A Contribution to the Suat Derviş Collection: A Study on the Stories Published in the Yeni Şark Newspaper

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 1, 99 - 118, 28.06.2025

Asena Yağmur Çelik Zongur

https://doi.org/10.33831/jws.v26i1.518

Öz

Suat Derviş is one of the important writers of Turkish literature. Various studies on Derviş’s corpus have been and continue to be put forward. In this study, in the context of Suat Derviş’s stories left in newspaper columns, it is aimed to bring the stories identified in Yeni Şark newspaper into corpus. In addition to the author’s stories titled “Lades”, “Menekşe’nin İntikamı”, “Tevkifhane Köpeği”, “Rüya”, “Bir Mektup”, a translated story titled “Yeni Çığır” was also discovered in the newspaper. The stories, which can be considered as Suat Derviş’s first pen experiences, will enable Derviş’s line of authorship to be revealed more distinctly and the traces of her authorship to be followed more clearly. The stories are analyzed in terms of overploting, character, time and place with the classical method of analysis. Suat Derviş deals with women’s right, feminity and masculinity in his story “Lades”; supernatural events that can be included in horror literature in “Menekşe’nin İntikamı”; animal narrative in “Tevkifhane Köpeği”; unrequited love in “Bir Mektup” and “Rüya”; the importance of the memory genre in her stories “Yeni Çığır”, which was translated from French. It is understood from the subjects of her stories that Suat Derviş as a writer open to innovation since her first pen experiences.

Anahtar Kelimeler

Story , Suat Derviş , Yeni Şark , Newspaper , National Struggle Period

Suat Derviş Külliyatına Bir Katkı: Yeni Şark Gazetesinde Yayımlanan Hikâyeleri Üzerine İnceleme

Öz

Suat Derviş, Türk edebiyatının önemli kalemlerinden biridir. Derviş’in külliyatına ait çeşitli çalışmalar ortaya konulmuş ve konulmaya devam edilmektedir. Bu çalışmada da Suat Derviş’in gazete köşelerinde kalmış hikâyeleri bağlamında Yeni Şark gazetesinde tespit edilen hikâyelerin külliyata kazandırılması amaçlanmıştır. Yazarın, gazetede “Lades”, “Menekşe’nin İntikamı”, “Tevkifhane Köpeği”, “Rüya”, “Bir Mektup” adlı telif hikâyelerinin yanında “Yeni Çığır” adlı tercüme bir hikâyesi de tespit edilmiştir. Suat Derviş’in ilk kalem tecrübeleri olarak değerlendirilebilecek olan bu hikâyeler, Derviş’in yazarlık çizgisinin daha net ortaya konulmasını ve yazarlık nüvelerinin izlerinin daha açık bir şekilde takip edilmesini sağlayacaktır. Hikâyeler olay, kişi, zaman ve mekân açısından incelenmiştir. Kadın hakları, kadınlık ve erkeklik konularını “Lades” adlı hikâyesinde işlerken; korku edebiyatına dahil edilebilecek doğaüstü olayları “Menekşe’nin İntikamı”nda; hayvan anlatısını “Tevkifhane Köpeği”nde; karşılıksız aşkları “Bir Mektup” ve “Rüya”da; anı türünün önemini Fransızcadan tercüme ettiği “Yeni Çığır” adlı hikâyelerinde işlemiştir. Suat Derviş’in ilk kalem tecrübelerinden itibaren yeniliğe açık bir yazar olduğu hikâyelerinde yer verdiği konulardan anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hikaye , Suat Derviş , Yeni Şark , Gazete , Milli Mücadele Dönemi

Etik Beyan

Etik kurul onayı gerekmemektedir.

Destekleyen Kurum

-

Kaynakça

• Behmoras, L. (2017). Suat Derviş Efsane Bir Kadın ve Dönemi. İstanbul: Doğan Kitap.
• Bergson, H. (1998). Zihin Kudreti – L’Energie Spirituelle. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Çelik, A. Y. (2021). Yeni Şark Gazetesi (İnceleme ve Seçilmiş Metinler). (Yayın No.676657). (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi). Yöktez.
• Derviş, S. (1929, 15 Nisan). İş Hayatında Kadın: Bir Erkek Düşmanlığı. Vakit Gazetesi. https://www.gastearsivi.com/gazete/vakit/1929-04-15/1. (Erişim Tarihi:18.01.2025).
• Derviş, S. (1338a, 6 Mart). Lades. Yeni Şark, 155, 3-4.
• Derviş, S. (1338b, 21 Mayıs). Menekşe’nin İntikamı. Yeni Şark, 231, s.3-4.
• Derviş, S. (1338c, 24 Eylül). Tevkifhane Köpeği. Yeni Şark, 344, s.3-4.
• Derviş, S. (1338ç, 7 Mayıs). Rüya. Yeni Şark, 217, 3-4.
• Derviş, S. (1338d, 31 Teşrinievvel). Bir Mektup. Yeni Şark, 389, 3-4.
• Derviş, S. (1338e, 1 Eylül). Yeni Çığır. Yeni Şark, 329, 3-4.
• Freud, S. (1996). Düşlerin Yorumu II. İstanbul: Payel Yayınevi.
• Jung, C. G. (2006). Psikoloji ve Din. İstanbul: Payel Yayınları.
• Osmanoğlu, Ö. (2017). Aristoteles’in Rüya Teorisi ve “Rüyalar Üzerine” Adlı Eserinin Çevirisi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (4), 139-173. https://doi.org/10.32739/uskudarsbd.3.4.35.
• Özen Dalkaya, S. (2022, 17 Ekim). Suat Derviş’in Gotik Öyküleri. Sanat Kritik. https://sanatkritik.com/yazilar/suat-dervisin-gotik-oykuleri/#_ftnref2. (Erişim Tarihi: 20.02.2025).
• Özkaya, Y. (1985). Millî Mücadele Başlangıcında Basın ve Mustafa Kemal Paşa’nın Basınla İlişkisi. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 1 (2), 871-912.
• Soydan, S. (2021, 2 Mart). Hatice Saadet’in / Suat Derviş’in Takma Adları. Sanat Kritik. https://sanatkritik.com/eski/kulliyat/hatice-saadetin-takma-adlari/. (Erişim Tarihi: 20.02.2025).
• Sümer, M. (2021). Osmanlı Modernleşmesini Hayvanlar Üzerinden Okumak: Abdullah Cevdet’in İstanbul’da Köpekler Risalesi, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 5(4), 2628-2652.
• Şahin, H. ve Yalçın Çelik, S. D. (2010). Gündelik Yaşam ve Toplumsal Hayat Perspektifinden Bir Mikro Tarih Denemesi: Şinasi’nin Kaleminden XIX. Yüzyılda İstanbul Sokaklarına Bakış, Erdem, (58), 291-312.
• Tunçtan, B. (2018). Suat Derviş’in Hayatı, Edebi Kişiliği ve Romanlarında Gotik Özellikler (Korku Edebiyatı). (Tez No.519349). (Yüksek Lisans Tezi, Bitlis Eren Üniversitesi). Yöktez.
• Türkmenoğlu, S. (2018). Suat Derviş’in Tefrika Hikâyeleri Üzerine Bir İnceleme. Social Sciences Studied Journal, 4 (28), 6244-6251. http://dx.doi.org/10.26449/sssj.1098.
• Urgan, M. (2010). İngiliz Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.