İşyeri Sosyal Hizmeti ve Yaşlı Çalışanlar

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 111 - 122, 30.03.2022

Emre Kol , Seda Topgül

Öz

Yaşlanma toplumu giderek daha fazla etkilediğinden işyeri sosyal hizmet uzmanları, yaşlı çalışanların yaş ayrımcılığına karşı koymalarına, emekliliğe hazırlanmalarına, sağlık sorunlarıyla başa çıkmalarına ve aile ilişkilerindeki stresi azaltmalarına yardımcı olacak programlar geliştirmede gerontolojik araştırma ve uygulamalardan yararlanabilirler. İşyerleri, uzun ömürle ilişkili sosyal sorunları karşılamak için önleyici ve tedavi edici müdahaleler için uygun bir alandır. İşyeri sosyal hizmet uzmanları, öncelikle iş rolleriyle özdeşleşen daha yaşlı çalışanlara ulaşmak için özel bir zorluk yaşamaktadırlar. İş, işçi ve işyeri kompleksi için oluşturulan insani hizmet programları stres, evlilik sorunları, şehir değiştirme, duygusal hastalık, emeklilik ve işten ayrılma gibi insani durumlar işyeri sosyal hizmet uzmanlarının dikkatini çeken yönleridir. Benzersiz olan ise, bu sorunların ele alındığı ortamdır. Tarihsel olarak, kurumun üretim hedefleri ile çalışanların insani ve toplumsal ihtiyaçları, zorlu bir gerilim içinde varlığını sürdürmüştür. İş kaygıları ve kişisel kaygılar, uygun bir şekilde farklı alanlar olarak kabul edilmiştir. Sonuç olarak, sosyal hizmet uzmanlarının işyeri ortamlarında yaygınlaşması, sosyal hizmet ve işyerleri için yeni bir gelişmeyi işaret etmektedir. Günümüzde işyeri sosyal hizmeti, izole ortamlardan yaygın bir uygulama alanına dönüşümünü hızla devam ettirmektedir. Bu değişim ve dönüşüm sosyal hizmet mesleği içinde, tartışılmayı hak etmektedir. Bu çalışmanın amacı da tartışılmayı hak eden işyeri sosyal hizmetini yaşlı çalışanlar çerçevesinde ele almaktır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Hizmet, Gerontoloji, Yaşlılık, İşyeri Sosyal Hizmeti, Endüstriyel Sosyal Hizmet

Social Work in the Workplace and Older Workers

Öz

As aging increasingly impacts society, occupational social workers can draw on gerontological research and practice in developing programs to help older workers confront age discrimination, prepare for retirement, cope with health problems, and reduce stress in family relationships. Workplaces are a viable space for preventive and therapeutic interventions to address social problems associated with longevity. Occupational social workers have a particular challenge in reaching older workers who primarily identify with their job role. Human service programs for the job, worker and workplace complex have been adopted by the private sector, the public sector and trade unions. These programs include stress, marital problems, relocation, emotional illness, retirement and unemployment, aspects of the human condition that attract the attention of workplace social workers. What is unique is the environment in which these issues are addressed. Historically, the organization's production goals and the human and social needs of its employees have existed in a difficult tension. Work concerns and personal concerns have been appropriately recognized as separate domains. In conclusion, the introduction of human service programs such as Employee Support Programs and the spread of social workers in the professional environment indicate a new development for social work and workplaces in Turkey. Today, professional social work continues its transformation from an isolated environment to a common practice area. This change deserves discussion within the social work profession.

Anahtar Kelimeler

Social Work, Gerontology, Aging, Workplace Social Work, Employee Support programs

Kaynakça

• Atchley, R. C. (1976). Selected Social And Psychological Differences Between Men and Women in Later Life. Journal Of Gerontology, 31(2), 204–211.
• Blum, T., Martin, J., ve Roman, P. ( 1992). A Research Note On EAP Prevalence, Components, and Utilization. Journal of Employee Assistance Research, 1, 209-222.
• Fallcreek, S. ve Mettler, M. (1983). A Healthy Old Age: Sourcebook for Health Promotion with Older Adults. Journal of Gerontological Social Work, 6(3), 1-3.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (HÜNEE) (2010). Türkiye’nin Demografik Dönüşümü-Doğurganlık, Aile Planlaması, Anne-Çocuk Sağlığı Ve Beş Yaş Altı Ölümlerdeki Değişimler: 1968-2008.
• Işıkhan, V. (2013). Endüstriyel Sosyal Hizmet. Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleri ile Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları. Ed: H. Acar, N. Negiz ve E. Akman. Ankara: Maya Akademi.
• Lee, R. (2003). The Demographic Transition: Three Centuries of Fundamental Change. Journal of Economic Perspectives, 17(4), 167-190.
• Lee, R. D. ve Reher, D. S. (2011). Introduction: The Landscape Of Demographic Transition And İts Aftermath. Population and Development Review, 37 (Supplement), 1-7.
• Keifhaber, A. (1983). Wellness at the Workplace. Generations, VII.
• Kirk, D. (1996). Demographic Transition Theory. Population Studies, 50, 361-387.
• Kol, E. ve Topgül, S. (2022). Türkiye’de Yaşanan Demografik Değişim Sürecinin Sosyal Güvenlik Sistemi Üzerindeki Etkileri. Ed: D. Kağnıcıoğlu ve Y. Şişman. Prof. Dr. İhsan Erkul’a Armağan Sosyal Politika ve Endüstri İlişkileri Yazıları. Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Kut, S. (1988). Sosyal Hizmet Mesleği Nitelikleri, Temel Unsurları, Müdahale Yöntemleri. Ankara.
• Kutner, B. (1980). Five Hundred Over Sixty: A Community Survey On Aging (Growing Old). Arno Press.
• Myles, J. (2002). A New Social Contract for the Elderly. Why Whe Need a New Welfare State. Der: G. Esping Andersen, D. Gallie, A. Hemerijck ve J. Myless. Oxford University Press.
• Önal Dölek, B. (2013). Gerontolojik ve Geriatrik Sosyal Hizmet. Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleri ile Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları. Ed: H. Acar, N. Negiz ve E. Akman. Ankara: Maya Akademi.
• Özbesler, C. ve Bulut, I. (2013). Sosyal Hizmette Genelci Yaklaşım ve Ekolojik Perspektif. Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleri ile Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları. Ed: H. Acar, N. Negiz ve E. Akman. Ankara: Maya Akademi.
• Özen, S. ve Özbek, Ç. (2017). Yaşlı Çalışanlar ve İnsan Kaynakları Uygulamaları. Çalışma ve Toplum Dergisi, 2, 547-572.
• Safford, F. (1988). Developing a Training Program for Families of the Mentally Impaired Aged. New York: Isabella Geriatric Center.
• Topgül, S. (2020). Changing Foods for Elderly Individuals According to the Changing Demographic Order. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6 (32), 991-1005.
• Tufan, İ. (2016). Antik Çağ’dan Günümüze Yaşlılık ve Yaşlanma. Ankara: Nobel Yayınları.
• Urban (2021). The US Population Is Aging. Https://Www.Urban.Org/Policy-Centers/Cross-Center-İnitiatives/Program-Retirement-Policy/Projects/Data-Warehouse/What-Future-Holds/Us-Population-Aging
• Vardar, O., Özkan, S. ve Serçekuş, P. (2020). Menopoz ve Andropoz: Benzerlikler ve Farklılıklar. Androloji Bülteni, 22, 129-136.
• Walker, A. (2006). Active Ageing in Employment: Its Meaning and Potential. Asia-Pacific Review, 13(1), 78-93.
• Weg, R. (1983). Changing Physiology of Aging. Aging: Scientific Perspectives and Social Issues. Ed: D. S. Woodruff and J. E. Birren, Monterey, Calif.: Brooks/Cole Publishing.
• Wisocki, P. A. (1984). Behavioral Approaches to Gerontology. Progress in Behavior Modification, 16, 121-157.
• Wyers, N. L. Ve Kaulukukui, M. (1984). Social Services in The Workplace: Rhetoric vs. Reality. Social Work, 29 (2), 167-172.
• Zastrow, C. ve Krist Ashman, K. K. (2015). İnsan Davranışı ve Sosyal Çevre II. Ankara: Nika Yayınevi.
• Zubaroğlu Yanardağ, M. ve Yanardağ, U. (2020). İşyerinde Sosyal Çalışmayı Türkiye İçin Düşünmek. Çalışma ve Toplum, 4 (67), 2249-2270.