Kadın Girişimciliğinin İşgücüne Katılımında Doğurganlık ve Ekonomik Büyüme Kapsamında İncelenmesi: Fourier Testlerinden Kanıtlar

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 231 - 255, 31.12.2022

Gökhan Konat , Ahmet Koncak

https://doi.org/10.21798/kadem.2022.117

Öz

Toplumun yarısını oluşturan kadınların işgücüne katılımını etkileyen faktörlerin belirlenebilmesi ekonomilerin büyüme ve kalkınmasında oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada Türkiye için 1988-2020 yıllık verileriyle kadın işgücüne katılımını etkileyen faktörler incelenmiştir. Bunun için kadın işgücüne katılımını etkilediği düşünülen doğurganlık oranları ve kişi başına düşen GSYİH bağımsız değişkenler olarak modele dâhil edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişki Fourier eşbütünleşme testi ile araştırılmıştır. Çalışmada değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisinin bulunduğu sonucuna ulaşılmış ve uzun dönem ilişki Dinamik En Küçük Kareler (DEKK) yöntemiyle tahmin edilmiştir. DOLS eşbütünleşme regresyon sonuçlarına göre uzun dönemde doğurganlık oranında ve ekonomik büyümede meydana gelen artışın kadının işgücüne katılımını artırdığı sonucuna ulaşılmaktadır. Bu bakımdan incelenen dönemde Türkiye için kadın işgücüne katılımı ve doğurganlık arasındaki pozitif ilişkiyi destekleyen toplumsal tepki hipotezinin geçerli olduğu söylenebilir. Ayrıca gerçekleştirilen Fourier temelli nedensellik analizi neticesinde toplam doğurganlık oranı ve ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir nedensellik, toplam doğurganlık oranından kadın işgücüne katılıma doğru ve kadın işgücüne katılımdan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğu bulgusuna erişilmiştir. Doğurganlık oranlarının kadın işgücüne katılım oranını negatif etkilemesi rol uyumsuzluğu hipotezi ile açıklanırken; pozitif olarak etkilemesi tam karşıtı olan toplumsal tepki hipotezi ile açıklanmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada Türkiye için toplumsal tepki hipotezinin geçerli olduğu sonucuna varılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kadın, İşgücü, Doğurganlık, Birim Kök, Eşbütünleşme, Fourier

An Analysis of Women's Entrepreneurship in Labor Force Participation in the Context of Fertility and Economic Growth: Evidence from Fourier Tests

Öz

Determining the factors affecting the labor force participation of women, who make up half of society, has a very important place in the growth and development of economies. In this study, the factors affecting female labor force participation are examined with the annual data from the period 1988-2020 for Turkey. For this purpose, fertility rates, which are thought to affect female labor force participation, and GDP per capita are included in the model as independent variables. Existence of a long-term relationship between the variables is investigated by using the Fourier cointegration test. As a result of the test, it is concluded that there is a cointegration relationship between the variables, and the long-term relationship is estimated using the dynamic ordinary least squares (DOLS) method. According to the DOLS cointegration regression results, it is concluded that the increase in the fertility rate and economic growth in the long term increases female labor force participation. In this respect, the social response hypothesis, which supports the positive relationship between female labor force participation and fertility, is valid for Turkey in the examined period. In addition, as a result of the Fourier-based causality analysis, it was found that there is bidirectional causality between the total fertility rate and economic growth, a one-way causality relationship from the total fertility rate to female labor force participation, and from female labor force participation to economic growth. While the negative effect of fertility rates on female labor force participation rate is explained by the role mismatch hypothesis; its positive effect is explained by the social response hypothesis, which is the opposite. Therefore, in this study, it is concluded that the social response hypothesis is valid for Turkey.

Anahtar Kelimeler

Women, Labor, Fertility, Unit Root, Cointegration

Kaynakça

• Åmark, K. (2006). Women’s labour force participation in the Nordic countries during the twentieth century. The Nordic Model of Welfare: A Historical Reappraisal, 299–333.
• Cheng, B. S. (1996). An investigation of cointegration and causality between fertility and female labour force participation. Applied Economics Letters, 3(1), 29–32.
• Çetin, I., & Sevüktekin, M. (2014). Türkiye’de kadın istihdamının geleceği. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 10(2), 52–83.
• Deliktaş, E., Usta, S., Bozkurt, S., & Helvacı, B. (2008). Türkiye’de kentlerde doğurganlık hızını etkileyen faktörler: Path analizi yaklaşımı. Ege Akademik Bakış Dergisi, 8(2), 877–895.
• Elliott, G., Rothenberg, T.J., & Stock, J.H. (1996). Efficient tests for an autoregressive unit root. Econometrica, 64, 813–836.
• Er, Ş. (2013). Türkiye'de kadınların işgücüne katılım oranını etkileyen faktörlerin bölgesel analizi. Öneri, 10(40), 35–44.
• Gündoğdu, A. (2018). Kadınların işgücüne katılımını etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Türkiye uygulaması [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Namık Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Günsoy, G., & Özsoy, C. (2012). Türkiye’de kadın işgücü, eğitim ve büyüme ilişkisini var analizi. Finans, Politik ve Ekonomik Yorumlar, 49(568), 23.
• Gürler, Kiren Ö., & Üçdoğruk, Ş. (2007). Türkiye’de cinsiyete göre gelir farklılığının ayrıştırma yöntemiyle uygulanması. Journal of Yaşar University, 2(6), 571–589.
• Kızılgöl, Ö. A. (2012). Kadınların ı̇şgücüne katılımının belirleyicileri: Ekonometrik bir analiz. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(1), 88–101.
• Korkmaz, Ö. (2016). Kadınların işgücüne katılma eğilimleri: Türkiye örneği. Türkiye İşveren Sendikaları Konferedasyonu Akademi, 11(22), 300–329.
• Kutlar, A., Erdem, E., & Aydın, F. F. (2012). Kadınların işgücüne katılması ile doğurganlık, boşanma ve ücret haddi arasındaki ilişki: Türkiye üzerine bir araştırma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), 149–168.
• Mason, K. O., & Palan, V. (1981). Female employment and fertility in peninsular Malaysia: The maternal role incompatibility hypothesis reconsidered. Demography, 18(4), 549–575.
• Mishra, V., Nielsen, I., & Smyth, R. (2010). On the relationship between female labour force participation and fertility in G7 countries: Evidence from panel cointegration and Granger causality. Empirical economics, 38(2), 361–372.
• Mishra, V., & Smyth, R. (2010). Female labor force participation and total fertility rates in the OECD: New evidence from panel cointegration and Granger causality testing. Journal of Economics and Business, 62(1), 48–64.
• Narayan, P. K., & Smyth, R. (2006). Female labour force participation, fertility and infant mortality in Australia: Some empirical evidence from Granger causality tests. Applied Economics, 38(5), 563–572.
• Nazlıoglu, S., Gormus A., & Soytas, U. (2016). Oil prices and real estate investment trusts (reits): Gradual-shift causality and volatility transmission analysis. Energy Economics. 1–28. doi:10.1016/j.eneco.2016.09.009.
• Rodrigues, P., & Taylor, A.M.R. (2012). The flexible Fourier form and local GLS de-trending unit root tests. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 74(5), 736–759.
• Shittu, W. O., & Abdullah, N. (2018). Fertility, education, and female labour participation: Dynamic panel analysis of ASEAN-7 countries. International Journal of Social Economics, 46(1), 66–82.
• Selim, S., & Üçdoğruk, Ş. (2003). Sayma veri modelleri ile çocuk sayısı belirleyicileri: Türkiye’deki seçilmiş iller için sosyoekonomik analizler. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 13–31.
• Selim, S., & Üçdoğruk, Ş. (2005). Türkiye’de doğurganlık: Kalite-miktar yaklaşımı. Nüfusbilim Dergisi, 27, 49–66.
• Siah, A. K., & Lee, G. H. (2015). Female labour force participation, infant mortality and fertility in Malaysia. Journal of the Asia Pacific Economy, 20(4), 613–629.
• Taşseven, Ö., Altaş, D., & Ün, T. (2016). The determinants of female labor force participation for OECD countries. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(2), 27–38.
• Telatar, O. M. (2020). The relationship between women’s employment and divorce: An empirical analysis on Turkey. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 6(1), 143–155.
• Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995) Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66, 225–250.
• Uysal, D., Keskin, R., & Sertkaya, Y. (2016). Türkiye'de kadınların işgücüne katılımını belirleyen faktörler üzerine ekonometrik bir analiz. İktisadi Yenilik Dergisi, 3(2), 73–92.
• Üçler, G., & Kızılkaya, O. (2014). Kadın istihdamının boşanma ve doğurganlık üzerine etkileri: Türkiye üzerine bölgesel panel veri analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 28–43.
• Yamak, R., Abdioğlu, Z., & Mert, N. (2012). Türkiye’de İşgücüne Katılımı Belirleyen Faktörler: Mikro Ekonomik Analiz. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 41–58.
• Yılancı, V. (2019). A Residual-Based cointegration test with a fourier approximation. MPRA, 95395.