İkbal'in Düşüncesinde İrade Hürriyeti ve Kader

Yıl 2004, Cilt: 2 Sayı: 1, 0 - 94, 24.01.2009

Ahmet ishak Demir , Rifat Hasan

Öz

Ki

 

şisel irade hürriyeti İkbâl’e göre, katı ve belirgin bir gerçeklik olmadığı gibi sadece bir varsayım da değildir. İrade hürriyeti lehinde psikolojik bir tartışma gösterir ki, biz düşünmeye dahi gerek kalmadan seçme ve hareket etmede hür olduğumuzu anlarız.1 İkbâl, düşünme işinin temelde mekanik olmadığını vurgular. Düşüncenin kendisi serbesttir ve bu bütün bilgilerin temel tavrıdır. Bir düşünce, bir başkasına götürebilir veya bir başkasını etkileyebilir. Fakat bu ikili arasındaki ilişki mekanik bir gereklilik değildir. Ayrıca her düşünce eyleminde mutlaka düşünen bir benlik vardır ve bu benlik hür olduğunu hisseder

Anahtar Kelimeler

-