Kıbrıs Türk Toplumunda Mevlid Geleneği

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 4, 21 - 30, 28.02.2019

Hacı Ermiş

Öz

Bu araştırma, Kıbrıs Türk toplumunda mevlid geleneğinin yerini ve
dini hayattaki etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Veriler katılımlı gözlem ve gözlem yoluyla
elde edilmiş, ayrıca yazılı
kaynaklardan da yararlanılmıştır. Araştırma
KKTC Mesarya bölgesinde yaklaşık
15000 Kıbrıslı Türkün mevlidle
ilgili tutum ve davranışlarının gözlenmesi yoluyla yapılmıştır. Mevlid,
Hz. Muhammed (s.a.v)’in doğum yeri, zamanı ve doğumu münasebetiyle yapılan
merasimler ve okunan metinler anlamında
kullanılmaktadır. Bu kutlamalar İslam dünyasının birçok yerinde yüzyıllardır yapılmaktadır. Osmanlı devletinde de ilk devirlerden
itibaren icra edilmiş özellikle Süleyman Çelebi’nin meşhur mevlidi çok
rağbet görmüştür. Günümüz Kıbrıs Türk toplumunda mevlid
okutmak, belirli zamanlarda,
sınırlı katılımla gerçekleşen mahallî uygulama olmayıp adeta toplumun tamamını kuşatan
ve toplumda temel bir dini uygulama formu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Mevlid, gözlemlerimize
göre, cenazesi olan hemen herkesin okuttuğu, özellikle kadınlar ve çocuklar
olmak üzere geniş katılımlı bir uygulamadır. Mevlid genelde
cenaze vesilesi ile okutulsa da adak, doğum
vb. sebeplerle de okutulmaktadır.
İcrada cami imamları
yanında mahalli mevlid okuyucusu kadınlar da önemli yer tutar.
Mevlidle ilgili önemli bir hususta ikramlardır.
Cenaze mevlidlerinde daha zengin, ama diğerlerinde de belirli bir düzeyde olan ikramlar, Kıbrıs’a özgü hamur işleri, hellim peyniri, tatlılar, herse adı verilen keşkek türü yiyecek vb. şeklinde
katılanlara sunulur. Kısaca
mevlid, Kıbrıs Türk Toplumunda çok yaygın uygulama alanı ve toplum hayatında bir çok  fonksiyonu  bulunan  en  temel  dini  form
 olarak 

karşımıza çıkmakta,  İslam
 toplumlarının  pek  çoğunda
 kendisine yüklenen anlamı aşmaktadır.

 

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs Türk toplumu, gelenek, mevlid

Kaynakça

• Kaynaklar
• Atalay, Talip Kuzey Kıbrıs’ta Yaygın Din Eğitimi ve Cami Hizmetleri, Lefkoşa 2003 Bilgen, Süeda, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Gelenek Görenek ve Adetleri, suedabilgen.wordpress.comPekolcay, Necla, Mevlid( Süleyman Çelebi), Dergâh Yayınları, İstanbul 2016,
• Dini Kavramlar Sözlüğü, “Mevlid” maddesi, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Dönmezer Sulhi, Toplumbilim, Beta basım yayım dağıtım, 11. Bası, İstanbul 1994 Efendi Mehmet Fevzi, Mevlid Okumanın Faziletleri, Hazırlayan, Selami Şimşek, Buhara Yayınları, İstanbul 2016El-Haseni, Seyyyid Muhammed Alevi Maliki, (2016). Mevlidi’n Nebevi’yyi Şerif, çev. H.Yiğitarslan, tarih ve basım yeri yok, Ermiş, Hacı, Kuzey Kıbrıs Türk Toplumunda Sosyal ve Dini Hayat (Mesarya Örneği), Basılmamış Doktora Tezi, Ankara. Hattar, Yusuf Muhammed, mevsuat’ül Yusufiyye, Dar’ut Takva Yayınları, Dımaşk 2015 Schimmel Annemarie, Ve Hz. Muhammed (S.A.V.) O’nun Peygamberidir…”, çeviren, Okşan Aytolu, Profil Yayıncılık, 1. Baskı, İstanbul 2007Şeker, Mehmet, Osmanlılarda Mevlid Törenleri, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Mevlid maddesi, C.29,Özalp, N. Ahmet, Mevlid Hikâyeleri, Büyüyen Ay Yayınları, İstanbul 2014 Polat,
• Nejla, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yazılı Basınında Kişisel İlanlar ve Ölüm İlanları, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2011
• https://haberkibris.com 21 Şubat 2012 (Sevabına mevlit okuyor)
• www.kktcdinhizmetleri.com/basin-bulteni, 2018-Mevlid-i Nebi haftası etkinlikleri 29.11.2018 tarihli toplantıkktcdinisleri.com/kktcde-mevlid-i-nebi-haftasi-hazirlik-toplantisi-yapildi.html