Kırklareli Koşullarında Farklı Damla Sulama Lateral Derinliklerinin Yalın ve Karışım Halinde Ekilen Yoncanın Verimi ve Kalite Parametreleri Üzerine Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 380 - 389, 31.05.2022

Ozan Öztürk Canan Şen

https://doi.org/10.33462/jotaf.997416

Öz

This research was planned to present the effect of subsurface drip irrigation system on the yield and quality parameters of alfalfa of alone and mixture planted form in order to close the roughage deficit in the limited irrigable agricultural lands to the regional producer in Kırklareli conditions. The field experiment was carried out in a total of 24 plots with four replications in 2019 and 2020 according to the "Factorial Arranged Random Blocks Trial Design" on the land of Kırklareli Atatürk Soil Water and Agricultural Meteorology Research Institute. Two planting methods from alone planting (clover) and mixed planting consisting of alfalfa (Medicago sativa L.), Orchardgrass (Dactylis glomerata L.), perennial grass (Lolium perenne L.) and smooth brome (Bromus inermis L.) were used in the study. The ratios of the plants in the mixtures were determined as 25% for legume and 75% for poaceae. As the irrigation method, precipitation-based conditions, drip irrigation laterals placed at a depth of 20 cm in the soil and a subsurface drip irrigation system using drip irrigation laterals placed at a depth of 40 cm were preferred. In the research, the highest green grass yield (11,031.19 kg da-1) and the highest hay yield (1,880.51 kg da-1) was obtained from irrigated alone planting with laterals placed at a depth of 40 cm. In mixed planting, the highest yield of green (10,166.32 kg da-1) and hay was obtained in the plots irrigated with laterals placed at a depth of 20 cm. In both planting forms, the lowest yield was obtained from the treatments based on precipitation. According to the data obtained; Considering the green grass and hay yields, crude protein, crude cellulose, ADF, NDF and raw ash ratios in planted alone alfalfa plots; Irrigation with laterals placed at a depth of 40 cm in the soil, and irrigation with laterals placed at a depth of 20 cm in mixed planting can be recommended.

Anahtar Kelimeler

Alfalfa, Subsurface drip irrigation, Forage mix, Hay quality, Legume, Poaceae

Kırklareli Koşullarında Farklı Damla Sulama Lateral Derinliklerinin Yalın ve Karışım Halinde Ekilen Yoncanın Verimi ve Kalite Parametreleri Üzerine Etkisi

Öz

Bu araştırma Kırklareli koşullarında bölge üreticisine kısıtlı sulanabilir tarım arazileri içerisinde mevcut kaba yem açığını kapatabilmek adına, yüzey altı damla sulama sisteminin yalın ve karışım halde ekilen yonca bitkisinin verimine ve kalite parametrelerine etkisinin sunulması amacıyla planlanmıştır. Kırklareli Atatürk Toprak Su ve Tarımsal Meteoroloji Araştırma Enstitüsü arazisinde “Faktöriyel Düzenlenmiş Tesadüf Blokları Deneme Deseni ”ne göre tarla denemesi olarak dört tekerrürlü toplam 24 parselde 2019 ve 2020 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada yalın ekim (yonca) ve yonca (Medicago sativa L.), domuz ayrığı (Dactylis glomerata L.), çok yıllık çim (Lolium perenne L.) ve kılçıksız brom (Bromus inermis L.) bitkilerinden oluşan karışık ekim olmak üzere iki ekim şekli kullanılmıştır. Karışımda bulunan bitkilerin oranları baklagiller için %25, buğdaygiller için %75 olarak tercih edilmiştir. Sulama yöntemi olarak yağışa dayalı koşullar, toprağın 20 cm derinliğine yerleştirilen damla sulama lateralleri ve 40 cm derinliğine yerleştirilen damla sulama laterallerinin kullanıldığı yüzey altı damla sulama sistemi tercih edilmiştir. Araştırmada en yüksek yeşil ot verimi (11.031,19 kg da-1) ve en yüksek kuru ot verimi (1.880,51 kg da-1) 40 cm derinliğine yerleştirilen laterallerle sulanan yalın ekimden elde edilmiştir. Karışık ekimde 20 cm derinliğine yerleştirilen laterallerle sulanan parsellerde en yüksek yeşil ot (10.166,32 kg da-1) ve kuru ot verimi elde edilmiştir. Her iki ekim şeklinde de en düşük verim yağışa dayalı konulardan alınmıştır. Elde edilen verilere göre; yalın ekilen yonca parsellerinde yeşil ot ve kuru ot verimleri, ham protein, hamselüloz, ADF, NDF ve ham kül oranları dikkate alındığında; 40 cm toprak derinliğine yerleştirilen laterallerle sulama, karışık ekimde ise 20 cm derinliğine yerleştirilen laterallerle sulama önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Yonca, Yüzey altı damla sulama, Yem bitkileri karışımı, Yem kalitesi, Baklagiller, Buğdaygiller

Kaynakça

• Albayrak, S., Ekiz, H. (2005). An investigation on the establishment of artificial pasture under Ankara's ecological conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 29(1): 69-74.
• Arslan, M., Bıçakçı, T., Aksu, E. (2020). Kaplanmış yonca (Medicago sativa L.) tohumlarının kuraklık stresi koşullarında çimlenme özelliklerinin belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 17(2): 124-136.
• Ball, D. M., Collins, M., Lacefield, G. D., Martin, N. P., Mertens, D. A., Olson, K. E., ... & Wolf, M. W. (2001). Understanding Forage Quality. American Farm Bureau Federation Publication, 1(01).
• Bayraktar, E. (2005). Tekirdağ koşullarında bazı yem bitkilerinin farklı gelimse dönemlerinde kök ve gövdelerinde biriktirilen kimi besin maddelerinin değişimi. (Yüksek Lisans Tezi) Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Baytekin, H., Gül, İ. (2009). Yem Bitkilerinde Hasat, Kuru Ot Verimi ve Depolama Yem Bitkileri (Avcıoğlu, R., Hatipoğlu, R., Karadağ, Y Editör) Cilt III. TÜGEM, Emre Basımevi, İzmir, 121-141.
• Cabot, P., Brummer, J., Gautam, S., Jones, L., Hansen, N. (2017). Benefits and impacts of partial season irrigation on alfalfa production. In Proceedings of the 2017 Western Alfalfa ve Forage Symposium, P. 28-30 Reno, NV, USA.
• Çınar, S. (2012). Çukurova taban koşullarında bazı çok yıllık sıcak mevsim buğdaygil yem bitkilerinin yonca (Medicago sativa L.) ile uygun karışımlarının belirlenmesi. (Doktora Tezi) Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Engin, B., Mut H. (2017) Farklı yonca çeşitlerinin ot verimi ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 27(2): 212-219.
• Engin, B., Mut, H. (2018). Bazı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin nispi yem değerleri ile kimi mineral madde içeriklerinin biçim sıralarına göre değişimi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 15(02): 119-127.
• Erbeyi, B. (2017). Bursa ekolojik koşullarında bazı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin ot verimi ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Güney, M., Bingöl, N., Aksu, T . (2016). Kaba yem kalitesinin sınıflandırılmasında kullanılan göreceli yem değeri (GYD) ve göreceli kaba yem kalite indeksi (GKKİ). Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 11(2): 254-258.
• Güngör, T., Başalan, M., Aydoğan, İ. (2008). Kırıkkale yöresinde üretilen bazı kaba yemlerde besin madde miktarları ve metabolize olabilir enerji düzeylerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 55, 111-115.
• Kazumba, S., Gillerman, L., DeMalach, Y., Oron, G. (2010). Sustainable domestic effluent reuse via subsurface drip irrigation (SDI): alfalfa as a perennial model crop. Water Science and Technology 61(3): 625-632.
• Kutlu, H.R. (2008). Yem Değerlendirme ve Analiz Yöntemleri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Ders Notu, Adana.
• Li, Y., Guo, L., Huang, Z., López-Vicente, M., Wu, G.L. (2020). Root morphological characteristics and soil water infiltration capacity in semi-arid artificial grassland soils. Agricultural Water Management 235: 106153.
• Mutlu, Z. (2019) Bazı yonca çeşitlerinde farklı biçim zamanı uygulamalarının ot verimi ve kalitesi üzerine etkileri. (Doktora Tezi) Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Okuyucu, B. (2018). Laktik asit bakteri ve enzim karışımı inokulant ilavesinin yonca silajlarında fermantasyon, aerobik stabilite ve yem değeri üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi) Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Serin, Y., Gökkuş, A., Tan, M., Koç, A., Çomaklı, B. (1998). Suni çayır tesisinde kullanılabilecek uygun yem bitkileri ve karışımlarının belirlenmesi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 22(1): 13-20.
• Turan, N., Seydoşoğlu, S . (2020). Yalın ve farklı oranlarda yonca, korunga ile ryegrass hâsıllarının silaj ve yem kalitesine etkisinin araştırılması. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 7(3): 526-532.
• TÜİK (2021). https://biruni.tuik.gov.tr/medas/ (Erişim tarihi: 01.06.2021).
• Ünalp, E. (2014). Farklı gelişme dönemleri ve biçim sıralarında yonca (Medicago sativa l.) kuru otunun ham protein, selüloz ve bazı mikrobiyolojik özelliklerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Van Soest, P.V., Robertson, J.B., Lewis, B. (1991). Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science 74(10): 3583-3597.
• Yavuz, M., İptaş, S., Ayhan, V., Karadağ, Y. (2009). Yem Bitkilerinde Kalite Tayini ve Kullanım Alanları. Yem Bitkileri Genel Bölüm, 1: 163-172.
• Yelsiz M.E. (2019). Toprak altı damla sulama yöntemi ile uygulanan farklı sulama programlarının yoncanın (Medicago sativa L.) ot verimi ve kalitesi üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi) Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Isparta.