ÖĞRETMENLERİN LİDERLİK TİPLERİ VE İNOVASYONEL YAKLAŞIMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 76 - 86, 31.08.2021

Abdurrahman Topal , Mahmut Gülle

Öz

Amaç: Bu çalışma öğretmenlerin liderlik tipleri ile inovasyonel yaklaşımları belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma Osmaniye ilinin Kadirli ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak çalışan beş farklı branştaki öğretmenlerin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin 103’ü kadın 136’sı erkek olmak üzere toplam 239 kişi çalışmaya katılmıştır. Veri toplama aracı olarak demografik özellikleri belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanmış kişisel bilgi formu, liderlik tarzlarını belirlemek amacıyla Yiğit (1996) doktora tezinde kullandığı, orijinal hali Hemphill ve Coons tarafından hazırlanan, Andrew W. Halpin ve B. J. Winer tarafından geliştirilen “Liderlik Davranışlarını Betimleme Anketi”, Ergun tarafından türkçeye uyarlanmış 33 soruluk liderlik tarzları ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan diğer ölçeği ise Çavuş (2006) ‘un doktora tezinden alınan inovasyon ölçeğidir. Ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması Bayram (2013) tarafından yapılmış Cronbach’s Alpha değerlerin 0,60’ın üzerinde olduğu görülmüştür.
Bulgular: Öğretmenlerin branş dağılımları Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni, Türkçe Öğretmeni, Matematik Öğretmeni, İngilizce Öğretmeni ve Sınıf Öğretmeni olarak belirlenmiştir. Araştırmada katılımcıların otokratik, demokratik, hümanist, bürokratik ve karizmatik liderlik türleri ile inovasyon arasında Korelasyon testi sonuçlarında pozitif yönlü, anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Liderlik türlerinin inovasyon üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılan regresyon testi sonuçlarında değişkenler arasında anlamlı bir farklılığın olduğu, bu farklılığın ise otokratik, demokratik ve hümanist liderlik türleri olduğu tespit edilmiştir. Bürokratik ve karizmatik liderlik türlerinin inovasyon üzerinden anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

liderlik, liderlik türleri, inovasyon, öğretmen

Kaynakça

• Akşit H. (2008). Yönetim Ve Yöneticilik.1. Baskı, Kum Saati Yayınları, İstanbul.
• Alga E. (2017). Örgütlerde Algılanan Liderlik Tarzlarının Çalışanların Tükenmişliğine Etkisi.Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, s. 27:98-124.
• Bayram Ş. (2013). Liderlik Kavramı Ve Liderlik Türlerinin İnovasyon Üzerindeki Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Çavuş M. (2006). İşletmelerde Personel Güçlendirme Uygulamalarının Örgütsel Yaratıcılık ve Yenilikçiliğe Etkileri Üzerine İmalat Sanayinde Bir Uygulama.Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Çınar B, Akgül K, Korkmaz E. (2018). Karizmatik Liderin İşgören Motivasyonuna Etkisi: Madencilik Sektöründe Bir Araştırma, Turkısh Journal Of Marketıng, s. 3(2):143-165.
• Deliveli O. (2010). Yonetimde Yeni Yonelimler Bağlamında Lider Yoneticilik. Süleyman Demirel Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yuksek Lisans Tezi, Isparta.
• Dinçer Ö, Yılmaz C. (2003). Değişimin Yönetimi İçin Yönetimde Değişim. T.C. Başbakanlık, Ankara, s. 21.
• Ekvall G. Arvonen J. (1991). Change-centered leadership: An extension of the two dimensional model. Scandinavian Journal of Management, s. 7(1): 17-26.
• Genç KY, Yüksel M. (2018). Liderlik ve İnovasyon. 2nd İnternational Symposion on İnnovative Approaches in Scientific Studies, 3: 342-345.
• Oktay E, Gül H. (2003). Çalışanların Duygusal Bağlılıklarının Sağlanmasında Conger ve Kanungo’nun Karizmatik Lider Özelliklerinin Etkileri Üzerine Karaman ve Aksaray Emniyet Müdürlüklerinde Yapılan Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10: 403-428.
• Örücü E, Kılıç R, Savaş, A. (2011). Kobi’lerde İnovasyon Stratejileri ve İnovasyon Yapmayı Etkileyen Faktörler: Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, s. 12(1): 58-73.
• Şan D. (2018). Liderlik Biçimi-İnovasyon İlişkisi ve Lojistik Sektöründe Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İnsan Kaynakları Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Tabachnick BG, Fidell LS, Ullman JB. (2007). Using Multivariate Statistics. Vol. 5, Boston MA, Pearson.
• Türk M. Kara E. (2018). Genç Lider Yöneticilerin İnovasyon Anlayışı: Turizm Sektörü Üzerine Bir Alan Araştırması. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, s. 8(Gençlik Araştırmaları Özel Sayısı): 110-124.
• Yiğit R. (1996). Klinik Sorumlu Hemşirelerin Liderlik Davranışları. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Zengin S, Gülle M, Kaya E. (2018). Study of Academician Leadership Type and Innovational Approach. Universal Journal of Educational Research, s. 6(12):2747-2756.
• Zel U. (2001). Durumsallık Yaklaşımında Kişiliğin Baskın Boyut Olarak Bir Model Kapsamında Teorik Olarak İncelenmesi. Amme Dergisi, s. 34(2): 33-45.