Kemence and its Performance in the Tradition of Oral Culture of the Trabzon Region

Yıl 2007, Cilt: 12 Sayı: 12, 127 - 135, 01.02.2007

Kemal Üçüncü

Öz

The main purpose of this study is to analyse the Trabzon's oral culture tradition, which is the one of the main components of the Turkish oral culture tradition. Trabzon which is a Turkish land from pre Turkish history consists of a lot of materials concerning ancient Turkish culture. Kemence and its performance is one of important parts of the oral tradition. Investigating this kind of research on oral culture tradition leads a common heritage.

Anahtar Kelimeler

small three-stringed violin, oral tradition, oral culture, Trabzon

Trabzon Yöresi Sözlü Kültür Geleneğinde İcra Töresi ve Ortamı Açısından Kemençecilik

Öz

Bu makalede amaç, Türk sözlü kültür geleneği içerisinde önemli bir yer işgal eden Trabzon yöresi sözlü kültür geleneğini artzamanlı ve eşzamanlı bir bakış açısıyla analiz etmektir. Ön Türk tarihinden itibaren kadim bir Türk yurdu olan Trabzon yöresi Eski Türk kültürüne ait birçok malzemeyi barındırır. Kemence icrası ve töresi bu ortaklıkların en önemlilerinden biridir. Bu ortaklıkların bulunup aydınlatılması ortak kültür mirasının ortaya konulması açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Kemence, sözlü gelenek, sözlü kültür, Trabzon

Kaynakça

• BAŞGÖZ İlhan, Türk Hız/karım Bilmeceleri [2.bsk], Kültür Bak. Yay. Ankara BİLGİN Mehmet, Dağıt Karadeniz Tarih, IGJltiir, İmran-, Serander Yay. Trab— zon 2000.
• BORATAV Pertev Naili , Halk Edebiyatı Dersleri, Tarih Vakfı Yay., İstan— bul 2000.
• ÇELİK Ali, Trabam—Şalbaşan Çepni Kii/türü, Trabzon Valiliği Yay., Trabzon , Trabzan-Çaykara .İ-İalfe Killiilrıî, Doğu Kütüphanesi, İstanbul ÇOBANOĞLU Özkul, Arz/%, Tarzı Kültür Geleneği ıle Derma Türü, Akçağ Yay., Ankara 2000.
• DEMİR, Necati,. “Kemençenin Kısa Tarihi” , Kamrlem'fî Araştırma/arı, 8.5, 79-91, 2005.
• DUMAN, Mustafa , Trabşmı Hal/e Şair/cü, Anadolu Sanat Yay., İstanbul Kemençemlıı Telleri, Tamev Yay. İstanbul 2004.
• DURGUN, Orhan, “Trabzon Yöresi Türkülü Halk Oyunları”, Trabzon İl Kii/lil?“ ;ve Sarıcı Yil/107, İstanbul, 1987, S. 75- 96.
• FEDAKAR, Selami , Özbek Daria” Gelme? w Rjistem Ham Devam, (Yayın- Ö lanmamış Doktora Tezi). E.ÜTDAM, İzmir 2003.
• GEDİKOĞLU, Haydar, Trabzan Efram/m' ve Halk Hikayeleri, Trabzon Vali— liği Yay, Trabzon 1998. *
• GÜRDAL, İrfan (2000). “Kopuz ve Türk Diüıyası Çalgıları”, Türkler, Yeni
• Türkiye Yay., Ankara:,2000, (3.9, 5.119-121. MİRZAEV, Töre, Her/:% Babgi/arim'rg Epi/% Repertuar/i, Taşkent 1979. ONAY, Ahmet Talat , Türk Pla/Ie Siirt'in): Şehri ve N eı) ’i, Akçağ Yay., Ankara
• ONGJ. Walter , füg/r? ive Yaş:/z İĞİ/tür Jörg?” Tekrıa/oylî/eşmmi (ÇevSema * Postacıoğlu Banon), Ayrıntı Yay., İstanbul 1995.
• ÖGEL, Bahattin, Türk Ki?/tiff Tari/yine Giriş (4.bsk.), C9, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 2000. '
• REİCHL, Karlîiirk Bayı/ammı Bertan/arı (Ge/mezeler, Şeki/ler, Şiir Yapın), (Çev.: Metin Ekici), Ankara 2002.
• SAKAOĞLU, Saim, MaralArrg3rt-ırmalan, Akçağ Yay., Ankara 1999.
• STOKES, Martin, TıFr/eğıe’de Ambmé 0/;ng (Çev. Hale Yılmaz), İletişim Yay., İstanbul 1998.
• ŞÜKÜROV, Rüstem, “Doğu Karadeniz Bölgesinde Türkçe Konuşan Bi— zanslılar”, Trabşaa Tarî'/Ji .Yewpaşyıımn [Burning Bildiriler Kitabe İğiîîdü’], , Trabzon Belediyesi Yay., Trabzon 2000, 3.111— 121.
• YANIKOĞLU, Bilal Aziz, Trabzon 2w: Haz/akmadan Tap/anım; Fal/alar Makama- ' leri, İstanbul 1942. '
• YILDIRIMDursmıIiir/e Bitzğ, Akçağ Yay., Ankara 2000.
• Karadeniz Araştırmaları, Sayı 12, (Kış 2007). 135