective. Journal of Affective Disorders. 2000 Dec;61(1-2):1–12. Doi: 10.1016/s0165-0327(00)00152-x
• 6. Keskin N, Tamam L. Ruhsal Bozukluklarda Uyku. Archives Medical Review Journal. 2018 Mar 31;27(1):27–38.
• 7. Reynolds III CF, Frank E, Perel JM, Imber SD, Cornes C, Miller MD, et al. Nortriptyline and Interpersonal Psychotherapy as Maintenance Therapies for Recurrent Major Depression. JAMA. 1999 Jan 6;281(1):39. Doi: 10.1001/jama.281.1.39
• 8. Delhey J, Böhnke P, Habich R, Zapf W. Quality of Life in a European Perspective: The EUROMODULE as a New Instrument for Comparative Welfare Research. Assessing Quality of Life and Living Conditions to Guide National Policy. Social Indicators Research 2002;58:163–76. Doi: 10.1007/0-306-47513-8_8
• 9. Ertan T, Eker E, Şar V. Geriatrik depresyon ölçeği ile kendini değerlendirme depresyon ölçeğinin 60 yaş üzeri türk popülasyonunda geçerlilik ve güvenilirlik incelemesi. 32. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bildiri Özet Kitapçığı, Ankara (1996): 139.
• 10. Djernes JK. Prevalence and predictors of depression in populations of elderly: a review. Acta Psychiatrica Scandinavica. 2006 May;113(5):372–87. Doi: 10.1111/j.1600-0447.2006.00770.x
• 11. Steffens DC, Fisher GG, Langa KM, Potter GG, Plassman BL. Prevalence of depression among older Americans: the Aging, Demographics and Memory Study. International Psychogeriatrics. 2009 Jun 12;21(05):879. Doi: 10.1017/s1041610209990044
• 12. Moussavi S, Chatterji S, Verdes E, Tandon A, Patel V, Ustun B. Depression, chronic diseases, and decrements in health: results from the World Health Surveys. The Lancet. 2007 Sep;370(9590):851–8. Doi: 10.1016/s0140-6736(07)61415-9
• 13. Coventry PA, Bower P, Keyworth C, Kenning C, Knopp J, Garrett C, et al. The Effect of Complex Interventions on Depression and Anxiety in Chronic Obstructive Pulmonary Disease: Systematic Review and Meta-Analysis. Zhang XY, editor. PLoS ONE. 2013 Apr 5;8(4):e60532. Doi: 10.1371/journal.pone.0060532
• 14. Katon W, Ciechanowski P. Impact of major depression on chronic medical illness. Journal of Psychosomatic Research. 2002 Oct;53(4):859–63. Doi: 10.1016/s0022-3999(02)00313-6
• 15. Chew-Graham C, Baldwin R, Burns A. Treating depression in later. BMJ. 2004 Jul 22;329(7459):181–2. Doi.org/10.1136/bmj.329.7459.181
• 16. Coventry PA, Hays R, Dickens C, Bundy C, Garrett C, Cherrington A, et al. Talking about depression: a qualitative study of barriers to managing depression in people with long term conditions in primary care. BMC Family Practice. 2011 Mar 22;12(1). Doi: 10.1186/1471-2296-12-10
• 17. Chew-Graham C, Kovandžić M, Gask L, Burroughs H, Clarke P, Sanderson H, et al. Why may older people with depression not present to primary care? Messages from secondary analysis of qualitative data. Health & Social Care in the Community. 2011 Jul 12;20(1):52–60. Doi: 10.1111/j.1365-2524.2011.01015.x
• 18. Gum AM, Areán PA, Hunkeler E, Tang L, Katon W, Hitchcock P, et al. Depression Treatment Preferences in Older Primary Care Patients. The Gerontologist. 2006 Feb;46(1):14–22. Doi: 10.1093/geront/46.1.14
• 19. Ma C. The prevalence of depressive symptoms and associated factors in countryside-dwelling older Chinese patients with hypertension. Journal of Clinical Nursing. 2018 May 30;27(15-16):2933–41. Doi: 10.1111/jocn.14349
• 20. Zhou X, Bi B, Zheng L, Li Z, Yang H, Song H, et al. The Prevalence and Risk Factors for Depression Symptoms in a Rural Chinese Sample Population. Zhang H, editor. PLoS ONE. 2014 Jun 11;9(6):e99692. Doi: 10.1371/journal.pone.0099692
• 21. Güzel A, Burdur il merkezinde yaşayan 65 yaş ve üstü bireylerin aynı nedenle birden fazla kez sağlık kuruluşuna başvuru sıklığı, depresyon sıklığı, yaşam kalitesi ve ilişkili faktörler (2016) (Doctoral dissertation, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
• 22. Hayman KJ, Kerse NM, La Grow SJ, Wouldes T, Robertson MC, Campbell AJ. Depression in Older People: Visual Impairment and Subjective Ratings of Health. Optometry and Vision Science. 2007 Nov;84(11):1024–30. Doi: 10.1097/opx.0b013e318157a6b1
• 23. Murphy, K. , Shea, E. O. and Cooney, A. Quality of life for older people living in long‐stay settings in Ireland. Journal of Clinical Nursing, 2007;16:2167-77. doi: 10.1111/j.1365-2702.2006.01865.x
• 24. Lin J-H, Huang M-W, Wang D-W, Chen Y-M, Lin C-S, Tang Y-J, et al. Late-life depression and quality of life in a geriatric evaluation and management unit: an exploratory study. BMC Geriatrics. 2014 Jun 18;14(1). Doi: 10.1186/1471-2318-14-77
• 25. Salar S, Günal A, Pekçeti S, et al. Yaşlılarda Aktivite, Çevre ve Yaşam Memnuniyeti İlişkisi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2018;4(2):89-96.