KIRIM TATAR DİASPORASINDA MELEZLEŞEN DİASPORİK KİMLİK: ESKİŞEHİR KIRIM TATAR DÜĞÜNLERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Cilt: 14 Sayı: 53, 167 - 187, 15.04.2017

Şahinde Yavuz

Öz

1783 yılında Kırım’ın Rus işgali altına girmesi ile birlikte, Kırım Tatarları, başta Osmanlı ülkesi olmak üzere dünyanın pek çok ye- rine dağılarak, diasporada yaşamaya başlamıştır. Türkiye’de en yoğun nüfusla Eskişehir’e yerleşen Kırım Tatarları, yıllarca kendi içlerine kapalı yaşayarak, diasporik kimliklerini sürdürmüşlerdir. 1980 sonrasında göç çalışmaları, küresel ve yerel, kültürel kimlik, kültürel melezlik kavramları etrafında tartışılmaya başlamıştır. Bu açıdan Türkiye’de yaşayan diasporik toplulukların kültürel kimlik- lerini nasıl kurdukları ve bu kurgunun zamanın ruhuna nasıl uyumlandığını incelemek gereklidir. Ritüeller ve törenler, diaspo- rik kimliği sürdürerek aidiyet yaratmada en önemli araçlardır. Bu araştırma, Kırım Tatarları’nın düğünleri örneğinde, bu topluluğun toplumsal hayatının nasıl değiştiğini, 1945-2010 yıllarını temel alarak değerlendirme amacını taşımaktadır. Araştırmada 45- 81 yaş arasındaki 25 kişi ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerin analizi sonucunda, düğün törenleri 1945-1970, 1970-1985 ve 1985-2014 yılları temel alınarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Diaspora, Kırım Tatarları, kültürel kimlik, melezlik, düğün törenleri

Kaynakça

• AKARSU, Bedia (1998). Dil-Kültür Bağlantısı, İstanbul: İnkılap.
• AKŞİT, Bahattin (1999). “Cumhuriyet Döneminde Türkiye Köylerindeki Dönüşümler”, 75 Yılda Köylerden Şehirlere, Bilanço ’98, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları:173-186.
• ANDREWS, Alford P. (1992). Türkiye’de Etnik Gruplar. İstanbul: Ant Yayın- ları.
• APPADURAI, Arjun (1996). Modernity at Large: Cultural Dimensions of Glo- balization. Minneapolis MN: University of Minnesota.
• ASSMAN, Jan (2001). Kültürel Bellek, (çev. A. Tekin), İstanbul: Ayrıntı Yayın- ları, 2001.
• BUTLER, Kim D. (2001). Defining Diaspora, Refining a Discourse, Diaspora 10 (2) 189-219.
• CASTELS, Manuel (2005). Enformasyon Çağı, Ekonomi, Toplum ve Kültür: Ağ Toplumunun Yükselişi (Çev. Ebru Kılıç) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Ya- yınları,
• CHIANG, Chig-Yun (2016). Kültürel Kimlik Üzerine Diasporik Kuramsallaş- tırma Politikası”, Diaspora ve Kimlik içinde (Der. Mehmet Ali Yolcu, Çev. Serkan Köse): 153-186.
• COHEN, Robin (1997). Global Diasporas: An Introduction, Londra: UCL Press. COHEN, Anthony (1999). Topluluğun Simgesel Kuruluşu, çev. M. Küçük, An- kara: Dost.