MİLLİ MÜCADELE YILLARINDA SİNOP’TA GÜVENLİK VE LOJİSTİK FAALİYETLERİ

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 60, 54 - 70, 15.12.2018

İsmail Efe

Öz

Mondros Mütarekesi ile Osmanlı Devleti’nin elini kolunu bağladıkları- nı düşünen İtilaf Devletleri, 1919 Ocak ayı başından itibaren Sinop havalisindeki faaliyetlerini yoğunlaştırmaya başladı. İstanbul Hükü- meti, mütareke şartlarının ihlal edilerek bölgenin işgal edilmesini en- gellemek için tedbirler almaya çalıştı. Hükümet, 11 Ocak 1919 tari- hinde, Preveze Gambotunu Sinop’a göndermeye karar verdi. 18 Mayıs 1919’da Sinop’a uğrayan Mustafa Kemal Paşa, şehrin ileri gelenleriyle yaptığı görüşmede uyarılarılar da bulundu. Bundan sonra Sinop’ta Milli faaliyetler hızlandı. İlk olarak Sinop ve ilçelerinde İzmir’in Yu- nanlılar tarafından işgalini protesto mitingleri düzenlendi. İstanbul Hükümeti’ne, İtilaf Devletleri mümessillerine protesto telgrafları çe- kildi. 1919 Ağustos ayının ilk haftasında, Sinop Müdafaa-i Hukuk Ce- miyeti kuruldu. Muhittin Paşa’nın Kastamonu’da bulunduğu sırada, komutanlık emrinde Sinop Mevkii Komutanlığı, Kıyı Koruma Topçu Takım Komutanlığı ve Sinop Jandarma Takım Komutanlığı teşkil edil- di. Yetki ve irtibat bakımından Sinop Mevki Kumandanlığına bağlı ol- mak üzere, 10 Ocak 1921 tarihinde Askeri Polis (Ayın Pe) Teşkilâtı Si- nop Şubesi kuruldu. Batı Cephesi’nde savaşan Türk Ordusu’nun ikma- linde, Sinop Limanı, Taşyanağı İskelesi, Gerze İskelesi ve Akliman gibi Sinop Sancağı dahilinde bulunan liman ve iskeleler önemli görevler ifa etti. Canıyla malıyla Milli Mücadeleye her türlü desteği veren Si- nop’un, Batı Cephesi’nde verdiği şehit sayısı 1.118 oldu. Sinoplular Tekâlif-i Milliye Komisyonları ve de Hilâl-i Ahmer Cemiyeti vasıtasıyla çok miktarda yiyecek, giyecek ve silah toplayarak Batı Cephesine gön- derdi.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik Faaliyetleri, Milli Faaliyetler, Batı Cep- hesi’nin İkmali, Askeri Faaliyetler, Lojistik Faaliyetleri.

Kaynakça

• ATABEY Figen (2006). Karadeniz’de Türk Donanması (Birinci Dünya Harbi Ve Milli Mücadele Dönemi), Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayın- ları.
• ATAMER Hamdi (1968a). “Milli Direnme”, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, X (10), Temmuz.
• ATAMER Hamdi (1968b). “Milli Direnme”, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, XI(11), Ağustos.
• ATATÜRK Mustafa Kemal (2000). Nutuk, C.I, İstanbul: MEB. Yayınları. BAYDAR Ekrem (1970).“Mustafa Kemal’in Gizli Teşkilatını Ben İdare Ediyordum”, 6 Ekim-2 Kasım, Cumhuriyet.
• BAYAR Celal (1997). Ben De Yazdım (Milli Mücadeleye Gidiş), C.VIII, İstan- bul: Sabah Kitapları.