Bilgi Kaynağı Olarak Akıl

Yıl 2011, Cilt: 9 Sayı: 1, 233 - 262, 09.02.2011

Harun Çağlayan

Öz

This study deals with the reason as a source of knowledge. The reason is basic source of knowledge in Kalam. Without it, scientific knowledge has no any value at all. The knowledge obtained through senses and report/transmission is raw and needs to be evaluated by reason. Senses could be mistaken or could be short of evaluation in terms of what they sense. Reports (khabar) could be false, one-sided or deficient. So the knowledge obtained through these both needs to be verified by reason in order to have the criterion of objectivity. In conclusion, there is a unique source of knowledge, i.e. reason. Other sources are not independent sources of knowledge, rather they are the secondary aide of reason. Without reason the knowledge gained through senses and message have no any validation.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• ABDUH, Muhammed, Tevhid Risalesi, (Çev. Prof.Dr. Sabri Hizmetli) Ankara-1986
• ---------, El-İslâm Ve’n Nasraniyye Maa’l İlm Ve’l Medeniye, Kahire-1373
• ABDULBÂKİ, Muhammed Fuad, El-Mu‘Cemu’l Müfehres Li’l Elfâzı’l Kur’ani’l Kerim, İstanbul-1990
• AKBULUT, Ahmet, Sahabe Dönemi İktidar Kavgası, Ankara-2001
• El-ALÛSÎ, Ebu’l-Fadl Şahâbudd’in Muhammed El-Bağdâdî, R’uhu’l Meâni Fî Tefsiri’l Kur’ani’l Azim Ve’s Sebi’l Meşâni, Beyrut-Tsz
• ATAY, Hüseyin, Kur’ân’a Göre Araştırmalar – I, Ankara 1993
• El-BAĞDÂDÎ, Ebû Mansûr Abdulkahir B. Tahir B. Muhammed, El- Fark Beyne’l Fırâk, (Mezhepler Arasındaki Farklar, Çev. Ethem Ruhi Fığlalı), Ankara-1991
• --------------, Usûlu’d Dîn, Beyrut-1981
• El-BÂKILLÂNÎ, Ebû Bekr Muhammed B. Tayyib B. Muhammed , Et’temhîd Fi’r Red Ale’l Mulhideti’l Muattıla Ve’r Râfizâ Ve’l Hâvâric Ve’l Mutezile, (Nşr. Mahmud Hudayri, M. Abdulhâdî Ebu Ride), Kahire-1947
• El-BEYÂDÎ, Kemâluddin Ahmed Bin Hasan B. Sinâneddin, İşâratu’l Merâm Min İbârati’l İmâm, İstanbul-1949
• El-CÂHIZ, Ebu Osman Amr B. Bahr B. Mahbûb El- Kinânî, Kitâbu’l Hayevân, (Nşr. Abdusselam M. Karun), Beyrut-1968
• CONDILLAC, E. B, İnsan Bilgilerinin Kaynağı Üzerine, (Çev.Miraç KATICIOĞLU), İstanbul-1992
• El-CÜRCÂNÎ, Ali B. Muhammed Es-Seyyid Es-Şerif, Ta‘Rifât, İstanbul- 1308 -------------, Şerhu’l Mevâkıf, İstanbul-1321
• ELMALILI, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dili Kur’an Dili, Ankara-1986 -------------, Metâlib, İstanbul-1978
• El-EŞ’ARÎ, Ebu’l Hasan Ali B. İsmail Ebi Bişr İshak B. Salim El Basri, Makâlâtu’l İslâmiyyîn Ve İhtilâfu’l Musallîn, (Nşr. Muhyiddin Abdulhamid), Kahire-1970
• -----------, El-Luma’ Fi’r Reddi Alâ Ehli’z Zeyğî Ve’l Bida, (Nşr. Richard J. Mccarty), Beyrut- 1953
• FARUKİ, İsmail Raci, Bilginin İslâmileştirilmesi, İstanbul-1985
• El-GAZZALÎ, Ebu Hamid Muhammed B. Muhammed B. Muhammed B. Ahmed Et-Tusi,
• Mişkâtu’l Envâr, Kahire-1964
• --------------, Miyâru’l İlm, Kahire-1329
• --------------, Munkız Mine’d Dalâl, İstanbul-1990
• --------------, Mustasfâ Fî İlmi’l Usul, Bulak-1324
• İBN-İ HAZM, Ebu Muhammed Ali B. Ahmed B. Said El-Endülusi El-Kurtûbî, El-Fasl Fi’l Milel Ve’l Ehvâ Ve’n Nihâl, Mısır-1321
• İBN-İ MANZÛR, (Nşr. Abdullah Ali El-Kebir, Muhammed Ahmed Hasebullah, Haşim Muhammed Şazili), Lisânu’l Arab, Kahire-Tsz
• İBN-İ TEYMİYYE, Ebu’l Abbas Takıyyuddîn Ahmed B. Abdulhâlim B. Abdusselâm, Mecmûu’l Fetâvâ, Beyrut-Tsz.
• İKBAL, Dr. Muhammed, Dini Düşüncenin Yeniden Doğuşu, (Çev. Dr. N. Ahmet Asrar), İstanbul-Tsz
• İZMİRLİ, İsmail Hakkı, Yen-İ İlmi Kelâm, (Nşr. Pro. Dr. Sabri Hizmetli), Ankara-1981
• KÂDÎ ABDULCEBBÂR, Abdullah B. Ahmed Ebu’l Hüseyin, El-Muğnî Fî Ebâbi’t Tevhîd Ve’l Adl, (Nşr. A.Fuad El-Ehvani), Kahire-1962
• ------------------------------, Şerhu’l Usûli’l Hamse, (Nşr. Ahmed B. El-Hüseyin B. Ebi Haşim Ve Abdulkerim Osman), Kahire-1965
• MALEBRANCHE, M, La Recherche De La Verite - Hakikatın Araştırılması, (Çev. Miraç
• KATIRCIOĞLU) İSTANBUL-1997
• El-MÂTURÎDÎ, Ebu Mansur, Kitâbu’t Tevhîd (Çev. Bekir Topaloğlu), Ankara-2003
• MAVERDÎ, Ebu’l Hasan Ali B. Ebi Mansur Muhammed, Edebu’d Dünyâ Ve’d Dîn, Beyrut- 1987
• MAZHARUDDÎN, Sıddıkî, İslam Dünyasında Modernist Düşünce, (Çev. Murat Fırat - Göksel Korkmaz), İstanbul-1990
• (MEB), Komisyon, Örnekleriyle Türkçe Sözlük, Ankara-1995 NESEFÎ, Ebu’l Muin Meymun B. Muhammed, Tabsıratu’l Edille Fî Usuli’d Dîn (Nşr. Hü- seyin ATAY), Ankara-2004
• NEŞŞÂR, Ali Sami, İslâm’da Felsefî Düşüncenin Doğuşu, (Çev. Osman Tunç), İstanbul- 1999
• ÖZCAN, Doç. Dr. Hanifi, Mâturîdî’de Bilgi Problemi, Ankara-1993 PEZDEVÎ, Ebu’l Hasan B. Muhammed B. Hüseyin, Ehli Sünnet Akaidi, (Çev. Şerafeddin Gölcük), İstanbul-1980
• Er-RÂGIB, Ebu’l Kasım Hüseyin B. Muhammed B. El-Fadl B. Muhammed El-İsfehânî, ElMüfredât Elfâzi’l Kur’an, (Çev. Yusuf Türker), İstanbul-2007
• Er-RÂZÎ, Ebu Abdillah Fahruddin Muhammed B. Ömer B. Huseyn Et-Taberistani, ElMefâtihu’l Gayb (Et-Tefsiru’l Kebir), (Nşr. M. Muhyiddin Abdulhamid), İstanbul-1889
• ---------, El-Metâlibu’l Âliyye Mine’l İlmi’l İlâhiyye, (Nşr. A. Hicazi Es-Safa), Beyrut-1987
• Es-SÂBÛNÎ, Nureddin, El- Bidâye Fî Usûli’d Dîn (Çev. Bekir Topaloğlu) Ankara-1995
• Et-TABERÎ, Ebû Ca’fer Muhammed B. Cerîr, Câmiu’l Beyân Fî Tefsîri’l Kur’ân, Beyrut- 1978
• Et-TAFTAZÂNÎ, Sâ‘Duddîn, Şerhu’l Akâid, (Çev. Süleyman Uludağ) İstanbul-1991
• (TDK), Komisyon, Türkçe Sözlük, Ankara-1998
• ÜLKEN, Ord. Hilmi Ziya, Bilgi Ve Değer, ANKARA-1965