Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

RARE AND ENDEMIC TAXA OF LAMIACEAE IN TURKEY AND THEIR THREAT CATEGORIES

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 69 - 84, 31.01.2019
https://doi.org/10.26900/jsp.3.008

Öz

Lamiaceae (Labiatae) is the third largest family in Turkey. It is
represented by 48 genera and 782 taxa (603 species, 179 subspecies and
varieties) in the country, 346 taxa ( 271 species, 75 subspecies and varieties)
of which are endemic. Endemism ratio is ca. % 44. The largest genera in the
country based on the taxon number are Stachys L.(118 taxa), Salvia L.(107
taxa), Sideritis L.(54 taxa), Phlomis L.(53 taxa), Teucrium L. (49 taxa),
Thymus L.(47 taxa). Endangered genera according to IUCN criteria; Salvia L.(43
taxa), Stachys L.( 19 taxa) Thymus L. (16 taxa), Sideritis L.(14 taxa),
Teucrium L. (10 taxa), Lamium L.(8 taxa), Phlomis L. and Scutellaria L. ( 7
taxa), Micromeria Bentham and Nepeta L. ( 6 taxa), Ajuga L.and Origanum L. (5
taxa), Marrubium L..( 4 taxa), Acinos Miller, Satureja L. and Calamintha Miller
(2 taxa), Ballota L., Dorystaechas Boiss. & Heldr. ex Bentham,
Cyclotrichium (Boiss.) Manden. & Scheng. and Lopanthus Adans. (1 taxon).
Lamiaceae has 160 taxa endangered in Turkey of which are categories; 43 taxa
critically endangered, 59 taxa endangered and 58 taxa vulnerable.
Phytogeographic distribution of rare and endemic Turkish Lamiaceae taxa are 79
taxa in the Mediterranean, 63 taxa in the Irano-Turanien, 5 taxa in the
Euro-Siberian phytogeographic region, and 11 taxa in unknown or multiregional
phytogeographical elements.This study was 
carried out to draw attention to the endangered and vulnerable taxa in
Lamiaceae family and to indicate which phytogeographic regions these taxa are
more widely distributed.

Kaynakça

  • AKÇİÇEK E., VURAL M., 2007, Kumular Dağı (Afyonkarahisar)’ nın Endemik ve Nadir Bitkileri, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9 (2), 78-86.
  • AKÇİÇEK E., FIRAT M., GÜNER Ö., 2016, Stachys hakkariensis (Lamiaceae), A New Species from Eastern Anatolia (Turkey) Belonging to Stachys sect. Olisia, Phytotaxa, 257 (2), 167-173.
  • ALAN S., OCAK A., 2009, Taxonomical and Morphological Studies on The Genus Calamintha Miller (Lamiaceae) in Turkey, Biodicon, 2 (2), 125-143.
  • ANONİM 1996, Türkiye Bitki Genetik Çeşitliliğinin Yerinde (Insitu) Korunması Ulusal Planı, Çevre Bakanlığı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Orman Bakanlığı, Ankara.
  • AYTAÇ Z., AKSOY A., 2000, A New Sideritis Species (Labiatae) from Turkey, Flora Mediterranea, 10, 181-184.
  • BACHERPOUR S., 2010, Taxonomic Studies on The Genus Salvia L. (Labiatae) in Central Anatolia, Turkey, Doktora Tezi, Middle East Techinacal University The Graduate School of Natural and Applied Sciencis.
  • BACHERPOUR S., CELEP F., KAHRAMAN A., DOĞAN M., 2011, Salvia brachyantha subs. tankutiana (Lamiaceae), A New Subspecies from Central Anatolia, Turkish Journal of Botany, 35, 343-350.
  • BULUT Z., YILMAZ H., 2010, The Current Situation of Threatened Endemic Flora in Turkey: Kemaliye (Erzincan) Case, Pak. Journal of Botany, 42 (2); 711-719.
  • CELEP F., DOĞAN M., 2010, Salvia ekimiana (Lamiaceae), A New Species from Turkey, Ann. Bot. Fennici, 47, 63-66.
  • CELEP F., DİRMENCİ T., GÜNER Ö., 2015, Salvia hasankeyfence (Lamiaceae), A New Species from Hasankeyf (Batman, South-eastern Turkey), Phtytotaxa, 227 (3), 289-294.
  • CELEP F., 2017, Lamium bilgilii (Lamiaceae), A New Species from South-western Turkey (Burdur-Muğla), Phytotaxa, 312 (2), 263-270.
  • CELEP F., DİRMENCİ T., 2017, Systematic and Biogeographic Overview of Lamiaceae in Turkey, Naturel Volatiles & Essential Oils, 4 (4), 14-27.
  • ÇİÇEK M., KETENOĞLU O., 2011, Scutellaria anatolica A New Species from Turkey, Ann. Bot. Fennici, 48, 276-279.
  • ÇİÇEK M., YAPRAK A. E., 2013, Scutellaria yildirimlii (Lamiaceae), A New Species from Turkey, Phytotaxa, 138 (1), 53-58.
  • DAVIS P.H., 1982, Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 7., Edinburg at the University Press, UK., 0- 85224- 396 -0.
  • DAVIS P.H., MILL R.R., TAN K., 1988, Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 10.,( Supplement 1), Edinburg at the University Press, UK., 0- 85224- 559- 9.
  • DİNÇ M., DOĞU S., 2016, Teucrium pruniosum var. aksarayense var. nov. (Lamiacaea) from Central Anatolia, Modern Phytomorphology, 9, 13-17.
  • DİRMENCİ T., 2003, Türkiye’de Yetişen Nepeta L. (Lamiaceae) Türleri Üzerinde Taksonomik Araştırmalar, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı.
  • DİRMENCİ T., YILDIZ B., HEDGE I. C., FIRAT M., 2010, Lophanthus (Lamiaceae) in Turkey: A new Generic Record and A new Species, Turkish Journal Of Botany, 34, 123-129.
  • DİRMENCİ T., YILDIZ B., AKÇİÇEK E., MARTİN E., DÜNDAR E., 2011, Stachys vuralii (Lamiaceae), A New Species from North Anatolia, Turkey, Ann. Bot. Fennici, 48, 401-408.
  • DÖNMEZ A.A., 2001, A New Turkish Species of Salvia L. (Lamiaceae), Botanical Journal of Linnean Society, 137, 413-416.
  • EKİM T., GÜNER A., 2000, The Floristic Richness of Turkey, Bentham-Moxon Trust, Blackwell Publishers, Oxford, UK., Malden, USA.
  • EKİM T., KOYUNCU M.,VURAL M., DUMAN H., AYTAÇ Z., ADIGÜZEL N., 2000, Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Barışcan Ofset, Ankara, Türkiye, 975- 93611- 0- 8.
  • EKİM T., 2009, Türkiye’nin Nadir Endemikleri, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Sertifika no 11213, Özgün Ofset, İstanbul, Türkiye, 978-9944-88-648-2.
  • FIRAT M., DİRMENCİ T., 2009, Clinopodium hakkaricum (Lamiaceae), A New Species from Turkey, Ann. Bot. Fennici, 46, 451-455.
  • GÜNER A., ÖZHATAY N., EKİM T., BAŞER K.H.C., 2000, Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 11. ( Supplement 2), Edinburg at the University Press,UK.,0- 0 -7486- 1409- 5.
  • GÜNER A., 2012, Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler), Flora Araştırmaları Derneği, Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları Flora Dizisi 1, Namaş Matbaacılık, İstanbul, Türkiye, 978-605-60425-7-7.
  • GÜNER Ö., AKÇİÇEK E., 2014, Ulus Dağı’ nın (Balıkesir-Türkiye) Endemik ve Nadir Bitkileri, Bağ Bahçe Bilim Dergisi, 1 (3), 32-38.
  • İPEK A., GÜRBÜZ B., 2010, Türkiye Florasında Bulunan Salvia Türleri ve Tehlike Durumları, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 19 (1-2), 30-35.
  • ÖZÇELİK H.,2012, The Endemic Plant Taxa of The Köprülü Kanyon National Park and Its Surroundings (Antalya-Isparta), 16 (3), 279-296.
  • ÖZHATAY N., KÜLTÜR Ş., GÜRDAL B., 2017, Check- list of Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey VIII, 2017, İstanbul Journal of Pharmacy, 47 (1), 30-44.
  • ÖZTÜRK M., UYSAL İ., KARABACAK E., ÇELİK S., 2011, Plant Species Microendemism, Rarity and Conservation ofPseudo-alpine Zone of Kazdağı (Mt. Ida) National Park-Turkey, Procedia Social and Behavioral Science, 19, 778-786.
  • ÖZUSLU E., ÖZTEKİN M., 2008, A New Localization for Teucrium paederotoides Boiss. et Hausskn. (Lamiaceae), Biodicon, 1(2), 86-90.
  • TARIMCILAR G., 1998, Karadeniz’ de Yayılışı olan Mentha L. Türleri Üzerinde Korolojik, Morfolojik, Anatomik, Sitolojik, Ekolojik ve Kimyasal Araştırmalar, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Bursa.
  • TEL A. Z., 2012, Bazı Endemik Bitkilerin Kütahya’daki (Türkiye) Yayılış Alanları ve Yeni IUCN Tehlike Kategorilerine Göre Yeniden Değerlendirilmesi, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13 (1), 88-108
  • TORLAK H., VURAL M., AYTAÇ Z., 2010, Endemic Plants of Turkey, Ministry of Culture and Tourism, Pelin Ofset, Ankara, Türkiye, 978-975-17-3595-9.
  • VURAL M., DUMAN H., DİRMENCİ T., ÖZCAN T., 2015, A New Species of Teucrium sect. Stachyobotrys (Lamiaceae) from the South of Turkey, Turkish Journal of Botany, 39, 318-324.
  • YILMAZ Ö., DAŞKIN R., KAYNAK G., 2010, Stachys pseudobombycina sp. nov. (Lamiaceae) from South Anatolia, Turkey, Nordic Journal of Botany, 28, 341-343.
  • YURTERİ E., ÖZCAN A., SEYİS F., KEVSEROĞLU K., 2017, Characterization of some Lamiaceae Species Distributed in The Rize Province, Turkey, International Journal of Plant Breeding and Crop Science, 4 (3), 300-307.
Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 69 - 84, 31.01.2019
https://doi.org/10.26900/jsp.3.008

Öz

Kaynakça

  • AKÇİÇEK E., VURAL M., 2007, Kumular Dağı (Afyonkarahisar)’ nın Endemik ve Nadir Bitkileri, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9 (2), 78-86.
  • AKÇİÇEK E., FIRAT M., GÜNER Ö., 2016, Stachys hakkariensis (Lamiaceae), A New Species from Eastern Anatolia (Turkey) Belonging to Stachys sect. Olisia, Phytotaxa, 257 (2), 167-173.
  • ALAN S., OCAK A., 2009, Taxonomical and Morphological Studies on The Genus Calamintha Miller (Lamiaceae) in Turkey, Biodicon, 2 (2), 125-143.
  • ANONİM 1996, Türkiye Bitki Genetik Çeşitliliğinin Yerinde (Insitu) Korunması Ulusal Planı, Çevre Bakanlığı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Orman Bakanlığı, Ankara.
  • AYTAÇ Z., AKSOY A., 2000, A New Sideritis Species (Labiatae) from Turkey, Flora Mediterranea, 10, 181-184.
  • BACHERPOUR S., 2010, Taxonomic Studies on The Genus Salvia L. (Labiatae) in Central Anatolia, Turkey, Doktora Tezi, Middle East Techinacal University The Graduate School of Natural and Applied Sciencis.
  • BACHERPOUR S., CELEP F., KAHRAMAN A., DOĞAN M., 2011, Salvia brachyantha subs. tankutiana (Lamiaceae), A New Subspecies from Central Anatolia, Turkish Journal of Botany, 35, 343-350.
  • BULUT Z., YILMAZ H., 2010, The Current Situation of Threatened Endemic Flora in Turkey: Kemaliye (Erzincan) Case, Pak. Journal of Botany, 42 (2); 711-719.
  • CELEP F., DOĞAN M., 2010, Salvia ekimiana (Lamiaceae), A New Species from Turkey, Ann. Bot. Fennici, 47, 63-66.
  • CELEP F., DİRMENCİ T., GÜNER Ö., 2015, Salvia hasankeyfence (Lamiaceae), A New Species from Hasankeyf (Batman, South-eastern Turkey), Phtytotaxa, 227 (3), 289-294.
  • CELEP F., 2017, Lamium bilgilii (Lamiaceae), A New Species from South-western Turkey (Burdur-Muğla), Phytotaxa, 312 (2), 263-270.
  • CELEP F., DİRMENCİ T., 2017, Systematic and Biogeographic Overview of Lamiaceae in Turkey, Naturel Volatiles & Essential Oils, 4 (4), 14-27.
  • ÇİÇEK M., KETENOĞLU O., 2011, Scutellaria anatolica A New Species from Turkey, Ann. Bot. Fennici, 48, 276-279.
  • ÇİÇEK M., YAPRAK A. E., 2013, Scutellaria yildirimlii (Lamiaceae), A New Species from Turkey, Phytotaxa, 138 (1), 53-58.
  • DAVIS P.H., 1982, Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 7., Edinburg at the University Press, UK., 0- 85224- 396 -0.
  • DAVIS P.H., MILL R.R., TAN K., 1988, Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 10.,( Supplement 1), Edinburg at the University Press, UK., 0- 85224- 559- 9.
  • DİNÇ M., DOĞU S., 2016, Teucrium pruniosum var. aksarayense var. nov. (Lamiacaea) from Central Anatolia, Modern Phytomorphology, 9, 13-17.
  • DİRMENCİ T., 2003, Türkiye’de Yetişen Nepeta L. (Lamiaceae) Türleri Üzerinde Taksonomik Araştırmalar, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı.
  • DİRMENCİ T., YILDIZ B., HEDGE I. C., FIRAT M., 2010, Lophanthus (Lamiaceae) in Turkey: A new Generic Record and A new Species, Turkish Journal Of Botany, 34, 123-129.
  • DİRMENCİ T., YILDIZ B., AKÇİÇEK E., MARTİN E., DÜNDAR E., 2011, Stachys vuralii (Lamiaceae), A New Species from North Anatolia, Turkey, Ann. Bot. Fennici, 48, 401-408.
  • DÖNMEZ A.A., 2001, A New Turkish Species of Salvia L. (Lamiaceae), Botanical Journal of Linnean Society, 137, 413-416.
  • EKİM T., GÜNER A., 2000, The Floristic Richness of Turkey, Bentham-Moxon Trust, Blackwell Publishers, Oxford, UK., Malden, USA.
  • EKİM T., KOYUNCU M.,VURAL M., DUMAN H., AYTAÇ Z., ADIGÜZEL N., 2000, Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Barışcan Ofset, Ankara, Türkiye, 975- 93611- 0- 8.
  • EKİM T., 2009, Türkiye’nin Nadir Endemikleri, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Sertifika no 11213, Özgün Ofset, İstanbul, Türkiye, 978-9944-88-648-2.
  • FIRAT M., DİRMENCİ T., 2009, Clinopodium hakkaricum (Lamiaceae), A New Species from Turkey, Ann. Bot. Fennici, 46, 451-455.
  • GÜNER A., ÖZHATAY N., EKİM T., BAŞER K.H.C., 2000, Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 11. ( Supplement 2), Edinburg at the University Press,UK.,0- 0 -7486- 1409- 5.
  • GÜNER A., 2012, Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler), Flora Araştırmaları Derneği, Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları Flora Dizisi 1, Namaş Matbaacılık, İstanbul, Türkiye, 978-605-60425-7-7.
  • GÜNER Ö., AKÇİÇEK E., 2014, Ulus Dağı’ nın (Balıkesir-Türkiye) Endemik ve Nadir Bitkileri, Bağ Bahçe Bilim Dergisi, 1 (3), 32-38.
  • İPEK A., GÜRBÜZ B., 2010, Türkiye Florasında Bulunan Salvia Türleri ve Tehlike Durumları, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 19 (1-2), 30-35.
  • ÖZÇELİK H.,2012, The Endemic Plant Taxa of The Köprülü Kanyon National Park and Its Surroundings (Antalya-Isparta), 16 (3), 279-296.
  • ÖZHATAY N., KÜLTÜR Ş., GÜRDAL B., 2017, Check- list of Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey VIII, 2017, İstanbul Journal of Pharmacy, 47 (1), 30-44.
  • ÖZTÜRK M., UYSAL İ., KARABACAK E., ÇELİK S., 2011, Plant Species Microendemism, Rarity and Conservation ofPseudo-alpine Zone of Kazdağı (Mt. Ida) National Park-Turkey, Procedia Social and Behavioral Science, 19, 778-786.
  • ÖZUSLU E., ÖZTEKİN M., 2008, A New Localization for Teucrium paederotoides Boiss. et Hausskn. (Lamiaceae), Biodicon, 1(2), 86-90.
  • TARIMCILAR G., 1998, Karadeniz’ de Yayılışı olan Mentha L. Türleri Üzerinde Korolojik, Morfolojik, Anatomik, Sitolojik, Ekolojik ve Kimyasal Araştırmalar, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Bursa.
  • TEL A. Z., 2012, Bazı Endemik Bitkilerin Kütahya’daki (Türkiye) Yayılış Alanları ve Yeni IUCN Tehlike Kategorilerine Göre Yeniden Değerlendirilmesi, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13 (1), 88-108
  • TORLAK H., VURAL M., AYTAÇ Z., 2010, Endemic Plants of Turkey, Ministry of Culture and Tourism, Pelin Ofset, Ankara, Türkiye, 978-975-17-3595-9.
  • VURAL M., DUMAN H., DİRMENCİ T., ÖZCAN T., 2015, A New Species of Teucrium sect. Stachyobotrys (Lamiaceae) from the South of Turkey, Turkish Journal of Botany, 39, 318-324.
  • YILMAZ Ö., DAŞKIN R., KAYNAK G., 2010, Stachys pseudobombycina sp. nov. (Lamiaceae) from South Anatolia, Turkey, Nordic Journal of Botany, 28, 341-343.
  • YURTERİ E., ÖZCAN A., SEYİS F., KEVSEROĞLU K., 2017, Characterization of some Lamiaceae Species Distributed in The Rize Province, Turkey, International Journal of Plant Breeding and Crop Science, 4 (3), 300-307.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Gül Kuşaksız

Yayımlanma Tarihi 31 Ocak 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Kuşaksız, G. (2019). RARE AND ENDEMIC TAXA OF LAMIACEAE IN TURKEY AND THEIR THREAT CATEGORIES. Journal of Scientific Perspectives, 3(1), 69-84. https://doi.org/10.26900/jsp.3.008