Başarılı Yaşlanma ve Kadın

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 79 - 107, 27.06.2021

Çiğdem Demir Çelebi

Öz

Yaşlı nüfus tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hızla artış göstermektedir. Artan yaşlı popülasyonu ve doğumda beklenen yaşam süresinin seksen yaşın üzerine çıkacak olması yaşlılık döneminde geçirilecek süreyi arttırmaktadır. Dolayısıyla yaşlıların üretime katılması ve daha aktif bir yaşlılık geçirmeleri giderek önem kazanmaktadır. Başarılı yaşlanma, yaşlıların bütüncül bir şekilde daha iyi yaşlanmaları açısından önemli ölçütleri tanımlamaktadır. Başarılı yaşlanmaya ilişkin faktörler incelendiğinde erkek ve kadın yaşlıların farklı deneyimlere sahip olduğu dikkat çekmektedir. Bu araştırmada kadınların başarılı yaşlanma deneyimleri kentleşme ve değişen aile yapısı, dul kalma ve yas, fizyolojik değişiklikler, psikolojik sorunlar, toplumsal ilişkiler, emeklilik ve yaşçılık kavramları çerçevesinde incelenerek kadınların daha başarılı bir yaşlanma evresi geçirmeleri için çeşitli öneriler sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Başarılı Yaşlanma, Kadın, Kentleşme, Dul Kalma, Toplumsal Sorunlar, Yaşçılık

Kaynakça

• Aksüllü, N. ve Doğan, S. (2004). Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda algılanan sosyal destek etkenleri ile depresyon arasındaki ilişki. Anatolian Journal of Psychiatry, 5, 76-84.
• Ançel, G. (2007). Depresyon ve hemşirelik bakımı. N. Albayrak, S. İlhan-Erkal, G. Ançel, S.A. Albayrak. (Ed.) Hemşirelik bakım planları (dahiliye-cerrahi hemşireliği ve psiko-sosyal boyut) içinde (s. 67-77). Alter.
• Arpacı, F. ve Eroy, A. F. (2012). Yaşlı bakımı ve yaşlılıkta sağlıklı beslenme. H. Bacanlı ve Ş. Işık Terzi (Ed.). Yetişkinlik ve yaşlılık gelişimi ve psikolojisi içinde. Açılım.
• Arun, Ö. ve Pamuk, D. (2014). Kurumsal bakım sektöründe ageism: Yaşlı bakım personelinin yaşlanma ve yaşlılığa i̇lişkin ayrımcı tutumlarının nedenleri ve müdahale önerileri. Mediterranean Journal of Humanities, 4(2), 19-33.
• Baral-Kulaksızoğlu, I., Yücel, N., Akyüz, H. A. ve Ekşioğlu, R. N. (2012). Yaşlıya psikolojik destek kitabı: Huzurevi ve bakımevi çalışanları için rehber. İstanbul Büyükşehir Belediyesi.
• Billig, N. (2000). Üçüncü bahar yaşlılık ve bilgelik. Evrim.
• Bowling, A., ve Dieppe, P. (2005). What is successful ageing and who should define it? BMJ, 331, 24- 31.
• Butler, R. N. (1989). Dispelling ageism: The cross-cutting intervention. American Academy of Political and Social Sciences, 503(1), 138-147.

• Buz, S. (2009). Göç ve kentleşme sürecinde kadınların "görünürlüğü". Aile ve Toplum, 5(17), 40-50.
• Bülöw, M. H. ve Söderqvist, T. (2014). Successful aging: A historical overview and critical analysis of a successful concept. Journal of Aging Studies, 31, 139- 149.
• Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği. (2006). Cinsel Yaşam ve Sorunları. (Rapor No: 1). Şahin, D., Şimşek F. ve Seyisoğlu, H.: Editör.
• Cosman, F., de Beur, S.J., LeBoff, M.S., Lewiecki, E. M., Tanner, B., Randall, S. ve Lindsay, R. (2014). Clinician’s guide to prevention and treatment of osteoporosis. Osteoporos Int, 25, 2359–2381.
• Çavuşoğlu, Ç. ve Demirkol, M.E. (2018). Yaşlılarda bağımlılık. Bağımlılık Dergisi, 19(3), 59-69.
• Çetin Gündüz, H. (2020). Toplumsal cinsiyet ve eğitime yansımaları. Ö. Haskan Avcı. (Ed.). Toplumsal cinsiyet. içinde (s.229-277). Nobel.
• Dannefer, D. (2003). Cumulative advantage/disadvantage and the life course: Crossfertilizing age and social science theory. Journal of Gerontology: Social Sciences, 58B(6): 327-337.
• Demir-Çelebi, Ç. (2019). Yaşlılık dönemi uyum sorunları. Ş. Baytemur (Ed). Yaşam dönemleri ve uyum sorunları içinde. Nobel.
• Demir-Çelebi, Ç. ve Yüksel, M. (2018, Ekim). Yaşlıların başarılı yaşlanma algısı: Bir fenomenolojik araştırma. 8th International Social and Applied Gerontology Symposium, Antalya, Türkiye.