Cinsiyet Adaleti Perspektifinden Türkiye’de

Kadının İş Gücüne Katılımı; Justice Perspective; E Sare Aydın Yılmaz

doi:10.21798/kadem.20172250280

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 17 - 34, 01.12.2016

Kadının İş Gücüne Katılımı Justice Perspective E Sare Aydın Yılmaz

Öz

A s a means of social justice, labor-force participation keeping in mind women make up half of the population, is an important factor in the human-centered sustainable development scales of countries. Regardless of gender, class, race, language, religion, and ethnicity, women’s access to economic freedom, equal opportunities and establishment of necessary conditions are inevitable for democratic social order. In the historical transformation process, economic developments and capitalist industrialization that emerged with the bourgeoisie lead to a web of relations based on human rights and democracy. This brings to mind the questions of how women are affected from the relation between democratic processes and socio-economic developments, how these relations can be beneficial for women in terms of economic freedom and how economic conditions should be reformed on the basis of human rights? While modern capitalist economies that emerged with the influence of globalization include women in public spheres and enhance the production chain with reference to liberation of women, they ignore the dilemma between the public and private spheres confronted by women, who are the cornerstones of society, maintain the family institution, and play a primary biological, psychological and physical role for the continuity of humankind. In this essay, among the factors affecting the participation of women in the labor-force and socio-economic life are; social prejudices, reproduction of gender roles/stereotypes, tendency towards informal sector in which women are commodified and suspended from humanitarian values, wage gap, precarious work, the difficulties in accessing to resources, inflexible working hours, the situation of being stuck between business life and family life, the erosion of social, ethical and moral values will be examined in the context of civilizational values. Since female labor-force participation rate is crucial in elimination of social imbalances, gender discourses and policies that lie behind today’s chronic problems of women should be re-examined and solution proposals must be put forth from the perspective of justice

Kaynakça

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Türkiye’de Kadın İşgücü Profili ve İstatistiklerinin Analizi 2014. http://kadininstatusu.aile.gov.tr/da- ta/542a8e86369dc31550b3ac33/Türkiye’de%20Kadın%20İşgücü%20Profili%20 ve%20İstatistikleri’nin%20Analizi%20(Nihai%20Rapor).pdf (11 Ekim 2015) s.18
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Doğum Yardımı Hakkında Bilgilendirme. http://www. aile.gov.tr/duyurular/dogum-yardimi-hakkinda-bilgilendirme (11 Ekim 2015)
Aydın, S. (2015). A new Momentum: Gender Justice in The Women’s Movement. Turkish Policy Quarterly. http://turkishpolicy.com/Files/ ArticlePDF/a-new-momentum-gender-justice-in-the-womens-movement-win- ter-2015-en.pdf (5 Ekim 2015)
Aydın, S.(2015). Kadın İstihdamına Aile Desteği. İstanbul Ticaret Odası Haftalık Ekonomi Gazetesi. http://kadem.org.tr/kadin-istihdamina-aile-destegi/ (2 Ekim 2015)
Başak, S., Kıngır, S. ve Yaşar, Ş.(2013). Kadının Görünmeyen Emeği: İkinci Vardiya. Anka Kadın Araştırma Merkezi Raporu, s.8.
Bundesamt für Migration und Flüchtlinge. Ebeveynlik Parası ve Ebeveynlik İzni. Almanya, 2015
http://www.bamf.de/TR/Willkommen/KinderFamilie/Elterngeld/elterngeld-node.html (5 Aralık 2016)
Bundesamt für Migration und Flüchtlinge. Hamilelik ve Doğum İzni. Almanya, 2016
http://www.bamf.de/TR/Willkommen/KinderFamilie/Mutterschutz/mutterschutz-node. html (5 Aralık 2016)
Candan, E. ve Özalp Günel S. (2013). Tarım’da Kadın Emeği. Tarım Ekonomisi Dergisi, C.19(1),93.
Chant S. (2006). Re-Thinking the Femininization of Poverty in Relation Agregate Gender Indices. Journal of Human Development, Vol. 7(2), 202.
Davidoff, L. (2002). Feminist Tarih Yazımında Sınıf ve Cinsiyet. İletişim Yayınları.
Dayıoğlu, M. ve Kırdar, M.G.(2010). Determinants of and Trends in Labor Force Participati- on of Women in Turkey. (http://siteresources.worldbank.org/INTTUR- KEY/147254-1268836253913/22540873/DeterminantsOfAndTrendsInLaborForce- ParticipationOfWomenInTurkey.pdf) (28 Eylül 2015) s.5.
Dinç, M.(2002). Çalışma Hayatında Kadın ile İlgili Hukuki Düzenlemeler. http://www.ka- mu-is.org.tr/pdf/636.pdf (02 Ekim 2015)
Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme, 7. Md. http://www.om- budsman.gov.tr/contents/files/3507--Ekonomik,-Sosyal-ve-Kulturel-Haklara-Ilis- kin-Uluslararasi-Sozlesme.pdf (2 Ekim 2015)
European Union, European Platform for Investing in Children, http://europa.eu/epic/ countries/sweden/index_en.htm
Gebe ve Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete, http://www.resmigazete.gov.tr/eski- ler/2013/08/20130816-8.htm ( 2 Ekim 2015)
Güler, M. N. (2005). Günümüzde İktisat (Ekonomi) Biliminin Adlandırılma Problematiği. İslami Araştırmalar Dergisi, C.18 (4), 377, Ankara.
Global Compact Türkiye, Kadının Güçlenmesi Çalışma Grubu Ön Raporu (2014). http:// www.globalcompactturkiye.org/wp-content/uploads/2013/09/OnRapor_20.11.14. pdf (11 Ekim 2015)
Heintz J. ve Pollin R. (2003). Informalization, Economic Growth and The Challenge of Crea- ting Viable Labor Standards in Developing Countries. Working Paper No. 60, Political Economy Research Institute, University of Massachusetts Amherst, s. 3.
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, 23. Md.
http://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/688B1--Insan-Haklari-Evrensel-Beyanname- si.pdf (2 Ekim 2015)
Kaya, C. (2009). Çalışma Yaşamında Kadın İşgücü Sorunları ve Örgütlenme Eğilimleri. Ya- yınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü- sü, s.7.
Kirp, D.L., Yudof, M.G. ve Franks, S.F. (1985). Gender Justice, s.1.
Soysal, T. (2006). Uluslararası Sözleşmeler Işığında 4857 Sayılı İş Kanununda Kadın İşçiyi Koruyan Hükümler. Kamu-İş Dergisi, C. 8(4).
Kocacık, F. ve Gökkaya, V. B. (2005). Türkiye’de Çalışan Kadınlar ve Sorunları. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C. 6(1), s.197.
Konuk, B. (2014). Avrupa Birliği Hukukunda Cinsiyet Ayrımcılığına İlişkin Temel Kavramla- rın Değerlendirilmesi. http://journal.yasar.edu.tr/wp-content/uploa- ds/2014/01/20-Bahar-KONUK.pdf (2 Ekim 2015) s.1736-1743
Metin, Ş. (2011). Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ka- yıt dışı İstihdam ve Esnek Üretim Sürecinde Kadın Emeği’nin Durumu: Türkiye’de Ev-Eksenli Çalışma. Ankara, http://kadininstatusu.aile.gov.tr/data/542a8e86369dc- 31550b3ac33/sahin_metin_tez.pdf (11 Ekim 2015) s.5
Otobe, N.(2014). Resource Guide on Gender Issues in Employement and Labor Market Politi- cs: Working Towards Women’s Economic Empowerment and Gender Equality, Inter- national Labor Office. http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_emp/docu- ments/instructionalmaterial/wcms_243015.pdf (11 Ekim 2015) s.57
Özbay, F. (1995). Kadının Statüsü ve Doğurganlık. Türkiye’de Kadın Olgusu içinde, (Yayına hazırlayan: Necla Arat). İstanbul: Say Yayınları, s.147.
Seyidoğlu, H. (2005). Ekonomik Terimler, Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Güzem Can Yayın- ları:18 (3. Baskı), s.158.
Soysal, T. (2006). Uluslararası Sözleşmeler Işığında 4857 Sayılı İş Kanununda Kadın İşçiyi Koruyan Hükümler. Kamu-İş Dergisi, C: 8, S: 4
Trask, B. S. (2014). Women, Work and Globalization: Challenges and Opportunities. Routle- dge, s.4.
T.C. Başbakanlık, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Türkiye’de Kadının Durumu (2010). http://www.tekgida.org.tr/Dosya/2589/turkiyede_kadinin_Durumu_2010_ARA- LIK_2589.pdf (11 Ekim 2015) s.22
T.C. Kalkınma Bakanlığı, 10. Kalkınma Planı, 2014-2018 (2013). http://tarim.kalkinma.gov. tr/wp-content/uploads/2014/12/Onuncu_Kalkinma_Plani.pdf (01 Ekim 2015)
TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu, Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu. http://www.tbmm.gov.tr/komisyon/kefe/docs/pekin.pdf (11 Ekim 2015)
TBMM, İş Kanunu, 5. Md. https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k4857.html(1 Ekim 2015)
The World Bank, Labor Force Participation Rate, Female. Sweden, 2014 http://data.world- bank.org/indicator/SL.TLF.CACT.FE.ZS?locations=SE
The World Bank, Labor Force Participation Rate, Female. Germany, 2014 http://data.world- bank.org/indicator/SL.TLF.CACT.FE.ZS?locations=DE
TÜİK Hane Halkı İşgücü Araştırması (2014). http://www.tuik.gov.tr/basinOdasi/haber- ler/2015_25_20150505.pdf (10 Ekim 2015)
Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdam Boyutu, Sosyal Güvenlik Kurumu (2014). http://www.sgk. gov.tr/wps/portal/tr/sigortalilik/kayitdisi_istihdam/kayitdisi_istihdam_oranlari/ (11 Ekim 2015)
Uçkan, B. (2005). Avrupa Birliği’nde Sosyal Diyalog: Danışma Komiteleri’nden Çerçeve Antlaşmalara. İktisat Fakültesi Mecmuası, C.55(1), s. 262.
W20 Priority Policy Areas, http://w20turkey.org/w20-priorities/ (11 Ekim 2015)
Keyman, E.F.(2006). Türkiye’de Sivil Toplumun Serüveni: İmkansızlıklar İçinde bir Vaha. STGM, Ankara, s.15.
Yeşilorman, M. (2001). Toplumsal Eşitlikte Kör Nokta: Kadın Eşitsizliğine Genel Bir Bakış. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.11 (2), s.270.