Açık Veri ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Kullanarak Türkiye için Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri Tahmini

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 56 - 67, 07.07.2022

Selin Tekin Birkan Ergüç , Serdar Öz

Öz

Tüm dünyada sürdürülebilir kalkınmaya duyulan ihtiyacın artması ve karşı karşıya kalınan çevresel, sosyal ve ekonomik krizlerle mücadele edebilme hedefi 2015 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının (SKA) temelini oluşturmaktadır. Şehirler ve yerleşim alanlarının sürdürülebilir kılınması da bu amaçların merkezinde yer alan unsurlardandır. Gelişen şehirlerin ve giderek büyüyen yerleşim alanlarının durumu insanın hayat kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu çalışmada Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar Amacı kapsamında “Gösterge 11.2.1:Toplu taşıma araçlarına kolay erişimi olan nüfusun oranı” ve “Gösterge 11.7.1: Kamu kullanımına tamamen açık, yapılaşmış alanların şehirlerdeki ortalama payı” Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve açık veri kaynakları kullanılarak hesaplanmıştır. Gösterge 11.2.1 Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için, Gösterge 11.7.1 tüm iller için hesaplanmıştır. Şehirlerin toplu taşıma verileri kent bilgi sistemlerinden elde edilirken, kent alanı ve kamusal açık alan verileri uydu görüntüsü ve kitle kaynaklı açık veri kaynaklarından elde edilmiştir. Her iki göstergenin hesaplanmasında da Birleşmiş Milletlerin yönergeleri izlenmiştir. Çalışmada ulusal sürdürülebilir kalkınmanın izlenmesi ve değerlendirilmesi için yeni kaynak ve yöntemlerle gösterge üretilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi Bilgi Sistemleri, Kamusal Açık Alan, Kentsel Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, Toplu Taşıma, Türkiye

Teşekkür

Yazarlar, Sn. Sevinç METİN BAŞOĞLU ve Sn. Hasan AZTOPAL’a çalışma boyunca verdikleri teknik ve manevi destek için teşekkür eder.

Estimating Sustainable Development Indicators Using Open Data and Geographic Information Systems for Turkey

Öz

The basis of the Sustainable Development Goals (SDG) adopted by United Nations in 2015 is the increasing need for sustainable development all over the world and also the aim of fighting environmental, social and economic crises. Making cities and residential areas sustainable is one of the main elements of this goals. The status of developing cities and growing urban areas directly affects the quality of human life. In this study, two indicators under the goal of Sustainable Cities and Communities, "Indicator 11.2.1: “Proportion of population that has convenient access to public transport” and " Indicator 11.7.1: “Average share of the built-up area of cities that is open space for public use for all” were estimated using Geographic Information Systems (GIS) and open data sources. Indicator 11.2.1 was estimated for three major provinces namely Ankara, İstanbul and İzmir and Indicator 11.7.1 was estimated at the province level for whole Turkey. The public transportation data was obtained from the city information systems whereas urban area and public open space data was obtained from open data sources based on satellite imagery and crowd-sourcing. United Nations guidelines were followed for estimating both indicators. In this study it was aimed to produce indicators using novel sources and methods for monitoring and evaluating national sustainable development.

Anahtar Kelimeler

Geographic Information Systems, Open Public Space, Public Transportation, Sustainable Development Goals, Turkey, Urban Sustainability

Kaynakça

• Almanya İstatistik Ofisi (2018). https://sdg-indikatoren.de/en/11-7-1/ adresinden alındı
• Almanya İstatistik Ofisi (2020). https://sdg-indikatoren.de/en/11-2-1/ adresinden alındı
• Birleşik Krallık SKA (2019). https://sdgdata.gov.uk/11-7-1/ adresinden alındı
• Blaschke, T., & Kovács-Győri, A. (2020). Earth Observation to Substantiate the Sustainable Development Goal 11: Practical Considerations and Experinces from Austria. The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, Volume XLIII-B4-2020, 2020XXIV ISPRS Congress.
• Brussel, M., Zuidgeest, M., Pfeffer, K., & Maarseveen, M. v. (2019). Access or Accessibility? A Critique of the Urban Transport SDG Indicator. ISPRS International Journal of Geo-Information 8, 67.
• Corbane, C., Florczyk, A., Pesaresi, M., Politis, P., & Syrris, V. (2018). GHS built-up grid, derived from Landsat, multitemporal (1975-1990-2000-2014). R2018A. European Commission, Joint Research Centre (JRC), doi: 10.2905/jrc-ghsl-10007 PID: http://data.europa.eu/89h/jrc-ghsl-10007.
• Çetin, M. (2015). Using GIS analysis to assess urban green space in terms of accessibility: Case study in Kutahya. , International Journal of Sustainable Development & World Ecology Vol.22, No.5, 420-424.
• Danimarka İstatistik Kurumu (2019). https://www.dst.dk/en/Statistik/Sdg/11-baeredygtige-byer-og-lokalsamfund/delmaal-02/indikator-1 adresinden alındı
• Danimarka İstatistik Kurumu (2020). https://www.dst.dk/en/Statistik/Sdg/11-baeredygtige-byer-og-lokalsamfund/delmaal-07/indikator-1 adresinden alındı
• Demircan, N., & Sezen, I. (2018). Use of Green Spaces for Liveable and Sustainable Cities; Urban Allotment Gardens. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 8(1), 263-270.
• Eurostat (2018). Methodological Manual on Territorial Typologies .
• Kharrazi, A., Qin, H., & Zhang, Y. (2016). Urban Big Data and Sustainable Development Goals: Challenges and Opportunities. Sustainability 8(12), 1293, DOI:10.3390/su8121293.
• Klopp, J. M., & Petretta, D. L. (2017). The urban sustainable development goal: Indicators, complexity and the politics of measuring cities. Cities 63 (2017), 92-97.
• Koch, F., & Krellenberg, K. (2018). How to Contextualize SDG 11? Looking at Indicators for Sustainable Urban Development in Germany. International Journal of Geo-Information 7, 464.
• Murray, A. T., Davis, R., Stimson, R., & Ferreira, L. (1998). Public Transportation Access. Transpn Res.-D, Vol. 3, No. 5, 319-328.
• Norveç İstatistik Kurumu (2018). https://www.ssb.no/sdg-en adresinden alındı
• Norveç İstatistik Kurumu (2019). https://www.ssb.no/sdg-en adresinden alındı
• OpenStreetMap contributors (2020). Türkiye verisi https://geofabrik.de adresinden indirildi. . https://www.openstreetmap.org adresinden alındı
• Permai, S., Mukhaiyar, U., Satyaning, N., Soleh, M., & Aini, Q. (2018). Spatial weighting approach in numerical method for disaggregation of MDGs indicators. IOP Conf. Series: Materials Science and Engineering 332 (2018) 012049.
• Peşkircioğlu, N. (2016). 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri: Küresel Verimlilik Hareketine Doğru. Anahtar Dergisi, Kasım 2016.
• Sachs, D. (2012). From Millennium Development Goals to Sustainable Development Goals. Lancet, 2012; 379:2206–11.
• Tiwari, G., & Philip, C. (2021). Development of public transport systems in small cities: A roadmap for achieving sustainable development goal indicator 11.2. IATSS Research 45 (2021) 31–38.
• TUCBS Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu (2021, 09 10). ATLAS: https://atlas.gov.tr adresinden alındı
• TÜİK (2021). Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri 2010-2019 Haber Bülteni, https://sdg.tuik.gov.tr.
• UN-Habitat (2021). United Nations Human Settlements Programme SDG11.7.1 Metadata, https://unstats.un.org/sdgs/metadata/files/Metadata-11-07-01.pdf.
• UN-Habitat (2021). United Nations Human Settlements Programme SDG 11.2.1 Metadata,https://unstats.un.org/ sdgs/metadata/files/Metadata-11-02-01.pdf.
• United Nations (2015). Transforming Our World: The 2030 Agenda for Sustainable Development.
• UN-WCED (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/21252030%20Agenda%20for%20Sustainable%20Development%20web.pdf .
• Wang, P., Huang, C., Brown de Colstoun, E. C., Tilton, J. C., & Tan, B. (2017). Documentation for the global human built-up and settlement extent (HBASE) dataset from Landsat. Palisades, NY: NASA Socioeconomic Data and Applications Center (SEDAC), doi: https://doi. org/10.7927/H4DN434S.
• Xiang, N. (2017). A Review on the research and practice of city sustainable development indicators and indices. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science, 88 (2017) 012024.
• Yeni, O. (2014). Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Kalkınma: Bir Yazın Taraması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 16/3, 181-208.