Determination of science teachers' views on sustainable development and zero waste

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 438 - 459, 30.12.2021

Şuheda Dal Nilüfer Okur Akçay

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.862414

Cited By: 4

Öz

In this study, it is aimed to determine the opinions of science teachers about sustainable development and zero waste. The sample group of the study consists of 102 science teachers working in Ağrı city center and central villages. “Opinion Form on Sustainable Development and Zero Waste” was used as data collection tool in the study. The research is a quantitative study using the survey model. Content analysis was used to analyze the data obtained. As a result of the research, it was determined that science teachers have general knowledge about the concepts related to sustainable development and zero waste, but their knowledge on some subjects is insufficient. Most of the teachers stated that sustainability means continuity and continuity, as well as investing in the future, protection of natural resources and their transfer to the future, continuous development and economic continuity. Most of the science teachers stated the purpose of zero waste as recycling and reducing waste generation. It was concluded that teachers' activities related to recycling were creating recycling bins, creating new materials by evaluating waste materials, collecting waste batteries, informing students, collecting blue caps, and preparing projects. Depending on the research result; in order to enable teachers to improve themselves on sustainable development and zero waste, seminars should be organized, teachers should be provided with financial means to support these projects in order to be more efficient for students on sustainable development and zero waste, and teachers should be informed by experts in the field of sustainable development and zero waste.

Anahtar Kelimeler

Sustainable development, zero waste, science teacher

Fen bilimleri öğretmenlerinin sürdürülebilir kalkınma ve sıfır atık ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi

Öz

Bu araştırmada, fen bilimleri öğretmenlerinin sürdürülebilir kalkınma ve sıfır atık ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın örneklem grubu Ağrı il merkezi ve merkez köylerde görev yapan toplam 102 fen bilimleri öğretmeninden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Sürdürülebilir Kalkınma ve Sıfır Atık ile İlgili Görüş Formu” kullanılmıştır. Araştırma, tarama modelinin kullanıldığı nicel bir çalışmadır. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, fen bilimleri öğretmenlerinin sürdürülebilir kalkınma ve sıfır atıkla ilgili kavramlar hakkında genel olarak bilgi sahibi oldukları fakat bazı konularda bilgilerinin yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin çoğu, sürdürülebilirliğin devamlılık ve süreklilik olduğunu aynı zamanda geleceğe yatırım yapmak olduğunu, doğal kaynakların korunması ve geleceğe aktarımı, kalkınmanın sürekli olması, ekonomik devamlılık anlamına geldiğini belirttikleri görülmüştür. Sıfır atığın amacını ise fen bilimleri öğretmenlerinin çoğu tekrar geri dönüşüme kazandırmak ve atık oluşumunu azaltmak olarak ifade etmişlerdir. Öğretmenlerin geri dönüşüm ile ilgili yaptıkları etkinliklerin geri dönüşüm kutuları oluşturmak, atık malzemeleri değerlendirerek yeni materyal oluşturmak, atık pilleri toplamak, öğrencileri bilgilendirmek, mavi kapak toplamak, projeler hazırlamak gibi etkinlikler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucuna bağlı olarak; öğretmenlerin sürdürülebilir kalkınma ve sıfır atık konusunda kendilerini geliştirmelerini sağlamak için seminerler düzenlenmeli, öğretmenlerin sürdürülebilir kalkınma ve sıfır atık konusunda öğrencilere daha verimli olmaları için projeleri destekleyecek maddi olanakların sağlanması, öğretmenlere sürdürülebilir kalkınma ve sıfır atık alanında uzman kişiler tarafından bilgilendirme yapılması gibi önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir kalkınma, sıfır atık, fen bilimleri öğretmeni

Kaynakça

• Akpulat, F. (2019). Sürdürülebilirlik kavramına farklı yaklaşımlar: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ateş, H. ve Gül, K. S. (2018). Investigating of pre-service science teachers’ beliefs on education for sustainable development and sustainable behaviors. International Electronic Journal of Environmental Education, 8(2), 105-122.
• Ateş, H. (2019). Fen bilimleri dersi öğretim programının sürdürülebilir kalkınma eğitimi açısından analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 101-127.
• Atmaca, C. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Aydın, M. (2010). İlköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji dersinde uygulanan bellek destekleyici stratejilerin öğrencilerin erişi ve tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Barlas, N. (2013). Küresel krizlerden sürdürülebilir topluma çağımızın çevre sorunları. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Baykal, H. ve Baykal, T. (2008). Küreselleşen Dünya’da çevre sorunları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 1-17.
• Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, (2016). Sustainable development goals. Erişim adresi http://www.undp.org/content/undp/en/home/sustainable-development-goals.html
• Borg, C., Gericke, N., Höglund, H. O. ve Bergman, E. (2014). Subject and experience bound differences in teachers’ conceptual understanding of sustainable development. Environmental Education Research, 20(4), 526-551.
• Bulut, B. ve Çakmak, Z. (2018). Sürdürülebilir kalkınma eğitimi ve öğretim programlarına yansımaları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2680-2697.
• Cebesoy, Ü. ve Karışan, D. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik bilgilerinin tutumlarının ve bu kaynakların öğretimi konusundaki öz yeterlik algılarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1377-1415.
• Christensen, L.B., Johnson, R.B. ve Turner, L.A. (2013). Research methods, design, and analysis (12. baskı). Pearson, ISBN-10: 9780205961252.
• Çobanoğlu, O. ve Türer, B. (2015). Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 235-247.
• Demir, K. (2019). Adana ilinde sıfır atık projesinin uygulanması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi, Nevşehir.
• Demirel, Ö. ve Kıroğlu, K. (2006). Konu alanı ders kitabı incelemesi (2. baskı). Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Dias, R. A., Mattos, C. R. ve Balestieri, J.A.P. (2004). Energy education: Breaking up the rational energy use barriers. Energy Policy, 31, 1339-1347.
• Doğru, M. (2008). The application of problem solving method on science teacher trainees on the solution of the environmental problems. International Journal of Environmental and Science Education, 3(1), 9-18.
• Er Nas, S. ve Çoruhlu, Ş. T. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının perspektifinden sürdürülebilir kalkınma kavramı. Yüzüncü Yıl Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 562-580.
• Faiz, M. ve Bozdemir, H. (2019). Öğretmen adaylarının sürdürülebı̇lı̇r kalkınma farkındalıkları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(4), 1255-1271.
• Habibah L. ve Punitha, M. (2012). Amalan pengajaran pendidikan alam sekitar di Institut Pendidikan Guru, Kampus Pulau Pinang. Geografia-Malaysian Journal of Society and Space, 8(2), 1–6.
• Harman, G. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilirlik kavramı hakkındaki farkındalıkları: Benim okulum. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 11(2), 243-262.
• Harman, G. ve Çelikler, D. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının geri dönüşüm kavramı hakkındaki farkındalıkları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 331-353.
• Harman, G. ve Yenikalaycı, N. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sıfır atık yaklaşımına yönelik farkındalıkları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 50, 138-161.
• Kartal, E. E. ve Ada, E. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının çevre problemleri ve geri dönüşüm hakkındaki görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 818-847.
• Kaya, A. (2017). Fen bilgisi öğretmenlerinin geri dönüşüm hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Giresun Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Giresun.
• Ko, A.C. ve Lee, J.C. (2003). Teachers’ perceptions of teaching environmental issues within the science curriculum: A Hong Kong perspective. Journal of Science Education and Technology, 12(3), 187-204.
• Koçulu, A. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıkları ile çevre sorunlarına yönelik tutum ve davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• McKeown, R., Hopkins, C., Rizzi, R. ve Chrystalbride, M. (2002). Education for sustainable development toolkit, version 2. Knoxville: Waste Management Research and Education Institution.
• Miles, M, B. ve Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Öztürk, L. (2007). Sürdürülebilir kalkınma. İmaj Yayıncılık, Ankara.
• Palmer, M. A., Bernhardt, E. S., Chornesky, E. A., Collins, S. L., Dobson, A. P., Duke, C. S., Gold, B. D., Jacobson, R., Kingsland, S., Kranz, R., Mappin, M. J., Martinez, M. L., Micheli, F., Morse, J. L., Pace, M. L., Pascual, M., Palumbi, S., Reichman, O. J., Townsend, A. ve Turner, M. G. (2004). Ecological science and sustainability for a crowded planet. 21st Century Vision and Action Plan for The Ecological Society of America.
• Pearce, D. ve Atkinson, G. (1992). Are national economies sustainable measuring sustainable development. Cserge Working Paper.
• Sağdıç, A. ve Şahin, E. (2015). Sürdürülebilir kalkınma eğitimine yönelik inançlar: Ölçek geliştirme çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 161-180.
• Sağdıç, A. ve Şahin, E. (2016). An assessment of Turkish elementary teachers in the context of education for sustainable development. International Electronic Journal of Environmental Education, 6(2), 141-155.
• Saraç, E. ve Bedir, H. (2014). Sınıf öğretmenlerinin yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili algıları üzerine nitel bir çalışma. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 24(1), 19-45.
• Sıfır Atık, (2020). Erişim adresi https://sifiratik.gov.tr
• Sıfır Atık Raporu (2017). Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Summers, M., Kruger, C., Childs, A. ve Mant, J. (2000). Primary school teachers’ understanding of environmental issues: An interview study. Environmental Education Research, 6(4), 293-312.
• Summers, M., Corney, G. ve Childs, A. (2004). Student teachers’ conceptions of sustainable development: The starting-points of geographers and scientists. Educational Research, 46(2), 163-182.
• Toprak, D. (2006). Sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde çevre politikaları ve mali araçlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 146-169.
• Türer, B. (2010). Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Uz-Zaman, A. ve Lehmann, S. (2013). The zero waste index: A performance measurement tool for waste management systems in a “zero waste city”. Journal of Cleaner Production, 50, 123-132.
• Yaman, K. ve Olhan, E. (2010). Atık yönetiminde sıfır atık yaklaşımı ve bu anlayışa küresel bir bakış. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(1), 53-57.
• Yavuz, V. A. (2010). Sürdürülebilirlik kavramı ve işletmeler açısından sürdürülebilir üretim stratejileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 63-86.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yıldız, E. ve Aydın A.S. (2013). Olimpiyat oyunlarının sürdürülebilir kalkınma açısından değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Spor Bilimleri Dergisi, 24(4), 269-282.
• Yiğit, K. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin küresel sorunlara ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Yüksel, İ. (2020). Fen bilgisi eğitimi anabilim dalındaki öğretmen adaylarının kaynakların tasarruflu kullanımı hakkındaki görüşleri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(22), 1015-1031.
• Zachariou, A. ve Valanides, N. (2006). Education for sustainable development: The impact of an out-door program on student teachers. Science Education International, 17(3), 187-203.
• Zaman, A. (2015). A comprehensive review of the development of zero waste management: Lessons learned and guidelines. Journal of Cleaner Production, 91, 12-25.
• WCED (1987). World Commission on Environment and Development, Our Common Future. Oxford: OUP. Erişim adresi http://www.un-documents.net/wced-ocf.htm