TURİZM VE BATIL İNANÇLAR

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 113 - 151, 30.06.2023

Oğuz Çam , Cengiz Çelik

https://doi.org/10.51469/kafdagi.1191072

Cited By: 2

Öz

Batıl inançlar, geçmişten günümüze varlığını devam ettiren, insanların gündelik yaşantılarını önemli derecede etkileyebilen bir konudur. Dünya üzerinde pek çok insan batıl inançlara inanmaktadır. İnsanlar tarafından batıl inançlara ilgi duyulmasının temelinin altında çeşitli durum ve olaylara yönelik yoğun istek ve beklenti duygularının bulunduğu düşünülmektedir. Çeşitli unsurlara bağlı olarak insanların batıl inançları farklılık gösterebilmektedir. Batıl inançlar, dünya üzerindeki birtakım insanların fikir ve davranışları üzerinde oldukça fazla etkilidir. Karmaşık bir yapıya sahip oluşuyla dikkatleri üzerine çeken bir disiplin konumunda yer alan turizm disiplininin merkez noktasında insanlar vardır. Küresel çapta büyük önem arz eden sektörlerden biri olan turizm sektöründe insanların turistik hareketliliği ön plandadır. Batıl inançlar, insanların turistik hareketlerini olumlu ve/veya olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Bu çalışma çerçevesinde turizm ve batıl inançların birbiriyle olan ilişkisini aydınlatmak hedeflenmektedir. Çalışma, ulusal ve küresel ölçekte kayda değer olarak görülen batıl inançların turizm hareketlerini nasıl etkilediğini saptamak yönünden önemlidir. Çalışma, geleneksel derleme türündedir. Çalışma genelinde, turizm ve batıl inanç konularına ilişkin derinlemesine bir biçimde çeşitli değerlendirmelerde bulunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Batıl İnanç, İnanç, Toplum, İnsan

Kaynakça

• Akbıyuk, T. (2021). Turizm Potansiyeli Açısından Türkiye’deki Gastronomi Müzelerinin Analizi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Alaeddinoğlu, F. (2007). Van Halkının Turisti ve Turizmi Algılama Şekli. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Coğrafi Bilimler Dergisi, 5(1), 1-15.
• Aracı, Ü. E. ve Koçak, N. (2014). Dezavantajlı Bireylerin Turizmde İstihdamı: İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Algı, Görüş ve Deneyimlerinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (2) , 191-205.
• Ardahan, F. (2016). Her Yönüyle Rekreasyon. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Arslan, M. (2011). Paranormalizm ve Din, Paranormal İnancın Sosyolojisi. İstanbul: İstanbul Matbaacılık.
• Avcıkurt, C. (2007). Turizm Sosyolojisi; Turist Yerel Halk Etkileşimi. Ankara: Detay Yayınları.
• Aydın, F. (2019). Uygur Halk Anlarında Sayı Simgeciliği. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 44, 209-227.
• Aydın, O. (2012). Türkiye'de Alternatif Bir Turizm; Sağlık Turizmi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2), 91-96.
• Bianchi, R. V. (2003). Place and Power in Tourism Development: Tracing the Complex Articulations of Community and Locality. PASOS Revista de Turismo y Patrimonio Cultural, 1(1), 13-32.
• Cam, V. (2018). Turizm Eğitimi Alan Meslek Lisesi Öğrencilerinin Turizm Eğitimini ve Turizm Sektörünü Değerlendirmeleri: Antalya İli Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Cankül, D., Erbaş, A. ve Temizkan, R. (2017). Turizm Sektöründe Nitelikli İşgücüne Doğru: Turizm Diplomalıların Sektöre Kazandırılması. Social Sciences Studies Journal, 3(8), 1815-1833.
• Canoğlu, M. ve Yaşa Özelturkay, E. (2018). Popüler Kültür, Batıl İnançlar ve Fal Baktırmak: Fal Odaklı Kafelere Giden Müşteri Profilinin Belirlenmesi Üzerine Keşifsel Bir Çalışma. II. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi, 4-5 Mayıs 2018, Adana, 1-20.
• Çam, O. ve Avcı, M. (2021). Schwartz Değerler Sistemi Kapsamında Turist Davranışlarının Değerlendirilmesi: İstanbul Örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3), 2037-2059. DOI: 10.33206/mjss.839016.
• Çam, O. ve Çelik, C. (2021). İnanç Turizmi Etkinlikleri Kapsamında Bir Değerlendirme: Cadılar Bayramı. Tourism and Recreation, 3(2), 118-131. DOI: 10.53601/tourismandrecreation.973921.
• Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2020a). Kastamonu İli Turizm Potansiyeli ve İnanç Turizminin Şehirdeki Yeri ve Önemi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 76-90. DOI: 10.37847/tdtad.740123.
• Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2020b). İnanç Turizmi Merkezi Olarak Mevlana Müzesi ile Şeyh Şaban-ı Veli Külliyesi’nin Değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 342-357. DOI: 10.37847/ tdtad.739933.
• Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2020c). İstanbul’da Gerçekleştirilen Terör Saldırılarının İncelenerek Bu Destinasyonun İmajının Turistlerin Zihinlerinde Oluşturdukları Algıların Değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 271-283. DOI: 10.37847/tdtad.827370.
• Çeken, H., Ateşoğlu, L., Dalgın, T. ve Karadağ, L. (2008). Turizm Talebine Bağlı Olarak Uluslar Arası Turizm Hareketlerindeki Gelişmeler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 71-85.
• Çetin, T. (2010). Cumalıkızık Köyünde Kültürel Miras ve Turizm Algısı. Milli Folklor Dergisi, 11(87), 181-190.
• Çılgınoğlu, H. ve Çam, O. (2021). Turizm Potansiyelinin Geliştirilmesinde Yerel Yönetimlerin Rolü ve Etkisi: Kastamonu Örneği. O. K. Yılmaz (Ed.) içinde, Belediyelerin Genişleyen Ekosistemleri Üzerine Disiplinlerarası Çalışmalar (s. 47-76). Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• Demir, M. (2017). Genel Turizm Kavramlar ve Farklı Boyutları ile Değerlendirme. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Develi, H. (2019). Modern Toplumda Batıl İnançlar ve New Age Akımı. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Dinçer, M. Z. (1993). Turizm Ekonomisi ve Türkiye Ekonomisinde Turizm. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Doğanay, H. (1989). Turistik Önem Bakımından Erzurum’un Tarihi Eserleri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü (Coğrafya Makaleleri) Yayınları.
• Doğanay, H. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Duman, Z. ve Kimya, K. (2019). Kutsalın Toplumsal Tezahürü: Türbe Ziyaretleri Üzerine Bir Alan Araştırması. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 5(15), 131-148.
• Durbilmez, B. (2010). Romanya Sözlü Türk Edebiyatı Ürünlerinde Mitolojik Sayılar. Folklor / Edebiyat, 64, 245-257.
• Durbilmez, B. (2017). Türk Dünyası Kültürü-1. İstanbul: Ötüken Neşriyat. Durbilmez, B. (2018). Gelenekli Türk Anlatıları-1 (2. Baskı). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Durbilmez, B. (2019). Türk Kültür Coğrafyası, Halk Bilimi ve Edebiyat Araştırmaları. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Ekmen, U. B. (2021). Türkiye’de Turizm Gelirlerini Etkileyen Risk Faktörleri. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Er, Z. (2019). Batıl Kabul Edilen İnanışlar ve Pratiklerin Dinler Tarihi Açısından Analizi. (Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Göçer, A. (2012). Dil-Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine. Türk Dili, 729(1), 50-57.
• Gursoy, D., Jurowski, C. ve Uysal, M. (2002). Resident Attitudes: A Structural Modeling Approach. Annals of Tourism Research, 29(1), 79-105.
• Gülüş, İ. (2016). Batıl İnançların İletişimsel İşlevi ve Medyadaki Yansımaları: Kuramsal Yaklaşım ve Alan Araştırmaları Işığında Batıl İnanç ve İletişim Karakteristiği Üzerine Bir İnceleme. Atatürk İletişim Dergisi, (10), 111-136.
• Hall, C. M. (2001). Trends in Ocean and Coastal Tourism: The End of the Last Frontier? Ocean and Coastal Management, 44(9–10), 601–618. https://doi.org/10.1016/S0964 -5691(01)00071-0.
• Hançerlioğlu, O. (1975). İnanç Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hazar, A. (2014). Rekreasyon ve Animasyon. (Genişletilmiş 4. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kara, H. (2017). Teorik Düşünceler Temelinde Bir Rasyonalite Yoksunluğu Olarak Batıl İnançların Yöneticiler Üzerindeki Belirginliğinin Tanıtılması: Bir Araştırma Denemesi. The Journal of Academic Social Science Studies, (56), 417-436. DOI: 10.9761/JASSS6969.
• Karacoşkun, M. D. (2004) Dini İnanç-Dini Davranış İlişkisine Sosyo Psikolojik Yaklaşımlar. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, IV(2), 23-35.
• Keleş, H. (2021). Turizmin Yerel Halkın Yaşam Kalitesi, Memnuniyeti ve Turizme Desteği Üzerindeki Etkileri: Manavgat Örneği. (Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kımter, N. ve Taş, N. (2019). Üniversiteli Öğrencilerin Batıl İnanç Düzeyleri ile Mutluluk Düzeyleri ve Dini Yönelimleri Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme. Kesit Akademi Dergisi, (21), 178-220.
• Kozak, N. (2014). Turizm Pazarlaması. (5. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kozak, N., Akoğlan, M. ve Kozak, M. (1997). Genel Turizm İlkeler ve Kavramlar. (3. Baskı). Ankara.
• Köse, A. ve Ayten, A. (2009). Bâtıl İnanç ve Davranışlar Üzerine Psiko-Sosyolojik Bir Analiz. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, IX(3), 45-70.
• Krech, D. ve Crutchfield, R. (1980). Sosyol Psikoloji: Teori ve Problemler. (Çev: E. Güngör) İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Kuşat, N.(2011). Küreselleşme Dünyada Turizm Sektörü. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 3(5), 114-138.
• Leonard, J. L. ve Carson, L. J. (1997). An Indroduction to Tourism. Oxford: Butterwort-Heinemann.
• Liu A. ve Wall G. (2006). Planning Tourism Employment: A Developing Country Perspective. Tourism Management, 27, 159-170.
• McKercher, B. ve Du Cros, H. (2002). Cultural Tourism The Partnership Between Tourism and Cultural Heritage Management. New York: The Haworth Hospitality Press.
• Olalı, H. (1981). Turizm. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Olalı, H. ve Timur, A. (1988). Turizm Ekonomisi, İzmir: Ofis Ticaret Matbaa.
• Örnek, S. V. (1966). Sivas ve Çevresinde Hayatın Çeşitli Safhalarıyla İlgili Bâtıl İnançların ve Büyüsel İşlemlerin Etnolojik Tetkiki. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Özdemir, M. (1992). Turizmin Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Yapısına Etkileri. Ankara.
• Özgör, C. O. (2020). Batıl İnançların Korku Sinemasındaki Yansımaları. SineFilozofi, 5(9), 504-520.
• Özkan, N. (2019). Turizm Tanıtım ve Pazarlama Faaliyetlerine Yönelik Paydaş Analizi: Düzce-Konuralp’te Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sakarya.
• Saenko, I. V. (2005). The Superstitions of Today’s College Students. Russian Education and Society, 47(12).
• Schippers, M. C. ve Van Lange, P. A. (2006). The Psychological Benefits of Superstitious Rituals in Top Sport: A Study Among Top Sportspersons. Journal of Applied Social Psychology, 36(10), 2532-2553.
• Sezgin, M. (1995). Genel Turizm (Turistik Kavramlar-Ekonomi-Pazarlama-Turizm Mevzuat). Ankara.
• Sezgin, O. M. (2001). Genel Turizm ve Turizm Mevzuatı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Soykan, F. (1999). Doğal Çevre ve Kırsal Kültürle Bütünleşen Bir Turizm Türü: Kırsal Turizm. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 10(1), 67-75.
• Sözleşen, İ. (2021). Kapadokya’da Turizm ve Kültür İlişkisi Bağlamında Halk Dansları: Nevşehir Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Şahin, H. İ. (2009). Dalyan ve Köyceğiz Çevresinde Gelenek, Turizm ve Folklorizm. Milli Folklor, 21(82), 50-58.
• Şit, M. (2016). Türkiye’de Turizm Sektörünün İstihdama Katkısı. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(1), 101-117.
• Tok, C. (2005). Kültür Turizmi. Standard Ekonomik ve Teknik Dergisi, 44(6), 42-43.
• Tosun, C. ve Jenkins, C. L. (1996). Regional Planning Approaches to Tourism Development: The Case of Turkey. Tourism Management, 17(7), 519-531.
• Tutar, F., Alpaslan, C., Tutar, E. ve Erkan, Ç. (2014). Turizm Sektörünün İstihdam Üzerine Etkileri. Global Journal of Economics and Business Studies, 2(4), 14-27.
• Türkoğlu, B. (2009). Batıl İnançlar, Adetler ve İnanışlar. İstanbul: Astral.
• Uslu, A. ve T. Kiper. (2006). Turizmin Kültürel Miras Üzerine Etkileri: Beypazarı/Ankara Örneğinde Yerel Halkın Farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(3), 305-314.
• Wongthong, P. ve Harvey, N. (2014). Integrated Coastal Management and Sustainable Tourism: A Case Study of the Reef-Based SCUBA Dive Industry from Thailand. Ocean Coast Management, 95, 138–146.
• Yağcı, Ö. (2003). Turizm Ekonomisi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yıldız, Z. (2011). Turizmin Sektörünün Gelişimi ve İstihdam Üzerindeki Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5), 54-71.
• Yılmaz, M. A. (2008). Kazaklarda Batıl İnanışlar. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 417-430.
• https://dergi.diyanet.gov.tr/makaledetay.php?ID=6271, Erişim Adresi: 21.02.2022.
• https://www.e-psikiyatri.com/batil-inanclar-nasil-etkiliyor, Erişim Adresi: 21.02.2022.
• http://eminezinnurkilic.com/index.php/2019/02/11/beyin-kisa-devre-yaparsa/, Erişim Adresi: 21.02.2022.
• https://www.msn.com/tr-tr/yasam/yeni/bat%C4%B1l-inan%C3%A7lar-ve-lanetler/ss-BBifT9I#image=20, Erişim Adresi: 21.02.2022.
• https://www.msn.com/tr-tr/yasam/yeni/bat%C4%B1l-inan%C3%A7lar-ve-lanetler/ss-BBifT9I#image=24, Erişim Adresi: 21.02.2022.
• https://sonpeygamber.info/hurafeler-karsisinda-hz-muhammed-sav, Erişim Adresi: 21.02.2022.
• https://maksatbilgi.com/batil-inanclar-nedir-nasil-ortaya-cikmistir/, Erişim Adresi: 21.02.2022.
• https://www.neoldu.com/batil-inanclar-ve-cikis-noktalari-429h.htm, Erişim Adresi: 21.02.2022.
• https://www.posta.com.tr/13-cuma-ugursuz-mu-haber-fotograf-311249-6, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.posta.com.tr/13-cuma-ugursuz-mu-haber-fotograf-311249-8, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.posta.com.tr/gecmisin-aynasi-batil-inanclar-173693, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://rayhaber.com/2021/11/batil-inanc-takinti-hastaligi-isareti-olabilir/batil-inanc-takinti-hastaligi-isareti-olabilir/, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.sabah.com.tr/galeri/dunya/anadoluda-en-yaygin-batil-inanclar/55, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://paranormalturkiye.wordpress.com/batil-inanclar/, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://dergi.diyanet.gov.tr/makaledetay.php?ID=12747, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://obilir.com/batil-inanclar-ve-turklerin-yasantilarinda-yer-etmis-batil-inanclar/, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Bat%C4%B1l_inan%C3%A7, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.haberler.com/batil-inanclar-batil-inanc-ne-demek-islam-da-13821873-haberi/, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://gaiadergi.com/kara-kediden-futbol-maci-totemlerine-sizofreniden-bilime-batil-davranis-derken/, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.nkfu.com/turkiyedeki-batil-inanclar-bolge-bolge-il-il-hurafeler-bos-inanislar/, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://marmaralife.com/2017/06/15/yalniz-mekanlar/, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=1, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=2, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=3, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=4, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=5, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=7, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=8, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=9, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=10, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=11, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=12, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=13, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=14, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.cnnturk.com/seyahat/dilek-dileyebileceginiz-siradisi-mekanlar?page=15, Erişim Adresi: 22.02.2022.
• https://www.turizmgunlugu.net/dunya-yasaminda-batil-inanis-mekanlari, Erişim Adresi: 22.02.2022.