Artisans, Craftsmen and Commercial Activities in Kastamonu in the Late XVIII and Early XIX Centuries

Yıl 2007, Cilt: 15 Sayı: 15, 149 - 167, 01.05.2007

Fahri Maden

Öz

In this study an attempt has been made to examine the economic structure of Kasta-monu Province at the end of XVIII. Century and at the beginning of XIX. century. It has drawn attention that there was a live economic life in Kastamonu and its environment at the end of the XVIII. Century. In addition, this study have been made in order to put forward the important historical information about Kastamonu ıts economicsitution in a detailed way. The crops as linen, hemp and garlic have been grown in Kastamonu and its environment and there have an industry fabrication and trade been developed base on these crops. Especially, tether, hawser, cotton material and trade based on them have been primary. Also, it is seen that Kastamonu has relation to the caravan road from the comers from Anatolia.

Anahtar Kelimeler

Kastamonu, Tradesman Groups, Craftsmans

XVIII. yy. Sonu XIX. yy. Başlarında Kastamonu'da Esnaf Grupları, Zanaatkârlar ve Ticari Faaliyetler

Öz

Bu çalışmada XVIII. Yüzyıl Sonu XIX. Yüzyıl Başlarında Kastamonu sancağının ekonomik yapısı ele alınmıştır. Çünkü Kastamonu ve çevresinde XVIII. yüzyılın sonlarında canlı bir ekonomik hayatın sürmekte olduğu dikkat çekmektedir. Ayrıca bu çalışma, Kastamonu ile ilgili önemli tarihi bilgilerin ortaya çıkarılmasına katkıda bulunmak ve şehrin ekonomik yapısını daha etraflı bir şekilde ortaya koymak için yapılmaktadır. Kastamonu ve çevresinde keten, kenevir ve sarımsak (sîr) gibi ürünler yetiştirilmekte, bu ürünlere dayalı bir imalat sanayi ve ticaret gelişmiş bulunmaktadır. Özellikle urgan, halat ve bez imalatı ile bunlara dayanan ticaret başta gelmektedir. Diğer taraftan, Kastamonu’nun Anadolu’nun çeşitli bölgelerinden gelen kervan yollarıyla da bağlantı içinde olduğu görülüyor.

Anahtar Kelimeler

Kastamonu, Esnaf Grupları, Zanaatkârlar

Kaynakça

• H. 1’ 790— 1 191 Tari/ali 60 Nuaıarah Kastamanu Şer’ğze Sicili. AKŞİT, Niyazi, “Kastamonu”, A’dan Z jıe Tari/J Aarik/qbea'in', Yelken matbaası, İstanbul , s.589—590. AYDÜZ, Davut, Islam İ hamamda Narlı, İzmir 1994.
• CUN BUR, Müjgan, “Kastamonu Tarihinde Ahiler ve Esnaf Kuruluşları”, Türk Tari/Jia- de ne TGF/türünde Kartamaau Tebliğler (19—21 Ekim 1988 Kartamamd, Ankara 1989, 5.13.
• ÇADIRCI, Musa, Tangram: Dâbemiıde Amida/a Kent/m'nin Sayfa ae Ekonomik Yapı/an, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1997.
• DAL, Neslihan, 69/ 2 Numara/: Karamana Şeriyye Siri/a' (H. 1210—1211/M 1795-1796)
• Tram/enpnyaa ve Degerlendı'mıe, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri 2006.
• DARKOT, Besim, “Kastamonu”, İslam Anrik/qbeaîsğ VI, Milli Eğitim Bakanlığı yayınla— rı, Eskişehir 1997, 5.399—403.
• DEMREL, Ömer, “Osmanlı Esnafı (1750—1850 ”, Tür/eler, XIV, Ankara 2002, 5.253—
• EYİCE, Semavi, “Bedesten”, Türkiye Dğanet Vakfi ilr/aza Ami/elmada", V, İstanbul 2001, —31 1.
• EYÜPGILLER, Kemâl Kutgün, “Kastamonu Kent Tarihi Fiziksel Gelişimi, Anıtsal Yapıları ve Konutları”, EJOS, l (1998), No.1, s.1—149.
• FAROQHI, Suraiya, Oiafank’a'a Kentler .ve Kemik/er, (Türkçesi: Neyyir Kalaycıoğlu), Tarilı Vakfı Yurt yayınları, İstanbul 1994.
• FAROQHI, Suraiya, “Krizler ve Değişim 1590—1699”, Ormanlı İmparatorlag'a’ımaEka- namik ae Soyal Tarî'/Ji 1600—1914, II, (Çeviren: Ayşe Berktay),rEren yayıncılık, Istan— bul 2004, s.543—757.
• İSKENDER, Pelin, “Bir Yerel Tarih Araştırması: 17. Yüzyıl Şer’iyye Siciline Göre Kas- tamonu”, Karfamaaa Eğin” Dergiıi, XIII, N0:2, Ekim 2005, s.565-582.
• KARAL, Enver Ziya, Orman/z İmyMrafer/zğa’fıa'a İ [é Nzğîw Sayilar: 1831, Başvekalet Umum Müdürlüğü, Ankara 1943.
• “Kastamonu”, Meydan Laramie, VII, Meydan yayınevi, İstanbul 1988, s.57—60.
• “Kastamonu”, Yeni Türk Amz'ıelqpedz'n', V, Ötüken yayınları, İstanbul 1985, 5.1741—1744.
• “Kastamonu”, HayatAnJi/eiapeahi, TV, Hayat yayınları, Tarihsiz, 5.1893—1894.
• “Kastamonu Ili”, Bzğük Kii/fürAariklıpedzri, VII, Başkent yayınevi, Ankara 1984, 5.2572—
• KÖPRÜLÜ, Fuad, Orman/z Dealeti’ma Kim/aga, Ankara 1988.
• KURUMLAR, Zaliha Ay, 69/1 Numara/z Kartamaaa Şerif)/ye Siri/i (H. 1210-121 [i'/M 1796) Traarknpıgyoa ve Değer/andiran, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri
• MADEN, Fahri, XVIII. Yaw Saaiamıda Katar/“fona ğ'er’g'ye Siri/lerine Göre), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun 2004.
• PAMUK, Sevket, Ormanlı İaçöaratar/ağu’ada Paranın Tan'bı', Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2000.
• PAKALIN, Mehmet Zeki, Orman/a Tarih Dyna/eri ae Terimleri Söşlağü, 1, Milli Eğitim Bakanlığı yayınları, Istanbul 2004. ,
• ÖNSOY, Rıfat, “Tanzimat Dönemi Sanayileşme Politikası 1839—1876”, Hacettepe Üniaer— :iterz' Edebğıat Faka/teri Dagin, Sayı:2, Ankara Şubat 1984, 5.5—12. '
• Kastamonu’da Esnaf Grupları ÖZKAYA, Yücel, “XVIII; Yüzyılda Taşra Yönetimine Genel Bir Bakış”, Türk/er, XIII, Ankara 2002, 5.699-709; ' _
• ÖZKAYA, Yücel, XVIII. Yaşa/da Orman/£ Karam/arz ve Ormanlı Tablar); Yaparim, Kültür ve Turizm Bakanlığı yayınları, Ankara 1985.
• ÖZTÜRK, Sait, “Kassam”, Türktjfe Dğanet Vale]? İdam Anaiqubediji, XXIV, İstanbul , s. 579—582 SEVİNÇ, Necdet, Osmanlı/arda Soya-Ekonomik Yapı, I, Kursun yayınevi, İstanbul 1978.
• SEVİNÇ, Necdet, Orman/z Saga] ve Ekonomik Düzeni, Üçdal neşriyat, İstanbul 1985.
• ŞAHİN, İlhan, “Kastamonu”, Türkiye ngıaaer Va/éŞ İslam Andre/apedin', XXIV, İstanbul , 5585588.
• ŞAHİN, Yüksel, “Kastamonu Çarşaf Bağları”, Folklor/Edebiyat, XII, Sayı: 46, Ankara , s.525-—529. Şemseddin Sami, Kkmdsii’l-A 753771, V, İstanbul 1314.
• TAŞDEMİR, Mehmet, “Karadeniz Bölgesinde IğendiraKeten Üretimi ve Kullanım Alanları”, Türk Kültü”? Imelemeleri Degisi, Sayı:8, Istanbul 2003, s.1-24.
• TUĞLACI, Pars, Ormani: Şehirleri, Milliyet armağanı, İstanbul 1985.
• TURAN, Osman, Tür/a Cilicia Hâkieagjfeii M gf/azirm' Tari/Ji, II, Boğaziçi yayınları, İstanbul 9 94. TURAN, Refik, “Selçuklular Döneminde Kastamonu”, Tür/E=. Tarihinde ve Kültüründe Karamana (19—21 Eller'i? 1988 Karramana) Tebhğ/er, Ankara 1989, s.1—6.
• TariHi/% Kartamaaa, Doğrusöz Matbaasi, Kastamonu 1958.
• UZUNÇARŞİLI, İsmail Hakkı, Anadolu Bayilik/eri ye Akkoyunlu, Kamag/anla Devletleri, Türk Tarih Kurumu yayınları, Ankara 1988.
• UZUNÇARŞILİ, İsmail Hakkı, Orman]; Dev/etinin Merkez ;ve Bahriye Terki/atı, Ankara UZUNÇARŞİLI, İsmail Hakkı, “Kastamonu’da Tahmiscioğlu Vakası”, Tali/.5 Semineri Dergi”, Istanbul 1937, 5.139—152.
• ÜNAL, Mehmet Ali, “XVI. Yüzyılda Sinop Tersanesi İçin Canik Sancağından Malzeme Temini”, Geçmeyen Galea-eğe Samma, (Editör: Cevdet Yılmaz), Samsun Büyükşehir Be— lediyesi yayınları, SamSun 2006, s.231-252.
• YERASİMOS, Stefanos, Ağdalar/ik Sürecinde Tür/Eğe Üanşimat’faa I. Dairy/a Savanna), II, (Türkçesi: Babür KuZuCu), Belge yayınları, İstanbtü 1987.
• YÜCEL, Yaşar, Anadolu Beylikleri Hakkında “Aranma—valar Çabaaaği/İarz Beyliği Candaroğullan Beyli", I, Türk Tarih Kurumu yayınları, Ankara 1991.