BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ BENLİK SAYGILARI İLE ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARA YÖNELİK TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 51 - 62, 31.08.2021

Taner Atasoy Aydın Pekel

Öz

Araştırmanın amacı, beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki benlik saygıları ile zihinsel engelli çocuklara yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Araştırmaya İstanbul İli, Bağcılar ve Bayrampaşa ilçelerinde 2019-2020 eğitim-öğretim yılında devlet okullarda görev yapan (n=168) beden eğitimi öğretmenleri katılmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama yönteminden yararlanılmıştır. Beden eğitimi öğretmenlerinin demografik özelliklerine (cinsiyet, yaş, medeni durum, mesleki tecrübe, engellilere yönelik eğitim programlarına katılma durumu ve ailede engelli birey olma durumu) ilişkin bilgiler “kişisel bilgi formu” ile elde edilmiştir. Beden eğitimi öğretmenlerine “Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği” ve “Zihinsel Engelli Çocuklara Yönelik Tutum Ölçeği” uygulanmıştır. İstatistikî işlem olarak Pearson Korelasyon ve Regresyon Analizinden faydalanılmıştır. Sonuç olarak beden eğitimi öğretmenlerinin zihinsel engelli çocuklara yönelik tutum göstermelerinde mesleki benlik saygısının önemli bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Beden eğitimi öğretmeni, Zihinsel engelli, Tutum, Mesleki benlik saygısı

Teşekkür

Değerli Katkılarınız için çok teşekkürler.

Kaynakça

• 1. Ammah, J., & Hodge, S. (2005). Secondary physical education teachers’ beliefs and practices in teaching students with severe disabilities: A descriptive analysis. The High School Journal, 40-54.
• 2. Arıcak, T. (1999). Öğretmen adaylarının benlik saygısı ve mesleki benlik saygılarının geliştirilmesine yönelik bir grupla psikolojik danışma uygulaması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 11, 11-22.
• 3. Arıcak, T. (2001). Mesleki benlik saygısı ölçeğinin geliştirilmesi, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. 6. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 5-7 Eylül 2001, Ankara. s. 5-7.
• 4. Arıcak, T. ve Dilmaç, B. (2003). Psikolojik danışma ve rehberlik öğrencilerinin bir takım değişkenler açısından benlik saygısı ile mesleki benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 1-7.
• 5. Atasoy, T. (2016). 15-20 Yaş Arası Bay-Bayan Zihinsel Engelli Sporculara, Açık ve Kapalı Alanlarda Uygulanan Hareket Eğitimi Çalışmalarının, Sonuçlarının Karşılaştırılması (Master's thesis) İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• 6. Bondurant, B.J. (2004). Tecahers attitudes towards inclusion. Unpublished master thesis, California State University.
• 7. Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, (7.Baskı), Pegem Akademi Yayıncılık, 40.
• 8. Çolak, M ve Çetin, C. (2014). Öğretmenlerin Engelliliğe Yönelik Tutumları Üzerine Bir Araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:29, Sayı:1, ss. 191-211.
• 9. Diken, İ. (2006). Öğretmen adaylarının yeterliği ve zihin engelli öğrencilerin kaynaştırılmasına ilişkin görüşleri. Eğitim Araştırmaları Dergisi, Sayı:23.
• 10. Erbaşı M.K., Ünlü, H., Davarcı, T. (2015). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Benlik Saygısı Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. GEFAD / GUJGEF 35(2): 267-281.
• 11. George, D., Mallery, P. (2016). IBM SPSS Statistics 23 Step by Step: A Simple Guide and Reference, Routledge, New York.
• 12. Gini, Al. (1998). `Women in the workplace' . Business and Society Review 99: 3-17.
• 13. Gürbüz, S., Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri [Research methods in social sciences], Ankara, 2018. (In Turkish).
• 14. Hodge, S., Ammah, J., Casebolt, K., Lamaster, K., & O'Sullivan, M. (2004). High school general physical education teachers' behaviors and beliefs associated with inclusion. Sport, Education and Society, 9(3), 395-419.
• 15. Işık, E.N. (2006). Öğretmen Adaylarının Benlik Kavramları İle Mesleki Benlik Kavramları Arasındaki Bağdaşımın Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi: Selçuk Üniversitesi Örneği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), T.C. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bilim Dalı, Konya.
• 16. Kaner, S., Şekercioğlu, G., Yellice, B. (2007). Öğretmenlerin ve Ana-Babaların Öz-Yetkinlik İnançları, Tükenmişlik Algıları ve Çocukların Problem Davranışları, Ankara, Proje No: 2006 09 04 009.
• 17. Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayınları; Ankara.
• 18. Küçükahmet, L. (1976). Öğretmen Yetiştiren Kurum Öğretmenlerinin Tutumları, Konya: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları: s. 55.
• 19. LaMaster, K., Gall K., Kinchin G. & Siedentop D. (1998). Inclusion practices of effective elementary specialist. Adapted Physical Activity Quarterly 15, 64–81.
• 20. Lieberman, L.J., Houston-Wilson, C., Kozub, F.M. (2002). Perceived Barriers to Including Students with Visual Impairments in General Physical Education. Adapted Physical Activity Quarterly, 19, 364-377.
• 21. Lienert, C., Sherrill, C., & Myers, B. (2001). Physical Educator's Concerns About Integrating Children With Disabilities, A Cross-Cultural Comparison. Adapted Physical Activity Quarterly, 18, 1-17.
• 22. Olson, J.M. (2003). Special education and general education teacher attitudes toward inclusion. Unpublished master thesis, University of Wisconsin-Stout.
• 23. Parasuram, K. (2006). “Variables that Effect Teachers’ Attitudes toward Disability and Inclusive Education in Mumbai, India”, Disability And Society, 21 (3), 232-242.
• 24. Robbins, S. (1994). Örgütsel Davranışın Temelleri (Çev: Sevgi Ayşe Öztürk) Eskişehir ETAM Basım Yayın.
• 25. Sucuoğlu, B., Kargın, T. (2010). İlköğretimde Kaynaştırma Uygulamaları. Kök Yayımcılık. İstanbul.
• 26. Süngü, B. (2012). Beden eğitimi ve spor öğretmen adaylarının zihinsel engelli çocuklara yönelik tutumlarıyla ilgili bir ölçek geliştirme çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 27. Süngü, B., Özer, D.F., Hamarat, B. (2020). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Zihinsel Engelli Çocuklara Yönelik Tutumlarıyla İlgili Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, Yıl: 2020, Cilt: 2, Sayı: 1, ss.11-26.
• 28. Temel, Z.F. (2000). Okul Öncesi Eğitimcilerinin Engellilerin Kaynaştırılmasına İlişkin Görüşleri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18: 148-155.
• 29. Ünal, E., Şimşek, S. (2008). İlköğretim Bölümü Anabilim Dallarında Öğrenim Gören Öğretmen Adaylarının Mesleki Benlik Saygılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, İlköğretim Online, 7(1), [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
• 30. Yıldırım, Y., Kırımoğlu, H., Temiz, A. (2010). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Mesleki Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi (Hatay İl Örneği). Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 2010, 12 (1), 29–35.