Çevrimiçi bir derste Web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin öğrencilerin yansıtıcı ve eleştirel düşünme ile problem çözme becerilerine etkisi

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 137 - 156, 31.08.2021

Cengiz Gündüzalp

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.936736

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı çevrimiçi derslerde web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin öğrencilerin yansıtıcı ve eleştirel düşünme ile problem çözme becerilerine olan etkilerini belirlemektir. Çalışma karma araştırma yönetimi ile yürütülmüştür. Bu bakımdan ön test son test deney kontrol gruplu desen ve içerik analizi yöntemi birlikte kullanılmıştır. Çalışmanın araştırma grubu bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde Bilişim Teknolojileri dersini alan toplam 42 Türkçe öğretmenliği bölümü öğrencisidir. Araştırma grubu kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi ile belirlenmiştir. Çalışmanın nicel verileri “Yansıtıcı Düşünme Düzeyini Belirleme Ölçeği”, “Marmara Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği” ve “Problem Çözme Envanteri” ile, nitel verileri ise “Görüşme Formu” ile toplanmıştır. Çalışmanın nicel verileri bağımlı ve bağımsız grup t-testi ile nitel verileri ise içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular deney grubunun yansıtıcı ve eleştirel düşünme becerileri bakımından kendi içinde ve kontrol grubuna göre başarılı olduğunu, problem çözme becerileri bakımından ise kontrol grubuna göre başarılı olduğunu göstermiştir. Öğrenci görüşlerine ilişkin bulgular ise çevrimiçi derslerde web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin öğrencilerin yansıtıcı ve eleştirel düşünme ile problem çözmeye yönelik becerileri üzerinde etkili olduğuna ilişkin görüşlerin önemli bir çoğunlukta olduğunu göstermiştir. Buna ek olarak çevrimiçi derslerde web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin dersin amaçlarına uygun ve kullanımının gerekli olduğu yönündeki görüşlerinde oldukça fazla olduğu görülmüştür. Sonuç olarak çevrimiçi derslerde web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin öğrencilerin yansıtıcı ve eleştirel düşünme ile problem çözme becerilerine önemli etkileri olduğu söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Çevrimiçi ders, Web 2.0, Yansıtıcı düşünme, Eleştirel düşünme

The effect of activities based on Web 2.0 tols on students' reflective and critical thinking and problem solving skills in an online lesson

Öz

Bu çalışmanın amacı çevrimiçi derslerde web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin öğrencilerin yansıtıcı ve eleştirel düşünme ile problem çözme becerilerine olan etkilerini belirlemektir. Çalışma karma araştırma yönetimi ile yürütülmüştür. Çalışmanın araştırma grubu bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde Bilişim Teknolojileri dersini alan toplam 42 Türkçe Öğretmenliği bölümü öğrencisidir. Araştırma grubu kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi ile belirlenmiştir. Çalışmanın nicel verileri “Yansıtıcı Düşünme Düzeyini Belirleme Ölçeği”, “Marmara Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği” ve “Problem Çözme Envanteri” ile nitel verileri ise “Görüşme Formu” ile toplanmıştır. Çalışmanın nicel verileri bağımlı ve bağımsız grup t-testi ile nitel verileri ise içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular deney grubunun yansıtıcı ve eleştirel düşünme becerileri bakımından kendi içinde ve kontrol grubuna göre başarılı olduğunu, problem çözme becerileri bakımından ise kontrol grubuna göre başarılı olduğunu göstermiştir. Öğrenci görüşlerine ilişkin bulgular ise çevrimiçi derslerde web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin öğrencilerin yansıtıcı ve eleştirel düşünme ile problem çözmeye yönelik becerileri üzerinde etkili olduğuna ilişkin görüşlerin önemli bir çoğunlukta olduğu göstermiştir. Buna ek olarak çevrimiçi derslerde web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin dersin amaçlarına uygun ve kullanımının gerekli olduğu yönündeki görüşlerinde oldukça fazla olduğu görülmüştür. Sonuç olarak çevrimiçi derslerde web 2.0 araçlarına dayalı etkinliklerin öğrencilerin yansıtıcı ve eleştirel düşünme ile problem çözme becerilerine önemli etkileri olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Çevrimiçi ders, Web 2.0, Yansıtıcı düşünme, Eleştirel düşünme, Problem çözme

Kaynakça

• Adcock, L. ve Bolick, C. (2011). Web 2.0 tools and the evolving pedagogy of teacher education. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 11(2), 223-236.
• Ajjan, H. ve Hartshorne, R. (2008). Investigating faculty decisions to adopt web 2.0 technologies: Theory and empirical tests. The Internet and Higher Education, 11(2), 71-80.
• Akkoyunlu, B., Telli, E., Çetin, N. M. ve Dağhan, G. (2016). Öğretmen eğitiminde yansıtıcı günlüklere ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry (TOJQI), 7(4), 312-330.
• Akmeşe, Ö. F., Erbay, H., Emiroğlu, B. G. ve Kör, H. (2017). Uzaktan eğitimde ders içeriği oluşturma platformu. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 1521- 1546. doi: 10.17218/hititsosbil.337087
• Aldır Z. (2014). Web 2.0 araçlarının öğretimde kullanılmasına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Alt, D. ve Raichel, N. (2020). Higher education students’ perceptions of and attitudes towards peer assessment in multicultural classrooms. The Asia-Pacific Education Researcher, 29(6), 567-580.
• Altıok, S., Yükseltürk, E. ve Üçgül, M. (2017). Web 2.0 eğitimine yönelik gerçekleştirilen bilimsel bir etkinliğin değerlendirilmesi: Katılımcı görüşleri. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 6(1), 1-8.
• Altun, A. (2008, Mayıs). Yapılandırmacı öğretim sürecinde viki kullanımı. International Educational Technology Conference (IETC). Eskişehir, Anadolu Üniversitesi.
• Aytan, T. ve Başal, A. (2015). Türkçe öğretmen adaylarinin web 2. 0 araçlarina yönelik algılarının incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 10(7), 149-166.
• Bao, W. (2020). COVID-19 and online teaching in higher education: A case study of Peking University. Human Behavior and Emerging Technologies, 2, 113-115. doi: 10.1002/hbe2.191.
• Barrett, J. (2010). Blogging it: Encouraging reflective thinking for architectural practice. CEBE Transactions, 7(1), 38-50.
• Başol, G. ve Evin-Gencel, İ. (2013). Yansıtıcı düşünme düzeyini belirleme ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 929-946.
• Bayrak, F. ve Usluel, Y. K. (2011). Ağ günlük uygulamasının yansıtıcı düşünme becerisi üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 93-104.
• Bayrak. F.(2010) Ağ günlük uygulamasının yansıtıcı düşünme becerisi üzerine etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Beldarrain, Y. (2006). Distance education trends. Distance Education 27(2), 139–153.
• Büyüköztürk, S. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Callaghan, N. ve Bower, B. (2012). Learning through social networking sites – the critical role of the teacher. Educational Media International, 49(1), 1-17.
• Chan, K.K. ve Ridgway, J. (2005, July). Blog: a tool for reflective practice in teacher education? The 3rd International Conference on Education and Information systems: Technologies and Applications. Orlando, International Institute of Informatics and Systematics.
• Constantinides, E. ve Fountain, S. J. (2008). Web 2.0: Conceptual foundations and marketing. Journal of Direct, Data and Digital Marketing Practice, 9(3), 231-244.
• Çakır, R., Adsay, C. ve Uğur, Ö. A. (2019). Ters-yüz sınıf modelinin ve web 2.0 yazılımlarının bilgisayarca düşünme becerisi, etkinlik tecrübesi ve uzamsal düşünme becerisine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 845-866.
• DeNoyelles, A. ve Reyes-Foster, B. (2015). Using word clouds in online discussions to support critical thinking and engagement. Online Learning, 19(4).
• Duman, B. (2007). Beyin temelli öğrenme. Ankara:Pegem Akademi Yayıncılık.
• Eales-Reynolds, L. J., Gillham, D., Grech, C., Clarke, C. ve Cornell, J. (2012). A study of the development of critical thinking skills using an innovative web 2.0 tool. Nurse education today, 32(7), 752-756.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş: Nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Elmas, R. ve Geban, Ö. (2012). 21. Yüzyıl öğretmenleri için web 2.0 araçları. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 243-254.
• Erdoğdu, F. ve Şengül, Ö. A. (2021). Akran dönütü desteği ile tasarımlanan dijital öğretim materyallerinin problem çözmeye ve bilgi-iletişim teknolojileri yeterlilik algılarına etkisi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 11(1), 129-159.
• Erkut, E. (2020). Covid-19 sonrası yükseköğretim. Yükseköğretim Dergisi, 10, 125-133. doi:10.2399/yod.20.002.
• Fidan, G. (2021). Covid-19 pandemisi'nde uzaktan eğitim süreci: G2O örneği. Rafand Enterprıse Red Apple Foresıght and Development. https://rafand.org/wpcontent/uploads/2021/03/Gamzegul-Fidan.pdf. adresinden alınmıştır.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd edition). London: Sage.
• Gülşen, D. (2008). Farklı lig düzeyinde oynayan futbolcuların oynadıkları mevkilere, öğrenim durumu ve spor yaşlarına göre problem çözme becerilerinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi.
• Gündoğdu, M. M. (2017). Web 2.0 teknolojileri ile geliştirilmiş işbirlikli öğrenme ortamının ortaokul öğrencilerinin akademik başarıları ile problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerine ve motivasyon düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Hasırcı, Ö., K. ve Sadık, F. (2011). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (2), 195-210.
• Heppner, P. P. ve Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a personal problem-solving inventory. Journal of counseling psychology, 29(1), 66.
• Hodges, C., Moore, S., Lockee, B., Trust, T. ve Bond, A. (2020). The difference between emergency remote teaching and online learning. Educause review, 27, 1-12.
• Kappers, W. M. ve Cutler, S. L. (2015). Poll everywhere! even in the classroom: an ınvestigation into the impact of using polleverwhere in a large-lecture classroom. Computers in Education Journal, 6(20), 21.
• Karalis, T. ve Raikou, N. (2020). Teaching at the times of covid-19: Inferences and implications for higher education pedagogy. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 10(5), 479-493.
• Karaman, S., Yıldırım, S. ve Kaban, A. (2008, Aralık). Öğrenme 2.0 yaygınlaşıyor: Web 2.0 uygulamalarının eğitimde kullanımına ilişkin araştırmalar ve sonuçları. XIII. Türkiye’de İnternet Konferansı. Ankara, Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karunasena, A., Deng, H. ve Zhang, X. (2012). A web 2.0 based e-learning success model in higher education. Lecture Notes in Information Technology, 23, 177-182.
• Kazanci, K. ve Bedir, H. (2014). The effect of web tools 2.0 on critical thinking. Online Submission. Erişim adresi: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED606273.pdf
• Kember, D., Leung, D. Y., Jones, A., Loke, A. Y., McKay, J., Sinclair, K., ... & Yeung, E. (2000). Development of a questionnaire to measure the level of reflective thinking. Assessment & evaluation in higher education, 25(4), 381-395.
• Koehler, A. A., Newby, T. J. ve Ertmer, P. A. (2017). Examining the role of web 2.0 tools in supporting problem solving during case-based instruction. Journal of Research on Technology in Education, 49(3-4), 182-197.
• Korucu, A. T. ve Çakır, H. (2014, Şubat). Bilgisayar öğretmeni adaylarının dinamik web teknolojilerine yönelik görüşleri. XVI. Akademik Bilişim Konferansı. Mersin, Mersin Üniversitesi.
• Lai, T. ve Land, S.M. (2009). Supporting reflection in online learning environments. Educational Media and Technology Yearbook , 34, 141-154
• Maxwell, J. A. (2016). Expanding the history and range of mixed methods research. Journal of Mixed Methods Research, 10(1) 12–27.
• Mendenhall, A. ve Johnson, T. E. (2010). Fostering the development of critical thinking skills, and reading comprehension of undergraduates using a Web 2.0 tool coupled with a learning system. Interactive Learning Environments, 18(3), 263-276.
• Momeni, E., Cardie, C. ve Diakopoulos, N. (2015). A survey on assessment and ranking methodologies for user-generated content on the web. ACM Computing Surveys (CSUR), 48(3), 1-49.
• Moon, J. A. (2006). Learning journals. A handbook for reflective practice and Professional development. New York: Routledge.
• Nam, D., Diren, D. D., Göl, B., Kaynak, B., Özbek, U., Tuna, O., ... ve Horzum, M. B. (2020). Sakarya üniversitesi uzaktan eğitim araştırma ve uygulama merkezi kovid-19 salgını öncesi ve dönemi faaliyetleri. https://uzem.sakarya.edu.tr/sites/uzem.sakarya.edu.tr/file/II_Uzem_Bildiri.pdf. adresinden alınmıştır.
• Namvar, Y. , Naderi, E., Shariatmadari, A. ve Seifnaraghi, M. (2009). Studying the impact of web-based learning (weblog) with a problem solving approach on student's reflective thinking. International Journal of Emerging Technologies in Learning, 4(2), 33-38.
• Oblinger, D. G. ve Hawkins, B. L. (2006). The myth about online course development: A faculty member can individually develop and deliver an effective online course. Educause Review, 41(1), 14-15.
• Özgenel, M. ve Çetin, M. (2017). Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46(46), 113-132.
• Özmen, F., Aküzüm, C., Sünkür, M. ve Baysal, N. (2011, Mayıs). Sosyal ağ sitelerinin eğitsel ortamlardaki işlevselliği. 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS’11). Elazığ, Fırat Üniversitesi.
• Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu: SPSS ile adım adım veri analizi (Balcı, S., Ahi, B., çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Savolainen, R. (2015). Providing informational support in an online discussion group and a Q & A site: The case of travel planning. Journal of the Association for Information Science and Technology, 66(3), 450-461.
• Sendag, S., Erol, O., Sezgin, S. ve Dulkadir, N. (2015). Preservice teachers’ critical thinking dispositions and web 2.0 competencies. Contemporary Educational Technology, 6(3), 172-187.
• Shiratuddin, N., Hassan, S. ve Landoni, M. (2003). A usability study for promoting e-content in higher education. Educational Technology & Society, 6(4), 112-124.
• Shon, H. ve Smith, L. (2011). A review of Poll Everywhere audience response system. Journal of Technology in Human Services, 29(3), 236-245.
• Sikarwar, A. S. (2015). Flipped classroom with Poll Everywhere: engaging students with active learning in large group settings. Journal of Asian Scientific Research, 5(2), 111-119.
• Şahin, N., Şahin, N. H. ve Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the problem solving inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-396.
• Timur, S., Timur, B., Arcagök, S. ve Öztürk, G. (2020). Fen bilimleri öğretmenlerinin web 2.0 araçlarına yönelik görüşleri. Journal of Kirsehir Education Faculty, 21(1).
• Turhan, O. ve Bayram, B. A. Ş. (2017). Yabancılara Türkçe öğretiminde yazma becerisine yönelik web 2.0 araçları: Poll everywhere örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1233-1248.
• Uygun, K. ve Çetin, T. (2014). Sosyal Bilgiler öğretiminde yansıtıcı düşünme uygulamalarının akademik başarı ve tutuma etkisi. Researcher: Social Science Studies, 2(3), 50-72.
• Virkus, S. (2008).Use of web 2.0 technologies in LIS education: Experiences at TallinnUniversity, Estonia. Electronic Library and Information Systems,42(3), 262–274.
• Xie, Y., Ke, F. ve Sharma, P. (2008). The effect of peer feedback for blogging on college students' reflective learning processes. The Internet and Higher Education, 11(1), 18-25.