Gayb Meselesi ve İbn Berrecan'ın Keşfi Üzerine Bir Değerlendirme

Mehmet Yıldız

doi:10.18317/kader.16269

-

Yıl 2014, Cilt: 12 Sayı: 2, 375 - 393, 22.10.2014

Mehmet Yıldız

https://doi.org/10.18317/kader.16269

Cited By: 1

Öz

In this article at first, we will focus on the lexical meanings of the word “unseen” in short, and then on the place and importance of the matter of unseen in Islamic thought. Also, we will deal with the approaches of sufis about the matter of unseen because Ibn Barracan was a sufi. On the other hand, in this article, it will be focused on the issue that the type of unseen which is called particularly as “relative unseen” may be known. While Ibn Barracan interprets sûrat ar-Rûm, his statements foretelling Jeruselam’s conquest sixty-one years previously which are considered as an unveiling in many sources primarily including Tabaqât and Interpretations, will be given an example for this issue. His expressions which appears difficult to understand at first glance, will be discussed together with the issues which are mentioned in his Interpretation due to we consider that they clarify this subject

Anahtar Kelimeler

Kaynakça

Abdülbaki, Muhammed Fuad, el-Mu'cemü'l-Müfehres li Elfazi'l-Kur'âni'l-Kerim, el-Mektebetü'l-İslâmiyye, İst. 1982.
Albayrak, Halis, Kur'ân'da İnsan-Gayb İlişkisi, ed. A. Ali Ural, Şule Yay., İst. 1993.
Ali, Cevad, el-Mufassal fi Tarihi'l-Arab kable'l-İslâm, Darü'l-İlm li'l-Melayin, Beyrut 1980.
el-Âlûsi, Ebü'l-Fazl Şihabüddin Mahmud, Ruhu'l-Meânî, Darü İhyai't-Türasi'l- Arabi, Beyrut t.y.
Ateş, Süleyman, Sülemi ve Tasavvufî Tefsiri, Sönmez Neşriyat, İst. 1969.
_______, İslâm Tasavvufu, Yeni Ufuklar Neşriyat, İst. 1992.
Avcı, Casim, , "Kudüs", DİA, Ank. 2002, XXVI.
Aydın, Hüseyin, Muhasibî'nin Tasavvuf Felsefesi, Ank. 1976.
Buhârî, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail, Sahîh, haz. Ebu Süheb el-Keremî, Beytü’l-Efkâr ed-Düveliyye, Riyad 1998.
Çelebi, İlyas, İslâm İnancında Gayp Problemi, İFAV Yay., İst. 1996.
el-Cevheri, İsmail b. Hammad, es-Sıhah Tacü'l-Lüga ve Sıhahü'l-Arabiyye, thk. Ahmed Abdülgafur Attar, Darü'l-İlm li'l-Melayin, Beyrut 1990.
Demirkent, Işın, "Kudüs", DİA, Ank. 2002, XXVI.
Ebü'l-Bekâ, Eyyüb b. Musa el-Hüseyni el-Kufi, el-Külliyyât, Müessestü'r-Risale, Beyrut 1998.
Ebu Hayyan, Esirüddin Muhammed b. Yusuf Ceyyani Endelusi, Tefsirü'l-Bahri'l- Muhit, thk. Sıdkı Muhammed Cemil, Darü'l-Fikr, Beyrut 1999.
Ebu Şame, Ebü'l-Kasım Şihabüddin Abdurrahman b. İsmail el-Makdisi, Uyunu'r- Ravzateyn fi Ahbari'd-Devleteyn, thk. İbrahim ez-Zübeyk, Müessesetü's- Risale, Beyrut 1997.
Eren, Şadi, Kur'ân'da Gayb Bilgisi, Işık Yay., İzmir 1995.
el-Ferahidi, Halil b. Ahmed, Kitabü'l-Ayn, thk. Abdulhamid Henedavi, Darü'l- Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 2003.
İbn Berrecân, Ebu’l-Hakem, Tenbîhü’l-Efhâm İlâ Tedebbüri’l-Kitâbi’l-Hakîm ve Taarrüfi’l-Âyâti ve’n-Nebei’l-Azîm, thk. Ahmed Ferid el-Mezîdî, Darü’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2013.
_______, el-İrşâd fi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Süleymaniye Kütüphanesi Reisü’l-Küttab, No: 30-31.
İbnü'l-Arabî, Muhyiddin, el-Fütûhâtü’l-Mekkiyye, haz. Ahmed Şemseddin, Darü’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1999.
İbnü'l-Esir, Ebü's-Saadât Mübarek b. Muhammed el-Cezeri, en-Nihaye fi Garibi'l- Hadis ve'l-Eser, thk. Tahir Ahmed ez-Zavi, Daru İhyai't-Türasi'l-Arabi, Beyrut t.y.
İbn Faris, Ebü'l-Hüseyin Ahmed b. Zekeriyya, Mücmelü'l-Lüga, thk. Züheyr Abdulmuhsin Sultan, Müessesetü'r-Risale, Beyrut1986.
İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî, Lisanü'l-Mizân, haz. Abdulfettah Ebu Gudde, Mektebetü’l-Matbuâti’l-İslâmiyye, Beyrut 2002.
İbn Hallikan, Ebü'l-Abbas Şemseddin Ahmed b. Muhammed b. Ebi Bekr, Vefeyâtü'l-A'yân, thk Dr. İhsan Abbas, Daru Sadr, Beyrut 1968.
İbn Kayyım, Ebu Abdillah Muhammed b. Ebi Bekr b. Eyyüb el-Cevziyye, Medâricü's-Sâlikîn, Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut t.y.
İbn Kesir, Ebü'l-Fida İmamüddin İsmail b. Ömer, el-Bidaye ve'n-Nihaye, thk. Ali Şiri, Darü İhyai't-Türasi'l-Arabi, y.y. 1988.
İbn Manzur, Ebü'l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisanü'l-Arab, Daru Sadr, Beyrut ty.
el-İsfehâni, Ebü'l-Kasım Hüseyin b. Muhammed er-Ragıb, el-Müfredât fi Garibi'l- Kur'ân, thk. Muhammed Seyyid Geylani, Darü'l-Ma'rife, Beyrut t.y.
el-Kâşânî, Abdürrezzâk, Mu'cemü Istılâhâti's-Sûfîyye, thk. Abdülal Şahin, Kahire 1992.
el-Kuşeyri, Abdülkerim b. Hevazin b. Abdülmelik, Letâifü'l-İşârât, thk. İbrahim Besyuni, el-Heyetü'l-Mısrıyyetü'l-Âmme li'l-Kitab, Kahiret 1981.
Müslim, Ebu’l-Hüseyin b. el-Haccâc, Sahîh, haz. Muhammed Fuad Abdülbaki, Darü’l-Hadîs, Kahire 1991.
Münavi, Zeynüddin Muhammed Abdürrauf b. Taci'l-Arifîn b. Ali, el-Kevakübü'd- Dürriyye fi Teracimi's-Sadeti's-Sûfîyye, thk. Abdükhamid Salih Hamdan, el- Mektebetü'l-Ezheriyye li't-Türas, Kahire t.y.
en-Nebhani, Yusuf b. İsmail, Camiu Kerâmâti'l-Evliyâ, thk. İbrahim Atve İvaz, Mekezi Ehli Sünnet Berekât-ı Rıza, Gucarat (Hindistan) 2001.
Reşid Rıza, Muhammed, Tefsirü'l-Menar, Darü'l-Menar, Kahire 1947. es-Safedi, Selahaddin Halil b. Aybek, el-Vafi bi'l-Vefeyât, Daru İhyai't-Türasi'l- Arabi, Beyrut 2000.
Schimmel, Annemarie, Sayıların Esrarı, Çev. Mehmet Temelli, Verka Yay. İst. 1997.
es-Sübki, Tacuddin Abdülvehhab b. Takiyyüddin, Tabakâtü'ş-Şafiiyyeti'l-Kübrâ, thk. Mahmud Muhammed et-Tanahi, Hicr Li't-Tıbaa ve'n-Neşr 1413.
es-Suyuti, Celaleddin, Buğyetü'l-Vüât, thk. Muhammed Ebü'l-Fadl İbrahim, el- Mektebetü'l-Mısrıyye, Lübnan t.y.
eş-Şehristâni, Ebü'l-Feth Muhammed b. Abdülkerim, el-Milel ve'n-Nihal, thk. Ahmed Fehmi Muhammed, Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1992.
Taşköprüzâde, Ahmed b. Mustafa, Miftahü's-Saade ve Misbahü's-Siyade fi Mevzuatü'l-Ulum, Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1985.
et-Tayâlisî, Ebu Davud Süleyman b. Davud, Müsned, thk. Muhammed b. Abdülmuhsin et-Türkî, Daru Hecr, t.y.
Uludağ, Süleyman, “Gaybın Bilinmesinde Keşf ve İlhamın Rolü”, Kur'an ve Tefsir Araştırmaları-VI, İslâm Düşüncesinde Gayb Problemi II, Ed. Bedrettin Çetiner, Ensar Neş., İst. 2002.
_______, “Bâtın İlmi”, DİA, İst. 1992.
Yıldırım, Ahmet, Tasavvufun Temel Öğretilerinin Hadisteki Dayanakları, TDV Yay., Ank. 2000.
_______, “Tasavvuf Literatüründe Gaybî Rivâyetler”, Kur'an ve Tefsir Araştırmaları-VI, İslâm Düşüncesinde Gayb Problemi II, Ed. Bedrettin Çetiner, Ensar Neş., İst. 2002. ez-Zehebi, Şemseddin Muhammed b. Ahmed b. Osman, Siyeru A'lâmi'n-Nübela, Müessetü'r-Risale, Beyrut 1985.
_____, Tarihü'l-İslâm ve Vefeyâtü'l-Meşahîr ve'l-A'lâm, thk. Beşşar Avvad Maruf, Darü'l-Garbi'l-İslâmi, y.y. 2003.