Özker Yaşın’ın Zafer ve Bağış Oyununda Kıbrıs’ın Fethi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 49 - 78, 06.02.2018

Hüseyin Ezilmez

Öz

Zafer ve Bağış, Kıbrıs Türk şiirinin sesini hamasî tonda duyuran şair Özker Yaşın’ın manzum bir dille kaleme aldığı üç perdelik tarihî oyunudur. Bu oyun, Türk tarihinin önemli bir dönüm noktası olan Kıbrıs’ın fethini işleyen bir eserdir. Oyunun konusu Padişah II. Selim’in saltanat yıllarında İstanbul ve Kıbrıs’ta geçer. Oyunun dramatik örgüsünü “Kıbrıs seferi hazırlıkları”, “saraydaki çekişmeler-entrikalar” ve “Kıbrıs’ın Osmanlılarca fethi” gibi tarihî vakalar oluşturmaktadır. Ayrıca pek çok tarihî oyunda görüldüğü gibi Zafer ve Bağış’ta da “iktidar-güç” tutkusu öne çıkarılmıştır.  

 Bu incelemede, Zafer ve Bağış oyununa dayanarak genel anlamda “savaş”, özel anlamda ise “adanın Türkleşmesi” ve “Kıbrıs Türkü” kimliğinin ortaya çıkışı ele alınmıştır. Bunun yanı sıra, Kıbrıs’taki Türk varlığının başlangıcı olan Osmanlı fethinin oyuna yansıyan belirgin motifleri de tespit edilmiş ve ilgili başlıklar altında incelenmiştir. Bu motifler: fetih sebepleri, sefer hazırlıkları, savaş manzaraları, Venedikli imajı, kahramanlık, bayrak-şehit-kan ve vatan-millet-devlet kültü şeklinde bazı değerlerin yüceltilmesi olarak oyuna yansımıştır. 

Anahtar Kelimeler

Özker Yaşın, Zafer ve Bağış, manzum piyes, Kıbrıs’ın fethi

Kaynakça

• Kaynaklar ALASYA, Halil Fikret. Kıbrıs Tarihi ve Kıbrıs’ta Türk Eserleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, 2. Baskı, Ankara 1977. ALASYA, Halil Fikret. Tarihte Kıbrıs, Kıbrıs Türk Kültür Derneği Genel Merkezi Yayını, Lefkoşa 1988. ASLANAPA, Oktay. Kıbrıs’ta Türk Eserleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1975. 33 M. Akif Erdoğru, Kıbrıs’ta Osmanlılar, Galeri Kültür Yayınları, Lefkoşa 2008, s. 15. BAĞIŞKAN, Tuncer. Kıbrıs’ta Osmanlı-Türk Eserleri, Kuzey Kıbrıs Müze Dostları Derneği Yayını, Lefkoşa 2005. BEDEVİ, Vergi H. Tarih Boyunca Kıbrıs-Anadolu İlişkilerine Genel Bir Bakış, Kıbrıs Türk Federe Devleti Enformasyon Dairesi Yayını, Lefkoşa 1978. BOZKURT, İsmail. Evliya Çelebi’nin İzinde Kuzey Kıbrıs Seyahatnamesi, Bengü Yayınları, Ankara 2011. COBHAM, Claude Deleval. Exerpta Cypria – Kıbrıs Yazıları Ms 23-1866 – ,Çev: Ali Çakıroğlu-Vur Yektaoğlu, Galeri kültür Yayınları, 2. Baskı, Lefkoşa 2014. ERDOĞRU, M. Akif. Kıbrıs’ta Osmanlılar, Galeri Kültür Yayınları, Lefkoşa 2008. ERSAVAŞ, Fahri. Tanzimat’tan Bu Yana Hamâsî Türk Şiiri Antolojisi, Kuşak Ofset, Genişletilmiş 2. Baskı, İstanbul 1997. ERSAVAŞ, Fahri. Kıbrıs Şiirleri Antolojisi, Kuşak Ofset, Genişletilmiş 3. Baskı, İstanbul 1998. GAZİOĞLU, Ahmet C. Kıbrıs’ta Türkler 1570-1878 – 308 Yıllık Türk Dönemine Yeni Bir Bakış – ,Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi, 2. Baskı, Lefkoşa 2000. KARAKARTAL, Oğuz. Türk Kültüründe İtalyanlar – Siyaset, Kültür İlişkileri ve Türk Edebiyatında İtalyan İmajı Üzerinde Bir İnceleme – , Eren Yayınları, İstanbul 2002. KARAKARTAL, Oğuz. Türk Edebiyatında İtalya – İtalya ile İlgili Yazılar, Edebiyat Eserleri ve Gezi Kitapları Üzerinde Bir Deneme – ,Eren Yayınları, İstanbul 2003. KONUR, İsmet. Kıbrıs Türkleri, Remzi Kitabevi, İstanbul 1938. KONUR, İsmet. Kıbrıs Tarihi ve Kıbrıs’taki Türk Eserleri, Seyhan Basımevi, Adana 1946. LUKE, Sör Harry C. Cyprus Under The Turks – Türk İdaresinde Kıbrıs 1571-1878, Çev: Ali Çakıroğlu, Galeri Kültür Yayınları, Lefkoşa 2014. METİN, Hüseyin. Kıbrıs Tarihine Toplu Bir Bakış, Halkın Sesi Basımevi, Lefkoşa 1959. SERDAR, Gülgün. “Çağdaş Kıbrıs Türk Şiiri”, Türk Dili – Türk Şiiri Özel Sayısı V, S. 531, Ankara 1996, s. 379-417. UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı. Büyük Osmanlı Tarihi, C. II/III, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 7. Baskı, Ankara y.t.y. YAŞIN, Özker. Zafer ve Bağış, Yeşilada Yayınları, İstanbul 1988. ZEKİ, Vehbi. Kıbrıs Tarihi, Halkın Sesi Basımevi, Lefkoşa 1972.