Sınıf öğretmenlerinin Türkçe dersi etkinliklerine yönelik algıları

Year 2021, , 304 - 319, 31.08.2021

Cengiz Kesik , Fatih Mehmet Ciğerci

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.952352

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, sınıf öğretmenlerinin Türkçe dersi etkinliklerine yönelik algılarını belirleyip, bu algıları farklı değişkenler açısından incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama yöntemine göre desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini, kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemine göre ■(-@+) 0.10 örnekleme hatası ile Şanlıurfa ilinde görev yapmakta olan 117 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak demografik bilgi testi ve “Türkçe Dersi Etkinliklerine Yönelik Algı Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise betimsel istatistikler, bağımsız gruplar için t-testi ve ilişkisiz örneklemler için Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda sınıf öğretmenlerinin Türkçe dersi etkinliklerine yönelik algılarının yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Sınıf öğretmenlerinin Türkçe dersi etkinliklerine yönelik algıları farklı değişkenler açısından incelendiğinde ise mesleki kıdemleri, yaşları, eğitim düzeyleri ve okuttukları sınıf düzeyleri Türkçe dersindeki etkinliklere yönelik algıları üstünde etkili olurken; devlet ilkokulu veya özel ilkokulda çalışmaları, mezun oldukları lisans programı ve mesleki gelişim faaliyetlerine katılma durumları Türkçe dersindeki etkinliklere yönelik algıları üstünde etkili olmamıştır. Elde edilen bu sonuçlara dayalı olarak etkinlik bağlamında sınıf öğretmenlerine yönelik düzenlenecek mesleki gelişim faaliyetlerinin iyi planlanması, ileri yaş ve kıdeme sahip sınıf öğretmenlerinin derslerinde etkinlikler yapmaları yönünde teşvik edilmesi, sınıf öğretmenlerinin akademik kariyer yapmaları yönünde fırsatlar sağlanması ve ilkokul 1.sınıf ile 2.sınıf düzeyinde Türkçe derslerinde daha fazla etkinlik yapılması önerilmektedir.

Keywords

Türkçe dersi, etkinlik, sınıf öğretmeni

Primary school teachers' perceptions of Turkish lesson activities

Abstract

The main purpose of this study is to determine the primary school teachers' perceptions of Turkish lesson activities and to examine these perceptions in terms of different variables. For this purpose, the research was designed according to the survey method, one of the quantitative research methods. The sample of the study consists of 117 primary school teachers working in Şanlıurfa province with sampling errors of + ̅ 0.10 according to the convenience sampling method. Demographic knowledge test and "Perception Scale for Turkish Lesson Activities" were used as data collection tools in the study. Descriptive statistics, t-test for independent groups and One-Way Analysis of Variance for independent samples were used in data analysis. As a result of the analysis, it was seen that the perceptions of the teachers towards Turkish lesson activities were at a high level. As a result of the data analysis, it was found out that the teachers’ professional seniority, age, education level and the grade levels they teach are effective on their perceptions of the activities in Turkish lesson and that the school type (public or private), the department they graduated from and their participation in professional development activities did not have an effect on their perceptions of activities in Turkish lessons. Based on these results, planning the professional development activities to be organized for classroom teachers in the context of the activity, encouraging classroom teachers with advanced age and seniority to do activities in their classes, providing opportunities for classroom teachers to make an academic career and primary school 1st and 2nd grade levels More activities are recommended in Turkish lessons.

Keywords

Turkish lesson, activity, classroom teacher

References

• Arslan, F. (2010). Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin konuşma eğitimi ve konuşma etkinlikleri hak-kındaki görüşleri (Kırıkkale ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Aykaç, N. (2007). İlköğretim programında yer alan etkinliklerin öğretmen görüşleri doğrultusun-da değerlendirilmesi (Sinop ili örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2).
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Christensen, L. B., Burke Johnson, R. ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz (A. Aypay, çev.ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Coşkun, B. (2008). İlköğretim 5. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarının ve ders kitapla-rının çeşitli açılardan incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Çam Aktaş, B. (2010), İlköğretim 1-5. Sınıflar Türkçe Öğrenci Çalışma Kitaplarındaki Görsel Okuma Etkinliklerinin İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergi-si, 29 (2), 105-121.
• Demirel, Ö. (2004). Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem
• Demirel İşbulan, Z. (2010). 7. sınıf Türkçe çalışma kitaplarındaki deyimlerin öğretiminde kulla-nılan etkinliklerin etkililiği (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Doğan, Y. (2008). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerisini gelistirmede etkinlik temelli çalışmaların etkililiği. Journal of Turkish Educational Sciences, 6(2).
• Doğan, Y. (2009). Konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik etkinlik önerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7(1), 185-204.
• Doğan, F. (2011). 2005 Programındaki 8. sınıfa yönelik yazma eğitimi etkinliklerinin değerlen-dirilmesi (Afyonkarahisar örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Doğan, F. (2016). Türkçe dersi ortaokul öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerin söz varlığı üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
• Doğu, Y. (2010). İlköğretim altıncı sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitabındaki etkinliklerin uygulanabilirliğinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Aksaray ör-neği) (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Ertürk, K. (2011). İlköğretim 2. sınıf Türkçe öğrenci çalışma kitabındaki etkinliklerin kazanımla-rı gerçekleştirme düzeyi (Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-sü, Elazığ.
• Göçer, A. ve Tabak, G. (2012), İlköğretim 5. sınıf Türkçe öğrenci çalışma kitaplarının görsel okuma etkinlikleri bağlamında incelenmesi. İlköğretim Online, 11(3), 790-799.
• Gül, D. (2009), İlköğretim 6.sınıf Türkçe ders kitaplarındaki kelime öğretiminde kullanılan etkin-liklerin etkinliğine yönelik bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Gündoğdu, A.E. (2012), İlköğretim altıncı sınıf Türkçe dersi sözcük öğretimi etkinliklerinin çe-şitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Der-gisi,1(1), 201-217.
• Güneş, F. (2017). Türkçe öğretiminde etkinlik yaklaşımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 48-64.
• Güneş, F. (2012). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Kaya. E. (2015). Ortaokul (5-8) Türkçe dersi dinleme eğitimi etkinliklerinin öğretmen, öğrenci ve veli görüşleri açısından incelenmesi: durum çalışması (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Lüle Mert, E. (2009). Anadili eğitimi ve öğretimi sürecinde sözvarlığı belirleme çalışmalarının önemi ve “deyim” kazandırmaya yönelik etkinlik önerileri. Adıyaman Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2).
• MEB, (2019). Türkçe öğretim programı. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/20195716392253-02-T%C3%BCrk%C3%A7e%20%C3%96%C4%9Fretim%20Program%C4%B1%202019.pdf adresinden alınmıştır.
• MEB, (2006). Türkçe öğretim programı. https://alonot.com/wp-content/uploads/2018/12/2006-T%C3%BCrk%C3%A7e-%C3%96%C4%9Fretim-Program%C4%B1.pdf adresinden alınmıştır.
• Odabaşı, N. (2007). Öğretmenlerin görüşlerine göre 4. sınıf Türkçe öğrenci çalışma kitabı etkin-liklerinin kazanımları gerçekleştirme düzeyi (Nevşehir ili örneği) (Yüksek Lisan Tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Öcal, H.A. (2012). Etkinlik temelli öğretimin uygulanmasına ilişkin öğretmen görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Özbay, M. (2006). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri 1. Ankara: Öncü Kitap.
• Özçakmak, H. (2011). İlköğretim 6-8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki yazma becerisi ile ilgili etkinliklerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Özmantar, M. F., Bozkurt, A., Demir, S., Bingölbali, E., ve Açıl, E. (2010). Sınıf öğretmenlerinin etkinlik kavramına ilişkin algıları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 379-398.
• Savaş, Ö. (2014). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki dinleme etkinliklerinin güncelleştirilmiş Bloom Sınıflaması'na göre üst düzey bilişsel beceriler açısından değerlendirilmesi (Yük-sek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Şahan, N. ve Çerçi, A. (2018). Türkçe dersi etkinliklerine yönelik algı ölçeği geliştirilmesi: Ge-çerlilik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(1), 411-430.
• Şahan, N. (2017). Türkçe öğretmenlerinin Türkçe dersi etkinliklerine yönelik algıları (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Şimşek, Ş. (2015). Yazılı anlatım etkinlikleriyle ilgili öğretmen-öğrenci algılarının karşılaştırıl-ması (Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Üner, Ş. (2010). İlköğretim 7.sınıf Türkçe öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerin öğrenci seviyesine uygunluğunun ve uygulanabilirliğinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Aksaray örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yaylı, D. ve Solak, M. (2014). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında ve öğretmen kılavuz kitaplarında yer alan yazma etkinliklerine dair öğretmen görüşleri. Electronic Turkish Studies, 9(6).
• Yılmaz, İ. (2007). Türkçe öğretiminde dinleme becerisini geliştirmeye yönelik önerilen etkinlik-lerin değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde