Russia’s Nagorno Karabakh Policy in Former Soviet Union

Yıl 2013, Cilt: 39 Sayı: 39, 53 - 68, 01.09.2013

Beşir Mustafayev

https://doi.org/10.12787/KARAM682

Öz

When we take into consideration the common interests among Turkey-Georgia-Azerbaijan- Russian-Armenia (Western Azerbaijan), USA-EU in Caucasus, we can realize once again that it is too difficult to constitute peace process in this region. İn the last century, as the administtrative and political system of the world changes, we can’t see another region like Caucasus. Nagorno-Karabakh Region of Azerbaijan is an important case bath local, geographical and geopolitical aspects of Caucasus. Nagorno-Karabakh is vital and a symbol for Armenians because of realizing the dream of Great Armenia. Today, some people suggest the idea “give the land and be free”, but we realize that this agproach is not correct method. The years between 1938-1953 were refarded as “exiling period of guilty peoples”. Although peoples living in Caucasus struggled agaıhst many difficulties durıng the Second World War and won a victory. Soviet Union identified its own Turkish citizens and Muslims as “public enemy” and punished them. Unfortunately, people called “public enemy” were only Muslims living in Armenia. It looked like, maıh purpuse of Russia was to do ethnic cleansing So Russia tried to remove the Muslims living in Armenia. By this way, land issue of Azerbaijan became a current issue both in Caucasus and in the World.

Anahtar Kelimeler

Azerbaijani, Dashnak, , Karabakh, Soviets, Russia, Academical

Sovyetler Döneminde Rusya’nın Dağlık Karabağ Politikası

Öz

Kafkaslarda, Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan, Rusya-Ermenistan (Batı Azerbaycan), ABD-AB’nin ortak çıkarlarını dikkate alırsak bu bölgede istikrarın tesisinin ne kadar zor olduğunu bir kere görebiliriz. Geçtiğimiz yüzyılda dünya haritasında idari ve siyasi şeklinin değişmesine göre Kafkasya ile mukayese edilebilecek ikinci bir bölge yoktur. Kafkaslarda hem yerel coğrafyasından hem de jeopolitik bakımdan merkezi önem taşıyan vaka Azerbaycan’ın Karabağ bölgesidir. Karabağ, aynı zamanda Ermeniler açısından “Büyük Ermenistan” hayalinin gerçekleştirilmesi için sembol özelliği taşımaktadır. 1938–1953 yılları Sovyetlerde “suçlu halkların sürgün” dönemi olarak kabul edilmiştir. İkinci Dünya Savaşı boyunca gösterdikleri çetin mücadeleye ve kazandırdıkları zafere rağmen, Sovyetler Birliği (Ruslar), kendi vatandaşlarından Türk ve Müslüman olanları “halk düşmanı” ilan ederek cezalandırma yoluna gitmiştir. Ne tesadüftür ki, bu sözde halk düşmanlarının hepsi Ermenistan’da yaşayan Müslüman halklardır. Anlaşılan o ki, Rusların asıl amacı Ermenistan’ı Müslüman nüfusundan arındırmak idi. Böylece Azerbaycan’ın toprak sorunu bir daha hiç çıkmamak üzere ve çözüm umudu vaat etmeksizin Kafkasya ve dünya gündemine girmiş oldu.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan, Taşnak, Karabağ, Sovyetler, Rusya, Akademik

Kaynakça

• ALİYEV Heyder (1998), Dünya Siyasetinde Azerbaycan Petrolü, İstanbul: Sabah Yayınları.
• ARMAOĞLU Fahir (1997), XIX. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789-1914), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• AYDIN Mustafa (1991), “Karabağ”, TDVİA, cilt. 24, İstanbul.
• AYRAPETYAN Aşot (1992), Pro Armenia, sy. 61, çev: Emre Özkan, İstanbul. ELEKBERLİ Eziz (1994), Qedim Türk Oğuz Yurdu-“Ermenistan”, Bakı.
• GAILLARD Gaston (2003), Türk-Ermeni Sorunu (Les Turcs-I’ Evrope), İzmir. İLKİN Qılman (1995), Şexsiyyet, Bakı.
• KOCAOĞLU A (1998). Mehmet, Petro Strateji, İstanbul.
• LÜTEM Ömer Engin (2007), “Karabağ Sorunu”, Ermeni Araştırmaları Dergisi, Ankara: ASAM Yayınları.