Түрк Мамлекеттер Уюмунун Мүчөсү Кыргызстандагы басма Сөздүн Электрондук Форматка Өтүүсүндөгү Маселелер

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 106 - 117, 31.12.2022

Zeki Okyay , Topçugül Narmamatova

Öz

Жаңы маалымат технологияларынын өнүгүшү менен бирге акыркы мезгилдерде салттуу журналистикада маанилүү өзгөрүүлөр жана өнүгүүлөр болду. Өзгөчө салттуу журналистиканын интернет аркылуу онлайн тармакта жаңыдан конвергенциялануусу анын коомдо дагы да таасирдүү болушун шарттады. Алгач гезиттин жарык көрүүсү менен башталып, андан кийин радио жана телевидениенин пайда болушу менен коомдо төртүнчү күч катары сыпаттала баштаган массалык маалымат каражаттары санариптешүү доорунда жалпы эле коомчулук тарабынан баш тартылгыс мыкты маалымат каражатына айланды. Массалык маалымат каражаттарынын интернет айдыңында да чыга башташы менен анын үнү бир эле жергиликтүү калкка эмес, бүткүл дүйнө жүзүнө угула баштады. Бирок электрондук форматка өтүү менен катар эле массалык маалымат каражаттарында да бир топ маселелер жаралбай койгон жок. Атап айтсак, кесиптик жана этикалык принциптер орой бузула баштады. Ушул алкакта аталган илимий макалада Кыргызстандагы массалык маалымдоо каражаттарынын бир түрү болгон басма сөздүн электрондук форматка өтүүсүндөгү кездешкен маселелер жана аны чечүү жолдору талкууланмакчы.

Anahtar Kelimeler

жаңы маалымат технологиялары, санариптешүү доору, Кыргызстан, онлайн массалык маалымат каражаттары, басма сөз

Kaynakça

• Абдуваитова А. (2012). “Развитие интернет в Кыргызстане” Магистрдик диссертация, МГУ, Журналистика факультети, Санариптик меди ажана маданияттар аралык коммуникация кафедрасы, Москва
• Акча Э.Б. “Yeni Medya, Yeni Pratikler, Yeni Olanaklar”, Үмүттепе басылмалары, Кожаели
• Булут Э. (2014), «Pazarlama İletişiminde Yeni Yaklaşımlar Kapsamında Sosyal Medya Uygulamaları» китеп бөлүмү, “Yeni Medya, Yeni Pratikler, Yeni Olanaklar” аттуу китептин ичинде, ред. Акча С,Үмүттепе басма үйү, Кожаели, 191-219 бб.
• Войсунский А.Э. (2000), “Интернет: Воздействие на личность. Гуманитарные исследование в Интернете”, Можайск-Терра, Москва
• Герай Х. (2003). “İletişim ve Teknoloji Uluslararası Birikim Düzeninde Yeni Medya Politikaları”, Үтопия басма үйү, Анкара
• Горяйнов А. (2012), “Традиционные СМИ и социальные медиа в Кыргызской Республике”, “От традиционных к онлайновым медиа: передовая практика и перспективы” аттуу 14.Орто азия ММК конференциясында окулган доклад, Ашхабад http://www.osce.org/ru/fom/102324?download=true
• Гүржан Х.И. (2013), «İnternet Yayıncılığı», Анадолу университетинин дистанциялык билим берүү факультетинин басылмалары, Эскишехир Исследование СМИ в КР, 2013 http://www.media.kg/wp- content/uploads/2013/10/issledovanie_media_rus2.pdf
• Карадуман М. (2005), «İnternet ve Gazetecilik» китеп бөлүмү, “Habercinin El Kitabı 3: Yeni İletişim Teknolojileri ve Medya” китебинин ичинде, ред. Аланкуш С., II. чыгарылышы, IPS Коммуникация фонду басылмалары, Стамбул, 141-155 бб.
• Нара Б. (2006), “Uluslararası İletişim Düzeni Bağlamında Türk Basını ve Haber Kaynakları”, Магистрдик диссертация, Анкара университетинин басылмалары, Анкара
• Обзор рынка телекоммуникации в КР, 2015 https://www.internetpolicy.kg/wp-content/uploads/telecom- survey-rev-2016.05.25_final-draft.docx
• Өзтүрк M. (2013), «Dijital İletişim ve Yeni Medya» , Анадолу университетинин дистанциялык билим берүү факультетинин басылмалары, Эскишехир Черных А. (2007), «Мир современных медиа», Теория будущего басма үйү, Москва
• Шахин М.С. (2009), “Yeni Bin Yılın Öğrencilerinin Özellikleri”, Анадолу университети Коомдук илимдер журналы, 9-том, 2-саны, Эскишехир