Farklı Hasta Profiline Bakım Veren İki Hemşire Grubunun Kültürel Duyarlılık ve Farkındalıklarının Karşılaştırılması

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 26 - 37, 30.08.2019

Gulbu Tanrıverdi Hatice Yakar Karabuğa Melike Yalçın Gürsoy Özden Erdem Nursel Gülyenli

Öz

Amaç: Araştırma, farklı hasta profiline bakım
veren iki hemşire grubunun kültürel duyarlılık ve farkındalıkların
karşılaştırılmak amacıyla yapıldı.

Gereç ve
Yöntem: Araştırmanın evrenini,
Türkiye’nin batısında biri üniversite hastanesi diğeri ise yabancı uyruklu
hasta potansiyeli yüksek olan bir vakıf hastanesi olmak üzere iki hastanenin
hemşireleri oluşturdu. Evrenden örneklem seçimine gidilmedi ve çalışmaya
katılmaya gönüllü olan 91 hemşire üniversite hastanesinden, 88 hemşire ise
vakıf hastanesinden toplamda 179 hemşire çalışmaya katıldı. Etik kuruldan ve
her iki kurumdan izin alındı. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan tanımlayıcı
sorular, Kültürel Duyarlılık ve Kültürlerarası Farkındalık ölçekleri
aracılığıyla yüzyüze görüşme yöntemi ile toplandı.  Verilerin istatistiksel
değerlendirmesi SPSS 19’da tanımlayıcı istatistik ve bağımsız gruplarda t testi
ile yapıldı.

Bulgular: Araştırma bulgularına göre çoğunlukla
yabancı uyruklu hastalara bakım veren hemşirelerin kültürel
duyarlılık toplam ve alt boyut puan ortalamalarının;  kültürel farkındalık toplam puanları ve
alt boyutlardan var olan ve hissedilen kültürel farkındalık puan
ortalamalarının genel olarak yerel hastalara bakım veren hemşirelere göre istatistiksel
olarak analmlı düzeyde yüksek olduğu belirlendi (p<0.001). Ancak kültürel
farkındalık alt boyutlarından olan kültürel iletişim farkındalığı puan
ortalamaları arasında her iki grup hemşireler arasında istatistiksel olarak
anlamlı fark bulunmadı (p>0.05).

Sonuç ve Öneriler: Yabancı uyruklu
hastalara bakım veren hemşirelerin kültürel duyarlılık ve kültürel
farkındalıkları yerel hastalara bakım verenlere göre daha yüksek bulundu. Hemşirelerin
kültürel duyarlılık ve farkındalıklarını geliştirmeye yönelik planlamalar
yapılması önerilebilir. 

Anahtar Kelimeler

Hemşire, Kültürel duyarlılık, Kültürel farkındalık, Hastane

Kaynakça

• Aktaş, D., Ertuğ, N. & Öztürk, E. (2015). Investigation into intercultural sensitivity among nursing students at a University in Turkey. The New Educational Review, 40(2), 48-57.
• Almutairi, A. F., Adlan, A. A. & Nasim, M. (2017). Perceptions of the critical cultural competence of registered nurses in Canada. BMC Nursing, 16(1), 47.
• Anderson, L. M., Scrimshaw, S. C., Fullilove, M. T., Fielding, J. E., Normand, J. Task Force on Community Preventive Services (2003). Culturally competent healthcare systems: A systematic review. American Journal of Preventive Medicine, 24(3), 68-79.
• Baghdadi, N. A. (2014). Cultural Competency of Nursing Faculty Teaching in Baccalaureate Nursing Programs in The U.S. The School of Nursing in Bouvé College of Health Sciences In partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Nursing, Northeastern University, Boston, Massachusetts, USA.
• Bulduk, S., Tosun, H. & Ardıç, E. (2011). Türkçe kültürler arası duyarlılık ölçeğinin hemşirelik öğrencilerinde ölçümsel özellikleri. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law and History, 19(1), 25-31.
• Bunjitpimol, P., Somrongthong, R. & Kumar, R. (2016). Factors affecting nursing cultural competency in private hospitals at Bangkok, Thailand. Int J Healthcare, 2(1), 7-11.
• Chang, H. Y., Yang, Y. M. & Kuo, Y. L. (2013). Cultural sensitivity and related factors among community health nurses. Journal of Nursing Research, 21(1), 67-73.
• Chen, G. M. & Starosta, W.J. (2000). The development and validation of the Intercultural Communication Sensitivity Scale. Human Communication, 3(1), 15.
• Chen, H.C., Jensen, F., Measom, G., Bennett, S., Nichols, N. D., Wiggins, L. & Anderton, A. (2018). Factors influencing the development of cultural competence in undergraduate nursing students. Journal of Nursing Education, 57(1), 40-43.
• Chen, J. & Wang, Y. (2015). Cultural Competence Experiences Which Chinese Nurses Have in Finland. Erişim adresi: http:// www.theseus.fi/bitstream/handle/10024/87039/Cultural%20competence%20experiences%20which%20Chinese%20nurses%20have%20in%20Finlandia%20Chen%20and%20Yan%20Wang.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Egelioğlu Cetişli, N., Gülşen, I., Özgüven Öztornacı, B., Ardahan E., Özgürsoy Uran, B. N., Top, E. D. & Ünsal Avdal, E. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin empati düzeylerine göre kültürlerarası duyarlılıkları. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), 27-33. Fletcher, V. C. (1997). Where is nursing’s role in promoting culturally competent care? Lifelines, 1, 13-14.
• Flowers, D. L. (2004). Culturally competent nursing care a challenge for the 21 st century. Critical Care Nurse, 24(4):48-52.
• Fong, E. H., Catagnus, R. M., Brodhead, M. T., Quigley, S. & Field, S. (2016). Developing the cultural awareness skills of behavior analysts. Behavior Analysis in Practice, 9(1), 84-94.
• Gallagher, R. W. (2011). A meta-analysis of cultural competence education in professional nurses and nursing students. Graduate Theses and Dissertations. Erişim adresi: http://scholarcommons.usf.edu/etd/3112
• Giger, J. N. & Davidhizar, R. (2002). The Giger and Davidhizar Transcultural Assesment Model. Journal of Transcultural Nursing, 13 (3), 185-188. Giger, J., Davidhizar, R., Purnell, L., Harden, J. T., Phillips, J. & Strickland, O. (2007). American Academy of Nursing expert panel report: Developing cultural competence to eliminate health disparities in ethnic minorities and other vulnerable populations. Journal of Transcultural Nursing, 18(2), 95–102.
• Göl, İ. & Erkin, Ö. (2018). Association between cultural intelligence and cultural sensitivity in nursing students: A cross-sectional descriptive study. Collegian.
• Jirwe, M., Gerrish, K. & Emami, A. (2010). Student nurses’ experiences of communication in cross‐cultural care encounters. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 24(3), 436-444.
• Karadağ Arli, S. & Bakan, A. B. (2018). An investigation of the relationship between intercultural sensitivity and compassion in nurses. International Journal of Intercultural Relations, 63, 38-42.
• Kılıç, S. P. & Sevinç, S. (2018). The relationship between cultural sensitivity and assertiveness in nursing students from Turkey. Journal of Transcultural Nursing, 29(4), 379-386.
• Kim‐Godwin, Y. S., Clarke, P. N. & Barton, L. (2001). A model for the delivery of culturally competent community care. Journal of Advanced Nursing, 35(6), 918-925.
• Lehman, D., Fenza, P. & Hollinger-Smith, L. (2005). Diversity & Cultural Competency in Health Care Settings. A Mather Lifeways. Erişim adresi: http://www.matherlifewaysinstituteonaging.com/wp-ontent/uploads/2012/03/Diversity-and-Cultural-Competency-in-Health-Care-Settings.pdf 1-25.
• Leininger, M. & McFarland, M. R. (2002). Transcultural nursing concepts, theories, research and practice. McGraw Hill Medical Publishing Division.
• Lin, C. N., Mastel-Smith, B., Alfred, D. & Lin, Y. H. (2015). Cultural competence and related factors among Taiwanese nurses. Journal of Nursing Research, 23(4), 252-261.
• Maier-Lorentz, M. M. (2008). Transcultural nursing: Its importance in nursing practice. Journal of Cultural Diversity, 15(1), 37-43.
• Marzilli, C. (2016). Assessment of cultural competence in Texas nursing faculty. Nurse Education Today, 45, 225-229.
• Meydanlıoğlu, A., Arıkan, F. & Gözüm, S. (2015). Cultural sensitivity levels of university students receiving education in health disciplines. Adv Health Sci Educ Theory Pract. 20(5), 1195-204.
• Rengi, Ö. & Polat, S. (2014). Sınıf öğretmenlerinin kültürel farklılık algıları ve kültürlerarası duyarlılıkları. Journal of World of Turks, 6(3), 135-156.
• Rozaimie, A., Shuib, A., Ali, A. J., Oii, B. & Siang, C. (2011). Multicultural Awareness For Better Ways Of Life: A Scale Validation Among Malaysıan Undergraduate Students. 2nd =International Conference on Business and Economic Research (2nd Icber 2011) Proceeding.
• Shen, Z. (2015). Cultural competence models and cultural competence assessment instruments in nursing: A literature review. Journal of Transcultural Nursing, 26(3), 308-321.
• Şimşek, H., Erkin, O. & Bayık Temel A (2017). Cultural sensitivity and related factors among nurse educators in Turkey. International Journal of Caring Sciences, 10(3), 1374-1381.
• Tanrıverdi, G. (2016). Hemşirelerde Kültürel Yeterliliği Geliştirme Yaklaşım Ve Önerileri. Eds: Ülker Hİ, Birkök MC. Pozitif Matbaa, Ankara.
• Tanrıverdi, G. (2017). Hemşirelikte yeni bir model önerisi: Çevre odaklı kültürel yeterlilik modeli. Journal of Human Sciences, 14(4), 4658-4670. doi:10.14687/jhs.v14i4.5079
• Toda, T. & Maru, M. (2018). Cultural sensitivity of Japanese nurses: Exploring clinical application of the Intercultural Sensitivity Scale. Open Journal of Nursing, 8(9), 640.
• Tuncel, I. & Aricioglu, A. (2018). The factors affecting the ıntercultural sensitivity perception level of psychological counseling and guidance students. International Education Studies, 11(3), 61-69.
• Uzun, Ö. & Sevinç, S. (2015). The relationship between cultural sensitivity and perceived stress among nurses working with foreign patients. Journal of Clinical Nursing, 24(23-24), 3400-3408.
• Valizadeh, L., Zamanzadeh, V., Ghahramanian, A. & Aghajari, P. (2017). The exploration of culturally sensitive nursing care in pediatric setting: A qualitative study. International Journal of Pediatrics, 5(2), 4329-4341.
• Wells, M. I. (2000). Beyond cultural competence: A model for individual and institutional cultural development. Journal of Community Health Nursing, 17(4), 189-199.
• Yakar Karabuğa, H. (2015). Farklı Kültürlerden Gelen Hastalara Bakım Veren Hemşirelerin Kültürlerarası İletişim Yeterliliği. (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yilmaz, M., Toksoy, S., Direk, Z. D., Bezirgan, S. & Boylu, M. (2017). Cultural sensitivity among clinical nurses: A descriptive study. Journal of Nursing Scholarship, 49(2), 153-161.