“Poor” Approaches to Women: From a Narrow Profane World to a Vast Universe of Islam

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 19 - 38, 01.06.2016

Dünyasından İslâmın Geniş Evrenine Mustafa Tekin

Öz

The concept of women, from the Industrial Revolution and throughout the period of modernization has been the focus point of debates for a long time. Currently, women are used as a means to discuss problems from extremity to political representation; from domestic roles to public life. There are several suggestions for the empancipation of women in various schools of thought. All the while, there is ‘positioning’ and ‘talk’ in regards to women in the views of feminism, liberalism, socialism and postmodernism. The problems of women have not decreased, but on the contrary have been on an increase. Some have looked at women as a sexual item and some have denied their entity. Undoubtedly, it is possible to find references of religion, ideology, intellectual thought and tradition in the wrong approaches towards women. We content that different unsound approaches towards women come from “mental poverty”; and the mental barriers within minds prevent for a sound approach to come about. In further to this, we argue Islam has been perceived incorrectly with these obstructions in society. We can see that the unsalient approaches towards women are attempted to be verified with Islamic sources. In this paper, we will discuss the poor approaches towards women as a problem in different ideologies and the incorrect understanding of religion. We will use the notion of “mental poverty” in our discussions. Within the worldview of Islam, women and men are both common as they are human. Islam has prevented men and women from mental poverty. We will attempt to construct a healthy view of Islam in light of religious doctrine and vast historical experiences.

Anahtar Kelimeler

Woman, Justice, Poor approaches, Mental obstructions, Religion

Kadına “Yoksul” Bakışlar: Profanın Dar Dünyasından İslâm’ın Geniş Evrenine

Öz

Kadın konusu, özellikle Sanayi Devrimi ve modernleşme sürecinden bu yana, tartışmaların odak noktasını oluşturmuştur. Bugün gelinen noktada, şiddetten siyasi temsile, eviçi rollerden kamusal hayata kadar bir dizi problem kadın üzerinden tartışılmaya devam etmektedir. Bu tartışmalar farklı düşünsel bakış açılarında, kadınlar için kurtuluş reçeteleri öneren bir biçimde karşımıza çıkmaktadır. Nitekim feminizm, liberalizm, sosyalizm ve postmodernizmin bakış açılarında kadın bir “konumlandırma” ve “üzerine konuşma”nın konusu olmaya devam etmektedir. Ancak bugün kadın konusunda yaşanan problemler azalmamakta, tam tersine artmaktadır. Kimileri kadına cinsel bir meta olarak yaklaşırken, kimileri de ona varlığını reddeden bir açıdan bakmaktadır. Hiç şüphesiz bu iki nokta arasında salınım gösteren kadına sağlıksız bakışlar, kendilerine dinî, ideolojik, düşünsel, geleneksel referanslar bulmaktadırlar. Biz kadına sağlıksız bakışların her şeyden önce “zihni yoksulluk”tan kaynaklandığını; zihinde konulan bariyerlerin sağlıklı bakışı engellediğini düşünmekteyiz. Bu bariyerler aslında Türkiye toplumunda İslâm’ın da sağlıksız algılandığını göstermektedir. Daha da ötede kadına yoksul bakışların İslâm’a referansla da doğrulanmaya çalışıldığını görmekteyiz. Kadına yoksul bakışlar da tüm bu karmaşa içinde şekillenmektedir. Biz bu tebliğde, farklı ideoloji ve yanlış din anlayışlarında kadına bakıştaki yoksulluğu bir problem olarak ele alacağız. Bunu da “zihni yoksulluk” şeklindeki bir kavramsallaştırma üzerinden yapacağız. Daha sonra, İslâm’ın insan ortak paydası altında kadın ve erkeğe yaklaşımı ile onları zihni yoksulluktan kurtaran bakış açısına referansla ve geniş tarihsel tecrübeler ışığında adaletli bir yaklaşımı inşa etmeye çalışacağız. Zihni yoksulluğun daraltıcı çerçevesini yoklarken, İslâm’ın evrensel zenginleştirici potansiyellerine işaret edeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Kadın, Adalet, Yoksul bakış, Zihni bariyer, Din

Kaynakça

• Ahmed, L. (2004). “Arap Kültürü ve Kadınların Bedenlerinin Yazılışı”, Müslüman Toplum- larda Kadın ve Cinsellik”, Müslüman Toplumlarda Kadın ve Cinsellik, Der. Pınar İlkkaracan, Çev. Ebru Salman, 2. bs., İletişim Yayınları.
• Alexandrıan (1993). Erotik Edebiyat Tarihi, Çev. Işık Ergüden, İstanbul: Mitos Yayınları.
• Berktay, F. (2000). Tektanrılı Dinler karşısında Kadın-Hristiyanlıkta ve İslamiyette Kadının Statüsüne Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım, 2. bs., İstanbul: Metis Yayınları.
• Butler, J. (2009). “Toplumsal Cinsiyet Düzenlemeleri”, Cogito, S. 58, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Chesser, E. (1972). İlk Gençlik Çağının Cinsel İlişkileri, Çev. Nihal Önol, İstanbul: Varlık Ya- yınları
• Coward, R. (t.y.). Kadınlık Arzuları-Günümüzde Kadın Cinselliği, Çev. Alev Türker, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çaha, Ö. (2010). Sivil Kadın-Türkiye’de Kadın ve Sivil Toplum, 2. bs., Ankara: Savaş Yayınları.
• Çalışlar, O. (1991). İslam’da Kadın ve Cinsellik, 3. bs., İstanbul: Afa Yayınları.
• De Beauvoır, S. (1977). The Second Sex, Trans. H. M. Parsley, 7th Edition, Great Britain: Penguin Books.
• De Beauvoır, S. (2006). Bir Genç Kızın Anıları, Çev. Seçkin Selvi, 7. bs., İstanbul: Payel Yayın- ları.
• Donovan, J. (2001). Feminist Teori, Çev. Aksu Bora vd., 2. bs., İstanbul: İletişim Yayınları.
• Eflatun (1988). Devlet, Çev. S. Eyüboğlu-M.Ali Cimcoz, 6. bs., İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Erhat, A. (2003). Mitoloji Sözlüğü, 12. bs., İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Felski, R. (2000). “The Doxa of Difference”, Provaking Feminisms, Ed. C. Allen-J.A. Howard, Chicago: The University Chicago of Press.
• Gıannessı, B. (2004). “Voiceless Women-Observe, But From the Centre”, European Journal of Women’s Studies, Vol: 11/4, London: Sage Publication.
• Gıddens, A. (2010). Mahremiyetin Dönüşümü-Modern Toplumlarda Cinsellik, Aşk ve Ero- tizm, Çev. İdris Şahin, 2.bs., İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gölcük, Ş. ve S. Toprak. (1988). Kelam, Konya: S.Ü. Yayınları.
• Hıgonnet, A. (2005). “Kadın Temsilleri”, Kadınların Tarihi, c. IV, Ed. Georges Duby-Michel- le Perrot, Çev. Ahmet Fethi, İstanbul: T.İş Bankası Yayınları.
• Illıch, I. (1996). Gender, Çev. Ahmet Fethi, Ankara: Ayraç Yayınları.
• İlkkaracan, P. (2004). “Giriş: Müslüman Toplumlarda Kadın ve Cinsellik”, Müslüman Top- lumlarda Kadın ve Cinsellik, Der. Pınar İlkkaracan, Çev. Ebru Salman, 2. Bs., İleti- şim Yayınları.
• İlyasoğlu, A. (1994). Örtülü Kimlik-İslamcı Kadın Kimliğinin Oluşum Ögeleri, 2. bs., İstan- bul: Metis Yayınları.
• Kırk, A. (1987). “Theology From the Feminist Perspective”, Men, Women and God, Ed. Kat- hy Keay, London: Marshall Pickering.
• Kutsal Kitap (2009). İstanbul: Kitab-ı Mukaddes Şirketi.
• Kur’an-ı Kerim (1993). Çev. Komisyon, Ankara: T.D.V. Yayınları.
• Lloyd, G. (1996). Erkek Akıl-Batı Felsefesinde “Erkek” ve “Kadın”, Çev. Muttalip Özcan, İstan- bul: Ayrıntı Yayınları.
• Mıchel, A. (1993). Feminizm, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Newman, B. (1989. Sister Of Wisdom-St Hildegard’s Theology of the Feminine-With a New Preface, Bibliography and Discography, Los Angele: University of California Press.
• Özel, İ. (1993). Bakanlar ve Görenler, 4. bs., İstanbul: Çıdam Yayınları.
• Phıllıps, A. (1987). “Introduction”, Feminism and Equality, Ed. Anne Phillips, New York: New York University Press.
• Polonsky, D. C. (1997). Cinsellik Hakkında Konuşamadıklarımız, Çev. Gülden Tümer, Anka- ra: HYB Yayınları.
• Reıch, W. (1980). Cinsel Devrim, Çev. Bertan Onaran, 3. bs., İstanbul: Payel Yayınları.
• Sabbah, F. A. (1995). İslam’ın Bilinçaltında Kadın, Çev. Ayşegül Sönmezay, 2. bs., İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Saraçgil, A. (2005). Bukalemun Erkek, Çev. Sevim Aktaş, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sirman, N. (1995). “Köy Kadınının Aile ve Evlilikte Güçlenme Mücadelesi”, 1980’ler Türki- ye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, 3. bs., İstanbul: İletişim Yayınları.
• Tekin, M. (2004). Kutsal, Kadın ve Kamu, İstanbul: Açılımkitap Yayınları.
• Tong, R. P. (2006). Feminist Düşünce, Çev. Zafer Cirhinlioğlu, İstanbul: Gündoğan Yayınları.
• Walkowıtz, J. R. (2005). “Tehlikeli Cinsellikler”, Kadınların Tarihi, c. IV, Ed. Georges Du- by-Michelle Perrot, Çev. Ahmet Fethi, İstanbul: T. İş Bankası Yayınları.
• Wollstonecraft, M. (2007). Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi, Çev. Deniz Hakyemez, İs- tanbul:T. İş Bankası Kültür Yayınları.
• Young, P. D. (2004). “Women in Christianity”, Women and Religious Tradition, Ed. Leona M. Anderson-Pamela D. Y., Canada: Oxford University Press.