КОНФЛИКТ СТАРОГО И НОВОГО В АНТИНИГИЛИСТИЧЕСКОМ РОМАНЕ «В ВОДОВОРОТЕ» А. Ф. ПИСЕМСКОГО

Yıl 2023, , 295 - 307, 22.03.2023

Sevgi Ilıca

https://doi.org/10.56694/karadearas.1267690

Öz

B России вторая половина 19-го века является значительно важной эпохой, свидетельствующей о потрясающем экономическом, общественном и политическом развитии и переменах. В результате отмены крепостного права Царём Александром вторым и реформ, проведённых в области законодательства, образования и армии, старое и новое поколение сталкиваются лицом к лицу. Новое поколение, под влиянием таких русских философов, как Н. А. Добролюбов и Н. К. Чернышевский, отрицает все ценностные суждения и верования, принадлежащие прошлому. А старое поколение, с другой стороны, показывает, что они тесно придерживаются русских традиций и православия, противодействуя этому нигилистическому движению. Антинигилисты считают деятельность и мнения нового поколения угрозой для России. Жанр антинигилистического романа, который критикует общественную, политическую и религиозную философия нигилизма, развивается в 1860-1880-х годах. Русский писатель Алексей Феофилактович Писемский (1821–1881), один из ведущих имён русского реализма, представляет нигилистических и антинигилистических героев читателю в реалистическом стиле в своём романе «В Водовороте», который был опубликован в 1871 году. Это произведение обращает внимание на дегенерации в структуре семьи и общества, описывая трагическую картину России 1860-х годов. В этом исследовании передается процесс развития в России и особенности антинигилистического романа, так же изложено антинигилистическое отношение Писемского в упомянутом выше произведении. Роман анализирован историко-литературным методом в описательном стиле.

Anahtar Kelimeler

Pisemki, Nihilizm, Antinihilizm

A. F. PİSEMSKİ’NİN “GİRDAPTA” ADLI ANTİNİHİLİST ROMANINDA ESKİ VE YENİ ÇATIŞMASI

Öz

Rusya’da 19. yüzyılın ikinci yarısı çarpıcı ekonomik, sosyal ve siyasi gelişim ve değişimlere tanıklık eden oldukça önemli bir dönemdir. Çar II. Aleksandr’ın toprak köleliğini kaldırması, hukuk, eğitim ve askeri alanlarda yapılan radikal reformlar sonunda, eski ve yeni nesil karşı karşıya gelir. N. A. Dobrolyubov ve N. K. Çernişevski gibi Rus düşünürlerin görüşlerinden etkilenen yeni nesil, eskiye ait tüm değer yargılarını ve inançları reddeder. Eski nesil ise bu nihilist harekete karşı direnerek, Rus geleneklerine ve Ortodoksluğa sıkı sıkıya bağlı kaldığını gösterir. Antinihilistler genç neslin eylem ve düşüncelerini Rusya için bir tehdit olarak görür. Nihilizmin toplumsal, siyasi ve dinî felsefesini eleştiren antinihilist roman türü 1860-1880 yılları arasında gelişir. Rus realizminin önde gelen isimlerinden olan Rus yazar Aleksey Feofilaktoviç Pisemski (1821-1881), 1871 yılında yayımlanan Girdapta (В Водовороте) romanında nihilist ve antinihilist kahramanları gerçekçi bir üslupla okuyucuya sunar. 1860lı yılların Rusya’sının trajik bir tablosunu tasvir eden bu eser, toplum ve aile yapısındaki yozlaşmalara dikkat çeker. Bu çalışmada antinihilist romanın Rusya’daki gelişim süreci ve özellikleri aktarılır, Pisemski’nin bahsi geçen eserindeki antinihilist tutumu ortaya koyulur. Roman tarihsel edebiyat yöntemiyle betimleyici bir üslupla incelenir.

Anahtar Kelimeler

Pisemki, Nihilizm, Antinihilizm

Kaynakça

• ANTIŞEVA, V. Yu. (2005). Poetika opisaniy v romanah A. F. Pisemskogo 1870-h godov: (“V Vodovorote”, “Meşçane”, “Masonı”). Dissertatsiya na soiskaniye uçenoy stepeni kanditata filologiçeskih nauk, Yoşkar-Ola: Mariyskiy gosudarstvennıy pedagogiçeskiy institut. AYHENBALD, YU. I. (2022). İzbrannoye. Moskova: Litres. BATYUTO, A. I. (1982). “Antinigilistiçeskiy roman 60-70-h godov”. İstoriya russkoy literaturı, tom tretiy. (ed. Ye. A. Smirnova). Leningrad: Nauka: 279-314. BEZELYANSKIY, Yu. (2001). 69 etudov o russkih pisatelyah. Moskova: Litres. KLEMAN, M. K. (1936). “Sudba literaturnogo naslediya Pisemskogo”. A. F. Pisemskiy. Pisma. (ed. N. G. Svirin). Moskova: İzdatelstvo akademii nauk SSSR. 1-20. KULAKOVA, I. I. (2011). “Vırajeniye pravoclavnogo vozzreniya v romane “V Vodovorote” A. F. Pisemskogo”. Problemı istoriçeskoy poetiki: 86-96. LOTMAN, L. M. (1982). “A. F. Pisemskiy”. İstoriya russkoy literaturı, tom tretiy. (ed. Ye. A. Smirnova). Leningrad: Nauka: 203-231. MASLIN, M. A. (2001). İstoriya russkoy filosofii. Moskova: Respublika. OLCAY, T. (2022).Turgenyev. Yaşamı, Sanatı ve Çağı. Ankara: Hece Yayınları. ORLOV, A. S. vd. (2004). İstoriya Rossii. Moskova: Prospekt. PISEMSKIY, A. F. (1861). “Mıslı, çuvstva i vozzreniya statskogo sovetnika Salatuşki”. Biblioteka dlya çteniya 3: 35-40. PISEMSKIY, A. F. (1959). A. F. Pisemskiy. Sobraniye soçineniy v devyati tomah. Tom 6. Moskova: Pravda. PLEHANOV, S. (1986). Pisemskiy. Jizn zameçatelnıh lyudey. Moskova: Molodaya gvardiya. PROSKURINA, Yu. M. (1992). “Svoyeobraziye antinigilistiçeskogo romana 1860- godov”. Nauçnaya konferentsiya Dergaçevskiye çteniya Uralskiy gosudarstvennıy universitet. Yekaterinburg: 33-35. SINYAKOVA, L. N. (2009). “Tvorçestvo A. F. Pisemskogo v kontekste russkoy literaturı 1850-1870-h godov: Harakterologiçeskiy aspekt”. Vestnik NGU, Seriya: İstoriya i filologiya. 124-128. SKABIÇEVSKIY, A. M. (2015). Aleksey Pisemskiy. Yego jizn i literaturnaya deyatelnost. Noginsk: Aegitas. SKLEYNIS, G. A. (2008). “Genezis i janrovaya spetsifika antinigilistiçeskogo romana”. Vestnik vyatskogo gosudarstvennogo universiteta: 143-147. STARIGINA, N. N. (2017). “Kontekstualnoye soderjaniye literaturnoy situatsii v russkoy kulture 1850-1870-h godov”. Vestnik Nijegorodskogo Universiteta im. N. İ. Lobaçeskogo. 4: 225-233. STARIGINA, N. N. (2022). Russkiy roman v situatsii filosofsko-religioznoy polemiki 1860-1870-h godov. Moskova: Yazıki slavyanskoy kulturı (YASK). STRAHOV, N. N. (1890). Borba s zapadom v naşey literature: İstoriçeskiye i kritiçeskiye oçerki. Kn. 2. Petersburg: Tip. br. Panteleyevıh. SURKOV, A. A. (1962). Kratkaya literaturnaya entsiklopediya. Tom 1: Aarne- Gavrilov. Moskova: Sovetskaya Entsiklopediya. SVIRIN, N. G. (1936). A. F. Pisemskiy. Pisma. Moskova: İzdatelstvo akademii nauk SSSR. THORSTENSSON, V. (2013). The Dialog with Nihilism in Russian Polemical Novels of the 1860s-1870s. A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, University of Wisconsin-Madison. VOZILOV, V. V. (2013). “Nigilizm i antinigilizm kak politiçeskiye printsipı intelligentsii”. Vestnik çelyabinskogo gosudarstvennogo universiteta. XXIII/314: 49-55. YEREMİN, M. P. (1959). “Vıdayuşçiysya realist”. A. F. Pisemskiy sobraniye soçineniy v devyati tomah, tom 1. (ed. A. Yefimov). Moskova: Pravda: 3-52.