Öğretmen adaylarının öğretme motivasyonu: Bir karma yöntem çalışması

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 213 - 232, 31.08.2021

Melih Dikmen

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.951038

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarını incelemektir. Araştırmada çalışmanın doğasına uygun olarak nicel ve nitel veri araçlarının birlikte kullanıldığı karma yönteme göre yürütülmüştür. Araştırma, karma tasarımlardan açımlayıcı sıralı desen dâhilinde gerçekleştirilmiştir. Bu desende nicel sonuçların açıklanması için nitel yöntemler kullanılmaktadır. Nicel yöntem, ilişkisel araştırma modelinde tasarlanırken, nitel yöntemde olgubilim (fenomoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu Türkiye’deki bir üniversitenin Eğitim Fakültesinde öğrenim göre 329 öğretmen adayı üzerinde yürütülürken, nitel boyutu bu örneklemden maksimum çeşitlilik örneklemesiyle belirlenmiş 15 öğretmen adayı üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanın nicel verilerini toplamak amacıyla Kauffman, Yılmaz-Soylu ve Duke (2011) tarafından geliştirilmiş olup, Güzel-Candan ve Evin-Gencel (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan Öğretme Motivasyonu Ölçeği ile araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında ise tek sorudan oluşan ve öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarını etkileyen etmeleri belirlemek için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bulguları öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarının yüksek olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının cinsiyetlerine, öğrenim gördükleri programlara ve sınıf düzeyine göre öğretme motivasyonlarının anlamlı düzeyde farklılaştığı belirlenmiştir. Araştırmanın nitel sonuçları ise öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarını etkileyen olumlu etmenlerin olumsuzlara göre daha fazla olduğunu göstermiştir. Bu bağlamda nicel ve nitel bulguların birbiriyle örtüştüğü söylenebilir. Araştırmada öğretmen adaylarının öğretme motivasyonlarının belirlenmesi ve motivasyonlarına etki eden faktörlerin ortaya çıkarılması ve olumsuz etmenlerle mücadele etmek amacıyla gelecekte yapılacak araştırmalara bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretme motivasyonu, yükseköğretim, karma yöntem

Pre-service teachers’ motivation to teach: A mixed-method study

Öz

The aim of this study is to examine the teacher candidates' teaching motivation. In accordance with the nature of the study, the research was carried out according to the mixed method in which quantitative and qualitative data tools were used together. The research was carried out in an explanatory sequential design from mixed methods. In this design, qualitative methods are used to explain quantitative results. While the quantitative method of the research was designed according to the survey model, the phenomenology design was used in the qualitative method. While the quantitative dimension of the study was carried out with 329 pre-service teachers studying at the Education Faculty of a university in Turkey, the qualitative dimension was carried out with 15 pre-service teachers who were determined with the maximum sampling of diversity from this sample. The Teaching Motivation Scale, developed by Kauffman, Yılmaz-Soylu, and Duke (2011), adapted to Turkish by Güzel-Candan and Evin-Gencel (2015), was used to collecting the quantitative data of the study. In addition, the personal information form developed by the researcher was used to collect the demographic characteristics of the participants in the study. In the qualitative part of the study, a semi-structured interview form, comprising a single question, was used to determine the factors affecting teacher candidates' teaching motivation. The quantitative findings of the study show that teacher candidates' teaching motivation is at a high level. İn addition, it was determined that teacher candidates' teaching motivations differed significantly according to their gender, the programs they studied, and the class level. The qualitative results of the study showed that the positive factors affecting the teaching motivation of the teacher candidates were more than the negative ones. In this context, it can be said that the quantitative and qualitative findings overlap. In this context, it can be said that the quantitative and qualitative findings overlap. In the study, some suggestions were made for future research to determine the teacher candidates' motivation for teaching, reveal the factors that affect their motivation and combat negative factors.

Anahtar Kelimeler

Teaching motivation, higher education, mixed method

Kaynakça

• Ada, S., Akan, D., Ayik, A., Yildirim, İ., & Yalcin, S. (2013). Motivation factors of teachers. Atatürk University Journal of Graduate School of Social Sciences, 17(3), 151-166.
• Aktan, S. (2012). Öğrencilerin akademik başarısı, öz düzenleme becerisi, motivasyonu ve öğretmenlerinin öğretim stilleri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Alemdağ, C., Öncü, E., & Yılmaz, A. K. (2014). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz-yeterlikleri. Spor Bilimleri Dergisi. 25(1), 23-35.
• Ayık, A., & Ataş, Ö. (2014). The relationship between pre-service teachers’ attitudes towards the teaching profession and their motivation to teach. Journal of Educational Sciences Research, 4(1), 25-43.
• Butler, R. (2007). Teachers' achievement goal orientations and associations with teachers' help seeking: Examination of a novel approach to teacher motivation. Journal of Educational Psychology, 99(2), 241.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Güzel-Candan, D., & Evin-Gencel, İ. (2015). Öğretme motivasyonu ölçeğini Türkçeye uyarlama çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(36), 72-89.
• Cao, C., Shang, L., & Meng, Q. (2020). Applying the Job Demands-Resources Model to exploring predictors of innovative teaching among university teachers. Teaching and Teacher Education, 89, 103009.
• Carson, R. L., & Chase, M. A. (2009). An examination of physical education teacher motivation from a self-determination theoretical framework. Physical Education and Sport Pedagogy, 14, 335–353.
• Creswell, J. W. (2013). Steps in conducting a scholarly mixed methods study. Lincoln: DBER Group Discussion
• Creswell, J. W. (2014). A concise introduction to mixed methods research. SAGE publications.
• Demiröz, H., & Yeşilyurt, S. (2012). Teaching motivation of ELT instructors through goal orientation perspective. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 1-12.
• Doğan, Ö., & Bayrak, C. (2019). Öğretmenlerin görüşlerine göre öğretmenlik mesleğinin imajı: bir ölçek geliştirme ve uygulama çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 901-922.
• Dörnyei, Z., & Ushioda, E. (2021). Teaching and researching motivation. Newyork: Routledge.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Esdar, W., Gorges, J., & Wild, E. (2016). The role of basic need satisfaction for junior academics’ goal conflicts and teaching motivation. Higher Education, 72(2), 175-190.
• Fernet, C., Senecal, C., Guay, F., Marsh, H., & Dowson, M. (2008). The work tasks motivation scale for teachers (WTMST). Journal of Career Assessment, 16(2), 256-279.
• Feyza, G. Ü. N., & Turabik, T. (2019). Öğretmen adaylarının olası benliklerinin öğretme motivasyonları üzerindeki etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(1), 214-234.
• Fokkens-Bruinsma, M., & Canrinus, E. T. (2012). The factors influencing teaching (FIT)-choice scale in a Dutch teacher education program. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 249-269.
• Gagne, M. & Deci, E. L. (2005). Selfdetermination theory and work motivation. Journal of Organizational Behavior, 26(4), 331-362. doi:10.1002/job.322.
• Gençay Ö. A., & Gençay S. (2007). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin motivasyon düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(241), 241-253
• Gök, B., & Atalay Kabasakal, K. (2019). Analysing prospective teachers’ self-efficacy belief, teaching motivation and attitudes towards teaching from the perspective of several variables. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 9(4), 1081-1112. http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2019.035
• Gültekin, M., Bayır, Ö., & Yaşar, E. (2020). Karma araştırma yöntemleri. B. Oral, A. Çoban (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (317-354. ss.). Ankara: Pegem Akademi.
• Gündoğdu, K., & Eken, M. (2020). Karma araştırma yöntemleri. B. Oral, A. Çoban (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (285-314. ss.). Ankara: Pegem Akademi.
• Heckhausen, J., & Heckhausen, H. (Eds.). (2008). Motivation and action (Vol. 22). New York: Cambridge University Press.
• Herzberg, F., Mausner, B., & Snydermann B. (1959). The motivation to work. New York: Wiley.
• Irnidayanti, Y., Maulana, R., Helms-Lorenz, M., & Fadhilah, N. (2020). Relationship between teaching motivation and teaching behaviour of secondary education teachers in Indonesia (Relación entre la motivación docente y el comportamiento docente en profesores de educación secundaria en Indonesia). Journal for the Study of Education and Development, 43(2), 271-308.
• İhtiyaroğlu, N. (2017). Yapısal ve psikolojik güçlendirmenin öğretmen motivasyonu üzerindeki etkisi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 361-378.
• Kauffman, D. F., Yılmaz Soylu, M. & Duke, B. (2011). Öğretme motivasyonu ölçeğinin geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 279-290.
• Kaya, F. S., Yıldız, B. ve Yıldız, H. (2013). Herzberg’in çift faktör kuramı açısından ilköğretim I.kademe öğretmenlerinin motivasyon düzeylerinin değerlendirilmesi. Akademik Bakış Dergisi, 39,1- 18.
• Kaya, Z., (2001). Eğitimin psikolojik temelleri. Ö.Demirel, Z. Kaya (Ed.), Öğretmen Mesleğine Giriş. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Kocabaş, İ. (2009). The effects of sources of motivation on teachers’ motivation levels. Education, 129(4), 724-733.
• Krippendorff, K. (2011). Computing Krippendorff's alpha-reliability. Retrieved from https://repository.upenn.edu/asc_papers/43
• Kyriacou, C., & Kunc, R. (2007). Beginning teachers’ expectations of teaching. Teaching and Teacher Education, 23(8), 1246-1257.
• Lin, Y. G., McKeachie, W. J., & Kim, Y. C. (2003). College student intrinsic and/or extrinsic motivation and learning. Learning and Individual Differences, 13(3), 251-258.
• Mahaney C. R., & Lederer A. L. (2006), The Effect of Intrinsic and Extrinsic Rewards for Developers on Information Systems Project Success, Project Management Journal, Vol: 37, No: 4, pp.42-54.
• Mansfield, C., Wosnitza, M., & Beltman, S. (2012). Goals for teaching: Towards a framework for examining motivation of graduating teachers. Australian Journal of Educational & Developmental Psychology, 12, 21-34.
• Michaelowa, K. (2002). Teacher job satisfaction, student achievement, and the cost of primary education in Francophone Sub-Saharan Africa (No. 188). HWWA Discussion Paper. Hamburg: Hamburg Institute of International Economics. https://www.econstor.eu/bitstream/10419/19349/1/188.pdf
• Murphy, P. K., & Alexander, P. A. (2000). A motivated exploration of motivation terminology. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 3-53.
• Ölçü-Dinçer, Z. (2020). Preservice English teachers' motivation for teaching different grade levels. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 54, 133-155.
• Pretorius, S., & De Villiers, E. (2009). Educator’s perception of school climate and health in selected primary school. South African Journal of Education, 29(1), 33-52. doi:10.1590/S0256-01002009000100003
• Reeve, J., & Su, Y.-L. (2014). Teacher motivation. In M. Gagne’ (Ed.), The Oxford handbook of workplace motivation (Chpt. 21, pp. 349-362). New York, NY: Oxford University Press.
• Roness, D. (2011). Still motivated? The motivation for teaching during the second year in the profession. Teaching and Teacher Education, 27(3), 628-638.
• Roth, G., Assor, A., Kanat-Maymon, Y., & Kaplan, H. (2007). Autonomous motivation for teaching: How self-determined teaching may lead to self-determined learning. Journal of Educational Psychology, 99(4), 761–774.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. Guilford Publications.
• Sağlam, A. Ç. (2007). Eğitim örgütlerinde kuramdan uygulamaya güdüleme. Ankara: Nobel
• Sinclair, C. (2008). Initial and changing student teacher motivation and commitment to teaching. Asia‐Pacific Journal of Teacher Education, 36(2), 79-104.
• Stupnisky, R. H., BrckaLorenz, A., Yuhas, B., & Guay, F. (2018). Faculty members’ motivation for teaching and best practices: Testing a model based on self-determination theory across institution types. Contemporary Educational Psychology, 53, 15-26.
• Şahin, Z. S. (2010). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin mesleğe yönelik tutumları ve yeterlilik algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5, pp. 481-498). Boston, MA: Pearson.
• Tekin, M., Yıldız, M., Lök, S., & Taşğın, Ö. (2009). Beden eğitimi ve spor yüksekokulunda öğrenim gören öğretmen adaylarının çeşitli değişkenlere göre demokratik tutum düzeylerinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 204-212.
• Thomson, M. M., & Palermo, C. (2014). Preservice teachers’ understanding of their professional goal: Case studies from three different typologies. Teaching And Teacher Education, 44, 56–68.
• Tuncer, M. (2020). Nicel araştırma desenleri. B. Oral, A. Çoban (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (205-227. ss) Ankara: Pegem Akademi Utomo, H. B., Suminar, D. R., & Hamidah, H. (2019). Capturing teaching motivation of teacher in the disadvantaged areas. Jurnal Cakrawala Pendidikan, 38(3), 398-410.
• Watt, H. M., & Richardson, P. W. (2007). Motivational factors influencing teaching as a career choice: Development and validation of the FIT-Choice scale. The Journal of Experimental Education, 75(3), 167-202.
• Watt, H. M., & Richardson, P. W. (2012). An introduction to teaching motivations in different countries: Comparisons using the FIT-Choice scale. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 185-197.
• Wei, Y. E. (2012). A hierarchical approach to examine personal and school effect on teacher motivation (Doctoral dissertation), The Ohio State University, ABD.
• Werang, B. R. (2018). The effect of workload, individual characteristics, and school climate on teachers' emotional exhaustion in elementary schools of Papua. Cakrawala Pendidikan, 37(3), 457-469. doi:10.21831/cp.v38i3.20635.
• Yalçın, H. & Korkmaz, M. E. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin motivasyon durumları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (26), 602-609.
• Yazar, T., & Keskin, İ. (2020). Karma araştırma yöntemleri. B. Oral, A. Çoban (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (229-246. ss.). Ankara: Pegem Akademi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Seçkin Publisher.
• Yıldız, M., Efek, E., & Özbar, N. (2020). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(49), 49-58.
• Yin, R. K. (2011). Qualitative research from start to finish. A Division of Guilford Publications. Inc: New York, NY, 10012.