EXPERIENCES OF LOCAL AND IMMIGRANT WOMEN WORKING IN THE TOURISM SECTOR: A CASE STUDY OF MARMARİS

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 1, 71 - 90, 07.10.2024

Ebru Açık Turguter , Sibel Ezgin Ağıllı

Öz

Factors such as geographical location, historical background, tourism growth, and the emerging labor shortage in the service sector contribute to making Marmaris an attractive area for women involved in both national (internal migration) and international migration processes. In line with this, this research aims to reveal the working conditions and experiences of migrant women who come to work in the tourism sector in Marmaris, shedding light on the advantages and disadvantages they encounter. This study is designed to present the experiences of both local and foreign migrant women in the tourism sector. Utilizing the possibilities of the feminization of migration and intersectional feminism, qualitative research techniques were employed for field data collection, involving in-depth interviews with migrant women. The obtained data were analyzed using thematic analysis, resulting in three sub-themes: "being a local or foreign woman in the sector," "labor-intensive work life and experiences," and "migrant women coming from different geographies. As a result of the research, it was found that the nationality, age, and ethnic backgrounds of migrant women influence how they integrate into the field and diversify their experiences in the field.

Anahtar Kelimeler

Feminisation of Migration, Sector of Tourism, Women’s Labour

TURİZM SEKTÖRÜNDE ÇALIŞAN YERLİ VE YABANCI GÖÇMEN KADIN DENEYİMLERİ: MARMARİS ÖRNEĞİ

Öz

Coğrafi konumu, tarihi geçmişi, turizmdeki büyüme ve hizmet sektöründe ortaya çıkan işgücü açığı gibi faktörler, Marmaris’i hem ulusal (içgöçe) hem de uluslararası göç sürecine dahil olan kadınlar için cazip bir alan haline getirmeye katkıda bulunmaktadır. Bu doğrultuda, bu araştırma, Marmaris’te turizm sektöründe çalışmak üzere gelen göçmen kadınların çalışma koşullarını ve deneyimlerini ortaya çıkarmayı ve karşılaştıkları avantajları ve dezavantajları aydınlatmayı amaçlamaktadır. Söz konusu bu çalışma yerli ve yabancı göçmen kadınların turizm sektöründeki deneyimlerini ortaya koymak amacıyla dizayn edilmiştir. Göçün kadınlaşması ve kesişimsel feminizmin olanaklarından faydalanılan bu çalışmada saha verileri için nitel araştırma teknikleri kullanılmış ve göçmen kadınlarla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, tematik analiz tekniği ile analiz edilerek, ortaya çıkan “sektörde yerli ya da yabancı kadın olmak”, “emek yoğun iş yaşamı ve deneyimler”, “farklı coğrafyalardan bir araya gelen göçmen kadınlar” olmak üzere üç alt tema altında yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda göçmen kadınların uyruklarının, yaşlarının, etnik kökenlerinin farklılıklarının alana dahil olma biçimlerini etkilediği ve alandaki deneyimlerinin farklılaşmasını getirdiği bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Göçün Kadınlaşması, Kadın Emeği, Turizm Sektörü

Kaynakça

• Acar Savran, G. ve Tura Demiryontan, N. (2016). Kadının görünmeyen emeği. (3.baskı) İstanbul: Yordam Yayıncılık.
• Anthias, F. (2012). Transnational mobilities, migration research and intersectionality. Nordic Journal of Migration Research, 2(2), 102-110.
• Arslan, R. (2021). Marmaris Tarihi 1923-1960. Ankara: Iksad Yayın Evi.
• Aşkın, E. Ö. ve Aşkın, U. (2017). Toplum yararına programların kadın işsizliği ile mücadeledeki etkinliği: Tokat İli araştırması. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 19(1), 23-48.
• Bastia, T. (2014). Intersectionality, migration and development. Progress in Development Studies. 14(3), 237-248, DOI: 10.1177/1464993414521330.
• Beyaz, Z. (2020). Turizm endüstrisinde işçiliğin farklı görünümleri: Göçmenler, kadınlar ve çocuklar. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi. 6, 65-101.
• Bilir, E.Z. (2018). Duyguların ve bedenlerin ticarileşmesi: Ankara’daki alışveriş merkezlerinde çalışan kadın satış görevlileri. Emek Araştırma Dergisi (GEAD), 9(13), 19-48.
• Boyacıoğlu, E. ve Elmas, Ç. (2019). Turizm ve kadın olgusunun bibliyometrik yaklaşım ile incelenmesi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi. 17(1), 32-52.
• Brown, R. L. ve Moloney, M. E. (2019). Intersectionality, work, and well-being: The effects of gender and disability. Gender & Society. 33(1), 94-122.
• Castles, S. ve Miller, MJ. (2008). Göç çağı: modern dünyadaki uluslararası nüfus hareketleri. (Çev. B.U. Bal, İ. Akbulut). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Ceylan, A. ve Uslu, İ. (2020). Göçün kadınlaşan yapısı ve Türkiye: İzmir’de ev hizmetlerinde çalışan kadın göçmenler. Göç Meselesi. Doğu Batı Yayınları. Pasajlar Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (5), 177-212.
• Collins, P.H. (2000). Black feminist thought (2. edition ). New York: Routledge.
• Costa, C., Carvalho, I., Caçador, S. ve Breda, Z. (2012). Future higher education in tourism studies and the labor market: gender perspectives on expectations and experiences. Journal of Teaching in Travel & Tourism.12 (1), 70-90.
• Connell, R. (2019). Toplumsal cinsiyet ve iktidar. (Çev. C. Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
• Coşkun, E. (2014). Türkiye’de göçmen kadınlar ve seks ticareti. Çalışma ve Toplum, 3 (42), 185-206.
• Coşkun, E. (2016). Türkiye'nin göç rejiminde toplumsal cinsiyet faktörü: Ugandalı göçmen kadınlar örneği. Fe Dergi, 8(1), 90-104.
• Cranston, S. ve Duplan, K. (2023). Infrastructures of migration and the ordering of privilege in mobility. Migration Studies, 11(2), 330-348.
• Crenshaw, K. (1989). Demarginalizing the Intersection of race and sex: a black feminist critique of antidiscrimination doctrine, feminist theory and antiracist politics, University of Chicago Legal Forum, 1989(1), 139-167.
• Creswell J. W. (2017). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri, (Çev. H. Özcan). Ankara: Anı Yayıncılık Çelik Uğuz, S. ve Topbaş, F. (2016). Turizmde kadın istihdamı ve ücret ayrımcılığı: karşılaştırmalı bir analiz. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 27(1), 62-78.
• Danış Şenyüz, A. (2016). Konfeksiyon sektöründe küresel bağlantılar: göçmen işçiler, sendikalar ve küresel çalışma örgütleri. Alternatif Politika, 8(3), 562-589
• Dedeoğlu, S. (2011). Türkiye’de göçmenlerin sosyal dışlanması: İstanbul hazır-giyim sanayinde çalışan Azerbaycanlı göçmen kadınlar örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66 (1), 27-48. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002193
• Dedeoğlu, S. (2018). Tarımsal üretimde göçmen işçiler: Yoksulluk nöbetinden yoksulların rekabetine. Çalışma ve Toplum, 1(56), 37-68.
• Dedeoğlu, S. ve Ekiz Gökmen, Ç. (2020). Göç teorileri, göçmen emeği ve entegrasyon: Kadınların Yeri. K. Biehl ve D.Danış (Ed), Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Türkiye’de Göç Araştırmaları (18-37) içinde. İstanbul: SU Gender ve GAR.
• Demirdizen, D. (2013). Türkiye’de ev hizmetlerinde çalışan göçmen kadınlar: yeni düzenlemelerle yarı köle emeğine doğru mu? Çalışma ve Toplum Ekonomi Hukuk Dergisi, 38(3), 325-346.
• Demirel, N., Yumuk, Y., Hacıoğlu, N. (2021). İş-aile rol çatışması ve kariyer devamlılığı ilişkisi: kadın turist rehberleri üzerine bir değerlendirme. Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 4(1), 48-63. https://doi.org/10.34090/tured.842129
• Deniz, A. ve Özgür, E. M. (2013). Antalya’daki Rus gelinler: Göçten evliliğe, evlilikten göçe. Sosyoloji Dergisi, 3(27), 151-175.
• Ekiz Gökmen, Ç. (2011). Türk turizminin yabancı gelinleri: Marmaris yöresinde turizm sektöründe çalışan göçmen kadınlar. Çalışma ve Toplum, 1(28), 201-232.
• Essers, C. ve Benschop, Y. (2009). Muslim businesswomen doing boundary work: The negotiation of Islam, gender and ethnicity within entrepreneurial contexts. Human Relations, 62(3), 403-423.
• Etiler, N. ve Lordoğlu, K. (2015). Göçün öteki yüzü: Kadın ve sağlık. DİSKAR Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü Bülteni, (4), 92-103.
• Gilbert, D., Guerrier, Y. ve Guy, J., (1998). Sexual harassment issues in the hospitality industry. International Journal of Contemporary Hospitalit Management, 10(2), 48–53.
• Gökbayrak, Ş. (2009). Refah devletinin dönüşümü ve bakım hizmetlerinin görünmez emekçileri göçmen kadınlar. Çalışma ve Toplum, 2(21), 55-82.
• Ghumman, S. ve Ryan, A. M. (2013). Not welcome here: Discrimination towards women who wear the Muslim headscarf. Human Relations, 66(5), 671-698.
• Grosfoguel, R., Oso, L. ve Christou, A. (2015). ‘Racism’, intersectionality and migration studies: Framing some theoretical reflections. Identities, 22(6), 635-652.
• Gülçür, L. ve İlkkaracan, P. (2002) The “Natasha” experience: migrant sex workers from the former Soviet Union and Eastern Europe in Turkey. Women’s Studies International Forum, 25(4), 411-421
• Güler, H. (2021). Türkiye’nin göç politikası ve göçmenlerin yasal çalışma durumları: İstanbul İli örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (53), 102-118.
• Ho, E. ve Kathiravelu, L. (2022). More than race: A comparative analysis of “new” Indian and Chinese migration in Singapore. Ethnic and Racial Studies, 45(4), 636-655, https://doi.org/10.1080/01419870.2021.1924391.
• Ihlamur-Öner, S. G. (2016). Göçün kadınsılaşması ve sosyal refah rejiminin dönüşümü: İtalya örneği. S. Gülfer Ihlamur- Öner ve N. Aslı Şirin-Öner (Ed.). Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar ve Tartışmalar (577-560), içinde İstanbul: İletişim Yayınları
• IOM. (2021). Global Migration Indicators 2021. Geneva: International Organization for Migration.
• İçduygu, A., (2004). Türkiye’de kaçak göç. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Kahraman Güloğlu, F. (2019). Uluslararası çalışmaların gündeminde engelli kadın ayrımcılığının ifadesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 260-285.
• King, R. (2012). Theories and typologies of migration: An overview and a primer, Malmö: Malmö University
• Kofman, E. (1999). Female ‘birds of passage’a decade later: Gender and immigration in the European Union. International Migration Review, 33(2), 269-299.
• Küçük, H. (2022). Toplumsal cinsiyet bağlamında göç sürecinde kadın ve erkek. Toplumsal Politika Dergisi, 3(1), 26-37.
• Kümbetoğlu, B. (2008). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Lecaj, F. (2019). Küreselleşme göç ve kadın. Uluslararası Beşerî ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 3(1), 49-58.
• Lordoğlu, K. (2009). Türkiye’de turizmde çalışan göçmenler ve işgücü piyasasında oluşan yeni sorunlar, 10.08.2023 tarihinde http://mimoza.marmara.edu.tr/~klordoglu/yazilar/Anvers_Kongre_metni 1.pdf adresinden alındı.
• Mcllwaine, C. ve Bermudez, A. (2011). The gendering of political and civic participation among Colombian migrants in London. Environment and Planning, 43(7), 1499-1513, https://doi.org/10.1068/a4371 Muğla Valiliği. (2003). Cumhuriyetimizin 80. yılında Muğla. Muğla: Muğla Valiliği Yayınları
• Olcay, A. (2008). Türk turizminde eğitimin önemi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (2), 383-390.
• Önder, N. (2013). Türkiye’de kadın işgücünün görünümü. Çalışma Dünyası Dergisi, 1(1), 35-61.
• Poulston, J. (2008). Hospitality workplace problems and poor training: A close relationship. International Journal of Contemporary Hospitality Management. 20(4), 412-427, https://doi.org/10.1108/09596110810873525.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Riaño, Y. (2011). Drawing new boundaries of participation: Experiences and strategies of economic citizenship among skilled migrant women in Switzerland, Environment and Planning. 43(7), 1530-1546, https://doi.org/10.1068/a4374.
• Tezcek, F. Ö. (2020). From social reproduction theory perspective georgian migrant domestic workers in Unye/Ordu. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 3(2), 170-187.
• Toksöz, G. (2006). Uluslararası emek göçü. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Ünlütürk Ulutaş, Ç. ve Kalfa, A. (2009). Göçün kadınlaşması ve göçmen kadınların örgütlenme deneyimleri. Fe Dergi, 1(2), 13-28.
• Yılmaz, S. (2018). Toplumsal cinsiyet rollerinin günlük hayattaki yansımaları: Çorum/Alaca örneği. İmgelem, 2(2), 59-79.
• İnternet Kaynakları
• ÇŞİM (2012). Muğla 2012 Çevre Durum Raporu. 20.08.2023 tarihinde https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Mugla_icdr2012.pdf. adresinden alındı.
• TUİK (2022). Yabancı yerleşimci sayısı. https://data.tuik.gov.tr/