TÜRKİYE’DEKİ OKUL SPORLARI ORGANİZASYONLARININ BU ORGANİZASYONLARA KATILAN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLERİ TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 26 - 50, 31.08.2021

Murat Aslan , Ahmet Enes Sağın

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı okul spor organizasyonlarının bu organizasyonlarda görev alan Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi ve mevcut sorunların ortaya konulmasıdır.
Yöntem: Araştırmada nitel araştırma modellerinden yorumlayıcı fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokul ve liselerde görev yapmakta olan 15 Beden Eğitimi ve Spor ve Öğretmeni oluşturmuştur. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler tümevarımcı yaklaşım yöntemiyle analiz edilmiştir.
Bulgular Veri analizi sonucunda katılımcıların okul sporları organizasyonlarına ilişkin değerlendirmeleri iki tema ve on kategori altında toplanmıştır. Katılımcılar okul spor organizasyonlarında yaşadığı temel sorunların; kura çekimi ve fikstür planlaması, müsabaka ortamlarının uygunluğu, sağlık tedbirleri, güvenlik önlemleri, müsabaka hakemlerinin yeterliği ile ödül töreni gibi kategoriler altında toplandığı tespit edilmiştir. Bu sorunlara ek olarak ulaşım, yolluk ve harcırah ödemeleri, konaklama ve yemek problemi ile tükenmişlik sendromu gibi konuların da Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenleri tarafından organizasyona katılmanın bedeli olarak değerlendirildiği görülmüştür.
Sonuç: Elde edilen verilere göre; Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin geçmişte okul sporları organizasyonlarında karşılaştıkları problemler ile günümüzde karşılaştıkları problemlerin benzer olduğu anlaşılmaktadır. Yıllar geçtikçe yaşanan sorunların azalmayışı ve farklı sorunların dahil olması beraberinde birtakım riskleri getirmiştir. Sonuç olarak, öğrencilerin organizasyona katılımını sürdürmesinin, katılımcı sayısının artırılmasının ve okul spor organizasyonlarının hedeflerine ulaşabilmesinin ön şartı şüphesiz nitelikli bir organizasyon yapılmasından geçmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul Sporları, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni, Spor Organizasyonu, Spor Yönetimi

Kaynakça

• Acar (2015). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Okul Spor Faaliyetlerinin Organizasyonu ve Katılım Sorunları ile İlgili Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Isparta.
• Aracı, H. (2004). Okullarda Beden Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Aslan M. (2020). Sporda Organizasyon. Özden, G. & Dindar, M. (Ed). Sporun Kavramsal Temelleri-3 (Multidisipliner Bakış). İstanbul. Efe Akademi Yayınları.
• Aydemir, İ. (2014). Spor Genel Müdürlüğünün yürüttüğü okul sporları faaliyetlerinin değerlendirilmesi Bolu örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Azungah, T. (2018). Qualitative research: deductive and inductive approaches to data analysis. Qualitative Research Journal. 18(4) 383-400.
• Balcı, V. (1999). Spor Etkinliklerinin Planlanması ve Yönetimi. Sporsal Kuram Dizisi. Ankara: Bağırgan Yayınevi.
• Baysal, Ş. (2019). Okul Sporlarına Katılan Ortaöğretim Öğrencilerinin Spora Katılım Güdüsü ve Başarı Motivasyonlarının İncelenmesi (Gaziantep ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Biernacki, P., & Waldorf, D. (1981). Snowball sampling: Problems and techniques of chain referral sampling. Sociological methods & research, 10(2), 141-163.
• Cankalp, M. (2005). Sporda yönetim ve organizasyon. Nobel Yayın Dağıtım. Chang, Y. K., Labban, J. D., Gapin, J. I., & Etnier, J. L. (2012). The effects of acute exercise on cognitive performance: a meta-analysis. Brain research, 1453, 87-101.
• Creswell J.W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, (3. bs.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çolakoğlu, T., & Karaküçük, S. (2006). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Okullarda Uygulamada Karşılaştıkları Sorunlar Üzerine Bir Araştırma. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(3), 35-48.
• Ersoy, F. (2017). Fenomenoloji. A. Saban ve A. Ersoy (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri (ss.82-134), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Goodman, L. A. (1961). Snowball sampling. The annals of mathematical statistics, 32(1), 148-170.
• Gray, D.E. (2004). Doing research in the real world. Thousand Oaks, CA: Sage. Horrigan-Kelly, M., Millar, M., & Dowling, M. (2016). Understanding the key tenets of Heidegger’s philosophy for interpretive phenomenological research. International Journal of Qualitative Methods, 15(1), 1-8. 1609406916680634.
• İlhan, E. L., Gencer, E., Ulucan, H. (2011). Okul Sporlarına Katılan ve Katılmayan İlköğretim Öğrencilerinin Ruhsal Uyum Düzeylerinin İncelenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(12), 265-276.
• Jamshed, S. (2014). Qualitative research method-interviewing and observation. Journal of basic and clinical pharmacy, 5(4), 87. Kılınçer, Ö., & Afacan, Ş. (2019). Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 20(2), 563-594.
• Kotan, Ç., Hergüner, G., Yaman, Ç. (2009). İlköğretim Okullarında Okuyan Sporcu Ögrencilerin Spor Yapmalarında Okul ve Aile Faktörünün Etkisi (Sakarya İl Örneği). Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(3), 49-58.
• König, J., & Rothland, M. (2012). Motivations For Choosing Teaching As A Career: Effects On General Pedagogical Knowledge During Initial Teacher Education. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 289-315.
• Lopez, K. A., & Willis, D. G. (2004). Descriptive versus interpretive phenomenology: Their contributions to nursing knowledge. Qualitative health research, 14(5), 726-735.
• Opdenakker, R. (2006). Advantages and disadvantages of four interview techniques in qualitative research. In Forum qualitative sozialforschung/forum: Qualitative social research 7(4), 1-11.
• Öcal, K., & Koçak, M. S. (2010). Okul Sporlarının Orta Öğretim Öğrencilerinin Akademik Başarı ve Davranış Gelişimine Etkisi. Mediterranean Journal of Educational Research, 7, 86-94. Özçakır, S. (2018). Geçmişten Günümüze Amerikan Okul Sporları Sisteminin İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(2), 13-23.
• Özden, M., & Saban, A. (2017). Nitel Araştırmalarda Paradigma ve Teorik Temeller. A. Saban ve A. Ersoy (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri (ss.82-134), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özer, U., & Çolakoğlu, T. (2017). Çağdaş Spor Bilincinin Oluşmasına İlişkin Spor Yöneticilerinin Görüşleri. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 1-11.
• Öztürkalan, V., Gündüz, N., & Kayişoğlu, N. B. (2013). Gençlik Spor Genel Müdürlüğü İle Milli Eğitim Bakanlığı Arasındaki Gençlik, Beden Eğitimi, Spor Hizmet Ve Faaliyetleriyle İlgili İşbirliği Protokolünün Okul Sporları Açısından İncelenmesi (Ankara İli Örneği) Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(1) 47-53.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative Research And Evaluation Methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Pehlivan Z. (2010). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Fiziksel Benlik Algıları ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Analizi. Eğitim ve Bilim, 35(156), 126-141.
• Pehlivan, Z. (1998). Ders Dışı Okul Spor Etkinlikleri ve Yeniden Örgütlenmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 9(3), 11-31.
• Pehlivan, Z. (2013). Okullararası Spor Yarışmalarına Katılanların Sporu Bırakma ve Devam Etme Nedenleri. Spor Bilimleri Dergisi, 24(3), 209-225.
• Pehlivan, Z., & Konukman, F. (2004). Fair-Play Kavramının Geliştirilmesinde Okul Sporunun Yeri Ve Önemi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 49-53.
• Sağın, A. E., & Karabulut, Ö. (2019). Beden Eğitimi ve Spor Dersine Yönelik Ortaokul Öğrencilerinin Değer Düzeylerinin İncelenmesi (Bağcılar İlçesi Örneği). Uluslararası Dağcılık ve Tırmanış Dergisi, 2(2), 27-34.
• Sağın, A. E., & Akbuğa, T. (2019). Lisanslı Spor Yapan Öğrencilerle Yapmayan Öğrencilerin Bazı Değişkenler Açısından Sosyal-Duygusal ve Ahlaki Gelişim Düzeyleri. Journal of Global Sport and Education Research, 2(1), 35-44.
• Serbest, Ö. (2019). Okul Takımlarında Görev Alan Lise Öğrencilerinin Okul Aidiyet Duygularının İncelenmesi. Doktora Tezi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon Üniversitesi.
• Shenton, A. K. (2004). Strategies For Ensuring Trustworthiness In Qualitative Research Projects. Education for information, 22(2), 63-75. Şenduran, F. (2008). Sporcu Olan ve Sporcu Olmayan Ortaögretim Öğrencilerinin Uyum Becerileri. 10. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresinde sunulan bildiri. (10-12 Kasım, Bolu, ss. 189-191).
• Şimşek, H., & Yıldırım, A. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı 2020 Bütçe Sunuşu. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_12/18094404_2020_BUTCE_SUNUYU_17.12.2019.pdf, adresinden alınmıştır.
• Temel, C., Mirzeoğlu, N., & Mirzeoğlu, A. D. (2013). An investigation of physical education teachers’ work alienation level according to some variables. International Journal of Academic Research, 5(4), 502-508.
• Temel, C., & Akyol, E. (2016). From sports facilities to sports organizations: The role of metropolitan municipalities Spor tesislerinden spor organizasyonlarına: Türkiye’de büyükşehir belediyelerinin rolü. Journal of Human Sciences, 13(3), 3711-3719.
• Thomas, D. R. (2003). A General Inductive Approach For Qualitative Data Analysis. 1-11. Tomporowski, P. D., Davis, C. L., Miller, P. H., & Naglieri, J. A. (2008). Exercise and Children’s Intelligence, Cognition, and Academic Achievement. Educational psychology review, 20(2), 111.
• Turan, S. (2020). Okul Sporlarına Katılan Ortaöğretim Öğrencilerinin Sporda Ahlaktan Uzaklaşma Durumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(1), 8-19.
• Türkiye Okul Sporları Federasyonu Resmi İnternet Sayfası (2016). Okul Sporları Çalıştayı, 24-26 ekim 2016, İstanbul. http://tosf.gov.tr/multimedia/Dokumanlar/Calistay-Raport-2016-istanbul.pdf, adresinden alınmıştır.
• Watt, H. M., & Richardson, P. W. (2012). An Introduction To Teaching Motivations In Different Countries: Comparisons Using the FIT-Choice Scale. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 40(3), 185-197. doi:10.1080/1359866X.2012.700049
• Yanık, M . (2018). Ortaöğretimde yapılan okul sporlarının öğrencilerin okula bağlılık düzeyine etkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(1), 73-78. Doi: 10.1501/Sporm_0000000344
• Yıldırım, A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112) 7-17.