Yıl 2015,
Cilt: 13 Sayı: 1, 191 - 212, 13.02.2015
Öz
A lot of methods have been used in the debate between theological sects. Among them is the accusation the opponent as being part of another religion. A narration on the accusation of Qadaria as Majûs of this Ummah is one example of these accusations. Giving the opponents some titles was a way of denouncing and rendering them notorious in public opinion. And the term “majûs” was very extensively used to this cause. This article deals with this narration and discussions around it in Kalam history, questioning its authenticity
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abdülhamid, İrfan, İslam’da İtikadî Mezhepler ve Akaid Esasları, (çev. M.Saim Yeprem), İstanbul, 1994.
- Alıcı, Mehmet, Kadîm İran’da Din: Monoteizm’den Düalizm’e Mecûsî Tanrı Anlayışı, İstanbul, 2012.
- Altıntaş, Ramazan, “Mevlânâ’da İrade Hürriyeti” Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, VIII/2, Sivas, 2004, s. 2-15.
- Ammara, Muhammed, Mu’tezile ve Müşkiletu’l-Hürriyyeti’l-İnsaniyye, Kahire, 1988.
- Arslan, Hulusi, “Mu’tezilî Düşüncede İlâhî Fiil-İnsânî Fiil Ayırımı ve Bu Ayırımın Temel Kriterleri”, Dini Araştırmalar, Mayıs-Ağustos, 2003, c.6, s.16, ss.55-73.
- Atay, Hüseyin, Kur’an’ın Reddettiği Dinler, Ankara, 1999.
- el-Azîmâbâdî, Ebu Tayyip Muhammed Şemsü’l-Hak, ‘Avni’l-Ma‘bud Şerhu Sünen-i Ebi Davud, Medine, 1969.
- el-Bağdadî, Ebû Mansûr Abdülkâhir b. Tahir b. Muhammed, el-Fark beyne’l- Fırak, Beyrut, 1995.
- el-Cüveynî, İmamu’l-Harameyn Abdülmelik b. Abdullah, el-İrşâd ilâ Kavâtı’i’l-Edilleti fî Usûli’l-İ’tikâd, Mısır, 1950.
- Ebû Dâvut, Süleyman b. el-Eşas es-Sicistânî, es-Sünen, İstanbul, 1992.
- Hayyât, Ebu’l-Hüseyin, Kitabu’l-İntisâr, Beyrut, 1988, s. 63-66; Kadı Abdulcabbar,
- Şerhu Usuli’l-Hamse, s.284-291; Taşçı, Kader ve İnsanın Sorumluluğu, s. 27.
- Emin, Ahmed, Fecru’l-İslam, Kahire, 1997.
- el-Eş’arî, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail, el-İbâne an Usûli’d-Diyâne, Beyrut, trs.
- ----------; el-Luma’ fi’r-Reddi alâ Ehli’z-Zeyği ve’l-Bida’, Kahire, 2010.
- ----------; Makâlâtu’l-İslâmiyyîn, Beyrut, 1995.
- Fığlalı, Ethem Ruhi, “Hâricîler”, DİA, İstanbul, 1997, c.XVI, s.169-174.
- Gündüz, Şinasi, “Mecûsîlik”, DİA, Ankara, 2003, c. XXVIII, s.279-284.
- Hayyât, Ebu’l-Hüseyin, Kitabu’l-İntisâr, Beyrut, 1988.
- İbn Cevzi, Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Kitabu’l- Mevdu’ât mine’l-Ehâdîsi’l-Merfuât, Riyad, 1997, c.1,s.451-453.
- İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed, Müsned, İstanbul, 1992.
- İbn Mâce, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî, es-Sünen, İstanbul, 1992.
- el-İsferâyînî, Ebu’l-Muzaffer, et-Tabsîr fi’d-Dîn, Beyrut, 1983.
- Kâdî Abdulcabbar, Ahmed b. Halil b. Abdullah el-Hemedânî el-Esedâbâdî, Fazlu’l-i’tizâl ve Tabakâtı’l-Mu’tezile, Tunus, 1974.
- ----------, el-Muğnî fî Ebvâbi’t- Tevhid ve’l-Adl VI/1, Kahire, 1962.
- ----------, Şerhu’l-Usûli’l-Hamse, Kahire, 2006.
- Kandemir, Yaşar, Mevzû Hadisler: Menşe’i, Tanıma Yolları, Tenkidi, Ankara, 1991.
- Karadaş, Cağfer, “Mezhep ve İsim, Mezhep-İsim Münasebeti ve Ehl-i Sünnet Topluluğuna Verilen İsimler”. Marife, yıl: 5, sayı: 3, Konya, 2006, s.7-24.
- Küçük, Abdurrahman, Tümer, Günay, Küçük, M. Alparslan, Dinler Tarihi, Ankara, 2011.
- Malik b. Enes, Ebû Abdullah el-Esbâhî, Muvatta, Beyrut, 1997.
- el-Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd, Kitabu’t- Tevhid, Beyrut, 2010.
- en-Nesefî, Ebu’l-Mu’în Meymûn b. Muhammed, Tabsıratu’l-Edille fî Usûli’d-Dîn, Ankara, 2004.
- en-Neşşâr, Ali Sami, Neş’etu’l-Fikri’l-Felsefî fi’l-İslam, Kahire, ty.
- Öz, Mustafa, Başlangıçtan Günümüze İslam Mezhepleri Tarihi, İstanbul, 2012.
- Özler, Mevlüt, İslam Düşüncesinde 73 Fırka Anlayışı, İstanbul, 2010.
- el-Pezdevî, Ebu’l-Yusr Muhammed b. Muhammed, Usûlü’d-Din, Kahire, 2003.
- Sarıkçıoğlu, Ekrem, Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi, Isparta, 2011.
- Söylemez, M. Mahfuz, “Hz. Peygamber Döneminde Mecûsîler”, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı Sempozyumu, 20-22 Nisan 2007, Ankara, s.383- 393.
- es-Suyûtî, Celaleddîn Abdurrahman, el-Leâlii’l-Masnûa fî’l-Ehâdîsi’l- Mevdûa, Beyrut, tsz.
- eş-Şehristânî, Ebu’l-Feth Muhammed b. Abdulkerim, el-Milel ve’n-Nihal, Beyrut, 1993.
- Taşçı, Özcan, İlk Kelam Risalelerine göre Kader ve İnsanın Sorumluluğu, İstanbul, 2009.
- et-Tirmîzî, Ebu İsa Muhammed b. İsa b. Sevre, es-Sünen, İstanbul, 1992.
- Topaloğlu, Bekir- Çelebi, İlyas, Kelam Terimleri Sözlüğü, İstanbul, 2010.
Yıl 2015,
Cilt: 13 Sayı: 1, 191 - 212, 13.02.2015
Öz
A lot of methods have been used in the debate between theological sects. Among them is the accusation the opponent as being part of another religion. A narration on the accusation of Qadaria as Majûs of this Ummah is one example of these accusations. Giving the opponents some titles was a way of denouncing and rendering them notorious in public opinion. And the term ?majûs? was very extensively used to this cause. This article deals with this narration and discussions around it in Kalam history, questioning its authenticity.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Abdülhamid, İrfan, İslam’da İtikadî Mezhepler ve Akaid Esasları, (çev. M.Saim Yeprem), İstanbul, 1994.
- Alıcı, Mehmet, Kadîm İran’da Din: Monoteizm’den Düalizm’e Mecûsî Tanrı Anlayışı, İstanbul, 2012.
- Altıntaş, Ramazan, “Mevlânâ’da İrade Hürriyeti” Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, VIII/2, Sivas, 2004, s. 2-15.
- Ammara, Muhammed, Mu’tezile ve Müşkiletu’l-Hürriyyeti’l-İnsaniyye, Kahire, 1988.
- Arslan, Hulusi, “Mu’tezilî Düşüncede İlâhî Fiil-İnsânî Fiil Ayırımı ve Bu Ayırımın Temel Kriterleri”, Dini Araştırmalar, Mayıs-Ağustos, 2003, c.6, s.16, ss.55-73.
- Atay, Hüseyin, Kur’an’ın Reddettiği Dinler, Ankara, 1999.
- el-Azîmâbâdî, Ebu Tayyip Muhammed Şemsü’l-Hak, ‘Avni’l-Ma‘bud Şerhu Sünen-i Ebi Davud, Medine, 1969.
- el-Bağdadî, Ebû Mansûr Abdülkâhir b. Tahir b. Muhammed, el-Fark beyne’l- Fırak, Beyrut, 1995.
- el-Cüveynî, İmamu’l-Harameyn Abdülmelik b. Abdullah, el-İrşâd ilâ Kavâtı’i’l-Edilleti fî Usûli’l-İ’tikâd, Mısır, 1950.
- Ebû Dâvut, Süleyman b. el-Eşas es-Sicistânî, es-Sünen, İstanbul, 1992.
- Hayyât, Ebu’l-Hüseyin, Kitabu’l-İntisâr, Beyrut, 1988, s. 63-66; Kadı Abdulcabbar,
- Şerhu Usuli’l-Hamse, s.284-291; Taşçı, Kader ve İnsanın Sorumluluğu, s. 27.
- Emin, Ahmed, Fecru’l-İslam, Kahire, 1997.
- el-Eş’arî, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail, el-İbâne an Usûli’d-Diyâne, Beyrut, trs.
- ----------; el-Luma’ fi’r-Reddi alâ Ehli’z-Zeyği ve’l-Bida’, Kahire, 2010.
- ----------; Makâlâtu’l-İslâmiyyîn, Beyrut, 1995.
- Fığlalı, Ethem Ruhi, “Hâricîler”, DİA, İstanbul, 1997, c.XVI, s.169-174.
- Gündüz, Şinasi, “Mecûsîlik”, DİA, Ankara, 2003, c. XXVIII, s.279-284.
- Hayyât, Ebu’l-Hüseyin, Kitabu’l-İntisâr, Beyrut, 1988.
- İbn Cevzi, Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Kitabu’l- Mevdu’ât mine’l-Ehâdîsi’l-Merfuât, Riyad, 1997, c.1,s.451-453.
- İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed, Müsned, İstanbul, 1992.
- İbn Mâce, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî, es-Sünen, İstanbul, 1992.
- el-İsferâyînî, Ebu’l-Muzaffer, et-Tabsîr fi’d-Dîn, Beyrut, 1983.
- Kâdî Abdulcabbar, Ahmed b. Halil b. Abdullah el-Hemedânî el-Esedâbâdî, Fazlu’l-i’tizâl ve Tabakâtı’l-Mu’tezile, Tunus, 1974.
- ----------, el-Muğnî fî Ebvâbi’t- Tevhid ve’l-Adl VI/1, Kahire, 1962.
- ----------, Şerhu’l-Usûli’l-Hamse, Kahire, 2006.
- Kandemir, Yaşar, Mevzû Hadisler: Menşe’i, Tanıma Yolları, Tenkidi, Ankara, 1991.
- Karadaş, Cağfer, “Mezhep ve İsim, Mezhep-İsim Münasebeti ve Ehl-i Sünnet Topluluğuna Verilen İsimler”. Marife, yıl: 5, sayı: 3, Konya, 2006, s.7-24.
- Küçük, Abdurrahman, Tümer, Günay, Küçük, M. Alparslan, Dinler Tarihi, Ankara, 2011.
- Malik b. Enes, Ebû Abdullah el-Esbâhî, Muvatta, Beyrut, 1997.
- el-Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd, Kitabu’t- Tevhid, Beyrut, 2010.
- en-Nesefî, Ebu’l-Mu’în Meymûn b. Muhammed, Tabsıratu’l-Edille fî Usûli’d-Dîn, Ankara, 2004.
- en-Neşşâr, Ali Sami, Neş’etu’l-Fikri’l-Felsefî fi’l-İslam, Kahire, ty.
- Öz, Mustafa, Başlangıçtan Günümüze İslam Mezhepleri Tarihi, İstanbul, 2012.
- Özler, Mevlüt, İslam Düşüncesinde 73 Fırka Anlayışı, İstanbul, 2010.
- el-Pezdevî, Ebu’l-Yusr Muhammed b. Muhammed, Usûlü’d-Din, Kahire, 2003.
- Sarıkçıoğlu, Ekrem, Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi, Isparta, 2011.
- Söylemez, M. Mahfuz, “Hz. Peygamber Döneminde Mecûsîler”, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı Sempozyumu, 20-22 Nisan 2007, Ankara, s.383- 393.
- es-Suyûtî, Celaleddîn Abdurrahman, el-Leâlii’l-Masnûa fî’l-Ehâdîsi’l- Mevdûa, Beyrut, tsz.
- eş-Şehristânî, Ebu’l-Feth Muhammed b. Abdulkerim, el-Milel ve’n-Nihal, Beyrut, 1993.
- Taşçı, Özcan, İlk Kelam Risalelerine göre Kader ve İnsanın Sorumluluğu, İstanbul, 2009.
- et-Tirmîzî, Ebu İsa Muhammed b. İsa b. Sevre, es-Sünen, İstanbul, 1992.
- Topaloğlu, Bekir- Çelebi, İlyas, Kelam Terimleri Sözlüğü, İstanbul, 2010.
Toplam 43 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Şubat 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 13 Sayı: 1 |
Cited By
Ebû Cafer Es-Simnânî’nin Mu‘Tezile Eleştirisi
Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi
https://doi.org/10.33415/daad.1389067
KÂDÎ ABDÜLCEBBÂR’IN MECÛSÎ TEOLOJİ TENKİDİ
Kilis 7 December University Journal of Theology
Yakup HAFIZOĞLU
https://doi.org/10.46353/k7auifd.795226
ISSN: 1309-2030 KADER Kelam Araştırmaları Dergisi