Diabetes Mellitus'lu Hastalarda, Hastalık Tutumlarının Kronik Komplikasyonlar Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 3, 147 - 157, 31.12.2019

Cesur Başar Selma Kahraman

Öz

Amaç: Bu çalışmanın
amacı diyabet tanısı almış bireylerin hastalık tutumlarının kronik
komplikasyonlar üzerine etkisi incelemektir.

Gereç ve Yöntem:
Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini 100 diyabetli oluşturmuştur.
Araştırmanın verileri, ‘Hasta Tanıtım Formu’ ile ‘Diyabet Tutum Ölçeği’ ile
toplanmıştır. Veriler SPSS 20.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışma
verilerinin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde), ANOVA
ve One sample T testi kullanılmıştır.

Bulgular: Çalışmaya
katılan diyabet hastalarının %38’inde Diyabetik Retinopati,  %26’sında hipertansiyon, %15’inde Diyabetik
Nöropati-nefropati, %9’unda Serebral-Periferik- iskemikvasküler hastalık
saptanmıştır. Hastaların diyabet tutum ölçeğinde aldıkları toplam puan
ortalamasının 2,91 ± 0,65 olduğu ve hastaların negatif tutumda oldukları
bulunmuştur. Hastaların pozitif tutuma sahip olduğu alt boyutlar; Tip2 diyabetin
ciddiyeti, hasta uyumuna karşı tutum ve hastaların yaşamına diyabetin etkisidir.  Ekip bakımına karşı tutum, özel eğitim
gereksinimi, hasta otonomisine karşı tutumu, kan glukoz kontrolü ve
komplikasyonları tutumu alt boyutlarının ise hastaların negatif tutuma sahip
olduğu hesaplanmıştır. Hastalık süresi 5-9
yıl olan hastaların diyabet tutum ölçeği toplam ve alt boyutları puan
ortalamasının pozitif tutuma sahip olduğu görülmüştür (p<0,05). Komplikasyon
olmayan hastaların pozitif tutuma sahip olduğu, diyabetik nefropati-nöropati  ve diyabeti retinopati olan hastaların ise
negatif tutum olduğu görülmüştür (p<0,05).  

 

Sonuç: Hastaların
diyabet tutum ölçeğine göre negatif tutum gösterdikleri, bu tutuma hastalık durumlarının
anlamlı bir şekilde etkilediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Diyabet Mellitus, Hastalık, Tutum, Kronik Komplikasyonlar, Hemşirelik

Kaynakça

• Abolghasemi, R., & Sedaghat, M. (2015). The patient’s attitude toward type 2 diabetes mellitus, a qualitative study. Journal of Religion Health, 54, 1191–1205
• Akaltun, H., & Ersin, F. (2016). Evde Bakım Hizmeti Alan Diyabetli Hastaların Diyabet Tutum Ve Davranışlarının Belirlenmesi. DEUHFED, 9(4): 126-133.
• Al-Maskari, F., El-Sadig, M., Al-Kaabi, J.M., Afandi, B., Nagelkerke, N., & Yeatts, K.B. (2013). Knowledge, attitude and practices of diabetic patients in the United Arab Emirates. Plos One, 8 (1), 1-8.
• Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi. (2018). Türkiye Hanehalkı Sağlık Araştırması: Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Risk Faktörleri Prevalansı 2017 (Steps). Editörler: Üner, S., Balcılar, M. & Ergüder, T. Ankara.
• Gasmanov, A.R., Gasmanova, E.O., & Dillard-Cannon E. (2014). Management Of Adul Diabetic Ketoacidosis. Diabetes Metabsyndrobes,7: 255–264Kara K., & Çınar, S. (2011). Diyabet Bakım Profili İle Metabolik Kontrol Değişkenleri Arasındaki İlişki. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 1(2):57–63Karakurt, P., Aşılar, R. H., Yıldırım, A. & Sevinç, H. (2017). Diyabetli Hastaların Hastalıkları Hakkındaki Bilgi Düzeyleri Ve Tutumları. Eur J Ther, 23: 165-72. Doı: 10.5152/Eurjther.2017.67
• Keskin, Ö., & Balcı, B. (2011). Diabetes Mellitus ve Kardiyovasküler Komplikasyonlar. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 1(2):81–85Şahin, Z. (2015). Tip 2 Diyabetli Hastaların, Hastalığa Karşı Tutumu ve Problem Alanları Arasındaki Ilişki, Odü Tıp Dergisi, 2:134-138
• T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2015). Türkiye Diyabet Programı 2015-2020.
• TÜRKDİAB. (2017). Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi. Armoni Nüans Baskı Sanatları A.Ş. İstanbul
• Ustaalioğlu, S., & Tan, M. (2017). Tip 2 Diyabetli Hastaların Bakım Ve Tedaviye Yönelik Tutum Ve Davranışlarının İncelenmesi. Güsbd 2017; 6(4): 12-20.
• Vujičić, B., Turk, T., Crnčević-Orlić, Z., Đorđević, G., & Rački S. (2012). Diabetic Nephropathy, In Tech Open Science. Pathophysiology And Complications Of Diabetes Mellitus, 71-96 .