Contrıbutıon to the Etymology of some Scythıan-Saka Words

Yıl 2005, Cilt: 7 Sayı: 7, 1 - 10, 01.07.2005

Fuzuli Bayat

Öz

Cultural remnants and social peculiarities of the Scythians/Sakas, dominant people of the Eurasian steppes in the first millennium B.C., indicate that they were of Turkic origins. They left us also some linguistic material. Part of scholar-ship obstinately tried to solve them in Iranic base. However, their works resulted in great failure, and sometimes comical consequences. Author of this article examines current etymologies for some Scythian/Saka theonims, antroponims and ethnonims, and offers new approximations.

Anahtar Kelimeler

The Scythians/Sakas, Scythian language, Scythian theonims, Scythian ethnonims, Scythian antroponims.

Bazı İskit/Saka Kelimelerinin Etimolojisi Üzerine

Öz

M.Ö. ilk binyılın Avrasya’daki hâkim halkı İskit-Sakalardan kalan maddi deliller ve toplumsal özellikleri, onların Türk aslından bir topluluk olduğunu göstermektedir. Bu halktan bir kısım dil malzemesi de kalmıştır. Bilim dünyası bu malzemeyi büyük bir ısrarla İranî temelde incelemeye çalışmış, ancak başarılı olamadığı gibi, gülünç sonuçlara ulaşmıştır. Bu makalede ilah, kişi ve boy adları olan bir kısım kelimenin mevcut etimolojileri incelenmekte, yeni öneriler getirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

İskit/Sakalar, İskit/Saka dili, İskit ilah adları, İskit boy adları, İskit kişi adları.

Kaynakça

• Abaev V I ,İstorika-Etimologiçeskiy Slovar Osetinskogo Yazıka, T. 1, Le- ningrad, 1959.
• Abaev Vİ., İstoriko-Etimologiçeskzy Slovar Osetı'nskogo Yazıka, T.2, Le- ningrad,1973.
• Abaev V. İ. ,İstoriko-Etimologiçeskiy Slovar Osetinskogo Yaz1ka, T. 3, Le— ningrad, 1979.
• Abaev V.I.,OSet1'nskiy Yazık' 1 Folkor, T. 1, Moskova- -Leningrad, 1949.
• Baskakov N.A., “İmena Polovetskih Plemyon 1 Polovtsev b Ruskih Le- topisyah”, T yurkskaya Onomastika, Alma—Ata, 1984.
• Bayat F., “Ay Kultunun Dini-Mifoloji Semantikasmda Türk ve Türk Tayfa Adları”, Çırag, sayı 2—3, Bakü, 2000.
• Biblı'ya, Moskova, 1989.
• Bongard—Levin G.M., Grantovskiy E.A., Ot Siğil do İndi, Moskova, 1983.
• Curtubaev M.Ç., Drevnie Verovamya Balkartsev i Karaçayevtsev, Nal“— çik, 1991.
• Grakov B.N., SkiŞ, Moskova, 1971.
• Habîçev MA., K Gidrom'mike Karaçaya iBalkari, Nalçik, 1982.
• Miziev İ.M., “Trinadtsad Slov iz Yazıka Skifov”, Azerbaycan Filologi- yası Meseleleri, 3 Kitap, Bakü, 1991.
• Pletneva S. A. ,Hazarz, Moskova, 1986.
• Rayevskiy D. S. Oçerki İdeologi Skıfo- -Sarmatskih Plemyon, Moskova, 1977, s. 113.
• Şilov Yu., Kasmiçeskı'e Taynı Kurganov, Moskova, 1990.
• Tolstov S. P. ,Drevm'y Harezm, Moskova, 1990.
• Trubaçev O..,N “O Sindah' 1 İh Yazıke”, Voprosı Yazıkoznaniya No: 4, 1976.
• Zakiev M.Z., Problem: Yazıka 1' Praishojdenie Voü'skih Tatar, Kazan, 1986.