Öğretmen Adaylarının Akıl ve Zekâ Oyunlarına İlişkin Deneyimleri

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 107 - 128, 02.07.2024

Ahmet Melih Güneş Dilek Güneş

Öz

Bu çalışmada lisans öğrencilerinin akıl ve zekâ oyunlarına ilişkin görüşlerini belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırma, Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi’ nde öğrenim gören 191 öğretmen adayı ile gerçekleşmiştir. Çalışma kapsamında öğretmen adaylarının görüşleri belirlemek amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre Akıl ve zekâ oyunlarını derslerde oynatmanın öğrencilerin; akıl ve zekâ oyunlarının planlı hareket etme becerilerine, dikkat becerisine ve çok yönlü düşünme yeteneğinin gelişimine, grup bilinci kazanımına ve öğrencilerin sosyalleşmelerine katkı sağladığını belirtmişlerdir. Akıl ve zekâ oyunlarının öğretirken oynayanları eğlendirme özelliğine sahip olduğu da birçok öğretmen tarafından vurgulanmıştır. Akıl ve zekâ oyunlarını derslerde oynatmanın hedeften ve dersten sapma olasılığına sebep olabileceğini ve bu oyunların maliyetli olmasını bu oyunların sınırlılıkları olarak ifade etmişlerdir. Uzaktan eğitim sürecinde akıl ve zekâ oyunları oynatmanın ders açısından eğlenceli olduğunu, bu oyunların zihinsel gelişime ve dikkat toplamada önemli katkılar sağlayacağını belirtmişlerdir. Öğretmen adayları derse katılmak istememeye sebep olması, oyunlarla pratik yapılamamasını ve internet altyapısının uygun olmamasını uzaktan eğitim sürecinde akıl ve zekâ oyunları oynatmanın dezavantajları olarak ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Akıl ve zekâ oyunları, öğretmen adayları, deneyim

Etik Beyan

Fakülteniz Temel Eğitim Bölümü Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı Doç. Dr. Ahmet Melih GÜNEŞ'in "Lisans Öğrencilerinin Akıl ve Zeka Oyunlarına İlişkin Deneyimleri" isimli çalışması için etik kurul onay belgesi isteği ile ilgili Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Komisyonu 23.01.2024 tarihli ve 2024/01 sayılı toplantısında alınan karar gereği düzenlenen onay belgesi ekte gönderilmiştir.

Kaynakça

• Adalıyılmaz, F. (2022). Akıl ve zekâ oyunları öğretiminin bilgi işlemsel düşünme becerileri erişisine etkisi ve bu konuda öğrenci görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Arıcı Doğan, D. & Pamuk, İ. (2022). Uzaktan eğitim sürecinde ergenlerin çevrimiçi oyunlara yönelik deneyimleri: Fenomenolojik bir araştırma. International Journal of Social Sciences and Education Research, 8(1), 71-86.
• Arora, T., Broglia, E. & Thomas, GN., Taheri, S. (2014). Associations between specific technologies and adolescent sleep quantity, sleep quality and parasomnias. Sleep Med, 15(2), 240–247.
• Aslan, M. (2022). Zekâ oyunlarıyla zenginleştirilmiş matematik öğretiminin 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, problem çözme öz-yeterlik algılarına ve bilişsel farkındalıklarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Ayar, A. (2022). Akıl ve zekâ oyunlarının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yaratıcı düşünme, üst bilişsel farkındalık, dikkat ve sosyal beceri düzeylerine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Baki, N. (2018). Zekâ oyunları dersinde uygulanan geometrik-mekanik oyunların öğrencilerin akademik öz yeterlik ve problem çözme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
• Baş, T. & Akturan, U. (2017). Sosyal bilimlerde bilgisayar destekli nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Bayraktar, V. (2019). Erken çocukluk döneminde geometrik-mekanik oyunlar. (Ed: Yüksel, İ.), Uzamsal becerilerin gelişimine yönelik geometrik- mekanik oyunlar (ss:1-12), Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
• Bogdan, R. C. & Biklen, S. K. (1992). Qualitative research for education. Massachusetts: Allyn and Bacon.
• Bottino, R. M. & Ott, M. (2006). Mind games, reasoning skills, and the primary school curriculum: hints from a field experiment. Learning Media and Technology, 31(4), 359-375.
• Bottino, R. M., Ott, M. & Tavella, M. (2013). Investigating the relationship between school performance and the abilities to play mind games. In European Conference on Games Based Learning, 62. Academic Conferences International Limited.
• Bottino, R. M., Ott, M., Tavella, M. & Benigno, V. (2010). Can digital mind games be used to investigate students’ reasoning abilities. In Proceedings of the 4th ECGBL Conference on Games Based Learning Copenhagen, Denmark, Academic, Conferences 31(10), 31-39.
• Canbay, İ. (2012). Matematikte eğitsel oyunların 7. Sınıf öğrencilerinin öz-düzenleyici öğrenme stratejileri, motivasyonel inançları ve akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Chou, M. J. (2017). Board games play matters: on children's aesthetic experience and interpersonal understanding. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education 13(6), 2405-2421.
• Coşkun, H. (2012). Bilimsel öyküler içeren eğitsel oyunlar ile fen öğretiminin öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Çağan, B. & Usta, N. (2023). Akıl ve zekâ oyunlarının ortaokulöğrencilerinin matematik başarısına etkisinin incelenmesi. International Academic Social Resources Journal, 8(52), 3331-3341.
• Erduran, N. &Yılmaz, M. (2019). Oyun dünyam, dünyam oyun. Eğiten Kitap, Ankara.
• Eriksson, M., Kenward, B., Poom, L. & Stenberg, G. (2021). The behavioral effects of cooperative and competitive board games in preschoolers. Scandinavian Journal of Psychology, 62, 355-364.
• Fung, Y. M., & Min, Y. L. (2016). Effects of board game on speaking ability of lowproficiency esl learners. International Journal of Applied Linguistics and English Literature, 5(3), 261-271.
• Genç Ersoy, B. (2021). Türkçe öğretiminde eğitsel oyun kullanımı: Bir meta-tematik analiz çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 510-530.
• Gülle, T. & Vatansever Bayraktar, H. (2023). Eğitimde akıl ve zekâ oyunları kullanımının faydaları. International Academic Social Resources Journal, 8(48), 2582- 2594.
• Güneş, A. M. (2023). Öğretmen adaylarının akıl ve zekâ oyunlarına yönelik metaforik algıları. MANAS Journal of Social Studies 12(2), 424-435.
• Güneş, D. & Yünkül, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin akıl ve zekâ oyunlarının ilkokulda kullanımına yönelik değerlendirmeleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 5, 784-803.
• Hatch, J. A. (2002). Doing qualitative research in education settings. Albany: Suny Press.
• Jacobs, K., Hudak, S. & Mcgiffert, J. (2009). Computer-related posture and musculoskeletal discomfort in middle school students. Work, 32(3), 275-83.
• Johnson, B. & Christensen, L. (2008). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. Boston: Pearson.
• Khan, A. & Pearce, G. (2015). A study into the effects of a board game on flow in undergraduate business students. The International Journal of Management Education, 13, 193-201.
• Kul, B. & Kel, S. (2021). Akıl ve zekâ oyunlarının öğrencilere katkıları: Eğitmenlerin görüşleri. International Journal of Science and Education, 4(3), 207-225.
• Marangoz, D. (2018). Mekanik zekâ oyunlarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin zihinsel beceri düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Kula, S. S. (2019). Zekâ oyunlarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerine yansımaları: Bir eylem araştırması. Millî Eğitim, 49(225), 253-282.
• Lickiewicz, J., Hughes, P.P., & Makara-Studzińska, M. (2020). Serious games and board games versus cultural changes. Perspectives on Culture, 3(30), 257-269.
• Mackey, A. P., Hill, S. S., Stone, S. I. & Bunge, S. A. (2011). Differential effects of reasoning and speed training in children. Developmental Science 14(3), 582–590.
• MEB (2013). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Zekâ Oyunları Dersi Öğretim Programı. Ankara
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: A sourcebook. Beverly Hills: Sage.
• Namlı, S. & Tekkurşun Demir, G. (2020). The Relationship between attitudes towards digital gaming and sports. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 19(1), 40-52.
• Orak, S., Karademir, A. & Artvinli, A. (2016). Orta Asya’daki zekâ ve strateji oyunları destekli öğretime dayalı uygulamaların akademik başarıya ve tutuma etkisi. Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Estüdam Dergisi, 4, 8-12.
• Ott, M. & Pozzi, F. (2012) Digital games as creativity enablers for children. Behaviour & Information Technology, 31(10), 1011-1019.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Qualitative Research & Evaluation Methods) (Çev. Bütün, M. & Demir, B. S.). Ankara: PegemA Yayınları.
• Şahin, E. (2019). Zekâ oyunlarının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine ve problem çözme algılarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir Türkoğlu, B. (2016). Oyun temelli bilişsel gelişim programının 60-72 aylık çocukların bilişsel gelişimine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Van Manen, M. (2016). Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy. New York: Routledge.
• Vu, P., Crow, S. R. & Fredrickson, S. (2014). Using Games in Online Education: Is It a Winning Strategy?. Online Journal of Distance Learning Administration, 17(4), 1- 17.
• WEF (2023). These are the Top 10 job skills of tomorrow-and how long it takes to learn them. 30.10.2023 tarihinde https://www.weforum.org/agenda/2020/10/top-10- work-skills-of-tomorrow-how-long-it-takes-to-learn-them/ adresinden erişilmiştir.
• Yıldırım, B. (2023). Zekâ oyunlarının 7. sınıf öğrencilerinin matematik problemi çözme becerilerine ve tutumlarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversites, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Qualitative research methods in social sciences). Ankara: Seçkin Yayınları.